Lajmet

​“Proces kompleks”, si do ta iniciojë Kosova padinë për gjenocid?

Published

on

Kryeministri i vendit, Albin Kurti kishte deklaruar se Kosova synon ta padisë Serbinë për gjenocid, por as katër vjet pas mandatit, një padi e tillë nuk është hartuar. Zyrtarë qeveritarë thonë se janë duke punuar në këtë drejtim por që nuk mund të jepen detaje për shkak të ndjeshmërisë së çështjes. Në anën tjetër, në Kosovë ka skepticizëm se një premtim i tillë do të mund të realizohet.

Mbi 13 mijë civilë të vrarë, mbi 20 mijë të përdhunuar seksualisht, mbi 6 mijë të zhdukur – prej tyre rreth 1.600 vazhdojnë të jenë të pagjetur, e më shumë se 800.000 persona të zhvendosur gjatë luftës së viteve në 1998-1999 në Kosovë. Serbia vazhdon t’i mohojë krimet që i ka kryer në Kosovë.

Ministrja e Drejtësisë, Albulena Haxhiu thotë, se janë duke punuar për padinë për gjenocid dhe se janë në konsultime me ekspertë.

“Adresimin e krimeve të luftës e kemi prioritet në kuadër të programit qeverisës. Dhe nëse shohim se cilat janë veprimet që ne i kemi dhënë si zotime, të gjitha i kemi adresuar përveç se në padinë për gjenocid jemi duke punuar. Por, për këtë të fundit nuk kam mundësi që të jap më shumë informacione, për shkak se është tepër proces i ndjeshëm…Në konsultime me ekspertë, por nuk mund as që t’i përmendi si emra të përveçëm për faktin se çfarëdo dhënie e informacionit në raport me këtë çështje mund të dëmtojë Kosovën, duke pasur parasysh përpjekjet e vazhdueshme të Serbisë për të mos dhënë llogari për të gjitha krimet që ka bërë në Kosovë gjatë periudhës së luftës”thotë ajo.

Por sipas profesorit të së drejtës kushtetuese, Arsim Bajrami, qeveria e ka kuptuar që ky është një proces kompleks.

“Qeveritë në vazhdimësi kanë premtuar, edhe qeveria aktuale. Ne e dimë në fillim të mandatit e ka pasur një prioritet padinë për gjenocid, por po kalojnë katër vjet të mandatit dhe akoma nuk e kemi atë padi. Mendoj që edhe kryeministri e ka kuptuar që ky është një proces shumë kompleksiv dhe se nuk është një proces për të eksperimentuar, sepse do të mund ta dëmtojmë shumë shtetin në qoftë se e humbim rastin. Humbja eventuale e rastit do ta rehabilitonte komplet Serbinë për atë çfarë ka bërë. Për këtë çështje të padisë ne duhet konsensus mbi partiak, nacional, akademik, shtetëror, shoqëror, që ta bëjmë këtë padi”,deklaron Bajrami.

Paditë për gjenocid ngrihen pranë Gjykatës Ndërkombëtare të Drejtësisë – institucionit që vendos për mosmarrëveshjet në mes të shteteve. Në GJND mund të iniciojnë procedura vetëm shtetet që janë anëtare të Organizatës së Kombeve të Bashkuara (OKB).

Amer Alija nga Fondi për të Drejtën Humanitare në Kosovë thotë se sfiduese për institucionet e Kosovës është procedura e inicimit të rastit – duke qenë se vendi nuk është anëtar i OKB-së.

“Ne e kemi parë në fushata zgjedhore se një prej premtimeve ka qenë ngritja e padisë kundër Serbisë pranë Gjykatën Ndërkombëtare të Drejtësisë. Ajo çfarë është sfiduese fillimisht për organet shtetërore të Kosovës është procedura se, si dhe në çfarë forme do ta iniciojë rastin Kosova pranë kësaj gjykate, duke marrë parasysh se vetëm shtetet anëtare të Kombeve të Bashkuara mund të iniciojnë procedura. Dhe në rastin konkret, Kosova nuk është pjesë e OKB-së. Pastaj këto krimet që kanë ndodhur gjatë luftës së fundit në Kosovë, nga Tribunali i Hagës, nga prokurorë dhe nga gjyqtarë, kryesisht krimet janë proceduar si krim kundër njerëzimit dhe për këtë kemi edhe personat të cilat janë dënuar për krime lufte. Se si Kosova tani do të rikualifikojë krimet e njëjta në krimet si gjenocid do të jetë e sfiduese për juristët kosovarë”,deklaron ai.

Kosova duhet të padisë Serbinë për gjenocid kur është e sigurt se do ta fitojë rastin, thotë njëri nga hartuesit e Kushtetutës, Arsim Bajrami.

“Kosova duhet të jetë shumë e kujdesshme, shumë e përgatitur dhe duhet ta bëjë këtë padi në momentin kur është e sigurt se do ta fitojë rastin. Për këtë arsye unë i kam sugjeruar udhëheqësve, krerëve të shtetit që të autorizojnë një kompani të fortë ndërkombëtare, me juristë dhe ekspertë kulminant të gjenocidit dhe ata të marrin përsipër, të përgatisin dosjen e gjenocidit. Ndërkohë, institucionet vendore, në radhë të parë Instituti për Dokumentimin e Krimeve të Luftës të sistemojë dhe të dokumentojë komplet dokumentacionin për gjenocid. Më mirë të jemi pak të vonuar se sa të nxituar dhe të humbasim rastin”, deklaron ai.

Bosnje e Hercegovina dhe Kroacia i kanë humbur rastet për gjenocid. Gjykata Ndërkombëtare e Drejtësisë pati konstatuar se Serbia është përgjegjëse për shkeljen e Konventës për Parandalimin dhe Ndëshkimin e Krimit të gjenocidit në Srebrenicë, por jo edhe për kryerje të gjenocidit, për çka Bosnja kishte ngritur padi.

Vendimet e GJND-së me seli në Hagë, janë përfundimtare dhe nuk mund të apelohen.

Aktualitet

Valë e të nxehtit ekstrem godet Spanjën

Published

on

Continue Reading

Aktualitet

Estonia nis revolucionin digjital në shkolla: Inteligjenca Artificiale, pjesë e çdo klase

Published

on

Përderisa shumë vende në Evropë e kanë ndaluar përdorimin e “smartphone”-ve në shkolla, Estonia e konsideruar fuqia e re arsimore e Evropës – është duke udhëzuar nxënësit të përdorin pajisjet në klasë, ndërsa që nga shtatori do marrin llogaritë personale të Inteligjencës Artificiale.

Estonia po nis iniciativë kombëtare AI Leap, që do t’i pajisë nxënësit dhe mësuesit me “mjete dhe aftësi botërore në fushën e inteligjencës artificiale”.

U bë e ditur se po negociohen licenca me OpenAI, që do shndërrojë Estoninë në laborator eksperimental për përdorimin e Inteligjencës Artificale në shkolla.

Qëllimi është të ofrohet qasje falas në mjetet më të avancuara të të mësuarit me IA për 58,000 nxënës e 5,000 mësues deri më 2027, duke filluar me 16- dhe 17-vjeçarët këtë shtator. Sipas zyrtarëve, mësuesit do trajnohen në teknologji, duke vënë prioritet barazinë arsimore dhe aftësitë për përdorimin e IA-së. Ata kanë thënë se kjo do ta bëjë Estoninë “një nga kombet më të mençura në përdorimin e IA-së.”

Ministrja estoneze e arsimit, Kristina Kallas, gjatë një vizite në Londër  ëshë shprehur me fjalët: “E di se shumica e vendeve evropiane janë skeptike dhe të kujdesshme ndaj ekraneve, telefonave mobilë dhe teknologjisë. Por në rastin e Estonisë, shoqëria në përgjithësi është shumë më e hapur dhe e prirë për të përdorur mjete dhe shërbime dixhitale. Mësuesit nuk bëjnë përjashtim.”

Continue Reading

Lajmet

Hetimet ndaj Faton Pecit, prokurorët i përgjigjen akuzave politike

Published

on

By

Shoqata e Prokurorëve të Kosovës ka reaguar me shqetësim ndaj deklarimeve publike të bëra nga përfaqësues të subjektit politik GUXO dhe nga zyrtarë të Qeverisë së Kosovës, pas veprimeve procedurale të ndërmarra nga Prokuroria Speciale, që përfshijnë intervistimin e ministrit në detyrë të Bujqësisë, Faton Peci, në cilësinë e të dyshuarit.

“Në mënyrë të veçantë, Shoqata e konsideron të papranueshme gjuhën denigruese dhe akuzat publike të drejtuara ndaj kryeprokurorit të Prokurorisë Speciale, Blerim Isufaj, si dhe ndaj prokurorit të çështjes, Admir Shala, për shkak të ushtrimit të detyrës së tyre ligjore dhe kushtetuese”, thuhet në reagim.

