Çmimi Nobel për Kimi u dha Susumu Kitagawa, Richard Robson dhe Omar M. Yaghi për punën e tyre mbi kornizat metal-organike, shkruan BBC.

Sipas BBC, njoftimi u bë nga Akademia Mbretërore Suedeze e Shkencave në një konferencë për shtyp në Stokholm, Suedi.

“Jam thellësisht i nderuar dhe i kënaqur, shumë faleminderit”, tha Profesori Kitagawa në telefon për konferencën për shtyp pasi mori lajmin.

Tre fituesit do të ndajnë shumën e çmimit prej 11 milionë kronash suedeze (872,000 paund).

Puna e tre shkencëtarëve ka të bëjë me mënyrën se si molekulat mund të ndërtohen së bashku në struktura. Komiteti Nobel e quajti këtë “arkitekturë molekulare”.

Ata zbuluan se si të ndërtojnë konstruksione me hapësira të mëdha midis molekulave, përmes të cilave mund të rrjedhin gazra dhe kimikate të tjera.

Këto quhen “korniza metal-organike”. Ato mund të përdoren për të nxjerrë ujë nga ajri i shkretëtirës, për të kapur dioksidin e karbonit që mund të ndihmojë në luftën kundër ndryshimeve klimatike, ose për të ruajtur gazra toksikë.

Profesori Kitagawa punon në Universitetin e Kyoto-s në Japoni, Profesori Richard Robson në Universitetin e Melburnit, Australi, dhe Profesori Omar M. Yaghi në Universitetin e Kalifornisë, SHBA.

Vitin e kaluar Demis Hassabis, John Jumper dhe David Baker fituan çmimin për punën e tyre mbi proteinat, të cilat janë blloqet ndërtuese të jetës.

Ky është çmimi i tretë shkencor që ndahet këtë javë. Të martën John Clarke, Michel H. Devoret dhe John M. Martinis fituan Nobelin për Fizikë për punën e tyre mbi mekanikën kuantike që hapi rrugën për kompjuterin kuantik.

Të hënën tre shkencëtarë u nderuan për punën e tyre mbi mënyrën se si sistemi imunitar sulmon infeksionet e huaja.

Një fitues, Dr. Fred Ramsdell, nuk mori lajmin për 20 orë sepse ishte në një udhëtim me shëtitje larg rrjetit./D.B/KP

I dërguari i posaçëm amerikan, Steve Witkoff dhe dhëndri i presidentit amerikan Donald Trump, Jared Kushner, do t’i bashkohen të mërkurën në Egjipt negociatave mes Izraelit dhe Hamasit për planin e paqes në Gazë.

Sipas BBC-së, bisedimet e së martës përfunduan pa përparim konkret, për shkak të mosmarrëveshjeve mbi tërheqjen izraelite dhe garancitë që Hamasi kërkon kundër rifillimit të luftës. Një zyrtar palestinez i përfshirë në negociata i quajti bisedimet “të vështira, por të përqendruara”.

Kryeministri izraelit, Benjamin Netanyahu tha se Izraeli ndodhet në “ditë vendimtare” dhe përsëriti objektivat e tij: kthimin e pengjeve, shkatërrimin e Hamasit dhe eliminimin e kërcënimit nga Gazë.

Kryeministri i Katarit, Sheikh Mohammed bin Abdul Rahman Al Thani, dhe kreu i inteligjencës turke pritet gjithashtu të marrin pjesë për të ndihmuar ndërmjetësimin.

Trump, duke e quajtur mundësinë e një marrëveshjeje “një hap drejt paqes në Lindjen e Mesme”, premtoi se SHBA-ja do të sigurohej që palët “t’i përmbahen marrëveshjes”.

Negociatat përqendrohen në pesë pika kryesore: armëpushim të përhershëm, shkëmbimin e pengjeve dhe të burgosurve, tërheqjen izraelite nga Gaza, ndihmat humanitare, dhe qeverisjen pasluftës.

Sipas OKB-së, mbi 67.000 palestinezë janë vrarë në Gazë që nga tetori 2023, përfshirë mbi 20,000 fëmijë, ndërsa gjysmë milioni njerëz përballen me kushte urie ekstreme. Izraeli i ka mohuar akuzat për shkaktim urie apo gjenocid.

Sondazhet tregojnë se rreth 70% e izraelitëve mbështesin përfundimin e luftës në këmbim të lirimit të pengjeve./D.B/KP

Presidenti rus, Vladimir Putin pretendoi se vendi i tij ka marrë kontrollin mbi afërsisht 5,000 kilometra katrorë në Ukrainë këtë vit, teksa konflikti që zgjat më shumë se tre e gjysmë vjet vazhdon, shkruan Anadolu.

“Këtë vit, ne çliruam afërsisht 5,000 kilometra katrorë, saktësisht 4,900, dhe 212 qendra banimi. Ushtarët dhe oficerët tanë luajtën rolin vendimtar që kjo të ndodhte”, tha Putin në një takim me zyrtarët e lartë ushtarakë, përfshirë Ministrin e Mbrojtjes Andrey Belousov, në qytetin e Shën Petersburgut të martën.

Duke pretenduar se forcat ruse ruajnë plotësisht iniciativën strategjike në luftën e vazhdueshme në Ukrainë, Putin tha se industria e mbrojtjes e vendit luan një “rol vendimtar” në sigurimin e “operacioneve të suksesshme” të ushtrisë.

Ai pretendoi se trupat ukrainase po tërhiqen përgjatë gjithë vijës së frontit, pavarësisht se po tregojnë “rezistencë të vendosur”.

“Ndaj këtij sfondi, në një përpjekje për t’i treguar sponsorëve të saj perëndimorë të paktën një shenjë suksesi, regjimi i Kievit po përpiqet të synojë objekte civile thellë brenda territorit tonë. Kjo nuk do t’i ndihmojë”, shtoi Putin.

Sipas Anadolu, ai tha se qëllimi i tyre është të sigurojnë sigurinë e qytetarëve rusë, si dhe sigurinë e objekteve strategjike dhe infrastrukturës civile, përfshirë objektet energjetike.

Kryetari i Shtabit të Përgjithshëm, Valery Gerasimov, i cili gjithashtu mori pjesë në takim, raportoi për Putinin se drejtimet e Pokrovsk dhe Dnipropetrovsk janë vendet ku po zhvillohet luftimi më aktiv.

Ai pretendoi se trupat ruse morën kontrollin mbi më shumë se 200 kilometra katrorë në rajonet Dnipropetrovsk dhe Zaporizhzhia të Ukrainës që nga 1 shtatori.

Autoritetet ukrainase nuk komentuan menjëherë këto pretendime, dhe verifikimi i pavarur është i vështirë për shkak të luftës në vazhdim./D.B/KP

Emmanuel Macron duhet të emërojë një kryeministër për të kaluar buxhetin dhe më pas të thërrasë zgjedhje të parakohshme presidenciale për të zgjidhur krizën politike në Francë, ka deklaruar kryeministri i tij i parë. Komentet e Edouard Philippe vijnë pasi kryeministri i tretë i Francës brenda një viti, Sebastien Lecornu, dha dorëheqjen të hënën, pasi përpjekja e tij për të formuar një qeveri dështoi.

Macron i ka kërkuar atij të përgatisë një plan të fundit për stabilitet deri të mërkurën – por duket se mbështetja për presidentin francez po bie, madje edhe mes aleatëve të tij, shkruan BBC.

Philippe ishte kryeministër nga viti 2017 deri në 2020.

Ndërkohë, Gabriel Attal – i cili udhëheq partinë e Macronit, Renaissance, dhe ishte kryeministër për gjashtë muaj në vitin 2024 – doli në televizionin kombëtar të hënën në mbrëmje për të deklaruar se “nuk i kupton më vendimet që po merr presidenti i republikës”.

Presidenti kishte tentuar të rivendoste kontrollin tri herë gjatë vitit të kaluar, tha Attal, dhe tani ishte koha për të ndarë pushtetin me partitë e tjera: “Mendoj se duhet të provojmë diçka tjetër.”

Deri më tani, presioni ndaj presidentit 47-vjeçar për të dhënë dorëheqjen ka ardhur kryesisht nga kundërshtarët e tij politikë në të majtën radikale dhe të djathtën ekstreme. Ndërhyrjet publike nga aleatët e tij tregojnë sa serioze është bërë kriza politike.

Macron, i cili është në detyrë që nga viti 2017, u kap në video duke ecur i vetëm pranë lumit Sena në Paris të hënën, i ndjekur nga truprojat e tij, ndërsa kriza e fundit shpërthente rreth presidencës së tij.

Rrethi i ngushtë i tij ka lënë të kuptohet se ai do të “marrë përgjegjësinë” nëse dështojnë bisedimet e fundit të Lecornut, pa specifikuar se çfarë do të thotë konkretisht kjo.

Blloku qendror i Macronit humbi shumicën parlamentare pasi ai thirri zgjedhje të parakohshme parlamentare, në përgjigje të një humbjeje në zgjedhjet për Parlamentin Evropian vitin e kaluar./D.B/KP