Lajmet

Opozita e kritikon Qeverinë për jotransparencë në dialog

Pozita për mosrezultat e fajëson Vuçiqin.

Published

on

Instituti Demokratik i Kosovës (KDI) ka mbajtur konferencën “Kapitull i ri i dialogut Kosovë-Serbi?”, raporton Ekonomia Online

Jeta Krasniqi nga KDI tha se pa marrë parasysh që dialogu i takon institucioneve ai prek jetën e qytetarëve andaj shoqëria civile është marrë me këtë proces.

Krasniqi poashtu ka theksuar se ndryshe nga Qeveritë e kaluara Qeveria Kurti nuk e ka vendosur prioritet dialogun, por që është detyruar të merret më të shumë shpejt.

“KDI ka asistuar Kuvendin e Kosovës që të jetë sa më i përfshirë në këtë proces. Ka pasur ngritje dhe ulje ky dialog, ku u evidentuan disa momente të veçanta. Gjatë vitin 2020 pamë rënie të dy qeverive dhe ardhjen në pushtet të LVV kurse në 2021 po thuhet se po bëhet një rifillim. Qeveria Kurti ka thënë se dialogu nuk është një nga çështjet prioritare por e pamë që kërkesat që vinin nga jashtë e bën që dashtë e pa dashtë të diskutohet kjo çështje”.

Hulumtuesja nga KDI, Violeta Haxholli tha se dialogu ka qenë dhe mbetet sfidë për Kosovën, i cili ka shkaktuar kriza të brendshme.

Haxholli gjithashtu ka treguar se KDI i rekomandon Qeverisë Kurti që të hartojë një platformë dhe strategji për dialogun.

“Dialogu ka qenë sfidë i secilës Qeveri. Nga fillimi i procesit është bërë një dekadë me 35 marrëveshje. Efektet e dialogut kanë qenë të shumta në aspektin e jashtëm e të brendshëm. Në aspektin e brendshëm ka shkaktuar kriza dhe vazhdon të jetë ashtu. Kjo temë vazhdon të jetë një nga temat qendrore. Kosova e Serbia kanë vlerësime ndryshe për dialogun andaj marrëveshja shihet larg” ka thënë ajo.

Shefja e Grupit Parlamentar të LVV-së, Mimoza Kusari-Lila tha se këtë herë Kosova ka shkuar në dialog e bashkëkoordinuar ndërmjet palëve si kryeministri, presidentja e Qeveria.

Por sipas Kusari-Lilës pa marrë parasysh se si paraqitet Kosova dialogu me një person si presidenti serb Aleksandar Vuçiq është vështirë të ketë rezultat.

“Një prej temave kritike që bëhet pjesë e agjendës së Qeverive është dialogu. Çka ka ndryshuar tani është se ka një bashkëkoordinim dhe unitet në raport me qëndrimet e presidentes, kryeministrit e Qeverisë. Ne të gjitha përpjekjet mund t’i bëjmë në Kosovë po dialogu mund të mos ketë rezultat për faktin se në anën tjetër është një udhëheqës si Vuçiq. Kurti ka propozuar katër propozime në Bruksel që është hap avancues sepse ka pasur edhe elaborim të tyre”, është shprehur ajo.

Shefi i Grupit Parlamentar të PDK-së, Abelard Tahiri tha se dialogu ndër vite ka sjellë rezultate pozitive pa marrë parasysh rolin jokonstruktiv të Serbisë.

“Kur flasim për dialogun na krijohet përshtypja që po flasim për një çështje politike të brendshme. Kosova është një palë në këtë proces. Mendoj që dialogu ka sjellë rezultate pozitive në disa fusha dhe kemi parë një rol jokonstuktiv nga ana e Serbisë. Kemi pritë që ky do të jetë një fillim i ri nga Qeveria Kurti, bazuar në kushtet që Kurti për një kohë të gjatë ka proklamuar në Kuvend për gjashtë vite”.

Poashtu Tahiri tha se ka pasur mungesë transparence nga ana e Qeverisë Kurti para shkuarjes në dialog.

Ai e ka konsideruar të gabuar qasjen e kësaj Qeverie e cila nuk ka kërkuar ndihmë dhe unitet nga ta.

“Kurti para se të shkonte në dialog ka lexuar një raport pa thënë asgjë për qëndrimet dhe synimet e tij që ai përfaqëson në tavolinën e bisedimeve. Nuk ka pasur fare trasparencë nga kjo Qeveri ku kemi një lloj amullie por edhe në fushat tjera. Nëse nuk është shumë e përgatitur Qeveria për ekonomi e shëndetësi duhet të jetë e përgatitur për dialogun. Në këtë rast nuk kemi kujt më i ndihmuar e me iu bashku sepse kjo as nuk kërkohet nga kjo Qeveri që e shoh një qasje të gabuar të Qeverisë sonë. Nuk besoj që qëllimi final do të jetë njohja pa qenë pjesë e Kombeve të Bashkuara pa qenë pjesë e OKB-së”.

Edhe deputeti i LDK-së, Driton Selmanaj ka pohuar për një mungesë të transparencës dhe mospërgatitje të kësaj Qeverie për procesin e dialogut.

Selmanaj është shprehur se nuk di se cilat janë parimet dhe qëndrimet e Qeverisë për dialogun.

“Kjo temë është bërë klishe sepse ka 10 vite që po diskutojmë gjërat e njëjta dhe metodologjitë e njëjta, vetëm njerëzit po ndryshojnë. Ne nuk e shohim si një proces të ri po që ka dalë si rezultat i obligimeve ndërkombëtare. Si LDK shohim që nuk ka përgatitje për ketë temë, e pozicion të qartë për këtë proces. Ka një mungesë transparence, unë nuk di cilat janë parimet e kësaj Qeverie për dialogun. Po shohim një qasje joaktive të kësaj qeverie për të përfshirë ShBA-të bë këtë proces. Ftoj kryeministrin të distancohet nga deklarimet e zëdhënësit të tij lidhur me marrëveshjen e Uashingtonit sepse ajo ka ndikim të fuqishëm në vend.

Shefi i Grupit Parlamentar të AAK-së, Besnik Tahiri e ka quajtur lëvizje të pamatur vendosjen e dialogut si prioritet të gjashtë në programin qeverisës nga Kurti.

“Kryeministri Kurti ka bërë dy lëvizje të pamatshmë ka folur për dialogun si një prioritet të gjashtë a shtatë kurse tani dialogu po lenë anash shumë tema. Është një proces shumë konsumues i secilës Qeveri. Ne si parti opozitare jemi shumë serioz edhe pse jemi pakicë, ne kërkojmë llogaridhënie”.

Poashtu Tahiri ka komentuar edhe propozimet e kryeministrit Kurti në Bruksel për të cilat ka thënë se kanë qenë një taktikë katastrofale.

“Vuçiq dhe ‘Non paper’ që po dalin janë tema që po dalin me hap debat publik që ne me pas pozicion reaktiv jo proaktiv. Qeveria Kurti nuk ka pasur strategji po ka pasur taktikë. Ka punuar meqë që i ka dërguar atje propozime por që këto taktika ishin katastrofë, tentoi me ba CEFT-an sefte. E vërteta jonë është që ne kemi akoma të pagjetur dhe kurrë nuk duhet me ikë kësaj kërkesa. E vërteta jonë është që jemi shtet.

Gjithashtu ai ka theksuar se AAK-ja nuk pranon në asnjë formë, Asociacion me kompetenca ekzekutive dhe ka bërë të qartë se pa ShBA-në këtë proces dialogu me Serbinë nuk ka zgjidhje, raporton EO.

“Tema e dialogut është temë nacionale dhe nuk është ekskluzive e askujt dhe ne si parti do ta ushtrojmë rolin tonë që të kontribuojnë. Asociacion me kompetenca ekzekutive nuk pranojmë në asnjë formë. Palët po dihen por ka rëndësi edhe kush është ndërmjetësuesi, pa ShBA-në në tavolinë dialogu me Serbinë nuk ka zgjidhje”, ka përfunduar ai.

Continue Reading

Lajmet

​Lansohet udhëzuesi për matjen e dënimit, konsiderohet hap i rëndësishëm për sistemin e drejtësisë penale

Published

on

By

Gjykata Supreme ka lansuar udhëzuesin për matjen e dënimit, i cili u konsiderua si hap i rëndësishëm për sistemin e drejtësisë penale. Ky dokument u tha se do të ofrojë një kornizë të qartë për shqiptimin e dënimeve për shkeljet penale në Kosovë. Në lansimin e këtij udhëzuesi mori pjesë edhe ambasadori amerikan, Jeff Hovenier, i cili deklaroi se raportet ndërkombëtare dhe vendore tregojnë se “sistemi i drejtësisë shpesh shqipton dënime të buta”.

Kryetari i Gjykatës Supreme, Fejzullah Rexhepi tha se ky udhëzues shënon moment të rëndësishëm për sistemin e drejtësisë.

Me lansimin e këtij udhëzuesi të Gjykatës Supreme shënojmë një moment të rëndësishëm për sistemin e drejtësisë. Ky dokument është rezultat i një pune të gjatë, reflekton edhe angazhimin tonë për të siguruar një drejtësi të konsoliduar dhe një praktikë unifikuese në përputhje me dispozitat e legjislacionit në fuqi. Udhëzuesi i përgjithshëm i politikës ndëshkimore i miratuar në vitin 2018 ka shërbyer si një pikë reference për gjyqtarët për trajtimin e rasteve penale. Megjithatë, zhvillimet e reja ligjore në Kodin Penal dhe në Kodin e Procedurës Penale të Republikës së Kosovës dhe problemet me zbatimin e ligjit në praktikë kanë nevojë për rishikimin dhe përmirësimin e tij me qëllim që të adresohen ndryshimet e bëra dhe harmonizimin në praktika brenda sistemit gjyqësor”, deklaroi ai.

Kreu i Supremes theksoi se udhëzuesi i ri ofron sqarime specifike për secilin kapitull të Kodit Penal. Në hartimin e tij, Fejzullahu tha se kontributi i Ambasadës Amerikane ka qenë thelbësor edhe në hartimin e udhëzuesit të përgjithshëm për matjen e dënimit.

Ambasadori i Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Jeff Hovenier teksa foli për rëndësinë e këtij udhëzuesi, theksoi se raportet ndërkombëtare e vendore tregojnë se në Kosovë po shqiptohen dëbime më të buta.

Dënimi është ndër fazat më të rëndësishme të drejtësisë penale dhe udhëzuesi i përgjithshëm do të ofrojë një kornizë të qartë për shqiptimin e dënimeve për shkeljet penale në Kosovë. Siç e dëgjuam, para gjashtë viteve Kosova ka miratuar udhëzuesin e parë për matjen e dënimeve dhe zyrtarët e sistemit të drejtësisë së Kosovës vazhdojnë që të jenë shembull për vendet e rajonit duke integruar një udhëzues i cili është i bazuar në qasje të bazuar në udhëzues në kornizën e punës së drejtësisë së tyre penale. Raportet ndërkombëtare dhe vendore tregojnë se sistemi i drejtësisë në Kosovë ende shumë shpesh shqipton dënime të buta dhe jo proporcionale, duke theksuar nevojën urgjente që ky udhëzues të zbatohet plotësisht. Drejtësia është e drejtë vetëm kur është e drejtë”, u shpreh Hovenier.

E kryesuesi i Këshillit Gjyqësor të Kosovës (KGjK), Albert Zogaj tha se udhëzuesi është një sistem rregullash i domosdoshëm për interpretimin unik të ligjit në Kosovë.

Edhe raportet ndërkombëtare për sundimin e ligjit në Kosovë, me theks të veçantë raporti i Komisionit Evropian për progresin në Republikën e Kosovës vë theksin tek nevoja e unifikimit të praktikës gjyqësore dhe tek roli kyç që ka Gjykata Supreme në përpjekjen dhe unifikimin e praktikës gjyqësore dhe zbatimit unik të ligjit. Është krejtësisht e domosdoshme dhe sigurisht KGjK e mbështet nevojën që drejtësia të jetë e parashikueshme, ku të gjithë zbatojnë rregullat unike të interpretimit, vlerësimit, fakteve dhe njëkohësisht aplikimit të ligjeve për të ruajtur balancin e vlerave shoqërore. Kemi arritur në standardin apo nivelin kur në fakt ky sistem rregullash duhet të shndërrohet në sistem të vlerësimit të performancës së gjyqtarëve dhe prokurorëve por edhe njëkohësisht edhe të sistemit të performancës së gjykatave në vend“, theksoi Zogaj.

Në lansimin e udhëzuesit të përgjithshëm për matjen e dënimit, ushtruesi i detyrës së kryeprokurorit të shtetit, Besim Kelmendi theksoi se

Miratimi i udhëzuesit për matjen e dënimit është një nga hapat më të rëndësishëm në sistemin e drejtësisë dhe mund të bëjë një hap shumë të madh për harmonizimin e praktikave për matjen e dënimit. Në vitin e parë kur i miratua udhëzuesi për matjen e dënimit shumë nga ne ishim skeptik për fatin e këtij udhëzuesi. Është pikërisht ai udhëzues që ka ndryshuar thelbësisht perspektiven e sistemit gjyqësor dhe sistemit prokurorial për matjen e dënimeve. Në vitin e parë, për prokurorët matja e dënimit është konsideruar detyrë dhe obligim ekskluziv i gjyqësorit, tani edhe për ne është e qartë se udhëzuesi i kësaj natyre është një burim me vlerë të jashtëzakonshme edhe për punën e prokurorëve”, përfundoi ai.

Udhëzuesi i politikës ndëshkimore ka për qëllim të mbështesë gjykatat në krijimin e vendimeve që mbështeten në parimet themelore të shtetit të së drejtës. Po ashtu, rëndësia e këtij udhëzuesi është thelbësore për rritjen e besimit të publikut në sistemin e drejtësisë penale.

Continue Reading

Lajmet

Ministria e Infrastrukturës njofton për mbylljen e një rruge për shkak të punimeve

Published

on

By

Ministria e Infrastrukturës njofton se nesër (e shtunē) do të ndërpritet qarkullimi i automjeteve nga udhëkryqi i Gjakovës në Klinë e deri te udhëkryqi i rrugës për Gjurgjevik.

Kjo ministri ka dhënë arsyet për ndërprerjen e trafikut dhe ka treguar se ndalimin i qarkullimit do të bëhet në intervalin kohor nga ora 15:00 deri në orën 16:00.

Ju njoftojmë që nesēr (e shtunē) mē datën 23.11.2024, në trasen e Zgjerimit të Rrugës Nacionale N9.1, Segmenti Kijevë-Dollc LOT-3, do të realizohet minimi i masave shkëmbore nga ana e majtë dhe e djathtë e zgjerimit të rrugës. Me këtë rast do të bëhet ndërprerja e qarkullimit të trafikut nga udhëkryqi i Gjakovës në Klinë e deri te udhëkryqi i rrugës për Gjurgjevik”, thuhet në njoftim.

Continue Reading

Lajmet

Banka Botërore: Shqipëria rrezikohet nga analfabetizmi

Published

on

By

22 Nëntori është Dita e Alfabetit të Gjuhës Shqipe, tashmë e shpallur dhe festë zyrtare.

116 vite pas “Kongresit të Alfabetit”, që ishte një konferencë akademike në qytetin e Manastirit, që sot njihet si “Kongresi i Manastirit”, Shqipëria po bën hapa pas, duke rrezikuar rritjen e analfabetizmit në vend.

Të dhënat e Bankës Botërore tregojnë se jo vetëm që numri i të regjistruarve në shkollat fillore po bie ndjeshëm, por ai është dhe ndër më të ulëtit në Europë.

Në vitin 2023, norma bruto e regjistrimit në shkollën fillore në Shqipëri zbriti në 93.7%, nga 105.4% që kishte qenë në vitin 2017, duke shënuar një rënie të fortë pas pandemisë.

Kjo do të thotë që të regjistruarit në shkollë fillore (pavarësisht moshës) ishin sa gati 94% e popullsisë 6-12 vjeç. Ky është niveli më i ulët rekord, që nga viti 1976, kur Banka Botërore raporton të dhënat.

Përkeqësimi i këtij treguesi, sipas ekspertëve, është i lidhur me disa faktorë si statistikorë, ashtu dhe të sjelljes. Së pari, emigrimi i familjeve që kanë fëmijë në arsimin e detyruar si dhe i atyre në moshën e arsimit të mesëm, ndërkohë që ata vijojnë të figurojnë në regjistrat e gjendjes civile.

Të dhënat tregojnë se ka rrezik të kemi rritje të numrit të të rinjve, që nuk kanë kryer as arsimin e detyruar, çka do të ulë nivelin mesatar të shkollimit në vend. Kjo mund të çojë në rritjen e numrit të analfabetëve në vend.

Jo vetëm regjistrimi në shkollat fillore që japin formim bazë ka rënë, por gjithashtu edhe cilësia e mësimdhënies, siç treguan rezultatet e fundit të testit ndërkombëtare Pisa, ku Shqipëria kishte rënien më të lartë në botë.

Nivelin më të ulët të regjistrimit bruto në arsimin fillor në Europë e ka Rumania (84.9) e ndjekur nga Bosnjë-Hercegovina (87.2), Ukraina (92.8), Malta (93.5).

Continue Reading

Kulturë

Nga burgu i Iranit në tapetin e kuq, regjisori iranian përfaqëson Gjermaninë në garën për Oscar 2024

Published

on

Filmi “The Seed of the Sacred Fig” i regjisorit iranian Mohammad Rasoulof është përzgjedhur si kandidati i Gjermanisë për çmimin Oscar 2024 në kategorinë e ‘Filmit më të Mirë Ndërkombëtar’. Ky lajm ka tërhequr vëmendjen për shkak të kontekstit të jashtëzakonshëm në të cilin Rasoulof ka realizuar këtë vepër dhe për historinë e tij personale si një regjisor dissident që ka arritur të ikë nga regjimi iranian pas persekutimit për qëndrimet e tij kundër autoriteteve.

Një film i frymëzuar nga protestat e 2022-ës në Iran

“The Seed of the Sacred Fig” është një thriller që trajton temat e dhunës shtetërore, censurës dhe paranojës që mbizotëron në Iran, një vend ku regjimi autoritar e përdor dhunën për të shuar çdo lëvizje proteste. Filmi është frymëzuar nga protestat masive që shpërthyen pas vrasjes së Mahsa Amini, një 22-vjeçare që u mbyt në duar të policisë morale iraniane, për shkak të një shkeljeje të supozuar të kodit të veshjes për gratë. Rasoulof, duke qenë në atë kohë i burgosur, dëgjoi protestat nga qelia e tij dhe e përdori këtë ngjarje si pikënisje për të krijuar një histori të fuqishme që shqyrton moralin dhe pasojat e regjimit shtypës.

Në qendër të filmit është Iman, një hetues i Gjykatës Revolucionare të Iranit, i cili është besnik ndaj regjimit, por fillon të dyshojë në ligjshmërinë e urdhërave të vdekjes që i japin atij për të nënshkruar. Në shtëpi, gruaja dhe vajzat e tij janë të përfshira në protestat “Gratë, Jeta, Liria” që shpërthyen pas vdekjes së Mahsa Amini, duke e ndërlikuar më tej jetën e Imanit, i cili është i detyruar të përballet me moralin e tij dhe me ndjenjat e tij për regjimin.

Rasoulof dhe arratisja nga Irani

Pas një periudhe të gjatë përndjekjeje nga regjimi, Rasoulof, i cili kishte qenë i ndaluar të bënte filma që nga viti 2017, u detyrua të arratisej nga Irani. Ai kishte qenë i dënuar me tetë vjet burg dhe 74 goditje me kallash për kritikat ndaj regjimit, përfshirë reagimin e ashpër të tij ndaj protestave për demokraci në Iran. Pas përfundimit të xhirimeve të filmit në fshehtësi, Rasoulof u detyrua të largohej nga Irani dhe të kalonte kufirin me këmbë për të shpëtuar nga dënimi që e priste. Ai kërkoi azil në Gjermani dhe mori mbështetje nga autoritetet gjermane, pasi informacionet e tij ishin tashmë në regjistrat e tyre.

Një film i suksesshëm në festivalet ndërkombëtare

Pas largimit të tij nga Irani, Rasoulof arriti të përfundojë filmin dhe të prezantojë “The Seed of the Sacred Fig” në Festivalin e Filmit në Kanë, ku mori çmimin special të jurisë dhe çmimin Fipresci, çmimi i kritikëve. Këto shpërblime vërtetuan suksesin dhe forcën artistike të filmit, i cili u njoh për përshkrimin e ndjeshëm të tensioneve shoqërore dhe politike në Iran. Rasoulof, pas triumfit në Cannes, shprehu në intervista se do të vazhdojë të bëjë filma dhe të tregojë histori, duke theksuar se asgjë nuk mund ta ndalojë më të shprehurit e tij artistik, pavarësisht kushteve të rrezikshme.

Përfaqësimi i Gjermanisë në Oscars

Përzgjedhja e “The Seed of the Sacred Fig” si kandidati i Gjermanisë për çmimin Oscar është një ngjarje e jashtëzakonshme, jo vetëm për shkak të cilësisë artistike të filmit, por edhe për shkak të kontekstit të tij politik dhe kulturor. Kompania e marketingut të filmit gjerman “German Films” ka zgjedhur këtë film nga një garë me 13 prodhime të tjera dhe ka vlerësuar Rasoulof si një nga regjisorët më të mëdhenj të kinemasë botërore. Zgjedhja e këtij filmi është një shembull i fuqisë së shkëmbimit kulturor në një shoqëri të lirë, ku artet mund të zhvillohen pa frikën e censurës dhe persekutimit, që është realiteti për shumë artistë të tjerë, si Rasoulof.

Një mesazh për lirinë dhe përkrahje për emigrantët

Kjo përzgjedhje gjithashtu i dërgon një mesazh të fortë për rëndësinë e lirisë së shprehjes dhe përkrahjen e artistëve që luftojnë për të drejtat e njeriut dhe lirinë. Rasoulof ka theksuar se filmi është një testament për shpresën dhe guximin e atyre që luftojnë kundër një sistemi që i shtyp. Ai shpreson që filmi të shërbejë si një urë lidhëse mes kulturave dhe të stimulojë më shumë diskutime për çështje të rëndësishme sociale dhe politike.

Filmi “The Seed of the Sacred Fig” është një vazhdim i angazhimit të Rasoulof për të përçuar mesazhe të fuqishme përmes kinemasë, dhe mundësia për ta parë këtë film të realizuar nën një sistem të lirë si ai gjerman është një mundësi e çmuar për t’u njohur me historinë e shtypjes dhe rezistencës në Iran, si dhe me forcën e artit si mjet për të thyer barrierat politike dhe sociale./D.E/

Continue Reading

Të kërkuara