Aktualitet

Pandemia rriti çrregullimet e të ushqyerit te adoleshentët

Published

on

Shumë shtretër të spitaleve janë të mbushur. Listat e pritjes për t’u trajtuar janë të gjata. Prandaj adoleshentët dhe të rinjtë, që kërkojnë ndihmë për probleme me ushqim, shpesh duhet të presin disa muaj për të bërë një termin.

Pandemia ka ndikuar negativisht në çrregullimit e të ngrënit, duke rezultuar me rritje të numrit të personave që kanë probleme të tilla dhe sipas mjekëve dhe specialistëve, shkalla e këtyre problemeve nuk po bie, pavarësisht heqjes së disa kufizimeve për luftim të pandemisë.

“Ne jemi duke parë rritje masive”, ka thënë Jennifer Wildes, profesoreshë e psikiatrisë dhe drejtore e programit për çrregullime të të ngrënit në Universitetin e Mjekësisë në Çikago.

Disa pacientë janë duke pritur katër deri në pesë muaj për të marrë trajtime të psikoterapisë dhe trajtime tjera.

Pritjet kanë qenë vetëm disa javë para shpërthimit të pandemisë, ka thënë Wildes, transmeton agjencia e lajmeve Associated Press.

Në kuadër të programit të saj trajtohen rreth 100 pacientë, apo dyfish më shumë sesa para pandemisë, ka thënë mes tjerash ajo.

Programi Emily, që është krijuar në bashkëpunim me Universitetin e Minesotas, është duke u përballur me të njëjtën gjë.

Thirrjet ditore të njerëzve që kërkojnë trajtim janë rritur nga 60 më 2019, në mbi 130 prej kur ka nisur pandemia, ka thënë dietologia Jillian Lampert, shefe e programit.

“Ne e dimë se ankthi dhe izolimi janë faktorë të rëndësishëm që çojnë në çrregullime të të ushqyerit”, ka thënë ajo.

Disa pacientë kanë thënë se “jeta ime duket se është jashtë kontrollit” për shkak të pandemisë dhe ngrënia e tepruar iu ndihmon si mekanizëm mbrojtës, ka thënë Lampert.

Të tjerë janë përballur me anoreksi.

Programet që kanë ofruar trajtime veçmas për secilin pacient apo edhe ato të llojeve të tjera, në shumë vende janë shndërruar në teleterapi, prej shpërthimit të pandemisë.

Disa programe janë rikthyer me prezencë, ndonëse pjesa më e madhe zhvillohen virtualisht.

“Ne kemi parë rritje të numrit” të pacientëve të të gjitha racave, të rinjve, adoleshentëve dhe ndonjëherë edhe fëmijëve të vegjël, ka thënë ajo.

Aty janë përfshirë edhe pjesëtarët e komunitetit LGBT (homoseksual, lesbike, biseksual dhe transgjinor), të cilët kanë tendenca që të kenë më shumë probleme me të ushqyerit, sesa grupet tjera.

Gratë dhe vajzat, janë po ashtu janë më prekura sesa burrat nga ky problem.

Peyton Crest, 18-vjeçare nga Minesota ka thënë se është përballur me ankth edhe para pandemisë, mirëpo kjo gjendje i është dyfishuar prej nisjes së krizës shëndetësore.

Ajo ka pasur ankth dhe ka qenë nën presion kur ka mbajtur mësimet online dhe ka respektuar masat e distancës fizike vitin e kaluar.

“Unë pata dashur që të aplikoj në kolegj”, ka thënë ajo. E ndarë papritur nga miqtë dhe shokët e klasës dhe rrethi i saj, ajo ka kaluar gjithë ditën e vetme në dhomë dhe është përqenderuar në mendimet për ushqim dhe sjelljen anoreksike.

Me insistim të prindërve të saj, ajo ka marrë trajtim lokal në qershor, dhe në shtator të vitit të kaluar i është kthyer sërish trajtimit në një qendër në Arizona.

Shkolla e saj së fundmi i është kthyer mësimit me prezencë, dhe ajo është pranuar në Kolegjin Rhodes në Memfis.

Cresot ka thënë se tani po ndihet më mirë.

“Shëndeti im mendor është përmirësuar dukshëm”, ka thënë ajo.

Wildes ka thënë se programi i saj nuk ka parë rënie të ritmit të çrregullimeve të tilla.

“Njerëzit nuk u janë kthyer ende krejtësisht rutinave të tyre”, ka thënë ajo, duke parashikuar se numri i pacientëve që kërkojnë ndihmë nuk do të bie deri në vjeshtë.

Aleanca për Ndërgjegjësim të Çrregullimeve të Ushqimit, që ka nisur të ofrojë terapi virtuale gjatë pandemisë, po ashtu është përballur me rritje të interesimit.

