Teknologji

Planet e Kinës për të shkuar në Hënë, Mars dhe përtej

Vitin e ardhshëm do të nisë një teleskop hapësinor, të quajtur Xuntian.

Published

on

Tre astronautë kinezë kanë filluar një mision gjashtëmujor, për të punuar në stacionin e ri hapësinor të vendit.

Cili është stacioni hapësinor Tiangong?

Vitin e kaluar, Kina vuri në orbitë modulin e parë të stacionit të saj hapësinor Tiangong ose “Pallati Qiellor”. Ajo planifikon të shtojë më shumë module, si laboratori shkencor Mengtian, deri në fund të vitit.

Vitin e ardhshëm do të nisë një teleskop hapësinor, të quajtur Xuntian. Teleskopi do të fluturojë afër stacionit hapësinor dhe do të ankorohet me të për servisim dhe furnizim me karburant.

Tiangong do të ketë fuqinë e vet, shtytjen, sistemet e mbështetjes për jetën dhe ambientet e banimit. Kina është vetëm vendi i tretë në histori që ka vendosur të dy astronautët në hapësirë ​​dhe ka ndërtuar një stacion hapësinor, pas Bashkimit Sovjetik (tani Rusisë) dhe Shteteve të Bashkuara të Amerikës.

Ka ambicie të mëdha për Tiangong dhe shpreson se do të zëvendësojë Stacionin Ndërkombëtar Hapësinor (ISS), i cili do të çmontohet në 2031.

Astronautët kinezë janë të përjashtuar nga ISS sepse ligji amerikan ndalon agjencinë e saj hapësinore, NASA, të ndajë të dhënat e saj me Kinën.

Kina planifikon të arrijë në Hënë dhe Mars

Ambiciet e Kinës nuk mbarojnë aty. Pas disa vitesh, ajo synon të marrë mostra nga asteroidët afër Tokës. Deri në vitin 2030, ajo synon të vendosë astronautët e saj të parë në Hënë dhe të dërgojë sonda për të mbledhur mostra nga Marsi dhe Jupiteri.

Çfarë po bëjnë vendet tjera?

Ndërsa Kina zgjeron rolin e saj në hapësirë, edhe vende të tjera kanë plane për të arritur në Hënë. Nasa planifikon të rikthehet në Hënë me astronautë nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe vende të tjera nga viti 2025 e tutje dhe tashmë ka rrokullisur raketën e re gjigante SLS në Qendrën Hapësinore Kennedy.

Japonia, Koreja e Jugut, Rusia, India dhe Emiratet e Bashkuara Arabe janë duke punuar në misionet e tyre lunare. India ka nisur tashmë misionin e saj të dytë të madh në Hënë dhe dëshiron të ketë stacionin e saj hapësinor deri në vitin 2030.

Ndërkohë, Agjencia Evropiane e Hapësirës, ​​e cila po punon me NASA-n në misionet në Hënë, po planifikon gjithashtu një rrjet satelitësh hënor për ta bërë më të lehtë komunikimin e astronautëve me Tokën./UBTNews/

Teknologji

Meta: WhatsApp fshin mbi 6.8 milionë llogari të lidhura me mashtrime

Published

on

WhatsApp ka mbyllur 6.8 milionë llogari të lidhura me mashtrues që synojnë njerëz në mbarë botën në gjysmën e parë të këtij viti, thotë kompania e saj mëmë Meta.

Sipas mediave të huaja, shumë prej tyre ishin të lidhura me qendra mashtrimi të drejtuara nga kriminelë të organizuar në Azinë Juglindore, që përdornin punë të detyruar në operacionet e tyre, sipas gjigantit të mediave sociale.

Meta bëri njoftimin ndërsa WhatsApp nxori masa të reja kundër mashtrimit për të njoftuar përdoruesit për aktivitete të mundshme mashtruese, siç është shtimi i një përdoruesi në bisedë në grup nga dikush që nuk është në listën e kontakteve të tij.

