Shëndet

OBSH paralajmëron përhapje shqetësuese të infeksioneve rezistente ndaj antibiotikëve

Published

on

Spitalet në mbarë botën po përballen me një rritje shqetësuese të infeksioneve bakteriale që janë rezistente ndaj antibiotikëve, duke rrezikuar një krizë të madhe shëndetësore në vitet e ardhshme, raporton The Guardian.

Sipas raportit të fundit të OBSH-së për 2023, një në gjashtë infeksione bakteriale është rezistente ndaj trajtimit me antibiotikë.

Nga 2018 deri 2023, mbi 40% e antibiotikëve kanë humbur efektivitetin në trajtimin e infeksioneve të zakonshme si ato të gjakut, traktit urinar dhe sëmundjet seksualisht të transmetueshme.

Situata është më kritike në vendet me të ardhura të ulëta dhe të mesme, ku sistemi shëndetësor është më i dobët. Në Azinë Juglindore dhe Lindjen e Mesme, një në tri infeksione bakteriale është rezistente ndaj antibiotikëve, ndërsa në Afrikë kjo shifër është një në pesë.

Rezistenca antibakteriale  ndodh kur bakteret përshtaten e nuk ndikohen më nga barnat. Vetëm më 2021, 4.7 milionë vdekje ishin të lidhura me këtë fenomen.

Problemi më i madh është me bakteret Gram-negative, si Escherichia coli dhe Klebsiella pneumoniae, që janë rezistente ndaj antibiotikëve të gjeneratës së tretë dhe edhe të linjës së dytë si karbapenemët.

Rritja e rezistencës po tejkalon zhvillimin e antibiotikëve të rinj, dhe numri i vdekjeve nga infeksionet rezistente pritet të rritet me 70% deri në vitin 2050.

Për të shmangur krizën, nevojiten veprime të koordinuara globale: diagnostikë më e mirë, qasje e drejtë në antibiotikë, përmirësim i higjienës dhe investim në kërkime për trajtime të reja.

Profesori Sanjib Bhakta nga UCL thekson se lufta kundër AMR kërkon bashkëpunim ndërdisiplinor dhe investime të reja në kërkim dhe infrastrukturë shëndetësore. /A.Z/UBT News/

 

Lajmet

Stafi i Fakultetit të Stomatologjisë në UBT merr pjesë në kongresin e OEGAO në Austri

Published

on

Me ftesë të presidentit të Shoqatës së Aligner të Austrisë – OEGAO, Dr. Saif Al-Zahrooni, dekani i Fakultetit të Stomatologjisë në UBT, Prof. Dr. Agim Prokshaj, dhe Prof. Miranda Sejdiu Abazi morën pjesë në një kongres shkencor të mbajtur në Vjenë, më 10 dhe 11 tetor.

Ky kongres mblodhi së bashku ekspertë, akademikë dhe profesionistë të fushës së stomatologjisë nga vende të ndryshme të botës, me qëllim shkëmbimin e njohurive dhe përvojave më të fundit mbi teknologjinë e aparateve të tejdukshme (alignerëve) – një ndër inovacionet më moderne në ortodonci.

Prania e përfaqësuesve të UBT-së në këtë ngjarje prestigjioze dëshmoi angazhim, përgjegjësi dhe përkushtim ndaj zhvillimit të vazhdueshëm të fushës së stomatologjisë, duke pasuruar diskutimet profesionale dhe duke ngritur nivelin e bashkëpunimit shkencor ndërkombëtar.

Në kuadër të kongresit, u prezantuan risitë më të fundit në trajtimin ortodontik me teknologji digjitale, zhvillimet në dizajnin e alignerëve dhe aplikimet inovative që po transformojnë mënyrën e trajtimit të pacientëve.

Continue Reading

Shëndet

7 fruta të pasura me hekur që ndihmojnë në luftimin e anemisë

Published

on

Ushqimet janë burime natyrore të lëndëve ushqyese, dhe një ndër më të rëndësishmet për organizmin është hekuri. Ky mineral luan rol kyç në prodhimin e hemoglobinës dhe transportimin e oksigjenit në gjak.

Sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë, 1.62 miliardë njerëz vuajnë nga anemia, gjysma e rasteve shkaktohen nga mungesa e hekurit.

Ndërkohë, Universiteti i Harvardit kujton se përveç hekurit, trupi ka nevojë edhe për minerale tjera thelbësore si kalciumi – 1,000 mg në ditë për gratë nën 50 vjeç dhe 1,200 mg për ato mbi 50 vjeç. Në vijim po ju paraqesim 7 fruta të pasura me hekur.

1. Hurmat e arabisë

100 gramë hurma përmbajnë rreth 4.79 mg hekur, duke i bërë burim të shkëlqyer të këtij minerali. Përveç hekurit, hurmat janë të pasura me antioksidantë, fibra, kalcium, fosfor, kalium, magnez, zink dhe një gamë të gjerë vitaminash si A, K, tiaminë, riboflavinë dhe acid folik.

2. Kajsitë e thata

100 gramë kajsi të thata përmbajnë 2.7 mg hekur, janë të pasura me fibra dietike të tretshme, ndihmojnë në uljen e kolesterolit. Hekuri që gjendet te kajsitë është hekuri jo-hem, i cili absorbohet ngadalë, përthithja përmirësohet nëse kombinohet me ushqime që përmbajnë vitaminë C.

3. Manaferrat

Edhe pse 100 gramë manaferra përmbajnë 0.3 mg hekur, janë përforcues natyralë të përthithjes së hekurit, falë përmbajtjes së lartë të vitaminës C. Luleshtrydhet, boronicat dhe mjedrat ndihmojnë trupin të përthithë më mirë hekurin jo-hem.

4. Kumbullat e thata

Me rreth 3.52 mg hekur në 100 gramë, kumbullat janë një nga frutat më të pasura me këtë mineral. Ato përmbajnë vitamina B dhe K, kalium, kalcium dhe fibra dietike, duke kontribuar në shëndetin e përgjithshëm të trupit.

5. Shalqi

Ky frut i freskët përmban 0.24 mg hekur për 100 gramë, i pasur me vitaminë C, e cila ndihmon në përthithjen e hekurit. Shalqiri përmban gjithashtu likopen dhe beta-karoten, antioksidantë që mbështesin përthithjen dhe shfrytëzimin e hekurit nga trupi.

6. Shega

Përmban rreth 0.3 mg hekur për 100 gramë, është ndër frutat më të rekomanduara për luftimin e anemisë. E pasur me vitamina A, C, E dhe acid folik, të cilat ndihmojnë në rigjenerimin e qelizave të kuqe të gjakut.

7. Rrushi i thatë

Ofrojnë rreth 1 mg hekur, pothuajse dy herë më shumë se rrushi i freskët. Procesi i tharjes përqendron lëndët ushqyese, duke e bërë rrushin e thatë burim të mirë të vitaminave B, kaliumit e karbohidrateve. Ai ndihmon në formimin e gjakut të ri, falë kompleksit të vitaminave B. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Mit apo e vërtetë: Përdorimi i telefonit në errësirë dëmton sytë?

Published

on

Ekspertët e shëndetit paralajmërojnë për një rrezik serioz që shumë njerëz e injorojnë: përdorimi i telefonit në errësirë totale gjatë natës mund të dëmtojë sytë, madje në raste ekstreme të çojë edhe në humbje të përhershme të shikimit.

Mjeku okulist tha se personat që kanë ndërtim të veçantë të syrit, të quajtur “kënde të ngushta”, janë të ekspozuar ndaj këtij rreziku.

Kur ndodhemi në errësirë, bebëza e syrit zgjerohet për të lejuar më shumë dritë të hyjë, por në disa individë, kjo zgjatje bllokon rrjedhjen natyrale të lëngut brenda syrit.

Si pasojë, rritet presioni i brendshëm i syrit, duke shkaktuar gjendje të quajtur glaukomë akute me mbyllje të këndit, e cila mund të dëmtojë nervin optik brenda disa orësh.

Pa trajtim të menjëhershëm, dëmtimi bëhet i pakthyeshëm dhe shikimi nuk mund të rikuperohet më.

Mjekët theksojnë se një nga faktorët kryesorë që nxit këtë gjendje është ndriçimi i fortë i ekranit të telefonit në një ambient tërësisht të errët.

Ky kontrast i fortë mes dritës dhe errësirës i shkakton syrit stres të menjëhershëm, duke e ekspozuar ndaj dëmtimeve të mundshme.

Ekspertët japin një këshillë të thjeshtë, por thelbësore:

Mos përdorni telefonin në errësirë totale, sigurohuni që në dhomë të ketë burim të lehtë drite si llambë nate a ndriçim ambienti. Kjo ndihmon syrin të mos përjetojë ndryshime të papritura të dritës dhe redukton ndjeshëm rrezikun për dëmtime.

Shikimi është më i vlefshëm se çdo postim apo video në internet, theksojnë mjekët, duke apeluar për kujdes të shtuar në mënyrën si përdoren pajisjet elektronike gjatë natës. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Mungesa e magnezit, shenjat që trupi juaj nuk duhet t’i injorojë

Published

on

Magnezi është një mineral jetik që merr pjesë në mbi 300 procese të rëndësishme në organizmin e njeriut, nga funksionimi i duhur i muskujve dhe nervave, deri te shëndeti i zemrës dhe forcimi i kockave.

Megjithëse është thelbësor për trupin, studimet tregojnë se rreth 15 deri në 20 për qind e njerëzve, madje edhe në vendet më të zhvilluara, nuk marrin sasinë e nevojshme të magnezit.

Shumë persona nuk e vërejnë mungesën deri në momentin kur simptomat bëhen më serioze dhe fillojnë të ndikojnë në jetën e përditshme.

Dhimbje dhe dridhje muskulore

Nëse ndjeni shpesh krampa a dridhje në muskuj, veçanërisht në këmbë, pulpa a qepalla, kjo mund të jetë shenjë e mungesës së magnezit. Ky mineral ndihmon në balancimin e kalciumit dhe siguron që muskujt të tkurren dhe relaksohen siç duhet. Kur mungon magnezi, muskujt mund të reagojnë me spazma të pavullnetshme dhe të dhimbshme.

Lodhje e vazhdueshme

Nëse ndiheni të lodhur vazhdimisht, edhe pse flini mjaftueshëm, shkaku mund të jetë mungesa e magnezit. Ai luan rol kyç në prodhimin e energjisë nga ushqimi që konsumojmë. Pa mjaftueshëm magnez, trupi prodhon energji më ngadalë, gjë që çon në ndjesi rraskapitjeje.

Rrahje të parregullta të zemrës

Mungesa mund të ndikojë në ritmin e zemrës, nëse ndjeni që ju rreh shpejt ose ngadalë mund të bëhet fjalë për aritmi. Meqë magnezi ndihmon në rregullimin e impulseve elektrike të zemrës, mungesa mund të shkaktojë çrregullime të rrezikshme. Nëse përjetoni këto simptoma, është e rëndësishme të konsultoheni me mjekun.

Humbje oreksi dhe ndjesi të përziera

Rënie e papritur e oreksit, shoqëruar me të përziera apo edhe të vjella, mund të jenë shenja të tjera paralajmëruese. Këto simptoma lidhen me lodhjen apo stresin, por në fakt mund të tregojnë mungesë të magnezit që ndikon në metabolizëm dhe prodhimin e energjisë.

Luhatje humori dhe ankth

Magnezi është i rëndësishëm për funksionin e trurit dhe ekuilibrin emocional, mungesa e tij sjellë nervozizëm, ankth apo depresion, pasi ndikon në prodhimin e hormoneve dhe neurotransmetuesve që rregullojnë humorin. Për pasojë, personi bëhet më i ndjeshëm ndaj stresit dhe më pak i qëndrueshëm emocionalisht. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara