Shëndet

OBSH nuk sheh nevojën për të anuluar ngjarjet masive për shkak të përhapjes së lisë së majmunëve

“Ne duhet të rrisim ndërgjegjësimin”, tha Meg Doherty e OBSH-së.

Published

on

Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) nuk sheh nevojë të anulojë ose shtyjë ngjarjet masive këtë verë për shkak të numrit jashtëzakonisht të lartë të rasteve të lisë së majmunëve.

Kemi mësuar se grumbullimet masive nuk e përforcojnë vetë transmetimin, është sjellja gjatë ngjarjeve ajo që ka rëndësi”, thanë të premten ekspertët e OBSH-së.

Megjithatë, organizatorët e rreth 800 festivaleve kryesore në Evropë duhet të japin informacion mbi rreziqet e infeksionit.

Ne duhet të rrisim ndërgjegjësimin“, tha Meg Doherty e OBSH-së.

Sëmundja transmetohet përmes kontaktit të ngushtë fizik. Zyrtarët mjekësorë thonë se shpërthimi duket se është i përqendruar te meshkujt që kanë pasur kontakt seksual me shumë meshkuj të tjerë.

Edhe pse sëmundja mund të jetë vdekjeprurëse, ajo është e trajtueshme, por vjen me një fazë të skuqjeve të bezdisshme të lëkurës.

Në mbarë botën, pothuajse pesë mijë infeksione nga lia e majmunëve janë raportuar këtë vit. Nga këto, tre mijë e 308 raste u regjistruan në 40 vende jashtë Afrikës që nga e mërkura, sipas Qendrave të ShBA-së për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve (CDC).

Të enjten, OBSH thirri një takim ekspertësh për të vlerësuar nëse përhapja e lisë së majmunëve duhet të konsiderohet një emergjencë globale e shëndetit publik dhe planifikon të shpallë rezultatet e këtyre diskutimeve më vonë të premten ose të shtunën.

Sipas një studimi, patogjeni që shkakton shpërthimin e tanishëm të lisë së majmunëve ka ndryshuar çuditërisht fuqishëm.

Krahasuar me viruset e lidhura në vitin 2018 dhe 2019, ka rreth 50 dallime në gjenotip, shkroi një ekip nga Portugalia në revistën Nature Medicine, bazuar kryesisht në analizat e rasteve portugeze.

Kjo është afërsisht gjashtë deri në 12 herë më shumë sesa do të pritej për këtë lloj patogjeni në bazë të vlerësimeve të mëparshme. Dega divergjente mund të jetë një shenjë e një evolucioni të përshpejtuar.

Të dhënat tona zbulojnë të dhëna shtesë të evolucionit të vazhdueshëm viral dhe përshtatjes së mundshme njerëzore“, tha studimi i udhëhequr nga, João Paulo Gomes i Institutit Kombëtar të Shëndetësisë, Dr Ricardo Jorge (INSA) në Lisbonë.

Ekspertët kishin folur deri më tani për një zhvillim thelbësisht mjaft të ngadalshëm në lidhje me këtë lloj virusi, veçanërisht në krahasim me mutacionet shumë të shumta të virusit Covid-19.

Autorët e studimit dyshojnë se një ose më shumë hyrje nga një vend ku virusi është këmbëngulës qëndron pas shpërthimit aktual. Ngjarjet superpërhapëse dhe udhëtimet ndërkombëtare më pas dukej se kishin nxitur përshkallëzimin e mëtejshëm.

Ekspertët gjithashtu dyshojnë se enzimat e sistemit imunitar të njeriut ishin përgjegjëse për këto ndryshime në gjenom.

Ata shtuan se nuk kishte tregues nëse mutacionet favorizuan përhapjen aktuale, por kjo nuk mund të përjashtohej. /UBTNews/

Shëndet

Si të ulni nepsin për ëmbëlsira? Këto ushqime ju vijnë në ndihmë

Published

on

Frenimi i nepsit është një nga sfidat më të mëdha si gjatë dietës, ashtu edhe në përditshmëri.

Dëshira për të konsumuar të ëmbla, karbohidrate a ushqime të yndyrshme shfaqet si mënyrë për të shtuar energjinë, edhe kur e dimë që ato nuk janë zgjedhja më e shëndetshme.

Megjithatë, ka alternativa të thjeshta që mund t’ju ndihmojnë ta kontrolloni këtë dëshirë.

Avokado

E pasur me minerale, vitaminë E dhe yndyrna të shëndetshme, avokado është një ushqim ideal për t’ju mbajtur të ngopur më gjatë. Mund ta konsumoni të thjeshtë me pak kripë e piper ose ta shtoni në sallata.

Vaji i kokosit

Përdorimi në vend të sheqerit në disa receta ndihmon në uljen e dëshirës për ushqime të përpunuara. Ai përmban yndyrna të shëndetshme që kontribuojnë në një ndjesi më të qëndrueshme ngopjeje.

Arra dhe arrorë të tjerë

Janë të pasura me yndyrna e proteina, mund të reduktojnë nepsin për të ëmbla apo karbohidrate. Zgjidhni versione natyrale, pa kripë dhe pa shtesa të tjera.

Karrotat dhe selinoja

Janë të pasura me fibra, ju ngopin natyrshëm e ju ndihmojnë të shmangni ushqimet e panevojshme. Mund t’i konsumoni si snack, në sallata ose bashkë me një çaj të ngrohtë.

Pini mjaftueshëm ujë

Trupi ngatërron etjen me uri. Duke pirë rregullisht ujë gjatë ditës, mund të zvogëloni nepsin dhe të përmirësoni hidratimin. Këto zgjedhje mund t’ju ndihmojnë të kontrolloni dëshirat e papritura për ushqime jo të shëndetshme dhe të mbani një rutinë ushqimore më të balancuar. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Sekreti i çokollatës së zezë për një trup më të ri

Published

on

Një studim i ri ka gjetur një lidhje mes teobrominës, një përbërësi natyral i çokollatës së zezë, dhe ngadalësimit të plakjes biologjike.

Studiuesit analizuan mbi 1,600 persona në Britani dhe Gjermani dhe vunë re se ata me nivele më të larta teobromine kishin një moshë biologjike më të ulët se mosha reale.

Mosha biologjike mat gjendjen reale të trupit duke u bazuar në qelizat, indet dhe organet, dhe lidhet me faktorë si stili i jetesës, mjedisi dhe gjenetika.

Studiuesit përdorën ndryshimet në ADN dhe gjatësinë e telomereve për këtë matje.

Ekspertët theksojnë se nevojiten më shumë studime për të kuptuar ndikimin e teobrominës dhe paralajmërojnë që sheqeri dhe yndyra në çokollatë mund të ulin përfitimet.

Shija e çokollatës mund të shijohet në sasi të vogla dhe rrallë. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Varianti K: Mutacioni më infektues që po përhapet shpejt në botë

Published

on

Virusi i gripit AH3N2 ka pësuar mutacion dhe transmetueshmëria e tij është më e lartë.

Varianti K i këtij virusi ka rritur numrin e të shtruarve në spitale në vende të tjera të botës.

Në Shqipëri nuk ka vend për panik, thonë ekspertët, pasi ky virus ka qarkulluar në vendin tonë edhe më parë, dhe edhe pse ka një ndryshim, mbetet brenda të njëjtës familje.

Viruset e gripit pësojnë ndryshime për variantin e ri K nuk duhet të ketë panik, dhe pse nuk është në përbërjen e vaksinës për 2025–2026.

Vaksina na mbron gjithsesi duke rritur imunitetin. Në vende të ndryshme, varianti K i AH3N2 ka rritur numrin e të shtruarve në spitale dhe të atyre që rendin për t’u vaksinuar. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Kombinimet e rrezikshme të suplementeve! Çfarë nuk duhet marrë kurrë bashkë?

Published

on

Përdorimi i pakontrolluar i suplementeve mund të sjellë më shumë dëm sesa përfitim, paralajmërojnë mjekët.

Ata theksojnë se suplementet duhet të merren vetëm kur vërtetohet mungesa e një vitamine apo minerali dhe nën këshillim profesional.

Kombinimet e gabuara mund të zvogëlojnë efektin e njëri-tjetrit ose të shkaktojnë mungesa të rëndësishme ushqyese.

P.sh., konsumimi i kafesë me suplemente hekuri ul ndjeshëm përthithjen. Dr. Karan Rajan shpjegon se edhe marrja e sasive të mëdha të kalciumit ndikon negativisht në përthithjen e hekurit. Po ashtu, disa kombinime të suplementeve mund të shkaktojnë komplikime.

Kombinimet që duhet shmangur:

Kalcium dhe hekur – Nuk rekomandohet të merren njëkohësisht; duhet një interval prej së paku dy orësh. Hekuri përthithet më mirë me vitaminë C, ndërsa kalciumi nuk duhet marrë me ushqime të pasura me hekur.

Zink dhe kalcium – Konkurojnë për përthithje në zorrë, ndaj duhet të merren të ndara me të paktën dy orë diferencë.

Zink dhe hekur – Dozat e larta të hekurit (mbi 25 mg) ulin përthithjen e zinkut. Zinku duhet marrë pas disa orësh.

Çaji jeshil dhe hekuri – Ulin përthithjen e hekurit. Konsumimi i tepruar i çajit jeshil mund të çojë në mungesë hekuri.

Vitamina C dhe vitamina B12 – Vitamina C në doza të larta zvogëlon përthithjen e B12. Duhet të merren të ndara me disa orë.

Zink dhe magnez – Zinku në doza të larta pengon përthithjen e magnezit, prandaj rekomandohet marrja në kohë të ndryshme të ditës.

Mjekët këshillojnë që suplementet të përdoren me kujdes dhe vetëm kur janë të nevojshme, për të shmangur probleme shëndetësore të panevojshme. /A.Z/UBT News/

 

Continue Reading

Të kërkuara