Lajmet
Politika, paratë, fama: çfarë i motivon mohuesit e ndryshimeve klimatike?
Shkaku numër një nëse njerëzit e pranojnë shkencën e klimës ose jo është ideologjia e tyre personale.
Published
2 years agoon
By
UBT newsIdeologët e krahut të djathtë të financuar nga lëndët djegëse fosile, narcisistët në kërkim të famës dhe nxitësit e dyshimeve — po rrisin dezinformimin e klimës që minon luftën kundër ngrohjes globale, thonë studiuesit.
Ekspertët e intervistuar nga AFP përshkruan gjashtë gjëra kryesore që i motivojnë njerëzit të mohojnë ndryshimin e klimës ose të kërkojnë të vonojnë veprimin.
Paratë e naftës
Studimet kanë dokumentuar flukse parash nga industria e karburanteve fosile në institutet konservatore të SHBA-së.
Greenpeace në faqen exxonsecrets.org publikoi dokumente nga gjigandi i naftës ExxonMobil që zbulon donacionet që ka bërë në vitet 1990 dhe 2000 për tre organe të tilla: Institutin Heartland, Institutin e Ndërmarrjeve Konkurruese dhe Institutin Cato.
Exxon ka mohuar vazhdimisht se ka punuar kundër shkencës klimatike.
Një analizë e dokumenteve tatimore dhe të dhënave të donatorëve nga sociologu Robert Brulle i Universitetit Brown zbuloi se 91 grupe — që kanë mendim skeptik ndaj klimës — dhe grupe lobimi morën të ardhura prej 900 milionë dollarë në 2003-2010, kryesisht nga fondacionet konservatore.
Që nga mesi i viteve 2000, financimi është kanalizuar kryesisht përmes grupeve filantropike që fshehin donacionet e tyre.
“Kompanitë e lëndëve djegëse fosile kanë një histori të gjatë të financimit të dezinformatave klimatike të shpallura nga institutet konservatore të mendimit”, tha Brulle për AFP.
“Ky keqinformim ka mashtruar shumë amerikanë në lidhje me rreziqet që lidhen me ndryshimet klimatike dhe ka penguar veprimet për të zbutur emetimet e karbonit”.
Përfitim parash përmes internetit
Diku tjetër ka individë“të cilët përfitojnë nga ‘ekonomia e zemërimit’ në internet dhe po shfrytëzojnë modelin aktual të biznesit të mediave sociale, i cili i lejon ata të fitojnë para nga mohimi i klimës dhe dezinformimi i klimës”, tha Jennie King, kreu i veprimit në Institutin për Dialogun Strategjik me bazë në Londër.
“Duke kultivuar një markë si këta ekspertë intelektualë të Dark Web, ata fitojnë rëndësi në rritje në platformat e mediave sociale”, tha ajo.
“Kjo nxit trafikun në faqet e tyre të internetit dhe rrit gjasat që ata të zhvillojnë marrëdhënie me markën, sponsorizim dhe paraqitje me pagesë”.
Ideologjia
Për psikologët, dezinformimi i klimës nxitet nga idealet e tregut të lirë që i bëjnë njerëzit të refuzojnë reformat klimatike.
“Shkaku numër një nëse njerëzit e pranojnë shkencën e klimës apo e refuzojnë atë është ideologjia e tyre personale”, tha Stephan Lewandowsky, një profesor psikologjie në Universitetin e Bristolit që hulumton qëndrimet ndaj ndryshimeve klimatike.
“Njerëzit që janë të përkushtuar ndaj tregjeve të lira të parregulluara e kanë të pamundur të pranojnë shkencën sepse implikimet e shkencës janë se ne duhet të kemi rregullore ose një çmim për karbonin”, tha ai për AFP.
Politika
Disa nga postimet më të përhapura në mediat sociale vijnë nga politikanë – të tilla si pretendimet e përsëritura të ish-presidentit amerikan Donald Trump në Twitter se reshjet e borës ishin provë kundër ngrohjes globale.
“Njerëzit që votojnë konservatorë kanë më shumë gjasa të jenë mohues të [ndryshimeve të] klimës”, tha John Cook, studiues në Universitetin Monash në Melburn dhe themelues i Skeptical Science.
“Duke mos i pëlqyer zgjidhjet për ndryshimin e klimës, ata refuzojnë që në radhë të parë ka një problem”.
Një studim i nëntorit 2022 në Nature nga studiues në City, Universiteti i Londrës zbuloi një rritje të polarizimit ideologjik rreth ndryshimit të klimës gjatë samitit të klimës COP26 në 2021, “i shtyrë nga aktiviteti në rritje i krahut të djathtë”.
Psikologjia
Një artikull i vitit 2022, bashkëautor nga Lewandowsky dhe Matthew Hornsey i Universitetit të Queensland-it, vuri në dukje aspekte të tjera psikologjike të pretendimeve klimatike, të tilla si “arsyetimi i motivuar” – njerëzit vendosin atë që besojnë dhe më pas kërkojnë prova që mbështesin pikëpamjen e tyre — dhe ” aversioni i zgjidhjes” ndaj reformave që nënkuptojnë sakrifica të dhimbshme.
“Përveç kësaj, njerëzit kanë frikë nga ndryshimet klimatike”, tha Lewandowsky.
“Kërcimi në mohim në kontekstin e frikës nuk është i pazakontë. Pandemia është një shembull tjetër kryesor”.
Fama
Disa kundërshtarë të klimës kanë miliona ndjekës në mediat sociale.
“Unë mendoj se narcisizmi malinj ndoshta është një shtytës i madh i influencerëve”, tha Cook.
“Këta lloj mini-të famshëm — ajo që i bën ata të njohur, të famshëm, marrin ndjekës, lexues blogjesh, është mohimi i tyre i shkencës”.
“Mund të mendoj për raste individuale të akademikëve që kishin një karrierë jashtëzakonisht mediokre në rastin më të mirë dhe më pas erdhi ndryshimi i klimës dhe ata thanë, “Oh, është një mashtrim” dhe pretenduan se kishin njëfarë ekspertize”, tha Lewandowsky.
“Ata u vërshuan me kërkesa mediatike. Këta njerëz janë të motivuar nga vëmendja”./UBTNews/
Lajmet
Kurti merr pjesë në Forumin Ekonomik në Davos, pritet nënshkrimi i Marrëveshjes së Tregtisë së Lirë me EFTA-n
Published
12 hours agoon
January 21, 2025By
UBTNewsKryeministri i Kosovës, Albin Kurti ka udhëtuar sot (e martë) për në Zvicër, ku do të marrë pjesë në Forumin Ekonomik Botëror në Davos.
Sipas njoftimit të Zyrës së Kryeministrit, në Davos do të nënshkruhet Marrëveshja e Tregtisë së Lirë me vendet anëtare të EFTA-s (Shoqatës Evropiane të Tregtisë së Lirë).
“Kosova është i vetmi vend në rajon që përveç negocimit për tregti të mallrave, ka negociuar edhe për tregti të shërbimeve me EFTA-n. Kjo marrëveshje do të krijojë mundësi të reja për prodhuesit dhe kompanitë tona vendore dhe do të forcojë partneritetin ekonomik dhe tregtar ndërmjet vendit tonë dhe Norvegjisë, Zvicrës, Lihtenshtajnit dhe Islandës si shtete anëtare të EFTA-s”, thuhet në njoftim.
Sipas komunikatës, gjatë qëndrimit atje, kryeministri Kurti gjithashtu do të ketë takime me përfaqësues shtetërorë të vendeve mike e partnere dhe me investitorë potencialë, si dhe do të marrë pjesë në panelin e diskutimit me titull “Demokracitë e qëndrueshme në një epokë të ndryshimit” dhe panelin “Inteligjenca Artificiale për Njerëzimin: inovacioni etik në epokën e Inteligjencës”. Të dy këto panele do të mbahen në Shtëpinë e Kosovës (House of Kosova) në Davos e cila është hapur për herë të parë.
Në Forumin Ekonomik në Davos marrin pjesë edhe ministrja e Industrisë, Ndërmarrësisë dhe Tregtisë, Rozeta Hajdari dhe ministrja e Ekonomisë, Artane Rizvanolli.
Në samitin e sivjetshëm pritet pjesëmarrja e 3 mijë personave si biznesmenë, politikanë, akademikë dhe përfaqësues të organizatave të shoqërisë civile nga më shumë se 130 vende, përfshirë dhe nga Ballkani, ndërsa 60 krerë të shteteve dhe qeverive do të mbajnë fjalime.
