

Aktualitet
Pandemia rriti çrregullimet e të ushqyerit te adoleshentët
Published
4 years agoon
By
Betim GashiShumë shtretër të spitaleve janë të mbushur. Listat e pritjes për t’u trajtuar janë të gjata. Prandaj adoleshentët dhe të rinjtë, që kërkojnë ndihmë për probleme me ushqim, shpesh duhet të presin disa muaj për të bërë një termin.
Pandemia ka ndikuar negativisht në çrregullimit e të ngrënit, duke rezultuar me rritje të numrit të personave që kanë probleme të tilla dhe sipas mjekëve dhe specialistëve, shkalla e këtyre problemeve nuk po bie, pavarësisht heqjes së disa kufizimeve për luftim të pandemisë.
“Ne jemi duke parë rritje masive”, ka thënë Jennifer Wildes, profesoreshë e psikiatrisë dhe drejtore e programit për çrregullime të të ngrënit në Universitetin e Mjekësisë në Çikago.
Disa pacientë janë duke pritur katër deri në pesë muaj për të marrë trajtime të psikoterapisë dhe trajtime tjera.
Pritjet kanë qenë vetëm disa javë para shpërthimit të pandemisë, ka thënë Wildes, transmeton agjencia e lajmeve Associated Press.
Në kuadër të programit të saj trajtohen rreth 100 pacientë, apo dyfish më shumë sesa para pandemisë, ka thënë mes tjerash ajo.
Programi Emily, që është krijuar në bashkëpunim me Universitetin e Minesotas, është duke u përballur me të njëjtën gjë.
Thirrjet ditore të njerëzve që kërkojnë trajtim janë rritur nga 60 më 2019, në mbi 130 prej kur ka nisur pandemia, ka thënë dietologia Jillian Lampert, shefe e programit.
“Ne e dimë se ankthi dhe izolimi janë faktorë të rëndësishëm që çojnë në çrregullime të të ushqyerit”, ka thënë ajo.
Disa pacientë kanë thënë se “jeta ime duket se është jashtë kontrollit” për shkak të pandemisë dhe ngrënia e tepruar iu ndihmon si mekanizëm mbrojtës, ka thënë Lampert.
Të tjerë janë përballur me anoreksi.
Programet që kanë ofruar trajtime veçmas për secilin pacient apo edhe ato të llojeve të tjera, në shumë vende janë shndërruar në teleterapi, prej shpërthimit të pandemisë.
Disa programe janë rikthyer me prezencë, ndonëse pjesa më e madhe zhvillohen virtualisht.
“Ne kemi parë rritje të numrit” të pacientëve të të gjitha racave, të rinjve, adoleshentëve dhe ndonjëherë edhe fëmijëve të vegjël, ka thënë ajo.
Aty janë përfshirë edhe pjesëtarët e komunitetit LGBT (homoseksual, lesbike, biseksual dhe transgjinor), të cilët kanë tendenca që të kenë më shumë probleme me të ushqyerit, sesa grupet tjera.
Gratë dhe vajzat, janë po ashtu janë më prekura sesa burrat nga ky problem.
Peyton Crest, 18-vjeçare nga Minesota ka thënë se është përballur me ankth edhe para pandemisë, mirëpo kjo gjendje i është dyfishuar prej nisjes së krizës shëndetësore.
Ajo ka pasur ankth dhe ka qenë nën presion kur ka mbajtur mësimet online dhe ka respektuar masat e distancës fizike vitin e kaluar.
“Unë pata dashur që të aplikoj në kolegj”, ka thënë ajo. E ndarë papritur nga miqtë dhe shokët e klasës dhe rrethi i saj, ajo ka kaluar gjithë ditën e vetme në dhomë dhe është përqenderuar në mendimet për ushqim dhe sjelljen anoreksike.
Me insistim të prindërve të saj, ajo ka marrë trajtim lokal në qershor, dhe në shtator të vitit të kaluar i është kthyer sërish trajtimit në një qendër në Arizona.
Shkolla e saj së fundmi i është kthyer mësimit me prezencë, dhe ajo është pranuar në Kolegjin Rhodes në Memfis.
Cresot ka thënë se tani po ndihet më mirë.
“Shëndeti im mendor është përmirësuar dukshëm”, ka thënë ajo.
Wildes ka thënë se programi i saj nuk ka parë rënie të ritmit të çrregullimeve të tilla.
“Njerëzit nuk u janë kthyer ende krejtësisht rutinave të tyre”, ka thënë ajo, duke parashikuar se numri i pacientëve që kërkojnë ndihmë nuk do të bie deri në vjeshtë.
Aleanca për Ndërgjegjësim të Çrregullimeve të Ushqimit, që ka nisur të ofrojë terapi virtuale gjatë pandemisë, po ashtu është përballur me rritje të interesimit.
Prej muajit janar, më shumë se 7,000 persona nga 32 shtete kanë marrë pjesë në grupet e mbështetjes, ka thënë udhëheqësja e aleancës Johanna Kandel.
“Është diçka që nuk kemi parë kurrë më parë”, ka thënë ajo.
Numri i personave të shtrirë në spital, sidomos vajzat me komplikime të rënda nga anoreksia, është gjithashtu në rritje.
Çrregullimet në ushqim prekin të paktën 9 për qind të popullsisë së botës.
Ato prekin rreth 30 milionë amerikanë përgjatë jetës së tyre dhe shkaktojnë rreth 10,000 vdekje në vit në Shtetet e Bashkuara, sipas të dhënave të Asociacionit Kombëtar për Anoreksi dhe çrregullime të ngjashme.
Anoreksia është një nga çrregullimet më të shpeshta, çka shkakton shprehi të kufizimit të rëndë të ushqimit dhe dobësimit ekstrem.
Për pasojë, mund të përcillet me presion të ulët të gjakut dhe dëmtim të organeve.
Bulimia dhe çrregullime të ngjashme, përfshijnë ngrënien e një sasie të madhe të ushqimit, dhe më pas të vjellat e shkaktuara me qëllim.
Sipas një analize të të dhënave të rreth 80 spitaleve amerikane, është gjetur 30 për qind rritje e këtyre çrregullimeve prej marsit të vitit 2020, në krahasim me të dhënat e dy vjetëve paraprakë.
Analiza është publikuar në muajin prill nga revista shkencore Rrjeti Kërkimor për Shëndet.
“Pandemia e koronavirusit e ka përballur shoqërinë, dhe në veçanti adoleshentët, me një sfidë jashtëzakonisht të madhe psikologjike. Kjo ka qenë ngjarje e madhe që ka ndikuar në jetët e njerëzve në shumë mënyra dhe mund të kalojnë muaj apo vite para se të gjithë të vërejmë ndikimin e vërtetë”, ka thënë mjeku familjar Dave Little, njëherësh udhëheqës i analizimit të të dhënave.
Ai ka thënë se të dhënat duhet të alarmojnë prindërit dhe ofruesit e shërbimeve shëndetësore.
“Bisedoni me fëmijët, bisedoni me pacientët tuaj. Sigurohuni se shprehitë e të ushqyerit besin të shëndetshme dhe sapo të shihni se diçka mund të bëhet problem, sa më parë që përgjigjeni aq më mirë do të jetë”, ka thënë Little.(RFE)

Qeveria amerikane po heq sanksionet ndaj Sirisë pasi presidenti Donald Trump nënshkroi dje në mbrëmje dekretin përkatës, njoftoi sot Shtëpia e Bardhë.
Trump e kishte njoftuar këtë hap rreth një muaj e gjysmë më parë gjatë udhëtimit të tij në Lindjen e Mesme.
“Kjo është një përpjekje për të promovuar dhe mbështetur rrugën e vendit drejt stabilitetit dhe paqes”, tha zëdhënësja e Trump, Karoline Leavitt, para nënshkrimit.
“Sanksionet e vendosura ndaj ish-presidentit të Sirisë, Bashar al-Assad dhe bashkëpunëtorëve të tij, mbeten në fuqi”, sipas Shtëpisë së Bardhë.
E njëjta gjë vlen edhe për sanksionet ndaj shkelësve të të drejtave të njeriut, trafikantëve të drogës dhe individëve të lidhur me aktivitete që përfshijnë armë kimike.
“Do të merren gjithashtu hapa për të lehtësuar kontrollet e eksportit dhe kufizime të tjera ndaj Sirisë”, sipas dekretit të Trump.
Ai udhëzon Departamentin Amerikan të Shtetit të rishikojë përcaktimin e grupit islamist Hayat Tahrir al-Sham (Organizata për Çlirimin e Levantit, HTS) si një organizatë terroriste e huaj. Qeveria tranzitore siriane ka dalë kryesisht nga ky grup.
Sekretari amerikan i Shtetit, Marco Rubio do të shqyrtojë gjithashtu përcaktimin e Sirisë si sponsor shtetëror i terrorizmit, si dhe atë të presidentit të përkohshëm Ahmed al-Sharaa si terrorist.
Përveç kësaj, Rubio do të shqyrtojë në Kombet e Bashkuara, mundësitë për të hequr sanksionet. Dekreti gjithashtu e udhëzon atë të shqyrtojë nëse disa sanksione, të cilat lidhen me një ligj që ndëshkonte ish-qeverinë siriane nën drejtimin e al-Assad për mizori, duhet të pezullohen plotësisht ose pjesërisht”, sipas Shtëpisë së Bardhë.
Që nga përmbysja e al-Assad në dhjetor, udhëheqja e re siriane është përpjekur për afrim me bashkësinë ndërkombëtare.
Ajo kërkon heqjen e të gjitha sanksioneve, të cilat shumë vende i vendosën gjatë viteve të luftës brutale civile nën drejtimin e al-Assad. /atsh
Bota
Polonia shqyrton rivendosjen e kontrolleve kufitare me Gjermaninë dhe Lituaninë për shkak të migracionit
Published
2 hours agoon
July 1, 2025By
UBTnews
Kryeministri i Polonisë, Donald Tusk tha se po shqyrtojnë të rifillojnë kontrollet në kufijtë e vendit të tij me Gjermaninë dhe Lituaninë për shkak të shqetësimeve lidhur me migracionin e paligjshëm, transmeton Anadolu.
Sipas mediave polake, Tusk në një konferencë për media tha se do të zhvillojnë takim me përfaqësues të institucioneve që lidhen me sigurinë e vendit dhe do të vlerësojnë situatën në të gjitha kufijtë e Polonisë.
Ai theksoi se siguria kufitare është një nga prioritetet kryesore të qeverisë së tij. “Ne e kemi informuar palën gjermane se mund të jemi të detyruar të rifillojmë kontrollet në kufirin polako-gjerman, nëse rastet e dyshimta (të lidhura me migracionin e paligjshëm) vazhdojnë“, shtoi Tusk.
Kryeministri polak vuri në dukje se vendimet që do të merren do të zbatohen në mënyrë që do të krijojë shqetësime minimale për qytetarët polakë dhe se do të merren masa për të parandaluar kalimet e paligjshme në Poloni edhe përmes Lituanisë.
“Gjermania e krijoi vetë problemin e migracionit dhe duhet ta trajtojë vetë“
Presidenti i Polonisë, Andrzej Duda në një konferencë për media i bëri thirrje qeverisë të ndërmarrë veprime për të parandaluar kthimin e emigrantëve të paligjshëm në vendin e tyre nga Gjermania.
Duda shprehu trishtimin që qeveria nuk iu përgjigj Gjermanisë që shtyu emigrantët drejt Polonisë. “Nuk mund të lejojmë që ligjet të shkelen, migrantët të shtyhen me forcë drejt vendit tonë. Gjermania e krijoi vetë problemin e migrantëve dhe duhet ta trajtojë vetë. Ne nuk do ta zgjidhim këtë problem për ta”, tha Duda.
Nga ana tjetër, grupe prej qindra njerëzish që e quajnë veten “patrulla qytetare” po organizojnë protesta në rajonet kufitare të Polonisë me Gjermaninë kundër migrantëve të kthyer nga Gjermania.
Një grup prej rreth 200 personash mbylli një rrugë për trafikun në qytetin Szczecin në veriperëndim të Polonisë të shtunën. Pjesëmarrësit thanë se u mblodhën “në mënyrë që policia gjermane të mos sjellë migrantë”.
Bota
USAID: Rënia e ndihmës së SHBA-së mund të çojë në 14 milionë vdekje deri në vitin 2030
Published
2 hours agoon
July 1, 2025By
UBTnews
Mbi 14 milionë vdekje të tjera, rreth 4,5 milionë prej tyre fëmijë nën moshën 5 vjeç, mund të ndodhin gjatë pesë viteve të ardhshme për shkak të shkurtimeve të mëdha në ndihmën e jashtme të SHBA-së, sipas një studimi të publikuar në revistën mjekësore ”The Lancet”.
Studimi – i drejtuar nga shkencëtarë në Barcelonë dhe Salvador da Bahia, Brazil – paralajmëron për rrezikun e reduktimeve të vazhdueshme të ndihmës – që janë iniciuar nga presidenti amerikan, Donald Trump.
Ekipi analizoi të dhënat e vdekshmërisë nga më shumë se 130 vende dhe rajone nga viti 2001 deri në 2021, dhe përdori rezultatet për të bërë parashikime deri në vitin 2030.
Projeksionet e tyre sugjerojnë se rënia e ndjeshme e ndihmës amerikane mund të ketë pasoja katastrofike, veçanërisht në vendet me të ardhura të ulëta dhe të mesme.
SHBA-ja ka qenë ofruesja më e madhe e ndihmës humanitare në botë. USAID vlerësohet se ka shpëtuar miliona jetë. /atsh
Bota
Izraeli: Operacioni në Gazë po i afrohet fundit
Published
2 hours agoon
July 1, 2025By
UBTnews
Fundi i luftës aktuale të Izraelit në Rripin e Gazës është afër, tha dje ministri i Mbrojtjes Israel Katz, ndërsa numri i të vdekurve në 24 orët e fundit në territorin palestinez ka arritur në të paktën 100.
“Tani po i afrohemi përfundimit të operacionit në Gaza,” tha Katz në një deklaratë, një javë pasi shteti hebre përfundoi luftën e tij të shkurtër me Iranin.
Ai përsëriti objektivat e Izraelit në konflikt, duke përfshirë lirimin e të gjithë pengjeve dhe mposhtjen e grupit islamist Hamas.
Lufta u nxit nga Hamasi dhe militantë të tjerë palestinezë që nisën një sulm terrorist të paparë ndaj Izraelit më 7 tetor 2023.
Presidenti i SHBA-së, Donald Trump deklaroi gjatë fundjavës se pret një armëpushim në konfliktin e Gazës së shpejti.
Megjithatë, nuk ishte e qartë se në çfarë bazohej deklarata e Trump.
Tani Katz duket se konfirmon optimizmin e Trump, por burime palestineze thonë se kjo ndodhi në një ditë të përgjakshme në rripin bregdetar.
“Të paktën 34 persona u vranë në qytetin e Gazës”, raportoi Spitalit Shifa.
Midis viktimave thuhet se ishin disa të mitur dhe gra, si dhe një gazetar.
Hamasi, i cili kontrollon Gazën, deklaroi në vend të kësaj se sulmi kishte në shënjestër një kamp për persona të zhvendosur në plazh, ndërsa agjencia palestineze e lajmeve WAFA raportoi se ishte goditur një zonë pushimi në plazh.
Ushtria izraelite deklaroi, në përgjigje të një hetimi, se objektivi i sulmit ishin disa anëtarë të organizatës terroriste Hamas në Rripin verior të Gazës.
Ajo tha se ishin marrë masa paraprakisht për të mbrojtur civilët e papërfshirë, duke përfshirë mbikëqyrjen ajrore të zonës.
Ushtria izraelite nuk dha informacion mbi viktimat e mundshme.
Sipas burimeve mjekësore në Rrip, të paktën 100 persona u vranë në sulmet izraelite të hënën. /atsh

SHBA heq sanksionet ndaj Sirisë

UBT shpall konkurs për pranimin e studentëve të rinj për vitin akademik 2025/26

Qeveria e Kosovës nis ndërtimin e dy urave të reja mbi Ibër për lidhjen e Mitrovicës

Deputetja e LVV-së i akuzon për “qasje bllokuese” partitë që ishin në opozitë

PDK me aksion simbolik, deputetët qëndrojnë në sallë pas dështimit të seancës

Si ndikojnë patatet në tensionin e lartë të gjakut dhe shëndetin e zemrës?

Kapelja që “vodhi shfaqjen”, DiCaprio komentohet pas paraqitjes në dasmën e Jeff Be-së

Polonia shqyrton rivendosjen e kontrolleve kufitare me Gjermaninë dhe Lituaninë për shkak të migracionit

Çitaku akuzon VV-në për shkelje të Kushtetutës: PDK vazhdimisht e gatshme për zgjidhje
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT2 months ago
Profesori, Arsim Hajdari, doktoron me temën “New Perspective of Biological Therapy in Treatment of Age-Related Macular Degeneration”
-
Lajmet3 months ago
Studentët e Psikologjisë në UBT zhvilluan një vizitë studimore në qendrën psikologjike “Radix” dhe Asociacionin Kosovar për Psikoterapi Trupore
-
Lajmet nga UBT4 weeks ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës
-
Lajmet nga UBT3 weeks ago
UBT organizon debat rreth zgjerimit të BE-së dhe ruajtjes së vlerave evropiane