Shoqata thekson se të gjithë prokurorët në Kosovë, përfshirë edhe ata të Prokurorisë Speciale, veprojnë në përputhje me Kushtetutën, ligjet në fuqi dhe provat që rezultojnë nga hetimet.

“Akuzat politike, tentativat për diskreditim personal dhe përmendja e përkatësive të mëhershme partiake nuk mund dhe nuk guxojnë të përdoren si mjete për të ndikuar në vendimmarrjen apo integritetin e prokurorëve. Kriteri i vetëm për vlerësimin e një prokurori është performanca profesionale, respektimi i ligjit dhe standardeve etike”, thuhet më tej në reagim.

Shoqata u bën thirrje të gjithë aktorëve publikë që të respektojnë pavarësinë institucionale të sistemit prokurorial dhe të përmbahen nga deklaratat që përbëjnë presion të drejtpërdrejtë ose të tërthortë ndaj punës së prokurorëve.

Kujtojmë se të martën, me urdhër të Prokurorisë Speciale të Republikës së Kosovës, Policia e Kosovës zhvilloi bastisje në Ministrinë e Bujqësisë, në Agjencinë e Ushqimit dhe Veterinarisë, Agjencinë për Zhvillimin e Bujqësisë dhe në zyrat e një kompanie private.

Sipas prokurorit të rastit, Admir Shala, hetimet lidhen me dhënien në shfrytëzim të fabrikës për përpunimin e nënprodukteve shtazore. Ministri në detyrë i Bujqësisë, Faton Peci, u intervistua në cilësinë e të dyshuarit.

Pas intervistimit të tij, reaguan disa zyrtarë të lartë të Qeverisë. Ministrja e Jashtme në detyrë dhe bashkëkryetare e GUXO, Donika Gërvalla, e cilësoi intervistimin e Pecit si “inskenim të gërditshëm” nga ana e kryeprokurorit Blerim Isufaj. Edhe vetë subjekti politik GUXO lëshoi një deklaratë ku ngriti dyshime mbi paanshmërinë e hetimeve. Në mbështetje të ministrit Peci doli gjithashtu edhe ministrja në detyrë e Drejtësisë, Albulena Haxhiu.

Continue Reading

Lajmet

Ndoqi nga afër koncertin e Beyoncé: Selena Gomez vihet në qendër të kritikave

Published

on

Selena Gomez ka zemëruar ndjekësit në rrjet pasi zbuloi se po ndiqte ndeshje të “New York Knicks” ndërkohë që ndodhej në koncertin e Beyoncé gjatë fundjavës.

Ajo ishte pjesë në koncertin “Cowboy Carter” të Beyoncé-s në New Jersey, duke iu bashkuar personazheve të njohur që kanë ndjekur turin e fundit.

E veshur me një kapele kauboji me logon e albumit, Selena publikoi disa foto nga koncerti, por një imazh i veçantë bëri bujë në rrjet. Nga një suitë VIP, ajo publikoi në Instagram Story një foto të telefonit të saj, ku shfaqej ndeshja e basketbollit mes Knicks dhe Pacers.

“Një sy e kam te loja,” shkroi ajo krahas fotos.

Kjo nuk u prit mirë, u kritikua për mungesë respekti ndaj koncertit të Beyoncé dhe pretenduan se ajo nuk donte të ishte aty. Në Reddit, një përdorues shkroi:

“Nuk jam i befasuar. Të pasurit nuk i vlerësojnë gjërat sepse janë mësuar t’i kenë të gjitha. Selena nuk do ta përjetojë kurrë lumturinë që unë ndjeva në vendet më të lira të stadiumit.”

Një tjetër shtoi:

“Hera e vetme që kam parë diçka në telefon gjatë një shfaqjeje ka qenë kur s’kam dashur fare të jem aty.”

Shumë të tjerë dolën në mbrojtje, duke thënë se një ndeshje si ajo e Knicks, që nuk kanë qenë në finalet e NBA që nga 1999, është arsye e vlefshme për të parë telefonin gjatë koncertit. Një komentues thoshte: “Kur Knicks fituan titullin e fundit, Beyoncé nuk kishte lindur ende. Lërini fansat të shijojnë të dyja gjërat.”

Ndërkohë, Beyoncé vazhdoi me sukses turneun e saj “Cowboy Carter”, të cilin e nisi më 28 prill, ndërsa Knicks fituan ndaj Indiana Pacers.

Continue Reading

Të kërkuara