Shëndet
Parandaloni prishjen e dhëmbëve me këto zakone
Ne kemi grumbulluar këshilla që mund të shpëtojnë nga dëmtimi i dhëmbëve tuaj të bardhë!
Published
4 years agoon
By
Betim GashiNe kemi vetëm një palë dhëmbë, kështu që duhet të kujdesemi mirë. Dentistët kanë zbuluar shumë mënyra të thjeshta që mund të përmirësojnë shumë dhëmbët tuaj, madje edhe parandalimin e prishjes së tyre.
Diçka e thjeshtë si ndryshimi i dietës tuaj mund të ndryshojë një botë të tërë.
Ne kemi grumbulluar këshilla që mund të shpëtojnë nga dëmtimi i dhëmbëve tuaj të bardhë!
Provoni vajin
Përdorimi i vajit, është një teknikë pastrimi që parandalon zhvillimin e dëmtimit të dhëmbëve ose kariesit duke larguar bakteret. Zgjidhni një vaj që ka veti antiseptike dhe antibakteriale, si vaji i susamit ose vaji i kokosit dhe përdoreni atë si një gargarë për deri në 20 minuta. Pasi ta bëni këtë, shpërlajeni gojën me ujë.
Mos e teproni me sheqerin
Shumë sheqer mund të na i shkatërrojë dhëmbët. Dhe nuk është vetëm sheqeri që ndodhet në ëmbëlsira ose karamele; këtu përfshihet edhe sheqeri i gjetur në bukë, fasule, fruta dhe patate.
Për shkak të kësaj, përpiquni të shmangni tejkalimin e konsumimit të ushqimeve me sheqer. Nëse e kënaqni veten rregullisht me pije të gazuara ose çamçakëza, provoni alternativat e tyre pa sheqer..
Lani dhëmbët tuaj dy herë në ditë
Ju mund të dëshironi të lani dhëmbët herët në mëngjes si pjesë e rutinë tuaj të mëngjesit, por kjo mund të mos jetë e mjaftueshme. Larja e dhëmbëve në darkë është gjithashtu e rëndësishme, pasi parandalon krijimin e pllakave dhe baktereve që shkaktojnë prishjen e dhëmbëve dhe sëmundje periodontale.
Lani gjuhën tuaj
Dhëmbët dhe mishrat e dhëmbëve nuk janë të vetmit që mund të mbajnë baktere, edhe gjuha juaj mundet. Është e rëndësishme të pastroni gjuhën dhe mund të investoni edhe në një kruajtës të mirë për gjuhën.
Kushtojini vëmendje detajeve të vogla
Kur është fjala për shëndetin oral, vëreni gjërat e vogla. Nëse mishrat e dhëmbëve tuaj duken pak të kuq, nëse pështymja juaj është paksa e kuqe, ose nëse keni dhimbje të lehta në gojën, thirrni dentistin tuaj.
Këto janë të gjitha mënyrat me cilat trupat tanë mundohen të na thonë se diçka nuk po shkon siç duhet.
Provoni të pini çaj të gjelbër ose të zi
Çaji i gjelbër dhe i zi mund të ndihmojë dhëmbët tuaj. Përbërja e bimës së çajit ndihmon në mbrojtjen e dhëmbëve tuaj dukr mos lejuar që ata të dëmtohen. Ky mashtrim thuhet se ndihmon edhe pas ngrënies së ëmbëlsirave.
Mos e teproni me larjen e dhëmbëve
Gjërat e tepërta nuk janë asnjëherë të mira. Kjo përfshin edhe pastrimin e dhëmbëve.
Duke i pastruar shumë, madje edhe më shumë se dy herë në ditë, mund të konsumoni smaltin tuaj. Dhe larja e tepërt mund të shkaktojë probleme të ngjashme. Një këshillë është që t’i lani dhëmbët me butësi pasi forca e tepërt mund të shkaktojë edhe thyerje!
Hani ushqime që ndihmojnë shëndetin e dhëmbëve
Ka ushqime që parandalojnë dëmtimet e dhëmbëve. Shumica e produkteve të qumështit, duke përfshirë edhe djathin, zvogëlojnë mundësinë e krijimit të pllakave dhe madje edhe freskojnë smaltin. Mollët, megjithëse janë acide dhe të pasura me sheqer, ato rrisin prodhimin e pështymës, gjë që redukton nivelet e baktereve.
Mos harroni fillin dentar
Larja e dhëmbëve nuk është e mjaftueshme. Bakteret dhe copat e vogla të ushqimit mund të shkaktojnë dëmtime të dhëmbëve. Përdorimi i rregullt i fillit dentar i pengon këto gjëra të vogla nga të krijuarit një dëm të vërtetë.
Kjo parandalon krijimin e gurëzave, sëmundjen e mishrave të dhëmbëve, erën e keqe të gojës dhe është më efektive se sa thjeshtë larja e dhëmbëve.
Vizitoni dentistin tuaj dy herë në vit
Dentisti juaj është një ekspert për mënyrën se si të ndihmoni dhëmbët tuaj dhe mund të vërejë se diçka nuk shkon para se të jetë tepër vonë. Përveç kësaj, ndërsa dentistët rregullisht pastrojnë dhëmbët, ata tashmë po parandalojnë probleme më serioze.
Ju duhet të shkoni tek dentisti dy herë në vit për të mbajtur shëndetin e duhur oral.
Shëndet
Ish-anesteziologu francez dënohet me burgim të përjetshëm për helmimin e 30 pacientëve
Published
7 hours agoon
December 19, 2025By
UBTnews
Një ish-anesteziolog francez është dënuar me burgim të përjetshëm pasi u shpall fajtor për helmimin e qëllimshëm të 30 pacientëve, 12 prej të cilëve humbën jetën.
Frédéric Péchier, 53 vjeç, u dënua të premten pas përfundimit të një gjyqi katërmujor në qytetin lindor të Besançon, në një nga rastet më të rënda të keqpërdorimit mjekësor të regjistruara ndonjëherë në Francë.

Sipas hetimeve dhe aktakuzës, Péchier kishte futur substanca kimike si klorur kaliumi ose adrenalinë në qeset e infuzionit të pacientëve, duke shkaktuar arreste kardiake ose hemorragji të papritura gjatë ndërhyrjeve kirurgjikale.
Viktima më e re ishte një fëmijë katërvjeçar, i cili i mbijetoi dy arresteve kardiake gjatë një operacioni rutinë të bajameve në vitin 2016. Viktima më e moshuar ishte 89 vjeç.
“Ju jeni Doktor Vdekja. Një helmues, një vrasës. Ju turpëroni gjithë profesionin mjekësor”, deklaruan prokurorët gjatë seancave përmbyllëse, duke shtuar se ai “e kishte kthyer klinikën në një varrezë”.
Sipas prokurorisë, Péchier shpesh nuk ishte anestezisti kryesor në operacione. Ai dyshohet se mbërrinte herët në klinikë për të manipuluar qeset e infuzionit, ndërsa më pas, kur pacientët pësonin komplikacione, ndërhynte vetë për t’u paraqitur si “shpëtimtari”.
Në 12 raste, ndërhyrja erdhi shumë vonë ose nuk ndodhi fare, duke përfunduar me vdekjen e pacientëve.
Hetimi nisi në vitin 2017, kur në qesen e infuzionit të një pacienteje u gjet një tepricë e rrezikshme kloruri kaliumi. Autoritetet zbuluan një model alarmues “ngjarjesh serioze të padëshiruara” në klinikën private Saint-Vincent në Besançon.
Ndërsa mesatarja kombëtare për vdekje nga arresti kardiak nën anestezi ishte 1 në 100 mijë, në këtë klinikë shifra ishte më shumë se gjashtë herë më e lartë. Anomalia u zhduk kur Péchier u largua përkohësisht dhe u rikthye sapo ai u kthye në klinikë. Pas pezullimit të tij nga profesioni në vitin 2017, rastet u ndalën përfundimisht.
Gjatë gjyqit, Péchier mohoi vazhdimisht akuzat, duke deklaruar se kishte respektuar “betimin e Hipokratit”. Megjithatë, dëshmia e tij ndryshoi disa herë dhe ai pranoi se mund të ketë pasur “një helmues tjetër” në klinikë.
Psikologu i gjykatës e përshkroi atë si një person me personalitet të dyfishtë, i aftë të shfaqej i respektueshëm në publik, por edhe të shkaktonte dëme të mëdha.
Tani, Péchier pritet të kalojë të paktën 22 vite pas hekurave. Ai ka 10 ditë kohë për të apeluar vendimin.
“Është fundi i një makthi”, tha Sandra Simard, një nga pacientet që i mbijetoi helmimit. Një tjetër i mbijetuar, Jean-Claude Gandon, u shpreh: “Tani mund të kemi një Krishtlindje më të qetë”./BBC
Shëndet
Kur dieta dhe pesha nuk mjaftojnë, arsyeja e fshehur e kolesterolit të lartë
Published
3 days agoon
December 16, 2025By
UBT News
Studimet tregojnë se nivelet e kolesterolit në gjak ndikohen më shumë nga gjenet sesa nga ushqimi, pesha apo aktiviteti fizik.
Mëlçia prodhon shumicën e kolesterolit dhe kjo prodhimtari kontrollohet nga gjenet, ndaj disa persona ka kolesterol LDL të lartë edhe pse jetojnë shëndetshëm.
Edhe pse faktorët e stilit të jetesës si ushqimi i pashëndetshëm, mungesa e aktivitetit fizik, mbipesha dhe stresi janë shkaktarë të shpeshtë, forma e trashëguar – hiperkolesterolemia familjare (FH) – përbën rreth 5% të rasteve dhe është më e rrezikshme.
Ajo shfaqet herët dhe shpesh nuk përmirësohet vetëm me dietë.