Në këtë periudhë kur ekonomia globale po përjeton një ndryshim paradigme, në samit do të diskutohet se si të rivendoset rritja, si të përfitohet nga teknologjitë e reja dhe mënyrat për të forcuar qëndrueshmërinë sociale dhe ekonomike në 220 sesione të ndryshme.
Në sesione, folësit do të ndajnë vlerësimet e tyre mbi politikat e reja të SHBA-së, fragmentimin që është shfaqur si rezultat i dobësimit gradual të bashkëpunimit global, politikat tregtare, inteligjenca artificiale dhe digjitalizimi, transformimi i energjisë së pastër, lufta kundër ndryshimeve klimatike, politikat monetare të bankave qendrore, normat e interesit dhe inflacioni.
Takimi vjetor i Forumit Ekonomik Botëror në Davos ka nis dje dhe zgjatë deri më 24 janar. Sipas një njoftimi në faqen zyrtare të Forumit Ekonomik Botëror thuhet se takimi vjetor 2025 mbledh liderët globalë për të adresuar sfidat kryesore globale dhe rajonale./UBTNews/
Lajmet
Akulli, rrezik për banorët e një ndërtese në Bregu Diellit
Published
12 hours agoon
January 21, 2025By
UBTNewsTë martën, Policia e Kosovës ka bllokuar rrugën “Preng Doçi”, në lagjen Bregu i Diellit për shkaqe të rrezikshmërisë së akullit të krijuar në një ndërtesë.
Vendi u rrethua derisa punëtorët e “Dardaniaa SHPK”, kompani për mirëmbajtjen e rrugëve dhe trotuareve, larguan akullin.
Temperaturat e ulëta kanë krijuar akull të mëdhenj, gjë që sipas banorëve mund të rrezikojnë jetën e tyre.
Këtë çështje e ka komentuar edhe drejtori për Siguri dhe Emergjenca, Lulzim Fushtica. Ai ka thënë se kjo dukuri ka ardhur nga pakujdesia e banorëve të asaj ndërtese.
“Ne dje kemi dërguar inspektorët e drejtorisë për emergjenca dhe siguri, po ashtu edhe shërbimin e zjarrfikësve bashkë me kompaninë për intervenime emergjente. Sot kemi filluar me largimin e akullit që është në ndërtesë, e cila ka ardhur si pasojë e pakujdesisë nga banorët e ndërtesës dhe kjo paraqet jashtëzakonisht shumë rrezik për banorët dhe kalimtarët e rasti, pasi që mund të lëndohen me këputjen e ndonjë cope akulli deri në fatalitet”, ka deklaruar Fushtica.
Drejtori për Siguri dhe Emergjenca thotë, se çdo ditë kanë inspektime në kryeqytet dhe presin thirrje nga qytetarët për raste të tilla që të intervenohet sa më shpejtë.
Bota
Davos – Scholz: SHBA-ja do të mbetet një nga aleatet më të afërta dhe më të domosdoshme të Gjermanisë
Published
12 hours agoon
January 21, 2025By
UBT NEWSNë fjalimin e tij të mbajtur gjatë Forumit Ekonomik Botëror në Davos më 21 janar 2025, kancelari gjerman Olaf Scholz ka theksuar rëndësinë e vazhdimit të bashkëpunimit dhe partneritetit të ngushtë mes SHBA-së dhe Gjermanisë, pavarësisht zhvillimeve të mundshme politike në Shtetet e Bashkuara, duke përfshirë rikthimin e Donald Trump në Shtëpinë e Bardhë.
Scholz e ka cilësuar SHBA-në si një nga aleatët më të afërt dhe më të domosdoshëm për Gjermaninë, duke theksuar se kjo është një lidhje strategjike që është thelbësore për sigurinë dhe zhvillimin ekonomik të të dyja vendeve dhe të rajonit më të gjerë. Ai është shprehur se bashkëpunimi i vazhdueshëm mes SHBA-së dhe Gjermanisë është në interesin e përbashkët, duke nënvizuar se përpjekjet për të ndërtuar një partneritet të qëndrueshëm janë gjithashtu të rëndësishme për stabilitetin dhe paqen globale.