Prej muajit janar, më shumë se 7,000 persona nga 32 shtete kanë marrë pjesë në grupet e mbështetjes, ka thënë udhëheqësja e aleancës Johanna Kandel.

“Është diçka që nuk kemi parë kurrë më parë”, ka thënë ajo.

Numri i personave të shtrirë në spital, sidomos vajzat me komplikime të rënda nga anoreksia, është gjithashtu në rritje.

Çrregullimet në ushqim prekin të paktën 9 për qind të popullsisë së botës.

Ato prekin rreth 30 milionë amerikanë përgjatë jetës së tyre dhe shkaktojnë rreth 10,000 vdekje në vit në Shtetet e Bashkuara, sipas të dhënave të Asociacionit Kombëtar për Anoreksi dhe çrregullime të ngjashme.

Anoreksia është një nga çrregullimet më të shpeshta, çka shkakton shprehi të kufizimit të rëndë të ushqimit dhe dobësimit ekstrem.

Për pasojë, mund të përcillet me presion të ulët të gjakut dhe dëmtim të organeve.

Bulimia dhe çrregullime të ngjashme, përfshijnë ngrënien e një sasie të madhe të ushqimit, dhe më pas të vjellat e shkaktuara me qëllim.

Sipas një analize të të dhënave të rreth 80 spitaleve amerikane, është gjetur 30 për qind rritje e këtyre çrregullimeve prej marsit të vitit 2020, në krahasim me të dhënat e dy vjetëve paraprakë.

Analiza është publikuar në muajin prill nga revista shkencore Rrjeti Kërkimor për Shëndet.

“Pandemia e koronavirusit e ka përballur shoqërinë, dhe në veçanti adoleshentët, me një sfidë jashtëzakonisht të madhe psikologjike. Kjo ka qenë ngjarje e madhe që ka ndikuar në jetët e njerëzve në shumë mënyra dhe mund të kalojnë muaj apo vite para se të gjithë të vërejmë ndikimin e vërtetë”, ka thënë mjeku familjar Dave Little, njëherësh udhëheqës i analizimit të të dhënave.

Ai ka thënë se të dhënat duhet të alarmojnë prindërit dhe ofruesit e shërbimeve shëndetësore.

“Bisedoni me fëmijët, bisedoni me pacientët tuaj. Sigurohuni se shprehitë e të ushqyerit besin të shëndetshme dhe sapo të shihni se diçka mund të bëhet problem, sa më parë që përgjigjeni aq më mirë do të jetë”, ka thënë Little.(RFE)

Bota

Trump po shqyrton një vendim drastik në prag të Botërorit 2026

Published

on

By

Presidenti amerikan, Donald Trump, po shqyrton mundësinë e ndalimit të vizave për qytetarët brazilianë në prag të Kupës së Botës 2026, e cila do të mbahet në SHBA, Meksikë dhe Kanada.

Sipas raportimeve të CNN, kufizimet kanë nisur të zbatohen pjesërisht dhe pritet të ashpërsohen, duke vënë në pikëpyetje praninë e tifozëve brazilianë në turne. Kjo lëvizje besohet se synon të ndikojë opinionin publik në Brazil kundër qeverisë aktuale.

FIFA dhe Federata Braziliane e Futbollit ende nuk kanë reaguar zyrtarisht, por raportohet se janë në dijeni të situatës dhe po shqyrtojnë mundësinë e takimeve me autoritetet amerikane për të shmangur përjashtimin e tifozëve.

Kujtojmë se SHBA tashmë ka ndaluar udhëtimin për disa shtete, përfshirë Iranin, vend i cili është kualifikuar për Kupën e Botës, por tifozët e tij nuk do të lejohen të hyjnë në vend.

Continue Reading

Bota

Gjashtë të vdekur nga sulmet ruse në Kiev

Published

on

By

Gjashtë të vdekur, përfshirë një fëmijë gjashtëvjeçar, dhe 52 të plagosur – nga të cilët 30 janë shtruar në spital, përfshirë edhe fëmijë. Ky është bilanci i sulmit ajror me dronë gjatë natës nga Rusia mbi Kievin.

Lajmi u konfirmua nga kryebashkiaku Vitali Klitschko, siç raportoi agjencia e lajmeve UNIAN.

Presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskyy komentoi gjithashtu sulmin në rrjetet sociale: “Kiev. Sulm me raketa. Drejtpërdrejt mbi një ndërtesë banimi. Njerëz nën rrënoja. Të gjitha shërbimet janë në vendngjarje. Terroristët rusë”.

Gjatë natës, rusët lëshuan “më shumë se 300 dronë dhe tetë raketa” mbi Ukrainë, raporton ANSA.

Në Kiev, “gjashtë viktima, përfshirë një djalë gjashtëvjeçar dhe nënën e tij”, tha presidenti Zelensky, duke theksuar se “kryeqyteti ishte objektivi kryesor i bombardimeve masive”.

