Lajmet

OKB ngre shqetësimet për gjuhën e urrejtjes në Bosnje dhe Serbi

U ritheksua se rritja e gjuhës së urrejtjes, në Ballkanin Perëndimor tregon dështimin për të trajtuar të kaluarën.

Published

on

OKB-ja është ‘thellësisht e shqetësuar’ nga incidentet që panë individë të ‘lavdëronin krimet e mizorive dhe kriminelët e dënuar të luftës’.

Kombet e Bashkuara kanë shprehur shqetësimin për incidentet e fundit të gjuhës së urrejtjes dhe nxitjes së dhunës në Bosnjë dhe Hercegovinë dhe në Serbi, nga frika se akte të tilla do të përshkallëzohen përpara zgjedhjeve të këtij viti, përcjell UBT News.

Serbët e Bosnjës festuan ditën e tyre kombëtare të dielën, duke shënuar krijimin e Republika Srpska (RS) – entiteti serb i Bosnjës që u shpall tre dekada më parë.

Ishte një nga ngjarjet që shihej si vënia e vendit në rrugën e luftës, e cila vrau afërsisht 100,000 njerëz dhe detyroi dy milionë të tjerë të largoheshin nga shtëpitë e tyre.

Në një deklaratë të premten, zëdhënësja e Komisionerit të Lartë të OKB-së për të Drejtat e Njeriut tha se OKB-ja ishte “thellësisht e shqetësuar” nga incidentet që panë individët “të lavdëronin krimet e mizorive dhe kriminelët e dënuar të luftës, të synonin disa komunitete me gjuhë urrejtjeje dhe, në disa raste nxitnin drejtpërdrejt dhunën”.

Liz Throssell tha se njerëzit kishin brohoritur emrin e kriminelit të luftës të dënuar Ratko Mlladiç gjatë procesioneve me pishtarë, kënduan këngë nacionaliste që bënin thirrje për marrjen e lokacioneve në ish-Jugosllavi dhe në një incident, individët qëlluan në ajër jashtë një xhamie.

Mediat lokale dhe shoqatat e viktimave theksuan se në Foca të shtunën disa qindra njerëz morën pjesë në një shfaqje të organizuar nga mbështetësit e futbollit të Yllit të Kuq të Beogradit, ku u zbulua një portret i madh i Mlladiçit në një ndërtesë.

Ish gjenerali serb i Bosnjës u dënua me burgim të përjetshëm për krime lufte në Bosnje, veçanërisht për masakrën e Srebrenicës dhe rrethimin e Sarajevës.

Serbia dhe Bosnja do të mbajnë zgjedhje përkatësisht në prill dhe tetor, dhe Throssell paralajmëroi se “retorika e vazhdueshme nxitëse, nacionaliste” rrezikonte të përkeqësonte një mjedis politik “jashtëzakonisht të tensionuar” në vitin 2022.

“Këto incidente – disa në vende ku u panë krime mizore në shkallë të gjerë gjatë luftës në Bosnje dhe Hercegovinë, si Prijedor dhe Foca – janë një fyerje për të mbijetuarit, përfshirë ata që u kthyen në shtëpitë e tyre pas konfliktit”, thuhej në deklaratën e saj, transmeton UBT News.

“Dështimi për të parandaluar dhe sanksionuar akte të tilla, të cilat nxisin një klimë ankthi ekstrem, frike dhe pasigurie në disa komunitete, është një pengesë e madhe për ndërtimin e besimit dhe pajtimin”.

Komentet e saj erdhën ndërsa Bosnja po përballej me krizën e saj më të keqe politike që nga vitet 1990, pasi serbët e Bosnjës bllokuan punën e qeverisë qendrore dhe udhëheqësi serb i Bosnjës, Milorad Dodik, kërcënoi të tërhiqej nga institucionet shtetërore, duke përfshirë ushtrinë, gjyqësorin dhe sistemin e taksave.

Marrëveshja e Paqes e Dejtonit e vitit 1995 e ndërmjetësuar nga SHBA-ja i dha fund luftës prej tre vjet e gjysmë në Bosnje. Marrëveshja themeloi gjithashtu Bosnjën dhe Hercegovinën si një shtet të përbërë nga dy entitete: një federatë e dominuar nga boshnjako-kroatët dhe një Republika Srpska e drejtuar nga serbët.

Dodik është anëtar serb i Presidencës trepalëshe të Bosnjë-Hercegovinës dhe ai ka kërcënuar me shkëputjen e Republika Srpska për 15 vjet.

Komentet e tij të fundit nxitën sanksione të reja në fillim të këtij muaji nga Shtetet e Bashkuara, të cilat akuzuan Dodik për korrupsion dhe kërcënim të stabilitetit dhe integritetit territorial të Bosnjë-Hercegovinës.

Dodik hodhi poshtë sanksionet, duke thënë se u “lobuan nga disa zyrtarë amerikanë që nuk ndajnë vizionin e Bosnje-Hercegovinës që kam unë dhe që u nënshkrua në 1995”./UBTNews/

Lajmet

Kushtetuesja për akuzat e VV-së: Deklarime të pamatura, të dëmshme për zhvillimin demokratik

Published

on

By

Gjykata Kushtetuese e Republikës së Kosovës ka reaguar sot përmes një komunikate për media, e cila shpreh shqetësimin e saj për deklarimet e zyrtarëve të lartë shtetëror dhe të zgjedhurve politikë.

Në deklaratë, Gjykata thekson se pavarësia e saj nuk është privilegj, por themel i shtetit të së drejtës, dhe se çdo përpjekje për të ushtruar presion mbi gjyqtarët përbën cenim të ndarjes së pushteteve dhe minon besimin në sundimin e ligjit.

Gjykata ka bërë thirrje që të respektohet integriteti dhe vendimmarrja e saj e pavarur, duke kujtuar se vendimet e saj mbështeten në Kushtetutë dhe në standardet ndërkombëtare për të drejtat e njeriut./D.B/EO

Continue Reading

Bota

​Votëbesimi në Francë trondit obligacionet, aksionet mbeten të pandryshuara

Published

on

By

Ndërsa tregjet e aksioneve injoruan dramat politike të fundit në Paris, lëvizja e fortë në tregun e obligacioneve mund të tregojë se investitorët po përgatiten për një provë më të thellë të stabilitetit fiskal të Evropës, shkruan Euronews.

Tregjet evropiane dërguan sinjale të përziera të hënën, para një votimi që me shumë gjasa do të bëjë që Franca, një nga ekonomitë kryesore të BE-së, të nisë kërkimin për kryeministrin e pestë në tre vjet. Ndërsa aksionet rezultuan befasueshëm rezistente, obligacionet franceze u tronditën më shumë nga votimi i pritur, veçanërisht pasi ai u shkaktua nga një debat mbi buxhetin francez për vitin e ardhshëm dhe nxorri në pah një balancë të pasigurt midis besimit afatshkurtër të tregut dhe shqetësimeve fiskale afatgjata.

Pasiguria më e gjerë politike në Francë ka çuar në rritje të tregut në muajt e fundit, për shkak të bllokadës parlamentare dhe tensioneve fiskale.

Kryeministri francez, François Bayrou kërkoi një votëbesim në parlament në një përpjekje për të lidhur mbijetesën e qeverisë me miratimin e buxhetit për vitin 2026, por kundërshtarët e kreut të qeverisë, si Rrjeti Kombëtar dhe Partia Socialiste, kanë njoftuar se do të votojnë kundër tij.

Të hënën në mëngjes, indeksi panevropian STOXX 600 u rrit me 0.33%, ndërsa treguesi kryesor francez CAC 40 u ngjit rreth 0.4%, një rritje modeste që qetësoi frikën nga trazirat e menjëhershme dhe ndoshta tregon se drama politike e ardhshme – e cila është tërhequr për javë të tëra dhe rezultati i saj përfundimtar është kryesisht i parashikueshëm – është tashmë e reflektuar në çmimet e tregut.

“Franca po përballet me një elektorat shumë të zhgënjyer, i cili është rezistent ndaj masave të kursimeve, gjë që e bën zvogëlimin e deficitit të madh të vendit shumë të vështirë”, tha Susannah Streeter, drejtore për para dhe tregje në Hargreaves Lansdown.

Tregu i obligacioneve dërgoi një sinjal më të errët. Kostot e huamarrjes afatgjata franceze u rritën në nivele të paprecedentë që nga viti 2009, duke reflektuar shqetësimin e investitorëve mbi perspektivën fiskale të vendit përpara bllokadës së mundshme politike.

Normat e obligacioneve janë një votëbesim për qeverinë, kështu që kur kostot afatgjata të huamarrjes në Francë rriten, kjo do të thotë se investitorët nuk kanë besim se Parisi mund të menaxhojë financat e tij në këtë moment.

“Franca shihet si ‘fëmija më problematik’ i Evropës kur vjen puna te pozicioni fiskal. Por janë kryeministrat që vazhdimisht largohen sepse nuk arrijnë të kontrollojnë ligjvënësit e pakontrolluar dhe të imponojnë kufizime shpenzimesh”, shtoi Streeter.

Pasojat do të shtrihen shumë përtej sallave të shkëlqyera të Pallatit Elize, pasi ekonomia e dytë më e madhe e Eurozonës është tashmë në terren fiskal të pasigurt, me borxhin publik që afrohet me 114% të PBB-së dhe një deficit rreth 5.8%, shumë mbi normat e BE-së.

Nëse normat e interesit franceze vazhdojnë të rriten, diferenca me obligacionet gjermane ultra të sigurta fillon të zgjerohet, dhe sapo kjo diferencë të bëhet shumë e madhe, rrezikon pasiguri më të gjerë të borxhit në Eurozonë.

Largimi i pritur i Bayrou amplifikon frikën e paralizës politike dhe shtyrjes së konsolidimit fiskal, dhe mund të çojë në një paqëndrueshmëri më të gjerë në zemër të Eurozonës, pasi BE-ja ka nevojë me ngut për stabilitet monetar për të shmangur tensionet tregtare transatlantike./D.B/KP

Continue Reading

Lajmet

​Më 12 shtator, seanca e parë e Kuvendi të ri në Shqipëri, Begaj mesazh deputetëve

Published

on

By

Presidenti i Shqipërisë, Bajram Begaj ka dekretuar datën 12 shtator për mbledhjen e Legjislaturës XI të Kuvendit. Seanca e parë e Parlamentit të ri të dalë nga zgjedhjet e 11 majit pritet të fillojë në orën 10:00.

Në zgjedhjet parlamentare, Partia Socialiste mori 83 mandate deputetësh, Partia Demokratike dhe aleatët siguruan 50 mandate, 3 mandate fitoi Partia Socialdemokrate, 2 mandate mori Partia Mundësia dhe nga një mandat secila morën Nisma Shqipëria Bëhet dhe Lëvizja Bashkë.

Presidenti Bajram Begaj u është drejtuar me një mesazh të gjithë deputetëve, duke u kërkuar që të përmbushin angazhimet e tyre teksa vendi është përpara një momenti historik, anëtarësimi në Bashkimin Europian, transmeton RTSH.

Prioriteti madhor i anëtarësimit në Bashkimin Evropian dhe sfidat me të cilat përballen qytetarët dhe vendi, si ato të sigurisë, drejtësisë, demografisë, ekonomisë, zhvillimit të qëndrueshëm, arsimit, shëndetësisë, bujqësisë, ndryshimet klimatike, mbrojtja e mjedisit, teknologjisë dhe inteligjencës artificiale kërkojnë vëmendje dhe zgjidhje të qëndrueshme. Anëtarësimi në Bashkimin Evropian është një proces transformues dhe i rëndësishëm strategjik, që kërkon reforma të thella dhe angazhim të palëkundur. Përmes punës së përditshme dhe vendimmarrjeve tuaja duhet të përmbushim çdo kriter dhe të përballemi me çdo sfidë për Shqipërinë anëtare në Bashkimin Evropian”, thotë Begaj mes të tjerash.

Nga mazhoranca socialiste, Begaj kërkon përgjegjshmëri dhe përulësi në ushtrimin e pushtetit, ndërsa nga opozita kërkon që të jetë aktive, konstruktive dhe e përkushtuar ndaj rolit të saj.

“Dialogu dhe respekti për dallimet janë themel i bashkëjetesës demokratike”, thekson Presidenti.

Ndërkohë, kujtojmë se një ditë para mbledhjes së Parlamentit të ri, më 11 shtator, do të zhvillohet edhe Asambleja e PS-së, ku kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama pritet të prezantojë kabinetin e ri qeveritar./D.B/KP

Continue Reading

Bota

Kreu i të drejtave të njeriut të OKB-së paralajmëron situatën “katastrofale” në Sudan

Published

on

By

Kreu i të drejtave të njeriut i OKB-së të hënën e quajti situatën në rajonin e Darfurit të Sudanit “katastrofale” dhe paralajmëroi për mizori të përhapura ndërsa luftimet midis ushtrisë dhe forcave paramilitare intensifikohen.

Sipas Anadolu, gjatë informimit të Këshillit të të Drejtave të Njeriut në Gjenevë, Volker Turk tha se mijëra civilë janë vrarë këtë vit, ndërsa si Forcat e Shpejta të Mbështetjes (RSF) ashtu edhe Forcat e Armatosura Sudaneze tregojnë “mosrespekt të plotë” për ligjin ndërkombëtar humanitar.

“Pas më shumë se një viti nën rrethimin e RSF-së, situata në El Fasher është katastrofale”, tha ai.

“Shkalla e vuajtjeve të popullit sudanez në këtë vend të gjerë është e papërshkrueshme, duke kërkuar vëmendjen e plotë të botës”, shtoi ai.

Ai tha se njerëzit në El Fasher nuk kanë ushqim, ujë dhe ilaçe, ndërsa përballen me bombardime të vazhdueshme.

“Dhuna seksuale është e përhapur, kryesisht ndaj grave dhe vajzave të zhvendosura. Nuk ka rrugë të sigurta për të dalë nga qyteti, dhe unë kam ngritur disa herë rrezikun e mizorive të mëtejshme dhe të dhunës me motiv etnik”, shtoi ai.

“Unë kam ngritur disa herë rrezikun e mizorive të mëtejshme dhe të dhunës me motiv etnik”, tha Turk, duke bërë thirrje për veprim të vendosur ndërkombëtar për të ndaluar krimet e mizorive.

Ai u bëri thirrje të gjitha shteteve të respektojnë embargon e armëve të OKB-së, të ushtrojnë presion mbi palët në konflikt për të mbrojtur civilët, të sigurojnë akses humanitar të pakufizuar dhe të nxisin një armëpushim që do të hidhte bazën për qeverisje civile./D.B/KP

Continue Reading

Të kërkuara