Lajmet

Përparimi i ish degës Al-Qaeda në Siri, ja çfarë dihet deri më tani

Përleshjet që pasuan u përhapën shpejt në zona të tjera dhe tërhoqën fraksione të tjera.

Published

on

Ish dega e Al-Qaedas në Siri po fiton terren nga rebelët rivalë në veriun e Sirisë të kontrolluar nga Turqia, pas disa prej luftimeve ndër-rebele më vdekjeprurëse në rajon në vite.

Kush është i përfshirë?
Grupet rebele siriane që kundërshtojnë qeverinë e presidentit Bashar al-Assad janë kryesisht të kufizuara në rajonin veriperëndimor të Idlibit dhe pjesët veriore të provincës Aleppo, pranë kufirit me Turqinë.

Turqia, e cila ka kryer operacione të njëpasnjëshme ndërkufitare në Siri që nga viti 2016, ka krijuar një zonë kontrolli në zonat afër kufirit me ndihmën e përfaqësuesve rebelë që kanë luftuar vazhdimisht për ndikim.

Ato përfshijnë grupin Al-Jabha al-Shamiya, i cili u detyrua të largohej nga qyteti i Aleppos pas betejave të përgjakshme me forcat qeveritare në vitin 2016, dhe grupi i vijës së ashpër Jaysh al-Islam, i konsideruar dikur fraksioni kryesor në rrethinat e Ghouta Lindore të Damaskut.

Grupe të tjera u formuan në veri dhe përfshijnë Divizionin Sulltan Murad dhe Brigadën Al-Hamza.

Rajoni fqinj i Idlibit dominohet nga aleanca Hayat Tahrir al-Sham, e udhëhequr nga ish dega e Al-Qaeda-s në Siri.

Turqia kurrë nuk e ka mbështetur publikisht grupin e vijës së ashpër, por besohet se koordinohet me forcat e saj, të cilat kontrollojnë pikën kryesore kufitare Bab al-Hawa.

Çfarë po ndodh?
Më 8 tetor shpërthyen përleshjet në qytetin Al-Bab në veri të provincës Alepo midis Al-Jabha al-Shamiya dhe Brigadës Al-Hamza mbi akuzat se kjo e fundit qëndron pas vrasjes së një aktivisti lokal.

Vrasje të tilla nuk janë të rralla në rajonin e paqëndrueshëm kufitar ku grupet e mbështetura nga Turqia akuzohen gjerësisht për një sërë abuzimesh të të drejtave të njeriut.

Por përleshjet që pasuan u përhapën shpejt në zona të tjera dhe tërhoqën fraksione të tjera, përfshirë HTS, duke çuar në shpërthimin më vdekjeprurës ndër-rebelë në zonë në vite, sipas Observatorit Sirian për të Drejtat e Njeriut me qendër në Britani.

“HTS kontrollon të gjithë Afrinin, duke përfshirë të gjitha institucionet administrative, dhe po menaxhon sigurinë dhe mbikëqyr pikat e kontrollit” tha Suraj al-Deen al-Shami, një zëdhënës i rebelëve.

Një armëpushim i dështuar midis fraksioneve ndërluftuese në fundjavë i dha HTS kontroll të plotë mbi Afrinin dhe zona të tjera të veriut të kontrolluar nga Turqia.

HTS është afruar më pranë qytetit Azaz pranë kufirit turk, pas disa ditëve të luftimeve që kanë vrarë afro 60 njerëz, përfshirë 10 civilë, sipas Observatorit.

Cili është roli i Ankarasë?
HTS, e cila është e sanksionuar nga OKB-ja si një organizatë terroriste, i ndërpreu zyrtarisht lidhjet me Al-Qaeda-s në vitin 2016 dhe përfshiu një numër fraksionesh më të vogla rebele siriane në një përpjekje të madhe ri-emërtimi.

Nëpërmjet betejave dhe armëpushimeve me grupet e tjera rebele, ajo fitoi dominimin e bastionit të fundit të madh rebel në Idlib në 2019.

Që atëherë, ajo është paraqitur si shtylla kryesore e opozitës siriane, e cila është rrëzuar nga më shumë se një dekadë luftë me forcat e Asadit.

Përparimet e fundit të grupit pranë kufirit me Turqinë janë më të rëndësishmet e tij jashtë provincës Idlib dhe kanë shkaktuar shqetësim në Shtetet e Bashkuara.

“Forcat e HTS duhet të tërhiqen menjëherë nga zona” tha ambasada amerikane.

Por shumë besojnë se HTS nuk mund të kishte avancuar pa miratimin të paktën të heshtur të Ankarasë, e cila po cilësohet se nuk ka bërë mjaftueshëm për të ndaluar luftimet e fundit.

“Deri më tani, nuk ka pasur një qëndrim zyrtar dhe të qartë nga Turqia dhe kjo mund të tregojë miratimin e tyre” tha zëdhënësi i rebelëve Shami.

“Ndoshta Turqia nuk është dakord, por e pranon atë si një fakt të kryer” tha ai.

Mbetet e paqartë se çfarë do të thotë dominimi i HTS në enklavat rebele të kontrolluara nga Turqia për Ankaranë, e cila kohët e fundit ka sinjalizuar se është më e hapur për një afrim me Damaskun./UBTNews/

Continue Reading

Lajmet

Tajlanda nis sulme ajrore në Kamboxhia, mijëra njerëz largohen nga kufiri

Published

on

Tajlanda ka nisur sulme ajrore kundër Kamboxhias të hënën, 8 dhjetor, duke rritur ndjeshëm tensionet në kufirin mes dy vendeve dhe duke vënë në pikëpyetje marrëveshjen e paqes të ndërmjetësuar vetëm dy muaj më parë nga presidenti i SHBA-së, Donald Trump.

Sipas ushtrisë tajlandeze, goditjet kanë shënjestruar pozicione ushtarake kamboxhiane si përgjigje ndaj një sulmi që vrau një ushtar tajlandez më herët gjatë ditës. Autoritetet njoftuan gjithashtu se shtatë persona u plagosën.

Tajlanda akuzon Kamboxhian se ka mobilizuar armatim të rëndë dhe ka ripozicionuar forcat pranë kufirit, duke rrezikuar përshkallëzimin e konfliktit. Nga ana tjetër, Ministria e Mbrojtjes së Kamboxhias i ka quajtur akuzat të pavërteta, duke theksuar se vendi i saj po respekton marrëveshjet dhe po kërkon zgjidhje paqësore.

Të dy ushtritë akuzuan njëra-tjetrën për nisjen e sulmeve. Ushtria kamboxhiane deklaroi se Tajlanda kreu sulmin e parë pas ditësh provokimesh, ndërsa Tajlanda njoftoi se rreth 70% e civilëve në zonat kufitare janë evakuuar.

Konflikti i ri vjen pas armëpushimit të korrikut dhe marrëveshjes së zgjeruar të paqes të nënshkruar në tetor në Kuala Lumpur. Marrëveshja u vlerësua si një fitore diplomatike, por tensionet filluan të riktheheshin pas një shpërthimi mine që plagosi disa ushtarë tajlandezë.

Ndërkohë, kryeministri i Malajzisë, Anwar Ibrahim, u shpreh thellësisht i shqetësuar dhe u bëri thirrje palëve të tregojnë përmbajtje, duke paralajmëruar se rikthimi i luftimeve mund të dëmtojë përpjekjet e bëra deri tani për stabilizimin e rajonit.

Tajlanda dhe Kamboxhia kanë pasur prej vitesh mosmarrëveshje për kufirin e tyre, dhe përplasjet aktuale konsiderohen ndër më seriozet e viteve të fundit./S.K/KP/Rtsh/

Continue Reading

Lajmet

Policia shqipton mbi 1 mijë e 800 gjoba trafiku brenda 24 orëve të fundit

Published

on

Policia e Kosovës ka njoftuar se ka shqiptuar 1855 gjoba për kundërvajtësit e trafikut vetëm brenda 24 orëve të fundit.

Brenda kësaj periudhe gjithashtu janë raportuar 22 aksidente trafiku me dëme materiale, kurse 9 aksidente trafiku kanë përfunduar me të lënduar.

Policia e Kosovës po ashtu arrestuar 5 persona nga të cilët 3 janë dërguar në mbajtje./S.K/PK/

Continue Reading

Lajmet

Shqipëria mes vendeve më të zhvilluara me nismën “Cashless Albania 2030”

Published

on

Shqipëria pozicionohet mes vendeve më të zhvilluara që kanë adoptuar modelet më të avancuara të pagesave pa para fizike (cash), me nisjen e nismës “Cashless Albania 2030”.

Ministrja e Ekonomisë dhe Inovacionit, Delina Ibrahimaj bëri të ditur se transformimi ekonomik dhe digjital i vendit, që pritet të nisë në fillim të vitit 2026, mbështetet në tri shtylla kryesore: rritjen e përdorimit të pagesave elektronike, uljen graduale të transaksioneve me para në dorë dhe modernizimin e infrastrukturës financiare për të nxitur një ekonomi më formale, transparente dhe konkurruese.

Modeli që synon të ndjekë Shqipëria është i ngjashëm me praktikat e vendeve më të përparuara në botë në këtë fushë.

Suedia konsiderohet shembulli më i avancuar i ekonomisë “cashless”, me vetëm 1% të transaksioneve që realizohen me para fizike. Norvegjia është një tjetër vend europian ku përdorimi i cash-it është në nivelet më të ulëta, ndërsa bankat kanë reduktuar ndjeshëm shërbimet me para në dorë.

Në Azi, Singapori është ndër modelet më të suksesshme, me një ekosistem të konsoliduar të pagesave të menjëhershme dhe përdorim të gjerë të QR-kodit të unifikuar kombëtar.

Ndërsa Holanda dhe Danimarka në Europë kanë standardizuar pagesat digjitale, duke i bërë ato dominueset kryesore në transaksionet e përditshme.

Sipas ministres Ibrahimaj, “Cashless Albania 2030” do të vendosë Shqipërinë në të njëjtën linjë zhvillimi me këto vende, përmes politikave që synojnë të lehtësojnë shërbimet financiare, të rrisin sigurinë dhe të luftojnë ekonominë informale./S.K/KP/

Continue Reading

Lajmet

Gjykata Speciale: 19 janar 2026 afati përfundimtar që Prokuroria dhe Mbrojtja të dorëzojnë dosjet gjyqësore

Published

on

Zëdhënësi i Dhomave të Specializuara, Michael Doyle ka bërë të ditur se trupi gjykues ka miratuar një urdhër të ri procedural, i cili përcakton afatet dhe udhëzimet për fazat e mbetura të gjykimit ndaj ish-krerëve të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës.

Gjykata ka caktuar 19 janarin 2026 si afat përfundimtar që Prokuroria dhe Mbrojtja të dorëzojnë dosjet e tyre gjyqësore.

‘’Trupi Gjykues caktoi gjithashtu 19 janarin 2026 si afat për Prokurorinë dhe Mbrojtjen për të paraqitur dosjet gjyqësore përfundimtare të tyre, dhe për Mbrojtjen e Viktimave për dorëzimin e deklaratës mbi pasojat e krimeve të pretenduara për 155 viktima pjesëmarrëse në këtë çështje gjyqësore’’, thuhet në deklaratën e Doyle.

Deklaratat përfundimtare të palëve, sipas zëdhënësit Doyle janë planifikuar të zhvillohen nga 9 deri më 13 shkurt 2026, duke shënuar fundin e pjesës publike të gjykimit.

Ish-krerët e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës po vazhdojnë të mbahen në paraburgim në Hagë që nga viti 2020, ku po zhvillohet një nga proceset më të rëndësishme gjyqësore për vendin dhe po përballen me akuza të ngritura nga Zyra e Prokurorit të Specializuar.

Sipas aktakuzës, ata ngarkohen me krime kundër njerëzimit dhe krime lufte, por të katër kanë mohuar fajësinë që në paraqitjet e para në gjykatë.

Në njoftimin e fundit të Speciales, bëhet e ditur se gjykatësi Christopher Gosnell ka caktuar 24 shkurtin 2026, për nisjen e procesit gjyqësor kundër Thaçit, Bashkim Smakajt, Isni Kilajt, Fadil Fazliut dhe Hajredin Kuçit, në çështjen për pengim të drejtësisë.

Bazuar në urdhër, do të zhvillohet një bllok i vetëm deri më 6 mars, gjatë që cilit, do të bëhet paraqitja kryesore e provave nga Prokuroria e Specializuar./S.K/EO/

Continue Reading

Të kërkuara