

Aktualitet
Pluhuri i imët: Cilësi më e mirë e ajrit në Evropë
Lajme të mira nga Agjencia e BE për Mjedisin: Numri i vdekjeve nga grimcat në atmosferë po bie. Megjithatë, sipas zyrës në Kopenhagë, ka ende vend për përmirësim.
Published
3 years agoon
By
Betim GashiNumri i njerëzve, që vdesin para kohe për shkak të ajrit të ndotur me pluhur të imët, është ulur ndjeshëm në Bashkimin Evropian. Agjencia e BE për Mjedisin (EEA) në Kopenhagë regjistroi një rënie prej më shumë se dhjetë për qind në periudhën e studimit në vitin 2019 krahasuar me një vit më parë. Në fakt edhe kushtet e favorshme të motit luanin rol, por arsyeja kryesore ishte përmirësimi i vazhdueshëm i cilësisë së ajrit në Evropë.
Shifra absolute e viktimave nga grimcat atmosferike mbetet e lartë. Sipas raportit, rreth 307.000 qytetarë të BE-së humbën jetën në vitin 2019 si rezultat i kësaj ndotjeje. Por një vështrim në vitet e mëparshme tregon se situata është duke u përmirësuar. Numri i vdekjeve i shënuar nga auoriteti për vitin 2018 ishte 346,000. Në fillim të viteve 1990 në vendet e BE vdisnin para kohe çdo vit gati një milion njerëz. Deri në vitin 2005 ky numër kishte rënë në 450,000.

Cilësia e ajrit si problemi kryesor për shëndetin
Megjithatë cilësia e dobët e ajrit mbetet problemi më i madh ambiental për shëndetin e njerëzve në Evropë. Përveç pluhurit të imët problematik është edhe ekspozimi ndaj ozonit dhe oksidit të azotit. Por edhe këtu agjencia në Kopenhagë tregon një tendencë pozitive.
Në rastin e ozonit EEA supozon për vitin 2019 një ulje të numrit të vdekjeve me 13 përqind në 16.800. Numri i vdekjeve nga oksidi i azotit, i cili emetohet kryesisht nga makinat dhe termocentralet, u ul me një të katërtën në 40.400.
Dhe Agjencia e BE për Mjedisin paralajmëron: Më shumë se gjysma e vdekjeve të parakohshme të regjistruara në Bashkimin Evropian në 2019 – rreth 17.000 ose 58 për qind – teorikisht mund të ishin parandaluar, sikur të gjitha vendet anëtare të BE të kishin respektuar udhëzimet e reja të Organizatës Botërore të Shëndetësisë.
Në shtator OBSH ka bërë një përcaktim më të rreptë të vlerave limit të rekomanduara për substancat e dëmshme në ajër. Ajo që organizata e konsideron të pranueshme për shëndetin, është dukshëm poshtë vlerave udhëzuese të BE-së, që zbatohen aktualisht në Gjermani.
Objektivat e BE nuk po përmbushen
Megjithëse situata vazhdon të përmirësohet, EEA paralajmëroi në shtator, se cilësia e ajrit në shumicën e vendeve evropiane nuk është ende në përputhje me udhëzimet e BE. Bashkimi Evropian i ka vendosur vetes synimin që deri në vitin 2030 të reduktojë numrin e vdekjeve nga cilësia e dobët e ajrit me të paktën 55 për qind krahasuar me vitin 2005. Nëse numri i viktimave do të binte me të njëjtin ritëm si deri tani, ky synim nuk do të arrihej para vitit 2032.
Grimcat mund të lindin natyrshëm, por shpesh krijohen nga njeriu: përmes makinave, termocentraleve, impianteve të djegies së mbeturinave ose ngrohjes. Sipas Agjencisë gjermane të Mjedisit trafiku rrugor është një nga burimet kryesore të pluhurit të imët në zonat urbane. Papastërtitë krijohen jo vetëm nga emetimet e atuomjeteve, por edhe nga frenimi, nga fërkimi i gomave me rrugën grimcat kalojnë në atmosferë. Kantieret e ndërtimit shkaktojnë gjithashtu pluhur të imët në ajër.
Sipas EEA në vitin 2019 afro 54.000 vetë vdiqën në Gjermani për shkak të përqendrimit të lartë të pluhurit të imët në ajër – numri më i lartë në Evropë në shifra absolute. Në raport me numrin e popullsisë Polonia ka numrin më të madh të vdekjeve nga grimcat atmosferike, 39.300.
You may like
Bota
Ukraina dhe SHBA nënshkruajnë draft marrëveshjen për mineralet
Published
10 hours agoon
April 18, 2025By
UBTNews
Qeveria e Ukrainës ka njoftuar nënshkrimin e planit të një marrëveshjeje mineralesh mes Ukrainës dhe SHBA-së.
Ministrja e ekonomisë Julia Svyrydenko tha se memorandumi i hap rrugën asaj që ajo e quajti një marrëveshje partneriteti ekonomik.
Ajo tha se një marrëveshje përfundimtare do të përfshinte gjithashtu një fond investimi për rindërtimin e Ukrainës. Zyrtarët amerikanë shprehën shpresën se një marrëveshje mund të përfundojë deri në fund të javës së ardhshme.
Incidenti publik i Donald Trump me presidentin ukrainas Volodymyr Zelensky në Shtëpinë e Bardhë në shkurt, i kishte çuar përkohësisht negociatat jashtë kursit.
Svyrydenko njoftoi nënshkrimin e memorandumit në X, por nuk dha detaje të mëtejshme.
Postimi i saj përfshinte foto të saj dhe Sekretarit të Thesarit të SHBA Scott Bessent duke nënshkruar veçmas draft marrëveshjen për mineralet.
“Ne jemi të lumtur të njoftojmë nënshkrimin, me partnerët tanë amerikanë, të një memorandumi i cili hap rrugën një Marrëveshje të Partneritetit Ekonomik dhe krijimin e Fondit të Investimeve për Rindërtimin e Ukrainës,” shkroi Svyrydenko.
Nënshkrimi u krye gjatë një telefonate në internet me Bessent, i cili tha se detajet e marrëveshjes ishin ende duke u përpunuar.
“Është në thelb ajo për të cilën kishim rënë dakord më parë. Kur presidenti Volodymyr Zelensky ishte këtu, ne patëm një memorandum mirëkuptimi. Ne shkuam direkt në marrëveshjen e madhe dhe mendoj se është një marrëveshje 80 faqesh dhe kjo është ajo që ne do të nënshkruajmë,” tha ai.
Donald Trump la të kuptohet gjithashtu për marrëveshjen gjatë një konference për shtyp me udhëheqësen italiane Giorgia Meloni.
“Ne kemi një marrëveshje për mineralet që mendoj se do të nënshkruhet të enjten… të enjten e ardhshme. Së shpejti. Dhe supozoj se ata do të përmbushin marrëveshjen. Kështu që do të shohim. Por ne kemi një marrëveshje për këtë,” tha ai.
Shtëpia e Bardhë nuk iu përgjigj një kërkese për detaje të mëtejshme mbi kohën dhe përmbajtjen e marrëveshjes, raporton agjencia e lajmeve Reuters.
Masa është një hap drejt një marrëveshjeje që do t’i lejonte SHBA-së akses në mineralet kritike të Ukrainës, si dhe në naftë dhe gaz.
Raportet e mëparshme treguan se një “fond investimi” do të krijohej për rindërtimin e Ukrainës dhe do të menaxhohej nga Kievi dhe Uashingtoni në “kushte të barabarta”.
Presidenti Volodymyr Zelensky kishte shpresuar të përdorte marrëveshjen për të siguruar një garanci sigurie të SHBA-së në vendin e tij në rast të një marrëveshjeje armëpushimi me Rusinë.
Megjithatë plani u rrëzua në shkurt nga përplasja e nxehtë e Zelensky dhe Trump në Shtëpinë e Bardhë.
Bota
Putin: Rusia është e gatshme të marrë masa për të ruajtur sovranitetin e Sirisë
Published
10 hours agoon
April 18, 2025By
UBTNews
Presidenti rus Vladimir Putin tha gjatë një bisede me emirin e Katarit, Tamim bin Hamad Al Thani, se Rusia është e gatshme të marrë të gjitha masat e nevojshme për të ruajtur sovranitetin e Sirisë.
“Ne do të donim të bëjmë gjithçka që Siria, mbi të gjitha, të mbetet një shtet sovran, i pavarur dhe territorialisht integral”, tha Putin.
Sipas tij, Rusia është gjithashtu e gatshme të ofrojë ndihmë për popullin sirian, duke përfshirë ndihmën humanitare.
Putin beson se ka shumë probleme në Siri – probleme politike, sigurie dhe ekonomike, raportoi Izvestia.
Emiri i Katarit Tamim bin Hamad Al Thani ndodhet për një vizitë zyrtare në Rusi.
Bota
Netanyahu: Izraeli nuk do të lejojë që Irani të ketë armë bërthamore
Published
10 hours agoon
April 18, 2025By
UBTNews
Kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu riafirmoi sot se Izraeli nuk do të lejojë që Irani të ketë armë bërthamore.
“Kryeministri e ka bërë të qartë disa herë: Izraeli nuk do të lejojë që Irani të marrë armë bërthamore”, thuhet në deklaratën e kabinetit të Netanyahut, raportoi The Times of Israel.
Deklarata thoshte se Netanyahu, të cilin Irani e sheh si armikun më të madh të Izraelit, “krijoi operacione të panumërta të hapura dhe të fshehta kundër programit bërthamor të Iranit” dhe “udhëhoqi një fushatë globale kundër programit bërthamor të Iranit”.
Ministri i Jashtëm iranian Seyed Abbas Aragchi u takua të shtunën në kryeqytetin e Omanit, Muscat me të dërguarin special të presidentit amerikan, Steve Witkoff, lidhur me programin bërthamor të Teheranit, me të dyja palët që e përshkruan takimin si “konstruktiv”.
Bisedimet në Muscat pasuan deklaratën e presidentit amerikan Donald Trump në fillim të marsit se ai u dërgoi një letër udhëheqësve iranianë, përmes Emirateve të Bashkuara Arabe, në të cilën ai propozon negociatat për programin bërthamor të Iranit.
Irani më vonë ra dakord për bisedime indirekte.
Bota
Trump: Të shtënat në Florida “turp”, por nuk do ta ndryshoj ligjin për armët
Published
10 hours agoon
April 18, 2025By
UBTNews
Presidenti amerikan Donald Trump i përshkroi të shtënat në Universitetin Shtetëror të Floridës si një “turp”, në të cilën dy persona u vranë dhe të paktën pesë persona u plagosën, duke shtuar se nuk ka gjasa që ligjet federale të armëve të ndryshojnë.
“Unë jam një mbështetës i madh i Amendamentit të Dytë. Këto gjëra janë të tmerrshme, por armët nuk qëllojnë njerëz, janë njerëzit ata që qëllojnë”, u tha Trump gazetarëve në Zyrën Ovale të Shtëpisë së Bardhë, raportoi CNN.
Ai vuri në dukje se ka detyrimin të mbrojë Amendamentin e Dytë, sipas të cilit qytetarët amerikanë kanë të drejtë të mbajnë armë.
Gjatë fushatës presidenciale vitin e kaluar, Trump u tha mbështetësve se Amendamenti i Dytë ishte “nën rrethim”.

Protestë e re kundër shtrenjtimit të rrymës në Prishtinë

Osmani dekoron me medalje tre të mbijetuar të dhunës seksuale gjatë luftës

Prokuroria kërkon vazhdimin e paraburgimit për Selimin dhe Krasniqin

Rama: Vendimi për ndërprerjen e projektit në shesh nuk është i mbështetur ligjërisht

Avokati Rodney Dixon: Trupi gjykues po sfidon padrejtësisht dëshmitarin

Van Damme thotë se ka simpati për Putinin: Dua të shkoj në Rusi dhe të bëhem ambasador i paqes atje

Kryetari i Prishtinës mirëpret Vasfije Krasniqin në Odën e Kryeqytetit

Rama: Sot kujtojmë sakrificën për liri dhe demokraci

Sporti ndihmon edhe në përmirësimin e shikimit
Të kërkuara
-
Bota3 months ago
Marrëveshja për pranimin e pakufizuar të emigrantëve, Shtëpia e Bardhë tërhiqet nga tarifat ndaj Kolumbisë
-
Bota3 months ago
Fluturimet e dëbimit kanë filluar, thotë Shtëpia e Bardhë
-
Bota3 months ago
Shtëpia e Bardhë: Armëpushimi në Liban do të zgjatet deri më 18 shkurt
-
Lajmet nga UBT2 months ago
Përgatituni për të udhëhequr politikën e të ardhmes me Fakultetin e Shkencave Politike në UBT