Shëndeti

Obeziteti gjatë shtatzënisë mund të ndikojë negativisht në të ardhmen e fëmijës

Kjo sipas një hulumtimi.

Published

on

Lidhja midis nënës dhe fëmijës është më intensivja në natyrën njerëzore. Ardhja e një fëmije në botë shkakton ndryshime të jashtëzakonshme në jetën e gruas, e cila nuk do të jetë më e njëjtë. Dhe, përtej gëzimit dhe lumturisë që të mbash një qenie të re njerëzore në bark, ka diçka thelbësore për këtë rol të ri: përgjegjësi.

Dhe ne nuk po flasim vetëm për prindërimin dhe edukimin. Fillon me mbrojtjen e shëndetit të fëmijës tuaj gjatë shtatzënisë.

Pesha e një gruaje gjatë shtatzënisë zakonisht është shqetësuese si për të ashtu edhe për obstetrin e saj. Eshtë e nevojshme që rritja e peshës të jetë graduale dhe brenda kufijve të shëndetshëm për secilën periudhë të gestacionit. Ndër komplikimet që mund të shkaktojë mbipesha tek gratë gjatë shtatzënisë, janë presioni i lartë i gjakut dhe diabeti.

Kur një grua shtatzënë fiton shumë peshë, shpesh besohet se vetëm shëndeti i saj do të rrezikohet. Kjo do të thotë se ne nuk kemi parasysh se ky është një problem që mund të prekë edhe foshnjën. Edhe pse është normale që nënat me këtë gjendje të lindin pa komplikime, ekziston rreziku i lindjes së parakohshme ose, në raste të caktuara, abortit.

Një ekip specialistësh nga Shkolla Milman e Shëndetit Publik në Universitetin Columbia dhe Universiteti i Teksasit publikuan një studim në BMC Pediatrics, në të cilin ata shoqëruan një mbipeshë të nënës gjatë shtatëzanisë me disa vështirësi në zhvillimin e mëvonshëm të fëmijëve të tyre.

Ekipi i epidemiologëve, nutricionistëve dhe studiuesve të shëndetit të mjedisit studiuan 368 nëna dhe fëmijët e tyre, si gjatë shtatzënisë ashtu edhe kur fëmijët ishin 3 dhe 7 vjeç. 368 rastet e zgjedhura i përkisnin anëtarëve të të njëjtit rang ekonomik dhe shoqëror. U morën parasysh etnia, statusi martesor, niveli i arsimimit dhe IQ e nënave. Vëmendje i është kushtuar edhe periudhës së gestacionit në të cilën lindi foshnja dhe kushteve mjedisore në të cilat ishte ekspozuar.

Dieta e nënës gjatë shtatzënisë dhe nëse fëmija ishte ushqyer me gji u la jashtë analizave.

Kur fëmijët ishin 3 vjeç, u bënë teste për të vlerësuar aftësitë e tyre motorike. Të njëjtat testime u kryen përsëri 4 vjet më vonë, kur u bënë 7 vjeç.

Rezultatet

Në studimet e fëmijëve 3-vjeçar, studiuesit ekzaminuan aftësitë e tyre motorike dhe vunë në dukje se mbipesha e nënës në shtatzani ishte e lidhur me raste në të cilat aftësitë motorike të fëmijëve ishin më të ngadalta.

Kur fëmijët u rishqyrtuan në moshën 7 vjeç, u zbulua se fëmijët meshkuj të nënave që kishin qenë mbipeshë ose mbipeshë gjatë shtatzënisë kishin një IQ më të ulët se ato të lindura tek gratë që kishin një peshë normale.

Konkluzoni: 

Duhet sqaruar se megjithëse studimi gjeti një lidhje midis mbipeshës së nënës gjatë shtatzënisë dhe problemeve tek fëmijët e lartpërmendur, nuk ishte e mundur të përcaktohej arsyeja ose arsyet pse ndodh kjo.

Nga ana tjetër, studimi konsideroi mjedisin e secilit fëmijë dhe zbuloi se ndikimi i mbipeshës së nënës gjatë shtatzënisë në IQ e një fëmije ishte më i ulët kur ishin rritur në një shtëpi komode, ku ata merrnin stimuj për të luajtur dhe mësuar./neps.al

Burimi: BrightSide 

Aktualitet

Kardiologu Edis Demiri rrëfen një prej rasteve më sfiduese në karrierën e tij: Pacienti ishte në gjendje të rëndë, por gjithçka shkoi mirë

Published

on

Gjatë episodit të podcastit “Shëndeti në rend të parë”, e mbështetur nga United Hospital, kardiologu invaziv, Edis Demiri ndau një prej rasteve më sfiduese në karrierën e tij, ku falë reagimit të shpejtë dhe profesionalizmit të ekipit mjekësor u shpëtua një jetë në rrezik të madh.

“Isha jashtë objektit të spitalit për një obligim zyrtar, kur më thirri një mjek nga urgjenca. Më tha se ka një pacient me infarkt akut në zemër dhe ka nevojë për trajtim të menjëhershëm”, rrëfen Demiri.

Ai tha se pacienti ishte një burrë 52-vjeçar, kurbetçar nga Holanda, i cili ishte në udhëtim me familjen e tij nëpër Ballkan.

Demiri tha se gjatë rrugës, në Kosovë, ai pësoi infarkt në zemër, duke hyrë në shok kardiogjenik.

“Gjendja ishte tejet serioze, familja e tij e tronditur dhe krejtësisht e papërgatitur. Ai ishte shoferi i kombit me të cilin udhëtonin, kështu që përgjegjësia mbi të ishte edhe më e madhe”, tregoi Demiri.

Falë intervenimit të shpejtë, siç tha Demiri pacienti u dërgua menjëherë në sallë ku iu hap arteria e mbyllur.

“Brenda dy-tre ditësh, pacienti u përmirësua dhe u lirua për në shtëpi. Ky rast ishte sfidues jo vetëm nga aspekti mjekësor, por edhe nga ai shoqëror. Është ndryshe kur dikush sëmuret në vendin ku jeton, dhe krejt tjetër kur ndodh kjo gjatë një udhëtimi, me gjithë familjen me vete”, përfundon Demiri.

Për më shumë ndiqni podcastin e plotë “Shëndeti në rend të parë”. /Telegrafi/

Continue Reading

Shëndeti

Pse duhet të pish çaj jeshil çdo natë para gjumit?

Published

on

Çaji jeshil para se të flesh është një ndër pijet më të rekomanduara nga studimet për të bërë gjumë të qetë e të shëndetshëm. Por, duhet të bësh kujdes që të zgjedhësh çajin jeshil pa kafeinë.

Edhe përzgjedhja e këtij lloji çaji është e rëndësishme. Më poshtë janë renditur tri arsye që tregojnë pse duhet të pish çaj para gjumit.

Ndihmon në qetësim

Ky çaj ndihmon për të qetësuar nervat dhe për gjendje relaksi, të dyja të rëndësishme për të bërë një gjumë të qetë e për të qenë më energjike në mëngjes.

Përmirëson metabolizmin

Studimet kanë treguar se gjumi i qetë dhe i shëndetshëm ndikon në metabolizmin e trupit. Metabolizmi i shëndetshëm siguron një trup në formë të mirë e lëkurë të shkëlqyeshme. Gjumi i çrregullt ndikon në shtimin në peshë, ngadalëson metabolizmin. Çaj jeshil para se të flesh të siguron metabolizmin në gjendje pune optimale.

Pastron toksinat e trupit

Gjatë ditës, trupi grumbullon toksina, që bëhen të dëmshme nëse vijon të konsiderohen të parëndësishme apo të nënvlerësohen. Duke pirë çaj jeshil në mbrëmje, në një kohë kur të gjitha ushqimet janë depozituar, ndihmon trupin të pastrohet nga toksinat dhe të ndihet më i lehtë.

Continue Reading

Shëndeti

Përfundoi në spital pasi ndoqi këshillën mjekësore të ChatGPT-së

Published

on

Një artikull i ri ka paralajmëruar kundër përdorimit të Inteligjenës Artificiale për këshilla shëndetësore, pasi një 60-vjeçar u hospitalizua pasi ndoqi këshillën e ChatGPT-së.

Sipas artikullit, të publikuar në revistën Annals of Internal Medicine, pacienti, i shqetësuar nga efekti i kripës, kishte pyetur chatbot-in për një zëvendësues të klorurit dhe kishte filluar të konsumonte bromid natriumi për tre muaj, një substancë dikur e përdorur si qetësues.

Ai përfundoi në spital me simptoma të bromizmit, përfshirë akne në fytyrë, pagjumësi dhe paranojë.

Autorët thanë se IA-ja mund të përçojë informacione të dekontekstualizuara dhe theksuan se një profesionist shëndetësor nuk do të rekomandonte kurrë një zëvendësim të tillë. Ata shtuan se mjekët duhet të marrin parasysh ndikimin e IA-së kur analizojnë burimet e informacionit të pacientëve.

