Kulturë
Petro Marko, shkrimtari rebel i “brezit të humbur”
33 vjet më parë, u nda nga jeta poeti, prozatori dhe përkthyesi Petro Marko (25 nëntor 1913 – 27 dhjetor 1991), një figurë e shquar e letërsisë shqiptare dhe një zë rebel i “brezit të humbur”.
Petro Marko lindi më 25 nëntor 1913, në fshatin Dhërmi të Himarës. Karrierën e tij letrare e nisi me botimin e së përdyjavshmes letrare “ABC” më 1 mars 1936, një hap i rëndësishëm që tregonte angazhimin e tij në zhvillimet intelektuale të kohës. Në vitin 1936, ai mori pjesë në Luftën Civile të Spanjës si pjesë e Brigadave Internacionale, ku hyri në repartin Garibaldi. Atje, së bashku me Skënder Luarasin, nisi botimin e një reviste në gjuhën shqipe me titullin “Vullnetari i Lirisë”, që për shkak të kushteve të luftës doli vetëm në dy numra.
Përvoja e tij ndërkombëtare nuk mbaroi me Luftën Civile të Spanjës. Në vitin 1940, ai u detyrua të kthehej në Shqipëri nga mërgimi në Francë dhe më pas, u arrestua nga pushtuesit italianë, duke kaluar një periudhë të gjatë internimi në ishullin Ustika në detin Tirren. Megjithatë, shpirti i tij i papërkulur i qëndroi besnik kauzës së lirisë dhe më 1944, ai u rikthye në Shqipëri si partizan.
Si një intelektual i shquar dhe gazetar, Petro Marko u angazhua në botimin e gazetës “Bashkimi”, ku shërbeu si kryeredaktor. Pavarësisht angazhimit të tij patriotik, ai u arrestua nga regjimi komunist më 1947 dhe u burgos në Tiranë. Pasi u lirua, pas rënies së Koçi Xoxes, Marko u lejua të punonte si mësues. Por periudha e ndalimeve të lirisë krijuese vazhdoi, dhe romanin e tij më të njohur, “Një emër në katër rrugë”, e pa të ndaluar për tetë vjet.
Përkundër pengesave, Petro Marko vazhdoi të mbijetonte si një ndër shkrimtarët më të rëndësishëm të letërsisë shqipe, duke lënë pas një trashëgimi letrare të pasur. Disa nga veprat e tij më të njohura përfshijnë: “Hasta la vista” (1958), “Qyteti i fundit” (1960), “Rrugë pa rrugë” (1964), dhe “Nata e Ustikës” (1989).
Marko, i cili kishte kaluar shumë periudha të vështira të jetës, mbeti një shkrimtar i fortë dhe rebel, një figurë që nuk mund të mbyllej kurrë nga regjimet që kërkonin të kontrollonin mendimin e tij. Ai mbeti një zë i pavarur dhe i guximshëm, që edhe pas vdekjes së tij vazhdon të ndriçojë dhe frymëzojë brezat e rinj të lexuesve./UBTNews/
Ambasadori Jonathan Hargreaves organizoi në rezidencën e tij një ekspozitë fotografike kushtuar punës së fotografit të natyrës, Arian Mavriqi.
Ekspozita paraqiti një panoramë të pasur të florës dhe faunës së Kosovës, ndërsa Mavriqi rrëfeu historitë pas çdo fotografie.
Ngjarja shërbeu gjithashtu si platformë për të diskutuar rëndësinë e mbrojtjes së natyrës dhe për të shkëmbyer ide me ekspertë të trashëgimisë natyrore.
Ambasadori Hargreaves theksoi se natyra mbetet një nga pasuritë më të mëdha të Kosovës, me potencial të konsiderueshëm ekonomik, shëndetësor dhe mjedisor—potencial që mund të shfrytëzohet vetëm përmes ruajtjes dhe planifikimit të qëndrueshëm. /A.Z/UBT News/
Në kuadër të Javës Kombëtare të Kulturës, në Tiranë u promovua libri “Libri im i kujtimeve” i kompozitorit, dirigjentit dhe muzikologut të njohur Rafet Rudi, me pjesëmarrjen e personaliteteve të shumta nga fusha akademike dhe artistike.
Ceremonia u hap me fjalën e Kryetarit të Akademisë së Shkencave të Shqipërisë, Skënder Gjinushi, e dorëzoi çmimin “Nderi i Akademisë”.
Vlerësimi u shoqërua me një motivacion të detajuar, ku theksohej kontributi i jashtëzakonshëm i tij në muzikën mbarëshqiptare, roli i rëndësishëm në jetën kulturore që nga vitet ’70, si dhe angazhimi i tij në forcimin e bashkëpunimeve mes Kosovës dhe Shqipërisë.
Rudi u përshkrua si figurë kyçe në interpretimin e veprave të kompozitorëve shqiptarë në skenat ndërkombëtare, si mbështetës i brezave të rinj dhe si themelues i festivalit prestigjioz muzikor ReMusica.
Në panel morën fjalën muzikologia Prof. Zana Shuteriqi, kompozitori dhe nënkryetari i Akademisë së Shkencave Prof. Vasil S. Tole, muzikologia Prof. Rreze Kryeziu dhe ushtruesi i detyrës së drejtorit të Filharmonisë së Kosovës, Dardan Selimaj.
Gjatë aktivitetit u interpretua vepra “Preludium – Këmbanat Arbëreshe” nga pianistja Ardita Bufaj, duke i dhënë promovimit një dimension artistik të veçantë. Ngjarja u organizua në kuadër të Javës Kombëtare të Kulturës, me mbështetjen e Akademisë së Shkencave të Shqipërisë.
Java Kombëtare e Kulturës mbyllet sot me koncertin e ansamblit “Zánat”, që zhvillohet nga ora 19:00 në Hollin Koncertor të TKOB-it. /A.Z/UBT News/
Rektori Hajrizi pjesëmarrës në ceremoninë e ndezjes së dritave në Crown të Texas-it
Rexhaj: Bizneset shqiptaro-gjermane, një bashkëpunim shumë i frytshëm
Rektori i UBT-së zhvilloi vizitë zyrtare në Texas me ftesë të Sam Houston State University
Trump: Evropa përballet me rrezikun e një zhdukjeje civilizuese
Thellimi i bashkëpunimit strategjik Shqipëri-SHBA, Spiropali takon Hanrahan
Netflix bëhet pronar i Warner Bros dhe HBO pas marrëveshjes gjigante
Gjenerali i lartë amerikan i NATO-s: Evropa do të mbijetojë edhe me më pak ushtarë amerikanë
Policia moldave gjen prova për grupin që dyshohet se u trajnua në Serbi për nxitjen e trazirave në Moldavi
Sonte bllokohet sërish aksi rrugor Kakavijë-Janinë shkaku i protestës së fermerëve grekë
-
Aktualitet2 months agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Rajoni2 months agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Rajoni2 months agoUBT shpall thirrjen për Konferencën Ndërkombëtare të Gjuhës dhe Kulturës 2025
-
Lajmet3 months agoUBT hap thirrjen për abstrakte në Konferencën Ndërkombëtare të Stomatologjisë