Një aspekt i rëndësishëm që ka përmendur Scholz në fjalimin e tij është se, edhe pse çdo ndryshim politik, siç ishte kthimi i Trump në Shtëpinë e Bardhë për një mandat të dytë, mund të shkaktojë pasiguri ose tensione, kjo nuk duhet të çojë në reagime të tepruara ose në “biseda të ëmbla” që synojnë të krijojnë njëfarë “mirënjohjeje” të rreme për liderët e huaj. Ai është shprehur se nuk duhet që çdo konferencë shtypi apo deklaratë nga Uashingtoni të shkaktojë debate të nxehta dhe ekzistenciale që mund të krijojnë ndasi të panevojshme.
Scholz ka nënvizuar se është e rëndësishme që Evropa dhe SHBA të mbeten të bashkuar dhe të përqendrohen në temat e përbashkëta të interesit si siguria, stabiliteti global dhe zhvillimi ekonomik, dhe se përpjekjet për të krijuar paqe dhe siguri në botë janë të domosdoshme. Ai theksoi gjithashtu se, pavarësisht qëndrimeve dhe retorikës së ndryshme që mund të pasojnë pas kalimit të pushtetit në SHBA, aleanca mes SHBA-së dhe Gjermanisë është një shtyllë kyçe për të siguruar një të ardhme të qëndrueshme për të dyja vendet dhe për botën në tërësi.
Në lidhje me pasigurinë e mundshme që mund të lindë nga rikthimi i Trump, Scholz ka theksuar se Gjermania dhe aleatët e saj evropianë janë të gatshëm të përballen me sfidat që mund të lindin, duke siguruar që aleanca transatlantike të mbetet e fortë dhe funksionale. Ai e përfundoi fjalimin e tij duke theksuar se bashkëpunimi dhe partneriteti i ngushtë me SHBA-në është thelbësor për paqen dhe sigurinë globale, si dhe për arritjen e një zhvillimi ekonomik të suksesshëm./UBTNews/
Lajmet
Subjektet politike me më së shumti vëzhgues për zgjedhjet e 9 shkurtit
Published
12 hours agoon
January 21, 2025By
UBTNewsKomisioni Qendror i Zgjedhjeve (KQZ) ka akredituar 18 mijë e 163 vëzhgues të 21 subjekteve të ndryshme politike të cilat janë të certifikuara për pjesëmarrje në Zgjedhjet për Kuvendin e Kosovës, të cilat do të mbahen më 9 shkurt 2025.
Në mbledhjen e radhës të KQZ-së u bë e ditur se dy subjektet politike, Lëvizja Vetëvendosje (LVV) dhe Partia Demokratike e Kosovës (PDK) kanë aplikuar me numrin më të madh të vëzhguesve, me mbi 4 mijë.
Drejtori i Zyrës për Regjistrim, Certifikim dhe Kontrollin Financiar të Subjekteve Politike, Besnik Buzhala tregoi numrin e aplikuesve për vëzhgues nga 21 subjekte politike.
“Janë gjithsej 21 subjekte politike. Numri i vëzhguesve të subjekteve politike në total është 18 mijë e 163. Po filloj me Lidhjen Demokratike të Kosovës me gjithsej 3 mijë e 693 vëzhgues. Kosova Demokratik Turk Partisi me 257 vëzhgues…Serbska Lista me 290 vëzhgues. Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës (AAK) dhe Nisma Socialdemokrate me 3 mijë e 571 vëzhgues. Koalicioni për Familje me 253 vëzhgues… Lëvizja Vetëvendosje ka aplikuar me gjithsej 4 mijë e 356 vëzhgues, të cilët nuk janë kandidatë përpos zgjedhor në Kosovë dhe të gjithë vëzhguesit janë në listën përfundimtare të votuesve…Partia Demokratike e Kosovës ka aplikuar me gjithsej 3 mijë e 939 vëzhgues, janë të grupit të dytë. Nëse përfshihen edhe vëzhguesit e grupit të parë, që kanë qenë 95. Në total janë 4 mijë e 34 vëzhgues”, tha Buzhala.
Përveç kësaj, ndër pikat e rendit të ditës ishte edhe miratimi i rekomandimit të sekretariatit për shfrytëzimin e hapësirave të institucionit të Avokatit të Popullit për vlerësimin dhe pranimin e dërgesave postare të votimit jashtë Kosovës.
