

Lajmet
Politika, paratë, fama: çfarë i motivon mohuesit e ndryshimeve klimatike?
Shkaku numër një nëse njerëzit e pranojnë shkencën e klimës ose jo është ideologjia e tyre personale.
Published
3 years agoon
By
UBT newsIdeologët e krahut të djathtë të financuar nga lëndët djegëse fosile, narcisistët në kërkim të famës dhe nxitësit e dyshimeve — po rrisin dezinformimin e klimës që minon luftën kundër ngrohjes globale, thonë studiuesit.
Ekspertët e intervistuar nga AFP përshkruan gjashtë gjëra kryesore që i motivojnë njerëzit të mohojnë ndryshimin e klimës ose të kërkojnë të vonojnë veprimin.
Paratë e naftës
Studimet kanë dokumentuar flukse parash nga industria e karburanteve fosile në institutet konservatore të SHBA-së.
Greenpeace në faqen exxonsecrets.org publikoi dokumente nga gjigandi i naftës ExxonMobil që zbulon donacionet që ka bërë në vitet 1990 dhe 2000 për tre organe të tilla: Institutin Heartland, Institutin e Ndërmarrjeve Konkurruese dhe Institutin Cato.
Exxon ka mohuar vazhdimisht se ka punuar kundër shkencës klimatike.
Një analizë e dokumenteve tatimore dhe të dhënave të donatorëve nga sociologu Robert Brulle i Universitetit Brown zbuloi se 91 grupe — që kanë mendim skeptik ndaj klimës — dhe grupe lobimi morën të ardhura prej 900 milionë dollarë në 2003-2010, kryesisht nga fondacionet konservatore.
Që nga mesi i viteve 2000, financimi është kanalizuar kryesisht përmes grupeve filantropike që fshehin donacionet e tyre.
“Kompanitë e lëndëve djegëse fosile kanë një histori të gjatë të financimit të dezinformatave klimatike të shpallura nga institutet konservatore të mendimit”, tha Brulle për AFP.
“Ky keqinformim ka mashtruar shumë amerikanë në lidhje me rreziqet që lidhen me ndryshimet klimatike dhe ka penguar veprimet për të zbutur emetimet e karbonit”.
Përfitim parash përmes internetit
Diku tjetër ka individë“të cilët përfitojnë nga ‘ekonomia e zemërimit’ në internet dhe po shfrytëzojnë modelin aktual të biznesit të mediave sociale, i cili i lejon ata të fitojnë para nga mohimi i klimës dhe dezinformimi i klimës”, tha Jennie King, kreu i veprimit në Institutin për Dialogun Strategjik me bazë në Londër.
“Duke kultivuar një markë si këta ekspertë intelektualë të Dark Web, ata fitojnë rëndësi në rritje në platformat e mediave sociale”, tha ajo.
“Kjo nxit trafikun në faqet e tyre të internetit dhe rrit gjasat që ata të zhvillojnë marrëdhënie me markën, sponsorizim dhe paraqitje me pagesë”.
Ideologjia
Për psikologët, dezinformimi i klimës nxitet nga idealet e tregut të lirë që i bëjnë njerëzit të refuzojnë reformat klimatike.
“Shkaku numër një nëse njerëzit e pranojnë shkencën e klimës apo e refuzojnë atë është ideologjia e tyre personale”, tha Stephan Lewandowsky, një profesor psikologjie në Universitetin e Bristolit që hulumton qëndrimet ndaj ndryshimeve klimatike.
“Njerëzit që janë të përkushtuar ndaj tregjeve të lira të parregulluara e kanë të pamundur të pranojnë shkencën sepse implikimet e shkencës janë se ne duhet të kemi rregullore ose një çmim për karbonin”, tha ai për AFP.
Politika
Disa nga postimet më të përhapura në mediat sociale vijnë nga politikanë – të tilla si pretendimet e përsëritura të ish-presidentit amerikan Donald Trump në Twitter se reshjet e borës ishin provë kundër ngrohjes globale.
“Njerëzit që votojnë konservatorë kanë më shumë gjasa të jenë mohues të [ndryshimeve të] klimës”, tha John Cook, studiues në Universitetin Monash në Melburn dhe themelues i Skeptical Science.
“Duke mos i pëlqyer zgjidhjet për ndryshimin e klimës, ata refuzojnë që në radhë të parë ka një problem”.
Një studim i nëntorit 2022 në Nature nga studiues në City, Universiteti i Londrës zbuloi një rritje të polarizimit ideologjik rreth ndryshimit të klimës gjatë samitit të klimës COP26 në 2021, “i shtyrë nga aktiviteti në rritje i krahut të djathtë”.
Psikologjia
Një artikull i vitit 2022, bashkëautor nga Lewandowsky dhe Matthew Hornsey i Universitetit të Queensland-it, vuri në dukje aspekte të tjera psikologjike të pretendimeve klimatike, të tilla si “arsyetimi i motivuar” – njerëzit vendosin atë që besojnë dhe më pas kërkojnë prova që mbështesin pikëpamjen e tyre — dhe ” aversioni i zgjidhjes” ndaj reformave që nënkuptojnë sakrifica të dhimbshme.
“Përveç kësaj, njerëzit kanë frikë nga ndryshimet klimatike”, tha Lewandowsky.
“Kërcimi në mohim në kontekstin e frikës nuk është i pazakontë. Pandemia është një shembull tjetër kryesor”.
Fama
Disa kundërshtarë të klimës kanë miliona ndjekës në mediat sociale.
“Unë mendoj se narcisizmi malinj ndoshta është një shtytës i madh i influencerëve”, tha Cook.
“Këta lloj mini-të famshëm — ajo që i bën ata të njohur, të famshëm, marrin ndjekës, lexues blogjesh, është mohimi i tyre i shkencës”.
“Mund të mendoj për raste individuale të akademikëve që kishin një karrierë jashtëzakonisht mediokre në rastin më të mirë dhe më pas erdhi ndryshimi i klimës dhe ata thanë, “Oh, është një mashtrim” dhe pretenduan se kishin njëfarë ekspertize”, tha Lewandowsky.
“Ata u vërshuan me kërkesa mediatike. Këta njerëz janë të motivuar nga vëmendja”./UBTNews/
Lajmet
Ambasadori Hargreaves i shkon në zyrë Dimal Bashës
Published
11 hours agoon
September 4, 2025By
UBTnews
Kryeparlamentari Dimal Basha priti sot në takim ambasadorin britanik në Kosovë, Jonathan Hargreaves me të cilin ka biseduar mbi zhvillimet e fundit politike në vend, me theks të veçantë për procesin e seancës konstituive të Kuvendit.
Basha shprehu mirënjohjen e thellë të popullit të Kosovës ndaj Britanisë së Madhe për rolin e saj gjatë luftës, dhe mbështetjen e vazhdueshme në fuqizimin e shtetit, ekonomisë dhe institucioneve demokratike të vendit tonë.
Ai tha se Kosova mbetet e palëkundur në mbrojtjen e interesave dhe të drejtave të të gjithë qytetarëve të saj, si dhe qëndron e vendosur në avancimin e integrimit në familjen evropiane, dhe synimin e qartë për anëtarësim në NATO.
Ndërsa, ambasadori Hargreaves ri-konfirmoi gatishmërinë për bashkëpunim dhe intensifikim të raporteve të vendit të tij me Kuvendin dhe qytetarët e Kosovës, thuhet në njoftimin e Kuvendit të Kosovës./D.B/KP
Bota
Numri i viktimave nga tërmeti i fuqishëm në Afganistan arrin në 2200
Published
12 hours agoon
September 4, 2025By
UBTnews
Operacionet e kërkim-shpëtimit nga tërmeti i fuqishëm i së dielës në Afganistanin lindor po vazhdojnë, me numrin e të vdekurve që tejkalon 2.200, sipas zyrtarëve.
Hamdullah Fitrat, zëvendës zëdhënës i administratës së përkohshme, tha në kompaninë amerikane të mediave sociale X se numri i të vdekurve u rrit në 2,205, ndërsa numri i të plagosurve arriti në 3.640, vetëm në provincën Kunar.
“Me shumë njerëz ende të bllokuar nën rrënoja, numri i të vdekurve mund të rritet më tej ndërsa operacionet e kërkimit për të mbijetuarit vazhdojnë“, tha më parë Rahimullah Hamzala, zëdhënës i forcave lokale të sigurisë në provincën Kunar.
Autoritetet në Kabul kanë frikë gjithashtu se numri i të vdekurve mund të rritet, ndërsa ndajnë të dhëna nga provincat Nangarhar, Laghman dhe Panjshir, të cilat u goditën gjithashtu. Të paktën 12 vdekje janë raportuar tashmë në Nangarhar.
Agjencitë humanitare paralajmërojnë se shkalla e shkatërrimit kërkon mbështetje urgjente ndërkombëtare për të parandaluar një krizë të përkeqësuar.
Turqia këtë javë dërgoi 25 ton ndihma në vend, duke përfshirë materiale strehimi, pako higjienike dhe kuti ushqimore.
Pakistani fqinj gjithashtu ka dërguar 105 ton ndihma, ndërsa Irani, Kina dhe India, si dhe vendet perëndimore, janë zotuar të dërgojnë ndihmë./D.B/KP
Lajmet
Më 22 shtator shpallet konkursi për pranimin e 60 ushtarëve nga radhët e komuniteteve jo shumicë
Published
12 hours agoon
September 4, 2025By
UBTnews
Më 22 shtator do të shpallet konkursi për pranimin e gjashtëdhjetë (60) ushtarëve aktiv nga radhët e komuniteteve jo shumicë.
Kështu ka bërë të ditur përmes një njoftimi në Facebook, ministri në detyrë i Mbrojtjes, Ejup Maqedonci.
“Të gjithë të rinjët e të rejat e interesuara për t’iu bashkuar Forcës së Sigurisë së Kosovës mund të gjejnë kushtet e konkursit në web faqen https://mod.rks-gov.net/Page/16 / që do të bëhet publik me rastin e hapues së konkursit”, thuhet në njoftimin e tij.
Bota
Rutte thekson garanci të forta sigurie për Ukrainën, të mbështetura nga Evropa, Kanadaja e SHBA
Published
12 hours agoon
September 4, 2025By
UBTnews
Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Mark Rutte, tha se presidenti amerikan Donald Trump e theu bllokimin me presidentin rus Vladimir Putin dhe “tani Evropa dhe Kanadaja me SHBA-në duhet të hartojnë garanci sigurie për të siguruar që Ukraina të ketë mbështetje të plotë në bisedime”.
Duke folur në konferencën e përbashkët për shtyp me kryeministrin çek Peter Fiala në Pragë, Rutte theksoi se bashkësia ndërkombëtare po koordinohet ngushtë për të përgatitur garanci sigurie që do të siguronin që Ukraina të ketë mbështetjen e plotë të anëtarëve dhe partnerëve të NATO-s jashtë aleancës, së bashku me një mbrojtje të fortë kombëtare, raporton KosovaPress.
Shefi i NATO-s tha se pas takimit të 15 gushtit në Alaska midis Trump dhe Putin, “tani është për ne të hartojmë garancitë e sigurisë si evropianë dhe Kanadaja me SHBA-në për t’u siguruar që kur të fillojnë bisedimet, presidenti ukrainas e di se ka mbështetjen e plotë të SHBA-së, të Kanadasë, evropianëve, të gjithë neve në NATO, por edhe të vendeve tona jashtë NATO-s”.
Ai shtoi se themeli i këtyre garancive duhet të jetë forcimi i forcave të armatosura të Ukrainës.
Fiala theksoi qëndrimin e unifikuar të aleatëve të NATO-s, duke vënë në dukje nevojën për të vazhduar mbështetjen për Ukrainën në mënyrë që ajo të mund të mbrohet dhe të mbajë presionin mbi Rusinë, duke krijuar njëkohësisht kushte për një paqe të qëndrueshme.
Duke iu referuar takimit të koalicionit të të vullnetshmëve në Paris, udhëheqësi çek tha se ekziston gjithashtu një konsensus i fortë se duhet të ketë garanci të forta sigurie, të cilat do ta dekurajonin Rusinë nga agresioni i mëtejshëm.

Hulumtimi 75 vjeçar nga Harvardi zbulon faktorin më të rëndësishëm për lumturinë e njerëzve

Gjashtë gjëra që nuk duhet t’ia thoni kurrë një fëmije

Publiku e injoron! “With Love, Meghan” jashtë top listës së Netflix

Lidhja midis dhimbjes së kokës dhe sëmundjes së diabetit – Si t’i parandaloni?

Filmi për vajzën e vrarë në Gaza thyen rekord në Festivalin e Venecias, publiku duartrokiti për 23 minuta

Ambasadori Hargreaves i shkon në zyrë Dimal Bashës

Vdes kreatori i njohur italian Giorgio Armani

Numri i viktimave nga tërmeti i fuqishëm në Afganistan arrin në 2200

Më 22 shtator shpallet konkursi për pranimin e 60 ushtarëve nga radhët e komuniteteve jo shumicë
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT organizon debat rreth zgjerimit të BE-së dhe ruajtjes së vlerave evropiane
-
Aktualitet1 week ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Kërkime2 months ago
Profesori i UBT-së, Musa Sabedini, publikon punim shkencor në revistën ndërkombëtare JGPSCD në SHBA
-
Aktualitet1 month ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës