

Shëndeti
Pandemia dhe rrjetet sociale rrisin problemet e shëndetit mendor tek të rinjtë
Përfshirë edhe çrregullimet e të ngrënit.
Published
3 years agoon
By
UBT newsSituata e pandemisë së COVID dhe rrjetet sociale po shkaktojnë rritje të problemeve të shëndetit mendor, duke përfshirë edhe çrregullimet e të ngrënit, tek të rinjtë.
Një studim i NHS në Londrën Perëndimore tha se referimet për shërbimet e shëndetit mendor për fëmijët dhe adoleshentët ishin rritur me 140%, sipas Sky News.
Lizzie, një ish-paciente në West London NHS Trust, zhvilloi anoreksi në adoleshencë pasi luftoi me ankthin dhe depresionin kur ishte vetëm 12 vjeç.
“Më kujtohet se isha shumë vetëm në shkollë. Unë gjithmonë isha vërtet e shoqërueshme. Unë isha duke ngrënë drekë vetëm, duke u tërhequr gjithnjë e më shumë nga gjërat që unë bëja më parë”, tha ajo.
Lizzie, e cila tani po studion për t’u bërë mjeke, tha se sjellja e saj u bë gjithnjë e më e tërhequr dhe nuk u zbulua nga familja e saj apo mësuesit në shkollë.
Në kohën kur Lizzie mbushi 15 vjeç, anoreksia e saj u bë aq e keqe sa u shtrua në spital psikiatrik dhe u trajtua për 10 javë. Pikërisht atëherë Lizi e kuptoi për herë të parë se sa e sëmurë ishte vërtet.
“Unë hyra me mamin dhe babin tim dhe menjëherë personi i parë që pashë kishte një plagë në kokë nga përplasja. Dhe kjo ishte hera e parë që e shihja me të vërtetë këtë dhe isha pak e befasuar.”
“Dhe më pas mbaj mend një pacient tjetër atje, i cili kishte prerë të gjithë krahun. Mbaj mend natën time të parë në spital dhe sapo kisha vakti i parë atje ishte salcice dhe pure, dhe unë nuk e kisha ngrënë atë për ndoshta katër vjet. Dhe më pas tortë për ëmbëlsirë dhe mbaj mend që e hëngra atë dhe çuditërisht në fakt u ndjeva mjaft krenare për veten time, por kontaktova me prindërit e mi më vonë dhe më kujtohet se qava u thash atyre ju lutem më merrni. Isha absolutisht e tmerruar”, tha ajo.
Mbi një milion britanikë kanë çrregullim të të ngrënit
Rreth 1.25 milionë njerëz në Mbretërinë e Bashkuar kanë një çrregullim të të ngrënit, dhe ai merr më shumë jetë se çdo gjendje tjetër psikiatrike.
Një raport i ri nga Komiteti i Përbashkët për Shëndetin dhe Kujdesin Social ka kërkuar që të bëhet më shumë për të rregulluar mjekimet, duke përfshirë ndryshimin e përmasave të trupit ose ngjyrës së lëkurës.
Komiteti kërkon gjithashtu më shumë kontrolle për procedurat kozmetike jo-kirurgjikale, të tilla si injeksionet e botoksit, duke përfshirë një skemë licencimi për ofruesit apo standardet minimale të trajnimit.
Të dhënat digjitale të NHS tregojnë se përqindja e fëmijëve dhe të rinjve në Angli me probleme të mundshme të të ngrënit është rritur ndjeshëm që nga viti 2017, nga 6.7% në 13% tek 11-16-vjeçarët dhe nga 44.6% në 58.2% tek 17-19-vjeçarët.
Në 2020/21, NHS pa një rritje prej 83% të kërkesës për shërbimet urgjente të çrregullimeve të të ngrënit dhe një rritje prej 41% për shërbimet rutinë.
Të dhënat tregojnë gjithashtu se midis prillit dhe tetorit 2021, ka pasur 4,238 shtrime në spital për çrregullime të të ngrënit për fëmijët e moshës 17 vjeç e poshtë, 41% më shumë krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më parë.
“Ka kaq shumë, s’kam parë kaq ndonjëherë në karrierën time”
Dr Derek Tracy, drejtor në West London NHS Trust, thotë se ai kurrë nuk ka parë një kërkesë kaq të lartë për trajtimin e shëndetit mendor.
“Kaq shumë nuk kam parë ndonjëherë në karrierën time. Nuk ka dyshim se ne jemi në një pozicion të ndryshëm nga vendi ku ishim në nivel kombëtar rreth tre vjet më parë. Numrat janë rritur, ata janë në rritje në të gjitha grupmoshat dhe në të gjitha llojet e prezantimeve. Dua të them, është e qartë që një ndër faktorët është pandemia”, tha ai.
“Ka një izolim të shtuar, puna nga shtëpia është e mrekullueshme për disa njerëz. Nuk është për njerëzit e tjerë. Dhe mendoj se mënyra jonë e jetesës ka ndryshuar dhe është një kohë ankthi, njerëzit do të kenë të afërm që janë të sëmurë, ndoshta vuajnë nga COVID ose vuajnë ata vetë.”
“Dhe këto gjëra duket se janë bashkuar në një stuhi të përsosur dhe duke shkaktuar disa ankthe të shëndetit mendor”, tha mjeku.
“Ka shqetësim për momentin se janë mediat sociale, roli që po luan, si e shohin njerëzit veten, si po angazhohen me botën. Numrat e lartë janë në Londër, në të gjitha rajonet dhe janë në nivel kombëtar”, shtoi ai.
Top Channel
Aktualitet
Rritet dukshëm numri i operacioneve në vena në Klinikën e Kirurgjisë
Published
20 hours agoon
July 18, 2025By
UBT News
Në Qendrën Klinike dhe Universitare të Kosovës është rritur dukshëm numri i operacioneve në vena, në kuadër të Klinikës së Kirurgjisë Vaskulare.
Vetëm gjatë gjashtë muajve të parë të këtij viti, janë operuar 244 pacientë që kanë qenë në lista të pritjes, njofton QKUK.
Kjo shifër është dukshëm më e lartë krahasuar me vitet e kaluara, falë edhe investimeve që janë bërë në këtë klinikë.
Gjatë vitit 2024 ishin kryer 225 operacione në vena dhe bazuar në ritmin e punës së gjysmë vitit, por edhe planin e punës së klinikës, pritet që ky numër të rritet edhe më tutje.
Lifestyle
Pesë ushqime të shëndetshme që duhet t’i shtoni në dietën tuaj
Published
2 days agoon
July 17, 2025By
UBT News
Ushqimi është burimi ynë kryesor i energjisë dhe vitalitetit dhe duke ke shtuar këto 5 ushqime super të shëndetshme në dietën tuaj, do të ndiheni më energjikë dhe më të freskët gjatë gjithë ditës:
Avokado: Të pasura me acide yndyrore të shëndetshme dhe fibra, avokado është një ushqim i shkëlqyeshëm për të mbajtur nivelet e energjisë stabile gjatë gjithë ditës.
Perimet e gjelbra të freskëta: Perimet e gjelbra të freskëta janë të pasura me vitamina, minerale dhe antioksidantë që ndihmojnë në rritjen e energjisë dhe mbajtjen e trupit të shëndetshëm.
Arrat: Me përmbajtje të lartë të proteinave dhe yndyrës së shëndetshme, arrat janë një ushqim ideal për të rritur nivelin e energjisë dhe për të mbajtur stomakun e ngopur për një kohë më të gjatë.
Mjalti: Mjalti është një burim i shkëlqyeshëm i energjisë së shpejtë dhe të qëndrueshme, i cili gjithashtu ofron përfitime të mëdha për shëndetin e zemrës dhe sistemin imunitar.
Ushqimet e pasura me Omega-3: Siç janë salmoni dhe farat e linit, këto ushqime të pasura me acide yndyrore ndihmojnë në mbrojtjen e shëndetit të zemrës dhe në përmirësimin e funksionimit të trurit, duke ndihmuar në ruajtjen e energjisë dhe vitalitetit të trupit.
Nëse integroni këto ushqime të shëndetshme në dietën tuaj të përditshme, do të ndjeni një ndryshim pozitiv të niveleve të energjisë dhe shëndetit tuaj./Ekonomia Online
Lifestyle
Ushqimet e shumëpërpunuara shkaktojnë probleme shëndetësore
Published
3 days agoon
July 16, 2025By
UBT News
Në sezonën e verës konsumohen ushqime të ndryshme, mirëpo sipas disa studimeve ushqimet e shumëpërpunuara thuhet po shkaktojnë probleme serioze shëndetësore tek njerëzit në vende të ndryshme.
Drithërat me ngjyra të ndezura, picat e gatshme që mund të ngrohen në mikrovalë dhe qeset e mëdha me patatina dominojnë gjithnjë e më shumë raftet e supermarketeve. Por një studim i ri, i publikuar në Nutrition & Metabolism, nxjerr në pah lidhjen alarmante mes këtyre ushqimeve të përpunuara dhe shenjave të hershme të sëmundjeve kronike.
“Mund të ketë të bëjë me përbërësit shtesë, ambalazhin, madje edhe marketingun”, ka thënë Anthea Christoforou nga Universiteti McMaster, që udhëhoqi këtë studim, raporton Earth. Ushqimet e shumë përpunuara (të cilat njihen me shkurtesën UPFs) janë produkte industriale të dizajnuara për komoditet, jetëgjatësi dhe shije tërheqëse. Këto përfshijnë “snacks” të paketuar, drithëra të përpunuara me sheqer të shtuar, pije të gazuara, supa dhe makarona të shpejta, si dhe ushqime të ngrira e të gatshme.
Për t’i prodhuar, përpunohen intensivisht përbërësit natyralë dhe hiqen lëndët ushqyese, ndërsa shtohen yndyra, sheqerna, ngjyrues, aromatizues artificialë dhe konservues. Rezultati është një produkt që mezi ngjan me ushqimin origjinal, me shumë kalori e fare pak vlera ushqyese.Këto ushqime janë ndërtuar për t’i bërë njerëzit të varur prej tyre”, thuhet në raportin e studimit./Ekonomia Online
Aktualitet
MSH: Kemi siguruar sasi të mjaftueshme kundër helmimeve nga kafshimi i gjarprit
Published
4 days agoon
July 15, 2025By
UBT News
Ministria e Shëndetësisë ka bërë të ditur se ka siguruar një sasi të mjaftueshme serumi kundër helmimeve nga pickimi i gjarprit dhe ka furnizuar me to të gjitha qendrat e Kujdesit Parësor Shëndetësor që kanë paraqitur kërkesë për furnizim.
Rritja e temperaturave gjatë verës ndikon drejtpërdrejt në rritjen e aktivitetit të gjarpërinjve, të cilët mund të shfaqen në hapësira të ndryshme, veçanërisht në zonat rurale, fusha, pyje, e madje edhe pranë shtëpive apo banesave. E, kjo situatë ka shkaktuar shqetësim mes qytetarëve, të cilët shpesh ndihen të pasigurt dhe të frikësuar për mundësinë e një kontakti të papritur me këto zvarranikë, sidomos gjatë lëvizjeve në natyrë apo në ambientet përreth shtëpisë.
“Ju njoftojmë se Ministria e Shëndetësisë ka siguruar sasi të mjaftueshme të serumit kundër helmimeve nga kafshimi i gjarprit dhe IKSHPK ka furnizuar me to të gjitha qendrat e Kujdesit Parësor Shëndetësor që kanë bërë kërkesë për furnizim. Gjithashtu, IKSHPK ka njoftuar të gjitha qendrat në nivel vendi dhe u ka bërë thirrje të përsëritur që të furnizohen me serum, duke qenë se ka sasi të mjaftueshme dhe të siguruara me kohë”, thuhet në njoftim.
Gjithashtu, Ministria e Shëndetësisë shtoi më tej se serumet janë siguruar edhe nga Shërbimi Spitalor dhe Klinik Universitar i Kosovës (SHSKUK), përfshirë Klinikën Infektive, ndërsa ato janë në dispozicion edhe për repartet infektive të spitaleve të përgjithshme (rajonale).
Nëse shihni një gjarpër:
– MOS u përpiqni ta vrisni ose të afroheni shumë!
– Qëndroni të qetë dhe largohuni ngadalë
– Edukojini fëmijët të shmangin gjarpërinjtë dhe të njoftonjnë një të rritur nëse hasin në një gjarpër
Nëse kafshoheni nga një gjarpër (sidomos një nepërkë):
– Qëndroni të qetë – paniku rrit rrahjet e zemrës dhe përhap helmin më shpejt
– Imobilizoni gjymtyrën e kafshuar
– MOS thithni helmin dhe mos e preni plagën
– Telefononi menjëherë Shërbimet e Urgjencës (112) ose shkoni në spitalin më të afërt
– Nëse mundeni, kini parasysh pamjen e gjarprit (për trajtim), por mos rrezikoni sigurinë tuaj duke u përpjekur ta kapni ose fotografoni atë
Gjithashtu, Fondacioni për të Drejtat e Kafshëve ka njoftuar se shumica e gjarpërinjve në Kosovë nuk janë helmues, madje nepërkat kafshojnë vetëm nëse kërcënohen. Ata luajnë një rol të rëndësishëm në ekosistem – duke kontrolluar brejtësit dhe dëmtuesit. /Telegrafi

Raportohet për të paktën 26 të vrarë në Gazë

Popoviq në mbajtje për 48 orë pas fjalimit kundër UÇK-së, i sekuestrohen dy telefona

14-vjeçari ndalohet me armë zjarri dhe sprej në Ferizaj

Trump nënshkruan projektligjin historik për kriptovalutat

Sot tentimi i 49-të për konstituimin e Kuvendit

Ligjëratë mbi Vëzhgimin Satelitor në kuadër të Akademisë Verore në Fakultetin e Sistemeve të Informacionit

Vizitë zyrtare dhe ligjërata akademike nga profesorët e University of Sannio në UBT

UBT vazhdon të vendosë standarde globale – përkrah universiteteve më prestigjioze në botë në rangimin e fundit global nga WURI

Qendra e Laboratorëve testues në UBT është qendra më e madhe në rajon
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT1 month ago
UBT organizon debat rreth zgjerimit të BE-së dhe ruajtjes së vlerave evropiane
-
Lajmet nga UBT3 months ago
Profesori, Arsim Hajdari, doktoron me temën “New Perspective of Biological Therapy in Treatment of Age-Related Macular Degeneration”
-
Lajmet nga UBT1 month ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës
-
Lajmet nga UBT1 month ago
UBT rilicencohet nga MAShTI për ofrimin e arsimit profesional në katër drejtime të rëndësishme shëndetësore