Masa e goditjes synon taktikë më të zakonshme në të cilën kriminelët rrëmbejnë llogaritë e WhatsApp ose shtojnë përdorues në biseda në grup duke promovuar skema të rreme investimesh dhe mashtrime të tjera.

Meta tha se WhatsApp “zbuloi dhe mbylli llogaritë në mënyrë proaktive përpara se qendrat e mashtrimit të ishin në gjendje t’i vinin në funksionim ato”.

Në një rast, WhatsApp punoi me Metan dhe zhvilluesin e ChatGPT, OpenAI, për të “prishur” mashtrimet e lidhura me një grup kriminal kamboxhian që ofronte para për pëlqime në postimet në mediat sociale për të promovuar një skemë piramidale të rreme me qira skuterësh.

Ajo tha se mashtruesit kishin përdorur ChatGPT për të krijuar udhëzimet e lëshuara për viktimat e mundshme, mashtruesit së pari do të kontaktonin objektivat e mundshëm me një mesazh teksti përpara se ta zhvendosnin bisedën në mediat sociale ose aplikacionet e mesazheve private, tha Meta.

Këto mashtrime zakonisht kryheshin në platformat e pagesave ose të kriptomonedhave, shtoi ajo.

Continue Reading

Teknologji

Pajisja popullore e Apple tani është “e vjetruar”

Published

on

Nga telefonat inteligjentë te kufjet, Apple është e njohur për gamën e saj të gjerë të produkteve, nëse ende përdorni këtë pajisje të njohur, ka ardhur koha për përmirësim.

Apple ka shtuar Apple Watch Series 1 në listën e saj të “produkteve të vjetruara.” Pavarësisht emrit të saj, Apple Watch Series 1 nuk është në fakt ora e parë e zgjuar e Apple. Në të vërtetë, ajo u lansua më 2016 si një model i gjeneratës së dytë, me një çip të përmirësuar brenda.

Ky klasifikim i ri vjen si “e vjetruar”e  do të thotë se përdoruesit mbeten pa asnjë lloj mbështetjeje në rast se pajisja dështon.

“Produktet konsiderohen të vjetëruara kur Apple ka ndaluar shitjen e tyre që më shumë se 7 vjet më parë”, ka shpjeguar Apple në faqen e saj.

“Apple ndërpret çdo shërbim harduerik për produktet e vjetruara, dhe ofruesit e shërbimit nuk mund të porosisin pjesë zëvendësuese për to.”

Apple pretendon se produktet janë “të dizajnuara për jetëgjatësi,” por mbështetja tërhiqet rreth pesë vjet pas lansimit. Produkte klasifikohen si “vintage” kur nuk janë shpërndarë më për shitje prej më shumë se 5 por më pak se 7 vjet, kur kalojnë kufirin 7-vjeçar, përfundojnë në listën e “produkteve të vjetruara”.

Apple Watch i parë u lansua më 2015, para se Series 1 dhe Series 2 të dilnin një vit më vonë. Apple e kishte shpallur Series 2 si të vjetruar që në 2024, por tani po e klasifikon Series 1 në këtë listë. Pavarësisht se ajo prezanton pajisje të reja çdo vit, shumë prej tyre përfundojnë në heshtje në “varrezat” e teknologjisë.

Kriza e mbeturinave elektronike

Aktivistët mjedisorë besojnë se një jetëgjatësi më e shkurtër se një dekadë nuk është e pranueshme për pajisje teknologjike që kushton qindra euro. Kompani si Apple janë kritikuar për ushqyerjen e “krizës së mbeturinave elektronike”, ku grumbuj elektronikësh të hedhur përfundojnë nëpër vendgrumbullime.

Kur një pajisje hidhet e ngrohet në mbeturina, lëshohen kimikate toksike, që dëmtojnë atmosferën, mbeturinat elektronike që ndodhen nëpër vende të mbeturinave mund të lëshojnë materiale toksike në nëntokë, duke ndotur ujin nëntokësor dhe duke rrezikuar jetën e bimëve e kafshëve.

“Mbeturinat elektronike janë rrjedha e mbeturinave që po rritet më shpejt në botë e përfaqësojnë një krizë globale,” tha Nathan Proctor, drejtor i lartë i fushatës E drejta për të riparuar nga organizata Public Interest Research Group.

“Kompanitë që përdorin softuer për të parandaluar funksionimin e pjesëve të këmbimit të përshtatshme vetëm sa e përkeqësojnë këtë problem, duke dëmtuar konsumatorët dhe duke minuar punën e serviseve lokale.”

 

Continue Reading

Teknologji

E papritur! Spotify njofton rritje çmimesh

Published

on

Abonentët premium të Spotify do të shohin tarifattë rriten në të gjithë globin nga shtatori, njoftoi shërbimi i transmetimit të muzikës.

Pas lajmit, çmimi i aksioneve të kompanisë u rrit me 6% në tregtimin para-marketingut në Wall Street. Kjo rritje e interesit erdhi pas përditësimit zhgënjyes të fitimeve javën e kaluar që ndikoi në çmimin e aksioneve të kompanisë. Kompania parashikoi fitime tremujore më të ulëta se sa pritej në fund të korrikut, shkruan euronews, përcjell Telegrafi.

Kjo ishte për shkak të taksimit të pagave, që arrinte në 116 milionë euro, duke kaluar rritjen e kërkesës për muzikë. Pavarësisht kësaj, çmimet e aksioneve janë rritur me pothuajse 50% që nga fillimi i vitit 2025. Njoftimi vjen ndërsa platforma synon të rrisë marzhet e fitimit e vazhdon të zgjerojë ofertën e produkteve.

Në vitet e fundit, Spotify ka zgjeruar katalogun e librave audio, ka shtuar aftësi videosh të shkurtra dhe ka përmirësuar krijimin e listave të këngëve me Inteligjencë Artificiale dhe përvojën e fansave.

Si do të ndryshojë abonimi në Spotify?

Ndryshimet e çmimeve do të ndikojnë te klientët në planin individual në tregjet e Azisë Jugore, Lindjes së Mesme, Afrikës, Evropës, Amerikës Latine dhe rajonit të Azi-Paqësorit. Abonentët e planit individual në Evropë do të shohin që pagesat e tyre të rriten nga 10.99 euro në muaj në 11.99 euro në muaj.

Klientët do të marrin një email që shpjegon ndryshimet e çmimeve gjatë muajit të ardhshëm, thuhet në një deklaratë të kompanisë.

Aktualisht nuk është e qartë nëse klientët në plane të tjera abonimi do të preken gjithashtu.

Continue Reading

Teknologji

NASA: Katër astronautë ulen në ISS

Published

on

Katër astronautë kanë mbërritur në Stacionin Ndërkombëtar Hapësinor (ISS) pas një udhëtimi 15-orësh në një kapsulë SpaceX, njoftoi NASA.

Misioni komandohet nga astronautja amerikane Zena Cardman. Anëtarët e tjerë të ekuipazhit janë Michael Fincke i SHBA-së, astronautja japoneze Kimiya Yui dhe kozmonauti rus Oleg Platonov.

Tarifat amerikane, goditje për prodhuesit e parfumeve në Francë. Ata u nisën një ditë më parë në bordin e një rakete Falcon 9 të operuar nga kompania hapësinore SpaceX e miliarderit të teknologjisë Elon Musk, nga porti hapësinor Cape Canaveral në Florida.

Ky është misioni i 11-të i rregullt me ekuipazh i SpaceX në ISS. Ekuipazhi do të qëndrojë në bordin e postit orbital, të vendosur afërsisht 400 kilometra mbi Tokë, për disa muaj, duke kryer një sërë eksperimentesh shkencore. Aktualisht në stacion ndodhen 11 astronautë.

Por, të sapoardhurit ndërrohen me katër astronautë të tjerë që kanë qenë atje që nga marsi. Ata janë planifikuar të kthehen në Tokë në ditët e ardhshme.

Continue Reading

Të kërkuara