Aktualitet
Pandemia rriti çrregullimet e të ushqyerit te adoleshentët
Published
4 years agoon
By
Betim GashiShumë shtretër të spitaleve janë të mbushur. Listat e pritjes për t’u trajtuar janë të gjata. Prandaj adoleshentët dhe të rinjtë, që kërkojnë ndihmë për probleme me ushqim, shpesh duhet të presin disa muaj për të bërë një termin.
Pandemia ka ndikuar negativisht në çrregullimit e të ngrënit, duke rezultuar me rritje të numrit të personave që kanë probleme të tilla dhe sipas mjekëve dhe specialistëve, shkalla e këtyre problemeve nuk po bie, pavarësisht heqjes së disa kufizimeve për luftim të pandemisë.
“Ne jemi duke parë rritje masive”, ka thënë Jennifer Wildes, profesoreshë e psikiatrisë dhe drejtore e programit për çrregullime të të ngrënit në Universitetin e Mjekësisë në Çikago.
Disa pacientë janë duke pritur katër deri në pesë muaj për të marrë trajtime të psikoterapisë dhe trajtime tjera.
Pritjet kanë qenë vetëm disa javë para shpërthimit të pandemisë, ka thënë Wildes, transmeton agjencia e lajmeve Associated Press.
Në kuadër të programit të saj trajtohen rreth 100 pacientë, apo dyfish më shumë sesa para pandemisë, ka thënë mes tjerash ajo.
Programi Emily, që është krijuar në bashkëpunim me Universitetin e Minesotas, është duke u përballur me të njëjtën gjë.
Thirrjet ditore të njerëzve që kërkojnë trajtim janë rritur nga 60 më 2019, në mbi 130 prej kur ka nisur pandemia, ka thënë dietologia Jillian Lampert, shefe e programit.
“Ne e dimë se ankthi dhe izolimi janë faktorë të rëndësishëm që çojnë në çrregullime të të ushqyerit”, ka thënë ajo.
Disa pacientë kanë thënë se “jeta ime duket se është jashtë kontrollit” për shkak të pandemisë dhe ngrënia e tepruar iu ndihmon si mekanizëm mbrojtës, ka thënë Lampert.
Të tjerë janë përballur me anoreksi.
Programet që kanë ofruar trajtime veçmas për secilin pacient apo edhe ato të llojeve të tjera, në shumë vende janë shndërruar në teleterapi, prej shpërthimit të pandemisë.
Disa programe janë rikthyer me prezencë, ndonëse pjesa më e madhe zhvillohen virtualisht.
“Ne kemi parë rritje të numrit” të pacientëve të të gjitha racave, të rinjve, adoleshentëve dhe ndonjëherë edhe fëmijëve të vegjël, ka thënë ajo.
Aty janë përfshirë edhe pjesëtarët e komunitetit LGBT (homoseksual, lesbike, biseksual dhe transgjinor), të cilët kanë tendenca që të kenë më shumë probleme me të ushqyerit, sesa grupet tjera.
Gratë dhe vajzat, janë po ashtu janë më prekura sesa burrat nga ky problem.
Peyton Crest, 18-vjeçare nga Minesota ka thënë se është përballur me ankth edhe para pandemisë, mirëpo kjo gjendje i është dyfishuar prej nisjes së krizës shëndetësore.
Ajo ka pasur ankth dhe ka qenë nën presion kur ka mbajtur mësimet online dhe ka respektuar masat e distancës fizike vitin e kaluar.
“Unë pata dashur që të aplikoj në kolegj”, ka thënë ajo. E ndarë papritur nga miqtë dhe shokët e klasës dhe rrethi i saj, ajo ka kaluar gjithë ditën e vetme në dhomë dhe është përqenderuar në mendimet për ushqim dhe sjelljen anoreksike.
Me insistim të prindërve të saj, ajo ka marrë trajtim lokal në qershor, dhe në shtator të vitit të kaluar i është kthyer sërish trajtimit në një qendër në Arizona.
Shkolla e saj së fundmi i është kthyer mësimit me prezencë, dhe ajo është pranuar në Kolegjin Rhodes në Memfis.
Cresot ka thënë se tani po ndihet më mirë.
“Shëndeti im mendor është përmirësuar dukshëm”, ka thënë ajo.
Wildes ka thënë se programi i saj nuk ka parë rënie të ritmit të çrregullimeve të tilla.
“Njerëzit nuk u janë kthyer ende krejtësisht rutinave të tyre”, ka thënë ajo, duke parashikuar se numri i pacientëve që kërkojnë ndihmë nuk do të bie deri në vjeshtë.
Aleanca për Ndërgjegjësim të Çrregullimeve të Ushqimit, që ka nisur të ofrojë terapi virtuale gjatë pandemisë, po ashtu është përballur me rritje të interesimit.
Prej muajit janar, më shumë se 7,000 persona nga 32 shtete kanë marrë pjesë në grupet e mbështetjes, ka thënë udhëheqësja e aleancës Johanna Kandel.
“Është diçka që nuk kemi parë kurrë më parë”, ka thënë ajo.
Numri i personave të shtrirë në spital, sidomos vajzat me komplikime të rënda nga anoreksia, është gjithashtu në rritje.
Çrregullimet në ushqim prekin të paktën 9 për qind të popullsisë së botës.
Ato prekin rreth 30 milionë amerikanë përgjatë jetës së tyre dhe shkaktojnë rreth 10,000 vdekje në vit në Shtetet e Bashkuara, sipas të dhënave të Asociacionit Kombëtar për Anoreksi dhe çrregullime të ngjashme.
Anoreksia është një nga çrregullimet më të shpeshta, çka shkakton shprehi të kufizimit të rëndë të ushqimit dhe dobësimit ekstrem.
Për pasojë, mund të përcillet me presion të ulët të gjakut dhe dëmtim të organeve.
Bulimia dhe çrregullime të ngjashme, përfshijnë ngrënien e një sasie të madhe të ushqimit, dhe më pas të vjellat e shkaktuara me qëllim.
Sipas një analize të të dhënave të rreth 80 spitaleve amerikane, është gjetur 30 për qind rritje e këtyre çrregullimeve prej marsit të vitit 2020, në krahasim me të dhënat e dy vjetëve paraprakë.
Analiza është publikuar në muajin prill nga revista shkencore Rrjeti Kërkimor për Shëndet.
“Pandemia e koronavirusit e ka përballur shoqërinë, dhe në veçanti adoleshentët, me një sfidë jashtëzakonisht të madhe psikologjike. Kjo ka qenë ngjarje e madhe që ka ndikuar në jetët e njerëzve në shumë mënyra dhe mund të kalojnë muaj apo vite para se të gjithë të vërejmë ndikimin e vërtetë”, ka thënë mjeku familjar Dave Little, njëherësh udhëheqës i analizimit të të dhënave.
Ai ka thënë se të dhënat duhet të alarmojnë prindërit dhe ofruesit e shërbimeve shëndetësore.
“Bisedoni me fëmijët, bisedoni me pacientët tuaj. Sigurohuni se shprehitë e të ushqyerit besin të shëndetshme dhe sapo të shihni se diçka mund të bëhet problem, sa më parë që përgjigjeni aq më mirë do të jetë”, ka thënë Little.(RFE)
Bota
Dëmtohet ambasada e Maqedonisë së Veriut nga sulmet ruse në Kiev
Published
2 days agoon
December 20, 2024By
UBTnewsSulmet me raketa që goditën kryeqytetin ukrainas, Kiev, mëngjesin e së premtes, kanë dëmtuar edhe ndërtesën ku ndodhet ambasada e Maqedonisë së Veriut.
Ministria e Punëve të Jashtme dhe Tregtisë së Jashtme e këtij vendi njoftoi se personeli diplomatik i pranishëm në ambasadë, nuk është lënduar. Në reagimin e saj, ministria dënoi ashpër sulmet me raketa të kryera nga ushtria ruse.
“Shërbimet kompetente kanë kryer kontrollin fillestar të dëmtimeve në vend dhe tashmë po punohet për riparimin e tyre”, njoftuan të premten nga ministria.
Sipas raportimeve, mësohet se në shënjestër ka qenë një ndërtesë pranë ambasadës maqedonase, e përdorur nga shërbimet e sigurisë ushtarake të Ukrainës.
Ndërkohë, autoritetet lokale në Ukrainë njoftojnë se të paktën dy persona kanë humbur jetën dhe disa të tjerë janë plagosur gjatë valës intensive nga bombardimet ruse që goditën Kievin bashkë me rajonin jugor të Hersonit.
Në të gjithë Ukrainën u lëshuan sirena për të paralajmëruar sulme ajrore për disa orë.
Sipas kreut të administratës ushtarake të Kievit, Serhiy Popko, Rusia hodhi tetë raketa – përfshirë raketa hipersonike Kinzhal dhe raketa balistike Iskander/KN-23 – vetëm në Kiev.
Bombardimet e së premtes në Ukrainë pasuan deklaratën e presidentit rus, Vladimir Putin, i cili të enjten propozoi “një duel të armëve të shekullit 21”, mes Shteteve të Bashkuara dhe Rusisë, për të treguar fuqinë e raketës së re hipersonike balistike të Rusisë, të quajtur Oreshnik, për të cilën tha se nuk mund të shkatërrohet nga mbrojtjet ajrore të Perëndimit.
Zyrtarët perëndimorë i hedhin poshtë këto pretendime.
Lufta në Ukrainë ka nisur më 24 shkurt të vitit 2022.
Presidenti rus, Vladimir Putin, e quan luftën “operacion special ushtarak” për të çmilitarizuar Ukrainën.
Perëndimi është përgjigjur ndaj Rusisë, duke goditur ekonominë e këtij shteti me sanksione të ashpra.
Si pasojë e luftës kanë vdekur mijëra persona dhe miliona të tjerë janë zhvendosur nga shtëpitë e tyre./REL/
Bota
Diplomatët amerikanë vizitojnë Sirinë për herë të parë pas rënies së Assadit
Published
2 days agoon
December 20, 2024By
UBTnewsDisa diplomatë amerikanë kanë mbërritur në Damask të premten për të biseduar me liderët e rinj të Sirisë dhe për të kërkuar të dhëna për vendndodhjen e gazetarit të zhdukur amerikan, Austin Tice. Kjo është vizita e tyre e parë e zyrtarëve amerikanë në Siri që nga rënia e presidentit Bashar al-Assad javë më parë.
Ndihmëssekretarja amerikane e Shtetit për Çështjet e Lindjes së Afërt, Barbara Leaf, ish-i dërguari i posaçëm për Sirinë, Daniel Rubinstein, dhe i dërguari kryesor i administratës Biden për negociatat për pengjet, Roger Carstens, vizituan Sirinë për bisedime me udhëheqësit e përkohshëm sirianë, bëri të ditur Departamenti amerikan i Shtetit të premten në mëngjes.
Kjo është vizita e parë zyrtare e diplomatëve amerikanë në Siri pas më shumë se një dekade, që nga mbyllja e Ambasadës amerikane në Damask në vitin 2012.
“Ata do të angazhohen drejtpërdrejt me popullin sirian, duke përfshirë përfaqësues të shoqërisë civile, aktivistë, anëtarë të komuniteteve të ndryshme dhe zëra të tjerë sirianë për të biseduar për vizionin e tyre për të ardhmen e vendit të tyre dhe për mënyrën se si Shtetet e Bashkuara mund t’i mbështesin”, tha Departamenti i Shtetit.
Në krye të agjendës së tyre do të jetë mbledhja e të dhënave për gazetarin amerikan Austin Tice, i cili u zhduk në Siri në vitin 2012. Gjithashtu, ata do të theksojnë se parimet e gjithëpërfshirjes, mbrojtja e pakicave dhe heqja dorë terrorizmi dhe armët kimike, janë vendimtare për çdo mbështetje amerikane për Qeverinë e re siriane.
Tice, i cili ka punuar për media si The Washington Post dhe gazetat, u zhduk në një pikë kontrolli në një zonë të kontestuar në perëndim të Damaskut, kur lufta civile në Siri po përshkallëzohej.
Një video e publikuar disa javë pas zhdukjes së tij shfaqte Ticen me sy të lidhur, i mbajtur nga burra të armatosur, duke thënë: “O, Jezus”. Që nga atëherë nuk është dëgjuar më prej tij.
Qeveria e Bashar al-Assadit e kishte mohuar publikisht se e mbante atë.
Grupi rebel që udhëhoqi sulmin ndaj Damaskut, i cili e detyroi Assadin të ikë nga vendi, Hayat Tahrir al-Sham (HTS), është i shpallur organizatë terroriste nga Shtetet e Bashkuara dhe vende të tjera. Megjithatë, kjo nuk ua ndalon zyrtarëve amerikanë të flasin me anëtarët ose udhëheqësit e grupit.
Departamenti amerikan i Shtetit tha se Rubinstein, Leaf dhe Carstens do të takohen me zyrtarët e HTS-së, por nuk tregoi nëse lideri i grupit, Ahmad al-Sharaa, dikur i lidhur me al-Qaedan, do të jetë një nga ta.
Zyrtarët amerikanë kanë përshëndetur deklaratat publike të al-Sharaa-s për mbrojtjen e të drejtave të pakicave dhe grave, por janë skeptikë nëse ai do ta bëjë këtë në të ardhmen afatgjate.
SHBA-ja nuk ka prani diplomatike zyrtare në Siri që nga viti 2012, kur e pezulloi punën e Ambasadës në Damask gjatë luftës civile në vend, megjithëse ka vendosur trupa ushtarake në disa pjesë të vogla të Sirisë në luftën kundër grupit militant Shteti Islamik (IS).
Pentagoni njoftoi të enjten se SHBA-ja e kishte dyfishuar numrin e forcave të saj në Siri për ta luftuar IS-in para rënies së Assadit.
Vizita e diplomatëve në Damask nuk do të rezultojë në rihapjen e menjëhershme të Ambasadës amerikane, e cila është nën mbrojtjen e Qeverisë çeke, sipas zyrtarëve amerikanë. Ata thanë se vendimet mbi njohjen diplomatike do të merren kur autoritetet e reja siriane t’i bëjnë të qarta qëllimet e tyre./REL/
Bota
Ushtria franceze po dëbohet nga shumë vende afrikane
Published
3 days agoon
December 20, 2024By
UBT NEWSNdikimi i Francës në Afrikë po përjeton një tronditje historike, teksa dy nga partnerët e saj më të afërt, Çadi dhe Senegali, kanë vendosur t’i japin fund pranisë ushtarake franceze në territoret e tyre. Vendimet shënojnë një kthesë të madhe në marrëdhëniet post-koloniale, duke sfiduar modelin e vjetër të dominimit ushtarak dhe politik të njohur si “Françafrique”.
Në një deklaratë të bërë në Ditën e Pavarësisë, qeveria e Çadit njoftoi se do të ripërcaktojë sovranitetin e saj duke i dhënë fund bashkëpunimit të mbrojtjes me Francën. Ky vendim, i cili erdhi pas dekadash të marrëdhënieve të ngushta ushtarake, shënon një pikë kthese në politikën e jashtme të Çadit, duke sinjalizuar një zhvendosje drejt partneriteteve të reja. Presidenti i ri i Senegalit, Bassirou Diomaye Faye, në një intervistë për Le Monde, deklaroi se prania ushtarake franceze në Senegal së shpejti do të marrë fund.
“Vetëm sepse francezët kanë qenë këtu që nga periudha e skllavërisë, nuk do të thotë se është e pamundur të bëhet ndryshe,” tha Faye, duke theksuar rëndësinë e rivlerësimit të marrëdhënieve historike. Vendimet e Çadit dhe Senegalit pasojnë dëbimin e trupave franceze nga Nigeri, Mali dhe Burkina Faso, vende ku ndjenjat anti-franceze janë përkeqësuar vitet e fundit. Rritja e bashkëpunimit me aktorë të rinj si Rusia, Kina dhe Turqia ka krijuar alternativa për këto vende, duke sfiduar dominimin tradicional të Parisit në rajon.
Përballë këtyre zhvillimeve, Franca ka hartuar një strategji të re për të zvogëluar praninë e saj të përhershme ushtarake në Afrikë. Ndërsa detajet e planit mbeten të paqarta, zyrtarët francezë theksojnë se fokusi do të kalojë në trajnime specifike dhe mbështetje teknologjike, si dronët dhe inteligjenca ushtarake.
Ekspertët paralajmërojnë se largimi i trupave franceze mund të krijojë një vakum sigurie, siç është parë në vendet ku Rusia dhe aktorë të tjerë kanë mbushur boshllëkun. Megjithatë, për popullatat lokale, ky është një hap drejt autonomisë dhe largimit nga trashëgimia koloniale.
“Vendimi i Çadit shënon gozhdën e fundit në arkivolin e dominimit ushtarak post-kolonial të Francës,” tha analisti Mucahid Durmaz, duke vënë në dukje se ky moment mund të shënojë fundin e një epoke për marrëdhëniet frankofone-afrikane. Rënia e ndikimit francez në Afrikë është dëshmi e një rajoni që kërkon të rishkruajë të ardhmen e tij, duke eksploruar partneritete të reja dhe duke kërkuar një vend më të barabartë në skenën globale./UBTNews/
Bota
SHBA dhe Britania sanksionojnë zyrtarët e Ministrisë së Brendshme të Gjeorgjisë
Published
3 days agoon
December 20, 2024By
UBTnewsShtetet e Bashkuara dhe Mbretëria e Bashkuar kanë vendosur sanksione ndaj ministrit të Brendshëm të Gjeorgjisë, Vakhtang Gomelauri, dhe zyrtarëve të tjerë të lartë në Ministri, si përgjigje ndaj rolit të tyre të dyshuar në shtypjen e dhunshme të gazetarëve, figurave opozitare dhe protestuesve antiqeveritarë.
Shtetet e Bashkuara vendosën gjithashtu sanksione ndaj Mirza Kezevadze, zëvendësshefit të departamentit të forcave speciale në Ministrinë e Brendshme të Gjeorgjisë, njoftoi Departamenti amerikan i Thesarit në një komunikatë më 19 dhjetor.
Departamenti i Thesarit deklaroi se këto veprime janë ndërmarrë në bashkëpunim me Britaninë, e cila më 19 dhjetor vendosi sanksione ndaj Gomelaurit dhe katër zyrtarëve të tjerë të Ministrisë së Brendshme për shkelje të dyshuara të të drejtave të njeriut.
Një zyrtar i Departamentit amerikan të Thesarit tha se arsyet e cituara nga të dyja qeveritë për vendosjen e sanksioneve janë të ngjashme.
“Pas zgjedhjeve në Gjeorgji, zyrtarë kyçë në Ministrinë e Punëve të Brendshme u përfshinë në shtypjen e popullit të vet në mënyrë të egër, duke përfshirë shënjestrimin e qëllimshëm të gazetarëve dhe përdorimin e dhunës”, tha Bradley T. Smith, nënsekretari i përkohshëm i Thesarit për Terrorizëm dhe Inteligjencë Financiare.
Çdo aset i zotëruar nga Gomelauri dhe Kezevadze në juridiksionin amerikan është bllokuar, tha Departamenti i Thesarit.
Përveç Gomelaurit, Britania vendosi sanksione edhe ndaj zëvendësministrit të Brendshëm Aleksandre Darakhvelidze, Sulkhan Tamazashvili, Zviad Kharazishvili dhe Mileri Lagazauri, sipas një komunikate të Qeverisë britanike, shkruan REL.
Mijëra njerëz demonstruan përsëri në Tbilisi në natën e 19 dhjetorit. Kjo ishte dita e 22-të radhazi e protestave kundër vendimit të Qeverisë për t’i ndërprerë praktikisht bisedimet për anëtarësimin e vendit në BE.
Protestuesit e kanë vënë në pikëpyetje legjitimitetin e fitores së partisë Ëndrra Gjeorgjiane në zgjedhjet që u mbajtën në fund të tetorit.
Protestat u rritën pasi kryeministri gjeorgjian, Irakli Kobakhidze, njoftoi se Tbilisi i pezulloi deri në vitin 2028 bisedimet me Brukselin për anëtarësimin e Gjeorgjisë në Bashkimin Evropian.
Presidentja proevropiane e Gjeorgjisë, Salome Zurabishvili, ka thënë se zgjedhjet e 26 tetorit u manipuluan me ndihmën e Moskës dhe është zotuar se nuk do të largohet nga detyra edhe kur pasardhësi i saj – i përzgjedhur nga ai që protestuesit e quajnë Parlament të paligjshëm – të betohet më 29 dhjetor.
Zurabishvili i ka dënuar “sulmet brutale ndaj popullit dhe mediave gjeorgjiane”, duke e krahasuar shtypjen e tyre nga autoritetet me “represionin në stilin rus”.
Protestat janë shpërndarë vazhdimisht në mënyrë të dhunshme, aktivistët janë arrestuar dhe politikanët e opozitës dhe përfaqësuesit e medias janë sulmuar.
Gjeorgjia e mori statusin e vendit kandidatit për BE në dhjetor 2023 dhe, sipas sondazheve, shumica e gjeorgjianëve e mbështesin anëtarësimin e vendit në BE.
UBT nderon bashkëpunëtorët profesionistë për dekadën e tyre të angazhimit
Dekadat e suksesit: UBT kurorëzon 2024 me vizionin 20-vjeçar të së ardhmes
Pirro i’a fshiu këngën Parashqevit, flasin nga kompania menaxhuese për të drejtat e autorit
Kosova dhe Shqipëria zyrtarisht bashkë në Lojërat Mesdhetare
Dëmtohet ambasada e Maqedonisë së Veriut nga sulmet ruse në Kiev
“Nuk rri dot pa ua thënë vëllazërisht”, Rama iu drejtohet deputetëve për Specialen
BE-ja me mision vëzhgues për zgjedhjet e shkurtit në Kosovë
Diplomatët amerikanë vizitojnë Sirinë për herë të parë pas rënies së Assadit
Berisha: Çdo ndërhyrje e Shqipërisë në dialogun Kosovë-Serbi është antikombëtare
Të kërkuara
-
Bota2 months ago
Trump premton paqe në Liban nëse rikthehet në Shtëpinë e Bardhë
-
Bota2 months ago
Koreja e Veriut rrit frikën në botë, lëshon raketën e re balistike ndërkontinentale
-
Bota1 month ago
“Ethet” e kthimit të Trump! Takohen Macron e Starmer, zbardhet fokusi i diskutimeve
-
Kulturë3 months ago
Marigona Ferati, profesoresha e UBT-së, zëri i artit në jurinë ndërkombëtare në festivalin e teatrove në Oman