Ngjarja ndodhi para prezantimit të modelit të ri GPT-5, i cili tani pretendohet se është më i kujdesshëm në trajtimin e temave shëndetësore.

Vetë OpenAI thekson kompania që zotëron ChatGPT-në, nuk duhet të përdoret për diagnostikim apo trajtim.

Continue Reading

Shëndeti

Si ndikojnë alergjitë verore në çrregullimet mendore?

Published

on

Stina e verës, për shumëkënd, është sinonim i pushimeve, diellit dhe aktiviteteve në natyrë. Megjithatë, për disa që vuajnë nga alergjitë sezonale, kjo periudhë sjellë sfida të shumta, jo vetëm fizike, por edhe mendore.

Alergjitë të shkaktuara nga poleni ose pluhuri  nuk prekin vetëm hundët a sytë, studimet tregojnë një lidhje mes reaksioneve alergjike dhe shëndetit mendor.

Çfarë janë alergjitë verore?

Janë reagime të sistemit imunitar ndaj substancave që zakonisht janë të padëmshme për shumicën e njerëzve. Ndër shkaqet më të zakonshme përfshihen:

Poleni i barit, pemëve dhe luleve

Pluhurat e shtëpisë dhe myku

Pickimet e insekteve

Simptomat fizike përfshijnë rrjedhje hundësh, teshtima, kruarje të syve dhe kollitje, por këto simptoma shpesh kanë ndikim më të thellë se sa mendohet.

Lidhja midis alergjive dhe shëndetit mendor

Inflamacioni dhe ndikimi në tru – Kur trupi reagon ndaj alergjenëve, prodhon substanca si histamina e citokinat që shkaktojnë inflamacion. Ky inflamacion nuk mbetet në rrugët e frymëmarrjes, ndikon edhe në sistemin nervor qëndror. Citokinat pro-inflamatore janë të lidhura me simptoma depresive, ankth dhe lodhje mendore.

Cilësia e gjumit – Alergjitë shpesh prishin gjumin për shkak të bllokimeve në hundë dhe kruarjes së vazhdueshme. Mungesa e gjumit cilësor është një faktor i njohur rreziku për çrregullime mendore si depresioni dhe ankthi.

Ndryshimi i stilit të jetesës – Personat me alergji shpesh shmangin ambientet e hapura gjatë verës, duke reduktuar aktivitetin fizik dhe ndërveprimin social, dy komponentë të rëndësishëm për mirëqenien mendore. Izolimi social dhe mungesa e aktivitetit janë të lidhura me përkeqësim të gjendjes emocionale.

Stresi i përhershëm nga simptomat – Përballja e përditshme me kruarje, bllokim të hundës, lodhje dhe shpesh edhe përçmimi social çojnë në një stres kronik. Ky stres shpesh shoqërohet me zhvillimin ose përkeqësimin e çrregullimeve të tilla si ankthi i përgjithësuar ose depresioni.

Kush është më i rrezikuar?

Të rinjtë dhe adoleshentët, të cilët janë më të ndjeshëm emocionalisht

Personat me histori të mëparshme të çrregullimeve mendore

Njerëzit që jetojnë në zona urbane, ku ndotja përforcon efektet alergjike

Si të përballojmë ndikimin mendor të alergjive?

Menaxhimi mjekësor – Përdorimi i antihistaminikëve, sprejve nazalë dhe trajtimeve specifike për alergjitë është thelbësor.

Mbështetja psikologjike – Konsultimi me psikolog ose terapist mund të ndihmojë në përballimin emocional të simptomave të vazhdueshme.

Ruajtja e higjienës së ambientit – Mbyllja e dritareve gjatë orëve të pikut të polenit, larja e rrobave pas daljes në natyrë dhe përdorimi i filtrave HEPA.

Stërvitja dhe aktiviteti fizik – Aktiviteti i moderuar në ambiente të kontrolluara mund të ndihmojë në ruajtjen e humorit dhe të energjisë mendore.

Ndërsa alergjitë verore njihen për ndikimin fizik, ndikimi i tyre në shëndetin mendor është po aq i rëndësishëm për t’u adresuar. Ndërthurja e kujdesit fizik dhe atij emocional është çelësi për të përballuar këtë sfidë sezonale dhe për të ruajtur një cilësi të mirë të jetës edhe gjatë muajve të nxehtë.

 

Continue Reading

Të kërkuara