FH shkaktohet nga mutacione gjenetike që pengojnë largimin e kolesterolit LDL nga gjaku, duke rritur ndjeshëm rrezikun për infarkt ose goditje në tru në moshë të re, shpesh pa simptoma.
Ekspertët theksojnë se pamja e jashtme nuk garanton shëndet të mirë.
Kontrolli i profilit lipidik të paktën një herë në vit, pasi kolesteroli i lartë nuk dhemb, por dëmton në heshtje zemrën dhe enët e gjakut. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Si ta kuptoni nëse trupi juaj ka mungesë të vitaminës D?
Published
4 days agoon
December 15, 2025By
UBT News
Vitamina D është thelbësore për shëndetin e kockave, pasi ndihmon trupin të përthithë kalciumin dhe kontribuon në forcimin e tyre.
Ajo luan rol të rëndësishëm në rritjen dhe zhvillimin e qelizave, ul inflamacionin dhe mbështet funksionimin e sistemit imunitar.
Kur trupi ka mungesë të vitaminës D, mund të shfaqen disa shenja paralajmëruese.
Djersitje e tepruar
Djersitja e pazakontë, sidomos gjatë dimrit, lidhet me mungesën e vitaminës D, pasi trupi ka vështirësi në rregullimin e temperaturës.
Lodhje e vazhdueshme
Ndjenja e lodhjes, edhe pas gjumit të mjaftueshëm, si dhe marramendja, janë shenja të shpeshta të mungesës së kësaj vitamine.
Ndryshime në humor
Mungesa e saj lidhet me ndjenja trishtimi e depresioni, pasi ndikon në prodhimin e hormoneve të mirëqenies si serotonina dhe dopamina.
Dhimbje në kocka dhe muskuj
Dhimbjet në kyçe, kocka dhe muskuj janë shenjë e niveleve të ulëta të vitaminës D, veçanërisht te personat me probleme reumatike.
Si ta furnizoni trupin me vitaminë D?
Ekspozimi i moderuar në diell ndihmon prodhimin e vitaminës D, duke përdorur gjithmonë mbrojtje nga rrezet UV.
Përveç kësaj, vitamina D merret edhe nga ushqimi, si: peshqit e yndyrshëm (salmon, sardele, ton), vezët, qumështi dhe produktet e bulmetit, kërpudhat, drithërat dhe lëngu i portokallit. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Çfarë të hani para gjumit për një natë më të qetë?
Published
4 days agoon
December 15, 2025By
UBT News
Nëse vetëm mendimi për gjumin të shqetëson, ajo që ha mund të ketë ndikim të madh. Gjumi cilësor ndihmon shëndetin e trurit, forcon sistemin imunitar dhe ul rrezikun për sëmundje kronike.
Edhe pse rekomandohen 7–8 orë gjumë çdo natë, shumë njerëz e kanë të vështirë ta arrijnë këtë.
Përveç zakoneve të mira të gjumit, edhe ushqimi luan rol kyç.
Ja 9 ushqime dhe pije që mund të ndihmojnë për gjumë më të mirë:
Bajamet – të pasura me magnez, vitamina B dhe melatoninë.
Gjeli i detit – përmban triptofan që nxit përgjumjen.
Çaji i kamomilit – ka efekt qetësues dhe ndihmon kundër pagjumësisë.
Kivi – përmban serotonin dhe antioksidantë.
Lëngu i qershisë së thartë – burim natyral i melatoninës.
Peshqit e yndyrshëm – të pasur me vitaminë D dhe omega-3.
Arrat – ndihmojnë rregullimin e ciklit të gjumit.
Çaji i lules së pasionit – ul stresin dhe nxit relaksimin.
Orizi i bardhë – karbohidratet mund të ndihmojnë rënien në gjumë kur konsumohet me masë. /A.Z/UBT News/
Rektori i UBT-së, Edmond Hajrizi, bëhet zyrtarisht anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave
Ambasada amerikane e quan sukses të madh ushtrimin e përbashkët me Policinë
Simboli i Ujkut, FSK dëshmon nivelin e lartë të përgatitjes profesionale
Fotot më të fuqishme të vitit 2025
Këshilli i Evropës do të vëzhgojë zgjedhjet në Kosovë
Elezi: Për tri ditë janë shpërndarë me sukses 93% e pakove me fletëvotime për votimin me postë të diasporës
Qeveria miraton vendime preliminare për shpronësime në disa projekte infrastrukturore
Nëse kualifikohet në botëror, Kosova fiton rreth 10.5 milionë dollarë
Gjilani ndalon përdorimin e fishekzjarreve
Të kërkuara
-
Aktualitet2 months agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Lajmet3 months agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Rajoni3 months agoUBT shpall thirrjen për Konferencën Ndërkombëtare të Gjuhës dhe Kulturës 2025
-
Vendi3 months agoNë UBT diplomon ushtaraku i FSK-së, Major Vilson Musaj
