

Published
4 years agoon
By
Betim GashiGjunjët janë nga pjesët më të forta të trupit, por edhe më problematiket për shumë persona. Kur një gju dhemb apo akoma më keq të dy prej tyre, kjo ndikon menjëherë në jetën tuaj të përditshme.
Nuk mund të ecni lisisht, të uleni të ngriheni e një sërë problemesh të tjera. Por a keni menduar ndonjëherë përse ju dhembin gjunjët? Ka disa shkaqe dhe sëmundje që e shkaktojnë këtë simptomë të pankëndëshme të cilat i shpjegojmë për ju më poshtë.
Dëmtime dhe fraktura
Nëse ju dhembin gjunjët apo njëri prej tyre pasi keni rënë apo keni pësuar një dëmtim me siguri keni thyer një nga kockat apo keni shkaktuar ndonjë frakturë. Nëse dhimbjet janë të vazhdueshme apo të padurueshme duhet në çdo rast të konsultoheni me një mjek specialist. Ndonjëherë frakturat mund të ndodhin edhe pa rënë apo pa pësuar trauma të forta, por edhe duke i përdorur gjunjët në të njejtën lëvizje apo pozicion për një kohë shumë të gjatë. Ky sforcim ndodh kur i përdorni gjunjët tuaj më shumë nga sa ata mund të përballojnë e për pasojë filloni të ndjeni dhimbje.
Dëmtime ligamentesh
Nëse kryeni aktivitete sportive si vrapi, fubolli apo basketbolli dhe dëgjoni që gjunjët papritur kërcasin dhe ju shkaktojnë dhimbje atëherë mund të keni dëmtuar ndonjë tendinë. Kjo ndodh kur ligamenti është dëmtuar pjesërisht apo tërhequr nga ndonjë lëvizje e sofrcuar e gjunjëve. Dëmtim i ligametntit të kofshës. Nuk duhet të kujdeseni për muskujt dhe kockat e gjurit, por dhe për ato përreth tij të cilat ndihmojnë me lëvizjen. Quhet ndryshe simptoma libiotiale dhe ndodhet në pjesën e brendëshme të kofshës tuaj. Në raste dëmtimi mund të irritohet apo fryhet duke ju shkaktuar dhimbje në pjesën e gjunjëve.
Osetoartriti
Kjo është një sëmundje e njohur që prek kockat dhe shkakton një sërë problemesh kronike. Nëse gjunjët ju dhembin, keni vështirësi të vazhdueshme t’i përthyeni dhe të ecni me shumë gjasë vuani nga osetoartriti. Sidomos nëse këto dhimbje fillojnë pas moshës 65 vjeçare kur kjo sëmundje është edhe më e përhapur.
Artriti inflamator
Përtej dhimbjes dhe fryrjes së gjunjëve, nëse vuani nga artriti inflamator mun dtë ndjeni edhe sheqetësime të tjera anësore. Mund të ndiheni të sëmure, të keni temperaturë apo të ndiheni të dobët njejtë sikur jeni prekur nga gripi. Kur sistemi imunitar lufton një smëundje autoiumune në organizëm ai lufton dhe dobëson edhe gjunjët tuaj. Sëmundje të ndryshme prekin edhe organe apo pjesë të tjera të trupit dhe në rastin e artriti inflamator, ai prek dhe dëmton gjunjët.
Bursiti
Kjo sëmundje fryn gjunjët dhe shkakton dhimbje në to. Ju ndodh personave të cilët peshojnë për kohë të gjata e të vazhdueshme presion në gjunjët e tyre. Bursiti shkaktohet nga fryrja e qeskave të vogla të mbushura me lëngje brenda gjunjëve fryhen dhe irritohen.
Çarja e meniskut
Një dhimbje e menjëhershme, sidomos kur peshoni mbi gjunjët tuaj mund të shkaktojë çarje të meniskut. Mund të ndodhë në të dy gjunjët ose vetëm në njërit për shkaqe të ndryshme që nisin që nga mosha deri tek dëmtimet e përditshme. Dhimbja mund të jetë e madhe dhe e dukshme pasi gjunjën mund t’ju fryhen.
Çfarë të bëni?
Nëse dhimbja është e padurueshme dhe e dukshme, sigurohuni që të ndaloni çdo aktivitet që j’ua shkakton atë. E nëse dëmtimi është i lehtë, ajo duhet të kalojë gradualisht, por nëse është kronike është mirë q ëtë konsultoheni me një mjek për të marrë diagnozën e duhur./AgroWeb
You may like

Po bën ushtrime, po fle mirë, kujdesesh për atë që ha dhe megjithatë, ndihesh ende e lodhur. Si të ishte dikush që të rrëmben energjinë, por nuk mund ta gjesh arsyen. Ndoshta nuk është stresi apo shqetësimi që po të mundon, por niveli i sheqerit në gjak.
Glukoza, pra sheqeri, është si karburanti i trupit. Kur ai ngrihet dhe bie papritur, ndihesh e uritur, e irrituar, e lodhur dhe ke dëshirë për diçka të ëmbël.
Nuk është çështje force apo disipline, është çështje balancimi, e e bukura është se mund ta rikthesh këtë balancë, mjafton të bësh disa ndryshime të vogla.
Ja pesë mënyra të thjeshta për të mbajtur glukozën të qëndrueshme dhe energjinë të lartë:
Kombino karbohidratet me proteina
Një pjatë e mbushur me makarona ose patate rrit sheqerin në gjak e pastaj e lë atë të bjerë shpejt. Rezultati? Uria, nervozizmi, lodhja.
Nëse shton pak proteina, si pulë, vezë, djathë feta ose bishtaja, ndihmon trupin të “shpërbëjë” karbohidratet më ngadalë, pa ngjitje dhe rënie të papritura.
Shmang karbohidratet e lëngshme
Lëngjet, pijet gazuese dhe smoothies që reklamohen si “të shëndetshme”, përmbajnë sheqer në formë lëngu, i cili kalon në gjak. Kjo rrit shpejt sheqerin në gjak dhe pak më vonë të lë me më shumë uri. Më mirë të hash një frut të plotë ose të pish ujë me pak fetë limoni, kastravec ose mentë. Ky është një mënyrë e shkëlqyer për të të freskuar, hidratuar dhe për të mbajtur sheqerin në gjak në një nivel të qetë.
Mos qëndro pa ngrënë për shumë orë
Nëse e lë barkun e zbrazët për orë të tëra, trupi stresohet dhe atëherë fillon të “digjej” muskuj në vend të yndyrës, diçka që nuk e do. Mundohu të hash diçka të vogël çdo 3-4 orë, një frut me arra të thata ose pak kos. Kështu do të arrish tek vaktin tjetër më të qetë, pa pasur dëshirë të hash gjithçka që është në tryezë.
Ha diçka brenda orës së parë pasi të zgjohesh
Pasi të kesh fjetur për orë, trupi ka nevojë për energji. Nëse nuk i jep asgjë për të “punuar”, do të fillojë të përdorë masën muskulore si karburant – një gjë që nuk të pëlqen. Nuk është e nevojshme të hash një mëngjes të rëndë, ha diçka të vogël: pak kos, një copë djathë ose madje një kafe me qumësht.
Mëngjesi i plotë mund të vijë pak më vonë. E rëndësishme është që trupi yt të nisë mirë.
Mos bëj ushtrime me stomakun e zbrazët
Ndoshta e ke dëgjuar se është “mirë” të ushtrohesh pa ngrënë, por kjo nuk është ideale. Trupi yt nuk ka rezerva energjie në mëngjes e përfundon duke djegur muskuj në vend të yndyrës. Ha diçka të vogël – p.sh. një fetë bukë me pak gjalpë arrash ose një kos të vogël.
Kështu do të kesh energji, do të mbrosh masën muskulore e do të bësh stërvitje më të mirë. Nuk është e nevojshme të bësh ndryshime të mëdha. Disa rregullime të vogla janë të mjaftueshme për të ndjerë më të fortë, më të ngopur dhe më pak… të çmendur për çokollata gjatë ditës.
Dëgjo trupin tënd, jepi atij atë që ka nevojë dhe ai do t’i kthehet me një mendje të qartë, energji të qëndrueshme dhe një humor të mirë.
Dhe po – mund të hash edhe ndonjë ëmbëlsirë. Mjafton ta bësh me masë dhe me ndërgjegje.
Shëndeti
Disa mënyra si të kujdesemi për trurin, sipas ekspertëve
Published
7 hours agoon
May 1, 2025
Ndërsa jetojmë më gjatë, rreziku për sëmundjet që prekin trurin po rriten. Si mund të vonojmë shfaqjen e simptomave?
A duhet të heqim dorë nga çdo kënaqësi, apo ndryshime të vogla mund të bëjnë diferencë?