Anëtari i KQZ-së, Arianit Elshani tha se janë paraparë të gjitha masat e sigurisë në raport me policinë e Kosovës dhe institucionet e tjera për shfrytëzimin e kësaj hapësire.
“Këshilli për Operacione Zgjedhore ka shqyrtuar rekomandimin e sekretariatit për shfrytëzimin e hapësirave të institucionit të avokatit të popullit. Për vlerësimin dhe pranimin e dërgesave postare të votimit jashtë Kosovës. Bëhet fjalë për zarfe dhe fletëvotimet. Ky proces do të fillojë me pranimin e pakove postare, në këtë rast që arrijnë në Kosovë. Përmes postës të trajtohen, të vlerësohen dhe të pranohen në ambientet e mësipërme. Nevojitet që të lëshohet një vendim. Janë paraparë të gjitha masat e sigurisë në raport me policinë e Kosovë dhe të tjerat”, tha Elshani.
Po ashtu, anëtarët e KQZ-së miratuan pikën sipas të cilës transporti i materialit zgjedhor nga qendrat komunave drejt këshillave të vendvotimit të bëhet përmes kombibusëve dhe kamionëve, e jo me mjete private të kryesuesve.
“Ne në rregullat zgjedhore kemi paraparë që transportimi i materialeve zgjedhore, i kutive të bëhet nga kryesuesit bashkë me Policinë e Kosovës. Por të bëhet me automjetet e tyre private. Duke parë vështirësitë që kanë në raport me gjetjet e këtyre, ka raste kryesuesi ose anëtarët e Këshillit të vendvotimit nuk kanë vetura ose nuk dëshirojnë të shfrytëzojnë veturën e tyre për këtë. Kemi vendosur t’i rikthemi asaj praktikës së mëhershme, që të mundësohet gjetja e kombibusëve dhe kamionëve të cilët do të mundësojë shërbimin e transportit të materialit zgjedhor nga qendra komunale e drejt këshillave të vendvotimit dhe anasjelltas”, potencoi Elshani.
Ndër të tjera, u aprovuan kërkesat që të bëhet zëvendësimi i anëtarit të komisionit komunal të zgjedhjeve në komunën e Deçanit, Isuf Mehemetaj me Lirije Turkaj Bufaj.
Gjithashtu, KQZ miratoi ndërrimin e lokacionit të qendrës komunale të numërimit për komunën e Gjilanit dhe të Skenderajt.
Në Gjilan u vendos që të zhvendoset në palestrën sportive “Bashkim Selishta”. Ndërkaq në Skenderaj u miratua që të zhvendoset në sallën e Edukatës Fizike në Shkollën e Mesme Teknike “Anton Çeta”. Zgjedhjet parlamentar në Kosovë mbahen më 9 shkurt.
Rektori Hajrizi mori pjesë në ceremoninë përkujtimore të 19-vjetorit të vdekjes së Presidentit Dr. Ibrahim Rugova
Rektori i UBT-së përcjell punimet e Forumit Ekonomik Botëror Davos 2025
Liverpool-Lille: Formacionet e mundshme, Zhegrova mungon në ‘Anfield’
Kurti merr pjesë në Forumin Ekonomik në Davos, pritet nënshkrimi i Marrëveshjes së Tregtisë së Lirë me EFTA-n
Akulli, rrezik për banorët e një ndërtese në Bregu Diellit
Davos – Scholz: SHBA-ja do të mbetet një nga aleatet më të afërta dhe më të domosdoshme të Gjermanisë
Subjektet politike me më së shumti vëzhgues për zgjedhjet e 9 shkurtit
KQZ akrediton edhe 15,889 vëzhgues të subjekteve politike
Shefi i ushtrisë izraelite jep dorëheqje për shkak të sulmit të 7 tetorit
Të kërkuara
-
Bota3 months ago
Trump premton paqe në Liban nëse rikthehet në Shtëpinë e Bardhë
-
Bota3 months ago
Koreja e Veriut rrit frikën në botë, lëshon raketën e re balistike ndërkontinentale
-
Bota2 months ago
“Ethet” e kthimit të Trump! Takohen Macron e Starmer, zbardhet fokusi i diskutimeve
-
Lajmet2 months ago
Rektori Hajrizi: Çdo sukses i joni është një sukses për Kosovën!