Lajmet

Pesë shenja paralajmëruese se nuk po merrni sa duhet yndyrë

Pse trupi ynë ka nevojë për yndyrë?

Publikuar

Një dietë e shëndetshme dhe e ekuilibruar duhet t’i sigurojë trupit të gjitha lëndët ushqyese të nevojshme.

Industria ushqimore tregon prej dekadash se disa përbërës ushqimorë, veçanërisht karbohidratet dhe yndyrat janë të dëmshme. Trupi ynë gjithashtu ka nevojë për to për të qenë të shëndetshëm dhe plotësisht funksional. Nëse heqim yndyrat nga menyja jonë, kjo çon në simptoma të mungesës.

Pse trupi ynë ka nevojë për yndyrë?

Yndyra është thelbësore për procese të ndryshme shëndetësore. Disa shembuj…

• Truri dhe sytë tanë kanë nevojë për yndyrë. Në veçanti, acidet yndyrore omega-3, acidi eicosapentaenoic (EPA) dhe acidi docosahexaenoic (DHA) janë të përfshirë në ruajtjen e shëndetit të trurit tonë, retinës dhe sistemit nervor qendror. Këto acide yndyrore janë thelbësore dhe për këtë arsye trupi ynë ka nevojë për to, por nuk mund t’i prodhojë ato. Pra, ne duhet t’i konsumojmë ato me ushqim.

• Yndyra na jep energji. Çdo gram yndyrë nga ushqimi i siguron trupit tonë nëntë kalori energji, ndërsa çdo gram karbohidrate ose proteina siguron vetëm katër kalori.

• Trupi mund të thithë më mirë disa vitamina me yndyra. Vitaminat A, D, E dhe K, për shembull, janë të tretshme në yndyrë – trupi ynë mund t’i thithë dhe përpunojë siç duhet ato vetëm me yndyra.

• Trupi ynë ka nevojë për yndyrë për të prodhuar hormone. Ushqimet e yndyrshme janë të nevojshme për prodhimin e hormoneve seksuale si testosteroni dhe estrogjeni, për shembull.

• Yndyra luan një rol të rëndësishëm në shërimin e plagëve. Trupi ka nevojë për acide yndyrore esenciale për të mpiksur gjakun dhe për të shëruar plagët.

A hani mjaftueshëm yndyrë? Këto 5 shenja paralajmërojnë mungesën e tyre

Lëkurë shumë e thatë plus dermatit

Për shkak se yndyra është e rëndësishme për qelizat e lëkurës sonë dhe kontribuon në pengesën natyrore të lagështisë, shumë pak yndyrë mund të thahet dhe të acarojë tepër lëkurën. Në rastin më të keq, sipas hulumtimeve, mund të çojë edhe në dermatit, një çrregullim inflamator i lëkurës me skuqje dhe kruajtje.

Rënia e flokëve

Ashtu si lëkura, edhe flokët tanë kanë nevojë për yndyrë nga ushqimi. Hormonet e prostaglandinave janë përbërëse yndyrore që luajnë një rol të rëndësishëm në rritjen e flokëve. Prandaj, mungesa e yndyrës mund të çojë në rënien e flokëve në kokë dhe gjithashtu në vetull, ka treguar hulumtimi.

Mavijosje të shpeshta

Yndyra është thelbësore për përthithjen e duhur të disa vitaminave. Këto janë kryesisht vitamina A, D, E dhe K të tretshme në yndyrë. Nëse hamë shumë pak yndyrë, kjo mund të çojë në një mungesë të këtyre substancave, e cila mund të manifestohet me mavijosje të shpeshtë ose mavijosje të gjakut.

Shërimi i ngadalshëm i plagëve

Në mënyrë që reagimi inflamator i trupit tonë të funksionojë siç duhet, ai ka nevojë për yndyrë. Domethënë, është baza për molekulat e rëndësishme për të kontrolluar këtë reaksion. Studimet kanë konfirmuar se shumë pak yndyrë në dietë mund të pengojë përgjigjen inflamatore dhe të parandalojë mpiksjen e gjakut. Kjo nga ana tjetër çon në shërimin më të ngadaltë të plagëve.

Sistemi imunitar i dobët

Keni shpesh të ftohtë? Një sistem imunitar i dobësuar gjithashtu mund të shoqërohet me marrjen e pamjaftueshme të yndyrës nga ushqimi. Trupi prodhon molekula nga yndyra që stimulojnë qelizat tona imune. Acidet yndyrore omega-3 acidi alfa-linolenik dhe acidet yndyrore omega-6, acidi linoleik luajnë një rol të rëndësishëm këtu. Nëse ato mungojnë, kjo dobëson sistemin tonë imunitar.

Cila është kërkesa ditore për yndyrë nëpërmjet ushqimit?

Rekomandimi i dietologut është që ne duhet të marrim rreth 30 për qind të energjisë së konsumuar ditore nga yndyrat. Një grua rreth 30-vjeç e cila nuk punon fizikisht, por punon në tavolinë, ka nevojë për energji rreth 1800 kalori. Nga kjo, rreth 58 gramë duhet të jenë yndyrë – që korrespondon me rreth tre lugë vaj, një lugë gjelle gjalpë ose margarinë, dy feta djathë dhe një vezë. Për 2000 kalori, do të na duheshin rreth 66 gramë yndyrë.

