Lajmet

Politika, paratë, fama: çfarë i motivon mohuesit e ndryshimeve klimatike?

Shkaku numër një nëse njerëzit e pranojnë shkencën e klimës ose jo është ideologjia e tyre personale.

Published

on

Ideologët e krahut të djathtë të financuar nga lëndët djegëse fosile, narcisistët në kërkim të famës dhe nxitësit e dyshimeve — po rrisin dezinformimin e klimës që minon luftën kundër ngrohjes globale, thonë studiuesit.

Ekspertët e intervistuar nga AFP përshkruan gjashtë gjëra kryesore që i motivojnë njerëzit të mohojnë ndryshimin e klimës ose të kërkojnë të vonojnë veprimin.

Paratë e naftës
Studimet kanë dokumentuar flukse parash nga industria e karburanteve fosile në institutet konservatore të SHBA-së.

Greenpeace në faqen exxonsecrets.org publikoi dokumente nga gjigandi i naftës ExxonMobil që zbulon donacionet që ka bërë në vitet 1990 dhe 2000 për tre organe të tilla: Institutin Heartland, Institutin e Ndërmarrjeve Konkurruese dhe Institutin Cato.

Exxon ka mohuar vazhdimisht se ka punuar kundër shkencës klimatike.

Një analizë e dokumenteve tatimore dhe të dhënave të donatorëve nga sociologu Robert Brulle i Universitetit Brown zbuloi se 91 grupe — që kanë mendim skeptik ndaj klimës — dhe grupe lobimi morën të ardhura prej 900 milionë dollarë në 2003-2010, kryesisht nga fondacionet konservatore.

Që nga mesi i viteve 2000, financimi është kanalizuar kryesisht përmes grupeve filantropike që fshehin donacionet e tyre.

“Kompanitë e lëndëve djegëse fosile kanë një histori të gjatë të financimit të dezinformatave klimatike të shpallura nga institutet konservatore të mendimit”, tha Brulle për AFP.

“Ky keqinformim ka mashtruar shumë amerikanë në lidhje me rreziqet që lidhen me ndryshimet klimatike dhe ka penguar veprimet për të zbutur emetimet e karbonit”.

Përfitim parash përmes internetit
Diku tjetër ka individë“të cilët përfitojnë nga ‘ekonomia e zemërimit’ në internet dhe po shfrytëzojnë modelin aktual të biznesit të mediave sociale, i cili i lejon ata të fitojnë para nga mohimi i klimës dhe dezinformimi i klimës”, tha Jennie King, kreu i veprimit në Institutin për Dialogun Strategjik me bazë në Londër.

“Duke kultivuar një markë si këta ekspertë intelektualë të Dark Web, ata fitojnë rëndësi në rritje në platformat e mediave sociale”, tha ajo.

“Kjo nxit trafikun në faqet e tyre të internetit dhe rrit gjasat që ata të zhvillojnë marrëdhënie me markën, sponsorizim dhe paraqitje me pagesë”.

Ideologjia
Për psikologët, dezinformimi i klimës nxitet nga idealet e tregut të lirë që i bëjnë njerëzit të refuzojnë reformat klimatike.

“Shkaku numër një nëse njerëzit e pranojnë shkencën e klimës apo e refuzojnë atë është ideologjia e tyre personale”, tha Stephan Lewandowsky, një profesor psikologjie në Universitetin e Bristolit që hulumton qëndrimet ndaj ndryshimeve klimatike.

“Njerëzit që janë të përkushtuar ndaj tregjeve të lira të parregulluara e kanë të pamundur të pranojnë shkencën sepse implikimet e shkencës janë se ne duhet të kemi rregullore ose një çmim për karbonin”, tha ai për AFP.

Politika
Disa nga postimet më të përhapura në mediat sociale vijnë nga politikanë – të tilla si pretendimet e përsëritura të ish-presidentit amerikan Donald Trump në Twitter se reshjet e borës ishin provë kundër ngrohjes globale.

“Njerëzit që votojnë konservatorë kanë më shumë gjasa të jenë mohues të [ndryshimeve të] klimës”, tha John Cook, studiues në Universitetin Monash në Melburn dhe themelues i Skeptical Science.

“Duke mos i pëlqyer zgjidhjet për ndryshimin e klimës, ata refuzojnë që në radhë të parë ka një problem”.

Një studim i nëntorit 2022 në Nature nga studiues në City, Universiteti i Londrës zbuloi një rritje të polarizimit ideologjik rreth ndryshimit të klimës gjatë samitit të klimës COP26 në 2021, “i shtyrë nga aktiviteti në rritje i krahut të djathtë”.

Psikologjia
Një artikull i vitit 2022, bashkëautor nga Lewandowsky dhe Matthew Hornsey i Universitetit të Queensland-it, vuri në dukje aspekte të tjera psikologjike të pretendimeve klimatike, të tilla si “arsyetimi i motivuar” – njerëzit vendosin atë që besojnë dhe më pas kërkojnë prova që mbështesin pikëpamjen e tyre — dhe ” aversioni i zgjidhjes” ndaj reformave që nënkuptojnë sakrifica të dhimbshme.