Ai shtoi se u goditën rajonet Kiev, Sumy, Poltava, Mykolaiv dhe Dnipropetrovsk.

Duhet ta detyrojmë Moskën të bëjë paqe, të ulet në një tryezë të vërtetë negociatash: partnerët tanë i kanë të gjitha mjetet për ta bërë këtë. Jemi të bindur se gjithçka që po deklarohet aktualisht nga Amerika dhe Evropa në këtë drejtim do të zbatohet“, përfundoi ai.

Një skenë e tmerrshme në rrethin e Svyatoshinsky. Hyrja e tërë e një ndërtese banimi është shembur. Shpëtimtarët po kërkojnë njerëz nën rrënoja. Deri tani janë raportuar gjashtë viktima nga sulmi armik mbi kryeqytetin, por numri i tyre, për fat të keq, mund të rritet“, shkroi kryebashkiaku i Kievit në Telegram.

Ministri i Jashtëm i Ukrainës, Andrii Sybiha, i bëri sot thirrje Shteteve të Bashkuara që të ushtrojnë presion maksimal mbi Moskën.

“[Presidenti amerikan] Donald Trump ka qenë shumë bujar dhe i durueshëm me [Presidentin rus] Putinin, duke u përpjekur të gjejë një zgjidhje”, shkroi Sybiha në X.

Putin “nuk i intereson përpjekjet për të ndalur vrasjet. Ai kërkon vetëm të shkatërrojë dhe të vrasë… Ka ardhur koha që ai të ndjejë dhimbjen dhe pasojat e zgjedhjeve të tij. Është koha të ushtrohet presion maksimal ndaj Moskës”, përfundoi ai.

Continue Reading

Aktualitet

31 korrik – Dita Botërore e Rojtarëve të zonave të mbrojtura

Published

on

Dita e Ranger-it festohet në mbarë botën më 31 korrik për të përkujtuar Rangers të vrarë ose të plagosur në krye të detyrës dhe për të festuar punën që bëjnë ata për të mbrojtur thesaret natyrore dhe trashëgiminë kulturore të planetit.

Dita Botërore e Ranger është një iniciativë e Federatës Ndërkombëtare të Ranger-it.

Tema e Ditës Botërore të Ranger-it  për këtë vit është “30 me 30”, bazuar në Konventën e Kombeve të Bashkuara për Diversitetin Biologjik, objektivi i 3-të i të cilës ishte, që të paktën 30 % e planetit të ruhet dhe menaxhohet në mënyrë efektive deri në vitin 2030 (“30 me 30”).

Ky objektiv nuk mund të arrihet pa fuqi punëtore me burime adekuate dhe të trajnuar në terren.

Në krye të kësaj fuqie punëtore janë rojtarët dhe punëtorët e zonave të mbrojtura, duke përfshirë personelin e punësuar nga shteti, popujt indigjenë, komunitetin dhe kujdestarët vullnetarë, dhe personelin e zonave të menaxhuara privatisht.

Puna e tyre përfshin mbrojtjen, ruajtjen, monitorimin, shërbimet e vizitorëve, menaxhimin e zjarrit, zbatimin e ligjit, edukimin, mbështetjen e komunitetit dhe rregullimin e përdorimit të qëndrueshëm.

Continue Reading

Bota

Gjysma e tokës në Evropë e prekur nga thatësira, vendet më të goditura

Published

on

Një valë e re thatësire ka përfshirë Evropën dhe rajonin e Mesdheut, me 52% të tokës të prekur në fillim të korrikut, sipas të dhënave të Observatorit Evropian të Thatësirës. Kjo është përqindja më e lartë e regjistruar ndonjëherë për këtë periudhë që prej 2012.

Evropa Lindore është më e prekur, me Kosovën, Serbinë dhe Bullgarinë që përjetojnë ndikimin më të madh, në disa zona deri në 100% të territorit.

Në Bullgari, thatësira ka shkaktuar ndërprerje të furnizimit me ujë për mbi 156 mijë banorë.

Në Hungari, 47% e tokës është në nivel paralajmërimi, në Mesdheun Lindor, si në Armeni (95%) dhe Turqi (77%), situata është rënduar edhe nga zjarret.

Në Siri, thatësira kërcënon prodhimin e grurit, duke vënë në rrezik ushqimor mbi 16 milionë njerëz, ndërsa Perëndimi i Evropës përjeton një situatë më të përzier, Franca, Britania dhe Italia kanë raportuar rritje të ndjeshme të tokës së prekur, ndryshe nga Spanja dhe Portugalia, ku përqindjet mbeten minimale.

Kjo valë e re ngre sërish alarmin për ndikimet e ndryshimeve klimatike dhe pasojat e tyre në sigurinë ushqimore dhe furnizimin me ujë.

Continue Reading

Të kërkuara