Neurologët do të të japin disa këshilla që mund t’i ndjekësh për të pasur një tru të shëndetshëm.
Kujdesu për shëndetin në përgjithësi
“Të gjitha gjërat e arsyeshme që vlejnë për shëndetin e trupit vlejnë edhe për shëndetin e trurit,” thotë Dr. Suzanne O’Sullivan, neurologe në spitalin e Neurologjisë në Londër dhe autore e librit “The Age of Diagnosis”.
Mos pi duhan dhe mos pi alkool çdo ditë
“Nëse do të dëmtosh trurin tënd, pi shumë duhan,” thotë Tom Solomon, profesor i neurologjisë në Universitetin e Liverpool-it. Po ashtu, “shumë alkool nuk zgjedhja më e mirë”, gjithsesi, nuk do të thotë se duhet të heqësh dorë plotësisht, por me terezi.
Stërvitu 3 herë në javë
Ka një lidhje të njohur mes aktivitetit fizik dhe shëndetit të trurit, thotë Dr. Richard Davenport, neurolog në Edinburg: “Funksionon në shumë nivele: psikologjik, metabolik, fiziologjik. Gjërat që janë të mira për enët e gjakut janë të mira edhe për trurin,” thotë ai. “Shumë raste të demencës lidhen me enë të dëmtuara gjaku. Aktiviteti fizik na mban në formë.”
Qëndro me një këmbë
“Ka studime që tregojnë se aktiviteti fizik ndihmon jetëgjatësinë e trurit,” thonë ekspertët. “Rekomandojmë të qëndruarit me një këmbë në rutinë, sigurisht, edhe ecja, pasi mbështetet në ekuilibrin e njëanshëm dhe kjo bëhet thelbësore me moshën. Ushtrimet aerobike çlirojnë një substancë që ushqen trurin – faktori neurotrofik që buron nga truri – dhe ushtrimet me rezistencë ndihmojnë muskujt”.
Më pak gjalpë
Kur nuk je i/e sigurt, zgjidh vajin e ullirit! “Zgjidh anti-oksidantë, yndyrna të pangopura dhe shmang mishin e kuq,” thonë ekspertët.
“Ka më shumë studime që tregojnë se dieta mesdhetare është shumë e mirë,” shtojnë ekspertët, duke vijuar: “Kur gatuaj, përdor vaj ulliri, jo gjalpë. Është shumë e lehtë të ndryshohet. Edhe ëmbëlsirat mund të bëhen me vaj ulliri.” Për vegjetarianët dhe veganët, ekspertët sugjerojnë suplemente me vitaminë B12.
Për të shmangur dhimbjet e kokës, pi ujë, jo kafe
“Për dhimbjet e kokës, zgjidhjet janë të njëjta: aktivitet i rregullt, të pish të paktën 2 litra ujë në ditë, të mos konsumosh kafeinë, pa anashkaluar vakte dhe të kesh një orar gjumi të rregullt. Nëse i ndjek këto për tre muaj, dhimbjet tkurren. Të gjitha janë të mira edhe për shëndetin e trurit”, shprehen ekspertët.
Njihu me njerëz të rinj
Shëndeti i trurit lidhet me pasionet, thotë eksperti O’Sullivan, duke sugjeruar që kur ke kohë, të dalësh, të ndjekësh pasionet dhe të bësh miq të rinj.
Mëso diçka të re
Ekspertët thonë: “Instrumentet muzikorë dhe gjuhët e huaja aktivizojnë pjesë të ndryshme të trurit. Njerëzit që luajnë janë më pak të rrezikuar nga demenca dhe sëmundje të tjera të trurit”.
Shëndeti
Një lugë mjaltë para gjumit mund të parandalojë gërhitjen
Published
22 hours agoon
April 30, 2025
Mund të duket e pabesueshme, por një lugë mjaltë nga kuzhina, para se të flini, mund të jetë çelësi për të reduktuar a eliminuar gërhitjen.
Ky “superushqim” i artë ofron një zgjidhje natyrale dhe efektive për ata që kanë vështirësi me gjumin për shkak të gërhitjes së vetes apo të partnerit.
Mjalti, përveçse një ëmbëlsirë e natyrshme, posedon veti të fuqishme anti-inflamatore dhe antimikrobiale që ndihmojnë në reduktimin e gërhitjes.
Si ndihmon mjalti?
Mjalti vepron si një qetësues për fytin, duke ulur irritimin dhe zvogëluar dridhjet që shkaktojnë zhurmën e gërhitjes. Kur fyti është më i relaksuar e më pak i inflamuar, rrugët e frymëmarrjes qëndrojnë më të hapura – duke reduktuar ndjeshëm mundësinë për të gërhitur.
Përveç qetësimit të fytit, vetitë anti-inflamatore të mjaltit ndihmojnë në lehtësimin e bllokimeve të rrugëve të frymëmarrjes dhe zvogëlimin e ënjtjes së grykës.
Mjafton një lugë mjaltë e pastër para gjumit ose e tretur në një filxhan ujë të ngrohtë, çaj kamomili apo çaj xhenxhefili.
Kjo praktikë e thjeshtë mund të bëhet pjesë e një rutine të qetë dhe relaksuese mbrëmjeje, duke përmirësuar cilësinë e gjumit.
Përfitimet e tjera shëndetësore të mjaltit:
Lehtëson kollën dhe fytin e irrituar;
Përshpejton shërimin e djegieve dhe plagëve;
Ul tensionin e gjakut;
Forcon sistemin imunitar;
Është i pasur me antioksidantë, veçanërisht mjalti me ngjyrë më të errët, që ndihmon në përmirësimin e shëndetit të përgjithshëm.
Shëndeti
Vetëm pesë minuta ushtrime të shpejta mund ta përmirësojnë shëndetin e trurit
Published
1 day agoon
April 30, 2025
Studimi i ri nga Universiteti i Australisë Jugore ka treguar se edhe pak minuta aktivitet fizik me intensitet të lartë, si ecja e shpejtë apo vrapi i lehtë, mund të sjellin përfitime të mëdha për shëndetin e trurit tek të moshuarit.
Pikat kryesore të studimit:
Ushtrimet në formë mesatare deri në të fuqishme përmirësojnë shpejtësinë e përpunimit të mendimeve, kujtesën afatshkurtër dhe funksionet ekzekutive.
Edhe vetëm 5 minuta aktivitet në ditë mjaftojnë për të parë ndryshime pozitive në tru. Më pak aktivitet shoqërohet me rënie të aftësive njohëse, prandaj mënyra se si e kalojmë ditën ndikon drejtpërdrejt në shëndetin mendor.
“Aktivitetet që rrisin ritmin e zemrës e frymëmarrjen, si ushtrimet aerobike, ndikojnë në mënyrën se si truri mendon, planifikon e mban mend informacionin”, tha Maddison Mellow, studiuesja kryesore nga Universiteti i Australisë Jugore.
Studimi u realizua në bashkëpunim me Institutin e Kërkimeve “AdventHealth” në SHBA dhe ka analizuar të dhënat e 585 të moshuarve (65–80 vjeç) nga studimi IGNITE, duke matur kohën që kalojnë në gjumë, ulur, në lëvizje të lehta dhe në ushtrime më intensive gjatë një dite të plotë.
“Nga asnjë aktivitet fizik i fuqishëm, tek vetëm 5 minuta në ditë, ndikimi në tru ishte i jashtëzakonshëm”, shtoi Mellow.
Çfarë ndodh në tru kur njerëzit bëjnë ushtrime?
Studimi ka zbuluar se aktiviteti fizik me intensitet të lartë përmirëson:
Shpejtësinë e përpunimit të informacionit (si shpejtësia për të menduar),
Funksionin ekzekutiv (si planifikimi, fokusimi dhe shumëfishimi i detyrave),-Kujtesën afatshkurtër (ruajtja e informacionit për një kohë të shkurtër).
Nga ana tjetër, mungesa e këtij lloj aktiviteti lidhej me rezultate më të dobëta në këto fusha.
“Ka vetëm 24 orë në ditë, dhe mënyra si i ndajmë mes gjumit, qëndrimit ulur dhe lëvizjes, ndikon drejtpërdrejt në tru”, ka thënë doktoresha Audrey Collins, bashkautore e studimit.
Pse kjo është e rëndësishme?
Sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë, deri më 2030 një në gjashtë njerëz në botë do të jetë mbi 60 vjeç.
Prandaj, përfshirja e aktivitetit fizik në jetën e përditshme është një nga mënyrat më të thjeshta dhe efektive për të ruajtur funksionet mendore teksa njerëzit plaken.
“Të rrisësh aktivitetin fizik është një nga investimet më të mira për trurin dhe mirëqenien afatgjatë. Edhe pak, vetëm 5 minuta në ditë, mund të bëjnë ndryshimin”, ka theksuar Collins.

Si të balanconi sheqerin në gjak?

TikTok ndryshon rregullat e lojës – aplikacioni tregon se çfarë është përmirësuar

‘Oppo Find X8 Ultra’ shpallet si telefoni më i mirë i vitit 2025

Disa mënyra si të kujdesemi për trurin, sipas ekspertëve

Dita Ndërkombëtare e Punëtorëve, si lindi dhe historiku i 1 Majit?

Parashikimi i motit për sot

“Dështim?!”, Beyonce nuk po arrin t’i mbush stadiumet

Një lugë mjaltë para gjumit mund të parandalojë gërhitjen

Pse duket gjithmonë serioz? Ben Affleck tregon anën që s’e shihni shpesh
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT2 months ago
Përgatituni për të udhëhequr politikën e të ardhmes me Fakultetin e Shkencave Politike në UBT
-
Lajmet3 weeks ago
Studentët e Psikologjisë në UBT zhvilluan një vizitë studimore në qendrën psikologjike “Radix” dhe Asociacionin Kosovar për Psikoterapi Trupore
-
Lajmet nga UBT2 months ago
Profesorët Besnik Skenderi, Safet Zejnullahu, Diamanta Skenderi dhe Ferid Selimi publikojnë punimin shkencor mbi AI në arsim
-
Lajmet nga UBT3 days ago
Profesori, Arsim Hajdari, doktoron me temën “New Perspective of Biological Therapy in Treatment of Age-Related Macular Degeneration”