“Përveç kësaj, njerëzit kanë frikë nga ndryshimet klimatike”, tha Lewandowsky.

“Kërcimi në mohim në kontekstin e frikës nuk është i pazakontë. Pandemia është një shembull tjetër kryesor”.

Fama
Disa kundërshtarë të klimës kanë miliona ndjekës në mediat sociale.

“Unë mendoj se narcisizmi malinj ndoshta është një shtytës i madh i influencerëve”, tha Cook.

“Këta lloj mini-të famshëm — ajo që i bën ata të njohur, të famshëm, marrin ndjekës, lexues blogjesh, është mohimi i tyre i shkencës”.

“Mund të mendoj për raste individuale të akademikëve që kishin një karrierë jashtëzakonisht mediokre në rastin më të mirë dhe më pas erdhi ndryshimi i klimës dhe ata thanë, “Oh, është një mashtrim” dhe pretenduan se kishin njëfarë ekspertize”, tha Lewandowsky.

“Ata u vërshuan me kërkesa mediatike. Këta njerëz janë të motivuar nga vëmendja”./UBTNews/

Lajmet

Rama: Refuzimi për ta çuar PZHK-në në shqyrtim publik mohon të drejtën e qytetarëve

Published

on

By

Kryetari i Prishtinës, Përparim Rama, ka paralajmëruar se mosvotimi i nxjerrjes në shqyrtim publik të Planit Zhvillimor Komunal (PZHK) përbën një mohim të së drejtës së qytetarëve për pjesëmarrje në vendimmarrje.

“Sot votohet për transparencë të plotë”, deklaroi Rama, duke theksuar se votimi nuk është për miratim të planit, por për ta bërë dokumentin publik dhe të hapur për koment nga qytetarët.

Sipas tij, pas një viti e gjysmë bllokimesh, procesi po vazhdon të pengohet nga ata që nuk duan transparencë dhe përfshirje qytetare.

Ndërkohë, opozita kryesore në Prishtinë, Lëvizja Vetëvendosje, ka njoftuar se nuk do të marrë pjesë në seancën e sotme, duke e cilësuar planin si të paligjshëm.

Continue Reading

Lajmet

Murati: Kosova me rritjen më të shpejtë ekonomike në Evropë në vitin 2025

Published

on

By

Ministri në detyrë i Financave, Hekuran Murati, ka deklaruar se Kosova pritet të ketë rritjen ekonomike më të shpejtë në Evropë gjatë vitit 2025, sipas parashikimeve të Fondit Monetar Ndërkombëtar (FMN).

Përmes një postimi në Facebook, sipas Muratit kjo rritje është rezultat i reformave të ndërmarra gjatë katër viteve të fundit, të cilat janë vlerësuar pozitivisht nga Banka Botërore dhe FMN-ja.

Ai përmendi takimet e fundit me zëvendëspresidentin e Bankës Botërore, Akihiko Nishio, dhe me misionin e FMN-së të udhëhequr nga David Amaglobelli, gjatë të cilave Kosova është përgëzuar për performancën ekonomike dhe maturinë fiskale.

“Rezultatet e punës së mirë 4-vjeçare mund të mos shihen menjëherë, por sigurisht që herët a vonë do të vërehen”, ka shkruar Murati, duke shtuar se megjithatë ka ende shumë punë për të bërë.

Continue Reading

Lajmet

Avokati i familjes Lika: Të përmbahemi nga hamendjet, drejtësia s’duhet të ndikohet

Published

on

By

Avokati Arianit Koci, i angazhuar nga familja e rreshterit të ndjerë Muhamet Lika, i ka bërë thirrje publikut dhe mediave që të shmangin komentet e pabazuara lidhur me rastin e vrasjes së pjesëtarit të Policisë së Kosovës në Kaçanik.

Në një deklaratë publike, Koci theksoi se deri në këtë fazë të hetimeve nuk ka asnjë cilësim zyrtar që e ndërlidh rastin me terrorizmin apo ndonjë grup me motive religjioze.

“Drejtësia nuk lejohet të ngatërrohet me hamendje. As Policia e as Prokuroria nuk kanë konstatuar ndonjë lidhje me ndonjë grup terrorist”, u shpreh ai.

Avokati shtoi se nëse gjatë hetimeve dalin të dhëna të reja, opinioni publik do të njoftohet zyrtarisht. Ai e cilësoi vrasjen si një akt makabër dhe tha se autorët do të përballen me drejtësinë.

Continue Reading

Lajmet

86 aksidente trafiku dhe mbi 2 mijë gjoba në 24 orët e fundit

Published

on

By

Policia e Kosovës ka raportuar se brenda 24 orëve të fundit janë regjistruar gjithsej 86 aksidente trafiku. Nga to, një ka rezultuar me fatalitet, 25 me lëndime trupore dhe 61 me dëme materiale.

Gjatë kësaj periudhe, janë shqiptuar gjithsej 2,241 gjoba për shkelje të rregullave në komunikacion.

Po ashtu, policia ka arrestuar 26 persona, ndërsa 15 janë dërguar në mbajtje.

Continue Reading

Të kërkuara