Kulturë

Përkujtohet dramaturgu, poeti e rilindasi Andon Zako Çajupi

Published

on

Më 27 mars të vitit 1866, lindi një nga figurat më të shquara të letërsisë dhe atdhetarisë shqiptare, dramaturgu dhe poeti Andon Zako Çajupi, i cili do të bëhej një ndër emrat më të njohur të Rilindjes Kombëtare.

Pas një shkollimi fillor në Zagorinë e lindjes së tij, Çajupi do ta braktiste fshatin e tij për të ndjekur një rrugë më të gjerë, që do të ndihmonte formimin e tij si një individ me botëkuptim të gjerë dhe një pasion të thellë për atdhenë. Ai do të bashkohej me të atin, Harito Çakon, një veprimtar i njohur i lëvizjes atdhetare, dhe do të vazhdonte studimet në një kolegj francez, ku kultivoi njohuri të larmishme që do ta shoqëronin gjatë gjithë jetës.

I pajisur me këtë formim të thelluar dhe me një botëkuptim europian, Andon Zako Çajupi do të drejtohej në Gjenevë, ku gjatë viteve 1887-1893 përfundoi studimet për drejtësi. Pas kësaj, vendosi të jetonte në Kajro, ku nisi të ushtronte profesionin e avokatit. Megjithatë, pas një periudhe të shkurtër, ai do të hiqte dorë nga ky profesion dhe do t’i përkushtohej plotësisht lëvizjes patriotike të shqiptarëve të Egjiptit. Ai shpejt u bë një figurë kyçe e shoqërisë atdhetare dhe kulturore të shqiptarëve në këtë krahinë, duke luajtur një rol të rëndësishëm në mbrojtjen e interesave të Shqipërisë dhe të popullit shqiptar.

Vepra letrare e Çajupit është e pasur dhe e larmishme. Ajo nënvizon jo vetëm përkushtimin e tij për kulturën dhe letërsinë shqiptare, por edhe angazhimin e tij të fortë në fushën e atdhetarisë. Përmbledhja poetike “Baba Tomorri” (1902), që përfshin komedinë e tij të njohur “Katërmbëdhjetë vjeç dhëndërr”, është një nga veprat më të rëndësishme të tij dhe një monument i kulturës shqiptare. Në këtë vepër, Çajupi tregon mjeshtërinë e tij në shkrimin e dramave dhe poezive që shpalosin pasionin dhe ndjenjën kombëtare.

Veprat e tij përfshijnë gjithashtu përkthime të rëndësishme, si “Përrallat e La Fontenit” (1921), të cilat i përshtati në shqip, dhe “Lulet e Hindit” (1922), një koleksion i vjershave nga letërsia sanskrishte. Pena e tij është vlerësuar jo vetëm për cilësinë letrare, por edhe për angazhimin e tij publicistik. Një nga shkrimet e tij më të njohura është pamfleti “Klubi i Selanikut” (1909), i cili pasqyron angazhimin e tij për kauzën atdhetare.

Edhe pse shumë vepra të tij mbetën të pabotuara dhe në dorëshkrim, duke përfshirë poemen “Baba Musa lakuriq”, tragjedinë “Burri i dheut” dhe komedinë “Pas vdekjes”, kontributi i Andon Zako Çajupit mbetet i paharruar për kulturën dhe historinë shqiptare.

Dramaturgu, poeti dhe atdhetari Andon Zako Çajupi ndërroi jetë më 11 korrik 1930 në Kajro, por veprat dhe ideali i tij për një Shqipëri të pavarur e të bashkuar vazhdojnë të jetojnë dhe të frymëzojnë brez pas brezi./UBTNews/

 

Continue Reading

Lifestyle

Si ta kaloni një të premte ndryshe dhe plot energji?

Published

on

E premtja është dita që na kujton se java e gjatë e punës po mbyllet dhe po afrohet fundjava. Por shpesh, e kalojmë duke pritur vetëm pushimin, pa e shfrytëzuar si duhet. Ja disa ide se si ta ktheni të premten në një ditë të veçantë:

Mbylle javën me diçka pozitive

Bëj një listë me gjërat që ke arritur gjatë javës e shpërbleje veten. Mund të jetë kafe speciale, një ëmbëlsirë e preferuar apo një shëtitje e qetë.

Kalon kohë me njerëzit e duhur

Organizo një darkë të thjeshtë me miqtë, dil për një koktej ose thjesht kalo pak orë cilësore me familjen. E premtja është perfekte për lidhje sociale dhe energji të mirë.

Jepi vetes pak luks

Një trajtim bukurie, një prerje flokësh, një maskë relaksuese në shtëpi apo një film i mirë – gjëra të vogla që të bëjnë të ndihesh i/e veçantë.

Shkëputu nga rutina

Në vend që të kalosh mbrëmjen në të njëjtin vend, provo diçka ndryshe: një koncert, ekspozitë, apo një shëtitje në një lagje tjetër të qytetit.

Përgatitu për fundjavën

Vendos plane të vogla për ditët në vijim, që të kesh diçka për të pritur me padurim. Kjo të jep motivim dhe energji pozitive.

Mos e shih të premten vetëm si fund të javës – shijoje si një fillim të vogël të diçkaje të bukur.

Përgatiti: A.Z. /UBT News/

Continue Reading

Magazinë

Kush do të trashëgojë pasurinë prej 12 miliardë dollarësh të Giorgio Armanit?

Published

on

Dizajneri i njohur i modës, Giorgio Armani, ka ndërruar jetë në moshën 92-vjeçare. Lajmin e ka konfirmuar kompania e tij me një njoftim të shkurtër: “Me pikëllim të pafund, Grupi Armani njofton vdekjen e krijuesit, themeluesit dhe forcës së pandalshme që e udhëhoqi: Giorgio Armani”.

I njohur si një punëtor i palodhur, Armani ishte i përfshirë në çdo aspekt të brendit e sfilatave. Pas vdekjes së tij, kontrolli mbi perandorinë Armani pritet të ndahet mes gjashtë trashëgimtarëve të përzgjedhur me kujdes, shkruan DailyMail.

Adhuruesit e modës pyesin se kush do të jetë pasardhësi i tij dhe kush do të trashëgojë pasurinë prej miliarda dollarësh.

Kompania gjeneronte 2.7 miliardë dollarë (2.3 miliardë euro) në vit, ndërsa perandoria e Armanit vlerësohej mbi 12.1 miliardë dollarë (10.3 miliardë euro). Aty përfshihen veshje, aksesorë mode, mobilje për shtëpi, parfume, kozmetikë, libra, lule, madje edhe çokollata.

Në një intervistë për Financial Times në gusht, Armani tha se donte që trashëgimtarët të ishin bashkëpunëtorët dhe familjarët e tij më të afërt. Ai nuk kishte fëmijë dhe nuk ishte martuar kurrë, ndonëse ka pasur marrëdhënie si me burra, ashtu edhe me gra.

Raportet e kompanisë dhe të mediave tregojnë se trashëgimtarët e tij janë: motra Rosanna, dy mbesat, një nip, partneri dhe krahu i djathtë Leo Dell’Orco, si dhe fondacioni bamirës që ai themeloi.

Të gjithë janë pjesë e bordit drejtues të kompanisë dhe, sipas statutit që Armani kishte hartuar më 2016, do të marrin aksione sipas funksioneve që mbajnë. Nipërit dhe mbesat e tij kanë pozita të larta brenda shtëpisë luksoze të modës.

“Ashtu siç e kam menduar, planin e trashëgimisë e kam ndërtuar mbi një proces gradual të transferimit të përgjegjësive që i kam mbajtur vetë, tek ata që më qëndrojnë më afër”, pati deklaruar Armani në atë kohë, duke e përmendur Dell’Orcon, drejtor i linjës së modës për meshkuj, si një nga figurat kyçe. Ai drejtonte modën për meshkuj në të gjitha linjat: Giorgio Armani, Emporio Armani dhe Armani Exchange. Për shumë vite ai u konsiderua krahu i djathtë dhe pjesë e familjes.

Edhe pse Armani rrallë fliste publikisht për jetën private, ai e ka quajtur Dell’Orcon personin më të afërt me të, me të cilin kishte ndarë shumë vite bashkëjetese. Në biografinë e tij Per Amore (2022), Armani shkroi:

“Ai është personi të cilit i kam besuar mendimet e mia më private – personale, profesionale e të tjera – dhe ai i ka ruajtur me diskrecion të madh.” Çifti nuk ishte martuar, por Armani kishte treguar se mbante një unazë diamanti “shumë të veçantë”.

Motra e tij Rosanna ka pasur rol në zhvillimin e perandorisë së tij të modës. Armani kishte edhe një vëlla, Sergio, me të cilin ishte i lidhur ngushtë. Madje Rosanna kishte pozuar si modele në fushatën pranverë/verë të vitit 1979.

Ndër trashëgimtaret e mundshme përmendet edhe mbesa Silvana Armani, e cila punoi përkrah xhaxhait në koleksionet për femra. Një tjetër mbesë, Roberta Armani, ishte e afërt me të. Ajo la karrierën në film për t’u bërë drejtoreshë e marrëdhënieve me publikun në kompaninë e xhaxhait dhe shpesh e përfaqësonte në evente ndërkombëtare.

Trashëgimtarët e tij pritet të ndajnë jo vetëm pasurinë e madhe, por edhe pronat e shumta: shtëpi në Milano, Toskanë, St. Tropez, Antigua dhe New York. Armani ishte gjithashtu pronar i ekipit të basketbollit Olimpia Milano, si dhe i një superjahti luksoz prej 60 milionë dollarësh, të gjatë 60 metra, ndërtimi i të cilit kishte zgjatur plot 30 muaj.

Continue Reading

Magazinë

Turqia ndalon koncertin e këngëtarit francez që mbështet luftën e Izraelit në Gaza

Published

on

Autoritetet turke kanë anuluar një koncert të planifikuar nga këngëtari franko-algjerian Enrico Macias në Stamboll, pas kundërshtimeve publike për qëndrimet pro-Izraelit. Zyra e guvernatorit të Stambollit njoftoi se performanca e Macias, e parashikuar për të premten, nuk do të zhvillohej.

Vendimi erdhi pas “thirrjeve intensive për protesta kundër koncertit”, sipas një deklarate zyrtare. Autoritetet shtuan se demonstrata të tilla mund të vendosnin protestuesit në një pozicion të padrejtë ligjor dhe të shkaktonin pakënaqësi, prandaj ndaluan të gjitha tubimet pranë vendit të ngjarjes.

Macias, 86 vjeç, u shpreh i zhgënjyer për anulimin, duke thënë për AFP se ishte “thellësisht i befasuar dhe i trishtuar që nuk mundi të takonte audiencën e tij, me të cilën gjithmonë ka ndarë vlerat e paqes dhe vëllazërisë”.

Ai shtoi se kishte performuar në Turqi për më shumë se gjashtë dekada dhe kishte një lidhje të gjatë me vendin. Macias ka qenë një figurë e njohur e muzikës popullore franceze që nga vitet 1960.

Ai nuk është i mirëpritur në Algjeri për shkak të qëndrimeve pro-Izraelit, duke përfshirë performanca për trupat izraelite dhe mbledhje fondesh për ushtrinë izraelite.

Në një intervistë të vitit 2025, Macias theksoi se nuk ka asgjë kundër palestinezëve dhe se dhuna izraelite ishte “një përgjigje ndaj Hamasit”. Koncerti i anulueshëm nxjerr në pah tensionet e vazhdueshme mes politikës dhe kulturës në rajon, duke reflektuar ndjeshmërinë e temave ndërkombëtare për publikun turk.

Continue Reading

Magazinë

Sabrina Carpenter: Jam e shkëputur dhe me mendësi të vjetër

Published

on

Sabrina Carpenter ka treguar se jeton një stil jete të pazakontë për një yll të muzikës, duke e përshkruar veten si e shkëputur dhe “old school” (me mendësi të vjetër).

Artistja 26-vjeçare ka thënë për revistën Interview se nuk ka as televizor në apartamentin e saj.

“Nuk jam vajzë televizori. Nuk kam fare TV në shtëpi. Tingëllon sikur jam e shkëputur dhe ‘old school’, kur jam aty, thjesht dëgjoj muzikë”, u shpreh ajo e cila ka përshkruar veten si “shpirt i vjetër muzikor”, që në fëmijëri është rritur duke dëgjuar këngë nga dekada të mëhershme.

“Është e vetmja gjë që di të dëgjoj. Me këtë jam rritur. Kohët e fundit po dëgjoj shumë ‘Blue Nile’. Vitet ’70 më japin ngushëllim. Dashuria ime për bende si ‘Fleetwood Mac’ dhe ‘ABBA’ është e pafundme, por po argëtohem shumë duke zbuluar albume të reja”, ka thënë ajo.

Ani se ka arritur sukses në vitet e fundit, ajo ka theksuar se nuk është ndjerë nën presion gjatë punës për albumin e ri, “Man’s Best Friend”.

“Ka kohë që e bëj këtë punë. Nganjëherë është e mirë, nganjëherë jo. Ekziston ideja se kur arrin një pikë të caktuar, ndjen presion e fillon të mendosh. Unë mendoj se nuk është ndryshe nga hera e fundit. Askush nuk më tha se duhej ta nxirrja albumin në një datë të caktuar. Nëse ndihesha e frymëzuar, thjesht shkruaja”, ka treguar ylli.

Pas suksesit të albumit të kaluar, “Short n’ Sweet”, ajo u ndje edhe më e afërt me publikun.

“Pata fat që njerëzit u lidhën me albumin e kaluar ashtu si ndodhi. Kjo më bëri të shkruaj edhe më shumë, se u ndjeva më e kuptuar. Përderisa këngët janë të sinqerta për mua, kjo është ajo që ka rëndësi”, ka shtuar ajo.

Continue Reading

Të kërkuara