Por, sigurisht, ka dallime të mëdha në yndyra. Për shembull, yndyrat trans të hidrogjenizuara, të cilat gjenden kryesisht në ushqimet e gatshme dhe të ngjashme, më mirë shmangen. Dhe acidet yndyrore të ngopura, të cilat gjenden më së shumti në produktet shtazore si vezët, qumështi apo mishi, duhet gjithashtu të konsumohen në moderim. Përkatësisht, ato rrisin nivelin e kolesterolit, si kolesterolin “i mirë” HDL dhe kolesterolin “i keq” LDL.

Pjesa më e madhe e nevojave tuaja ditore për yndyrë do të sigurohej më së miri nga acidet yndyrore më të shëndetshme të pangopura: nga vaji i ullirit, avokado, arrat ose peshqit yndyrorë si skumbri.

Lajmet

​Kurti përkujton jetën dhe veprën e komandantit Ilaz Kodra

Publikuar

nga

Në seancën solemne të Kuvendit të Kosovës në nderim të rënies së komandantit të UÇK-së, Ilaz Kodra, dhe 315 dëshmorëve e martirëve, të rënë më 30 prill 1999 në Drenicë, kryeministri Albin Kurti ka përkujtuar jetën dhe veprën e tij.

Kurti u shpreh se seancat e veçanta si kjo jashtë punës dhe ecurisë së rregull të Kuvendit të Kosovës e freskojnë frymën që e ka krijuar republikën, e që janë dëshmorët e kombit dhe martirët e lirisë së Kosovës.

“Sot më 2 maj 2024 jemi mbledhur në Kuvendin e Kosovës që nga ky vend i përkujtojmë dhe nderojmë 315 dëshmorë dhe martirë të rënë për Republikën e Kosovës para 25 vjetësh, të rënë për lirinë e Kosovës me 30 prill 1999 në Drenicë. Për ta kujtuar luftëtarin e paepur të lirisë Ilaz Kodrën bashkëluftëtarin e Adem Jasharit dhe një nga të parët e grupeve të armatosura që i hodhën themelet mbi të cilat u ngrit UÇK-ja. Po e kujtojmë sot një ditë para ditëlindjes së tij kur ai do të bëhej 58 vjeç”, tha Kurti.

Kurti poashtu ka përshkruar edhe angazhimin e Ilaz Kodrës duke thënë se ai u aktivizua politikisht në rininë e hershme duke marrë pjesë në protestat popullore kundër shtypjes dhe diskriminimit të shqiptareve nga regjimi i Serbisë.

“Më 1993 Ilazi me shokë kishte kryer një aksion të suksesshëm kundër policisë në Drenas kurse pak kohë më pas ai ishte larguar për në mërgim në Gjermani. Atje Ilazi e vazhdoi angazhimin e tij mes organizimesh të mërgatës shqiptare me tubime dhe aktivitete të tjera. Më 6 maj 1997 ai u përball me ushtarët serb në kufi duke u futur nga Shqipëria në Kosovë në konfrontimin e armatosur ku u vra Luan Haradinaj. Në korrik 1997 bashkë me Abedin Rexhen, Ilaz Kodra u kthye përfundimisht nga Gjermania në Kosovë. Në muajt në vijim gjatë gjysmës së dytë të vitit 1997 Ilaz Kodra u angazhua maksimalisht në organizimet e UÇK-së”, u shpreh Kurti.

Duke kujtuar veprën e Ilaz Kodrës, Kurti u shpreh krenar duke thënë se ai u vra nga forcat serbe duke luftuar.

“Më 30 prill 1999 forcat e shumta ushtarake dhe policore të Serbisë i rrethuan mijëra banorë të strehuar në fshatrat Vërboc dhe Shtuticë. Ilaz Kodra bashkë me luftëtarët të tjerë të brigadës 114 Fehmi Lladrovci u pozicionuan në mbrojtje të banorëve civil dhe luftuan me trimëri përkundër mundësive aq të pa barabarta përballë forcave armike serbe. Nga ora 5 e mëngjesit deri në 16 të pasdites forcat serbe i garantuan pa pushim ato anë të Drenicës duke i vrarë gjithsej 315 njerëz. Mes tyre atë ditë rreth orës 16 u vra duke luftuar edhe Ilaz Kodra komandanti i brigadës 114 Fehmi Lladrovci”, përfundoi Kurti.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​Konjufca: Heroi Ilaz Kodra, ndër figurat më emblematike të UÇK-së

Publikuar

nga

Kuvendi i Kosovës ka mbajtur sot një seancë solemne në nderim të rënies së komandantit të UÇK-së, Ilaz Kodra dhe 315 dëshmorëve dhe martirëve të rënë më 30 prill 1999 në Drenicë.

Kryetari i Kuvendit të Kosovës, Glauk Konjufca tha se heroi Ilaz Kodra është ndër figurat më emblematike të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, e cila i përket bërthamës themeluese të kësaj ushtrie të lavdishme në krye me komandantin legjendar, Adem Jashari.

“Heroi Ilaz Kodra, është ndër figurat më emblematike të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, e cila i përket bërthamës themeluese të kësaj ushtrie të lavdishme në krye me komandantin legjendar, Adem Jashari. I rritur e i formësuar në frymën kombëtare e patriotike që në rininë e tij, Ilaz Kodra nuk kishte asnjë iluzion se Kosova mund të çlirohej nga Serbia pa luftë të armatosur. Prandaj, pikërisht për këtë arsye u bashkua me Adem Jasharin, Hamës Jasharin, Zahir Pajazitin e të tjerë në Njësitin e parë ushtarak që ishte bërthama e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës. Ky grup patriotësh që i përkasin kronikës më të lavdishme të historisë tonë, e panë të parët lirinë e Kosovës, prandaj sakrifikuan çdo gjë që këtë liri ta shoh e të gëzojë i gjithë populli ynë. E sot ne u falem me nderim që e dhënë jetën dhe sakrifikuan për çlirimin e Kosovës nga Serbia”, theksoi ai.

Kryeparlamentari Konjufca theksoi se Serbia e donte Kosovën pa shqiptarë, prandaj sipas tij, lufta e saj ishte gjenocidale.

“Kontributi i komandantit Ilaz Kodra për organizimin dhe strukturimin e luftës çlirimtare është i hershëm sikurse pjesëmarrja e tij në luftë e nëpër shumë aksione të pandalshme deri kur ra në altarin e lirisë më 30 prill të vitit 1999 në mbrojtje të popullatës civile, e cila po sulmohej nga të gjitha anët nëpër fshatrat e Drenicës… Serbia nuk i kurseu civilët, ata gjithmonë ishin caku i saj, sepse Serbia e donte Kosovën pa shqiptar. Prandaj, lufta e saj ishte gjenocidale, sepse ajo vrau fëmijë, gra e pleq. Gjaku I këtyre të pafajshmëve kurrë nuk do të falet dhe kurrë nuk do të harrohet nga ne, por do ta kujtojmë Serbinë si kriminale dhe gjenocidale, e cila ende nuk është penduar dhe nuk e ka ndryshuar orientimin dhe kursin e saj politik”, tha ai.

Më 30 prill janë bërë 25 vjet nga rënia heroike e komandantit të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, Ilaz Kodra, i cili ka qenë pjesë e celulave të para të UÇK-së dhe pjesëmarrës i të gjitha luftërave në Drenicë dhe rrethinë. Ilaz Ismajl Kodra u lind më 3 maj 1966 në lagjen Kodra të Prekazit.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Mentor Latifi emërohet ambasador i Kosovës në Zvicër

Publikuar

nga

Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani e ka emëruar Mentor Latifin ambasador të Kosovës në Zvicër. Njoftimin e ka publikuar vet presidentja në platformën X.

“Ambasadorit të emëruar Mentor Latifi i urova suksese në detyrën e tij si ambasador i ri i Republikës së Kosovës në Konfederatën Zvicerane. Jam i bindur se ai do të vazhdojë të punojë drejt forcimit të lidhjeve ndërmjet Kosovës dhe Zvicrës, një aleat i vjetër dhe shtëpia e shumë anëtarëve të diasporës sonë të gjallë”, tha Osmani.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Osmani: Ilaz Kodra ishte dora e djathtë e komandantit legjendar Adem Jashari

Publikuar

nga

Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani në seancën solemne në nderim të rënies së komandantit të UÇK-së, Ilaz Kodra, dhe 315 dëshmorëve e martirëve, të rënë më 30 prill 1999 në Drenicë, ka thënë se komandanti Kodra ishte “dora e djathtë e komandantit legjendar Adem Jashari”.

Ajo theksoi se sulmet e regjimit gjenocidal të Serbisë mbi fshatrat e Drenicës, kishin për qëllim shfarosjen e popullit shqiptar.

“Përballë regjimit kriminal të Serbisë Ilaz Kodra me bashkëluftëtarët qëndruan të vendosur për të luftuar për idealet e lirisë, drejtësi dhe dinjitet shtetëror. Heroi Ilaz Kodra, ndoqi idealin e komandantit Adem Jashari, duke e konsideruar lirinë si të pa negociueshme dhe sublime të popullit të tij ndaj edhe u përjetësuar. Ilaz kodra ashtu siç e nisi aktivitetin e tij patriotik edhe e përfundoji duke mbrojtur dinjitetin dhe identitetin tonë kombëtar. Kauza e tij ishte liria, andaj ai ra për liri dhe shtet. Ilazi nuk u kthye ne shtëpinë e tij por Kosova e lirë dhe e pavarur mbeti shtëpia e tij e përjetshme. Heronjtë janë më shumë se sa shtatore në bronze, ata janë kujtesa jone e përhershme, janë themeli mbi të cilin është krijuar shteti jonë”, ka thënë ajo.

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara