Lajmet

Numri i vdekjeve nga COVID-i ndoshta tri herë më i lartë se sa thonë të dhënat

Raporti i tyre vjen dy vjet nga dita kur Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSh) shpalli për herë të parë pandeminë.

Published

on

Më shumë se 18 milionë njerëz, që do të thotë tre herë më shumë se sa sugjerojnë të dhënat zyrtare – ndoshta kanë vdekur për shkak të COVID-19, thonë studiuesit.

Raporti i tyre vjen dy vjet nga dita kur Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSh) shpalli për herë të parë pandeminë. Një ekip nga Universiteti i Uashingtonit në Shtetet e Bashkuara të Amerikës (ShBA) studioi 191 vende dhe territore për atë që ata e quajnë shifra e vërtetë e vdekjes globale. Disa vdekje ishin të shkaktuara nga virusi, ndërsa të tjerat ishin të lidhura me infeksionin. Kjo është për shkak se infektimi me COVID-19 mund të përkeqësojë gjendje të tjera mjekësore para-ekzistuese, të tilla si sëmundja e zemrës ose e mushkërive.

Masa e përdorur quhet vdekje e lartë, sa shumë njerëz kanë vdekur në periudhën e pandemisë krahasuar me periudhën para pandemisë.

Për të llogaritur këtë, studiuesit mblodhën të dhëna përmes kërkimeve në uebsajte të ndryshme qeveritare, Baza e të Dhënave të Vdekshmërisë Botërore, Baza e të Dhënave të Vdekshmërisë Njerëzore dhe Zyra Evropiane e Statistikave. Shkalla e vdekjeve të larta vlerësohet të ketë ndryshuar në mënyrë dramatike sipas vendit dhe rajonit, por shkalla e përgjithshme globale e llogaritur në studim është 120 vdekje për 100 mijë njerëz. Kjo do të thotë se rreth 18.2 milionë vdekje kanë ndodhur për shkak të COVID-19 në dy vite, në fillimit të vitit 2020 dhe në fund të vitit 2021.

Ato u llogaritën vetëm për periudhën e plotë të studimit, dhe jo sipas javës ose muajit, për shkak të vonesave dhe mospërputhjeve në raportimin e të dhënave të vdekjes nga COVID që mund të ndryshonin në mënyrë drastike vlerësimet, theksojnë hetuesit. Sipas hulumtimit, i cili është botuar në The Lancet, normat më të larta ishin në vendet me të ardhura më të ulëta në Amerikën Latine, Evropë dhe Afrikën nën-Sahariane. Por vdekjet ishin gjithashtu mjaft të larta në disa vende me të ardhura të larta, të tilla si Italia dhe disa pjesëve të ShBA.

Pesë vendet që vlerësohet se kanë shkallën më të lartë të vdekjeve ishin: Bolivia, Bullgaria, Eswatini, Maqedonia e Veriut dhe Lesoto. Pesë me më të ulëtat ishin: Islanda, Australia, Singapor, Zelanda e Re dhe Tajvani.

Për Mbretërinë e Bashkuar, vlerësohet se numri i përgjithshëm i vdekjeve të lidhura me COVID-19 në vitin 2020 dhe 2021 ishte i ngjashëm me të dhënat zyrtare në rreth 173 mijë me një shkallë të lartë të vdekshmërisë prej 130 vdekjesh për 100 mijë persona.

Autori kryesor Dr Haidong Wang nga Instituti për Metrikën dhe Vlerësimin e Shëndetit, tha: “Të kuptuarit e numrit të vërtetë të vdekjeve nga pandemia është jetike për vendimmarrjen efektive të shëndetit publik”.

Studimet nga disa vende, përfshirë Suedinë dhe Holandën, sugjerojnë se COVID-i ishte shkaku i drejtpërdrejtë i shumicës së vdekjeve të larta, por aktualisht nuk kemi prova të mjaftueshme për shumicën e vendndodhjeve.

“Kërkimet e mëtejshme do të ndihmojnë për të zbuluar se sa vdekje janë shkaktuar drejtpërdrejt nga COVID dhe sa kanë ndodhur si rezultat i tërthortë i pandemisë”, tha Wang.

Studiuesit parashikojnë se vdekshmëria e lartë e lidhur me pandeminë do të bie, falë vaksinave dhe trajtimeve të reja. Por ata paralajmërojnë se pandemia ende nuk ka mbaruar dhe mund të shfaqen variante të reja të rrezikshme të virusit./UBTNews/

Lajmet

Sa ka ndryshuar pas 25 vitesh lokacioni ku u xhirua seriali ikonik “Teletubbies”?

Published

on

Seti i njohur i serialit “Teletubbies” duket i panjohur 24 vjet pas përfundimit të shfaqjes, pasi pronari i tokës ka bërë ndryshim të madh.

Seriali popullor për fëmijë u transmetua fillimisht në BBC Two nga viti 1997 deri në 2001. Gjatë kësaj periudhe, xhirimet për serinë u realizuan në Wimpstone, Warwickshire.

Më shumë se dy dekada më vonë, vendi duket shumë ndryshe që nga hera e fundit kur u xhirua “Teletubbies” atje, shkruan The Sun.

Një video e shpërndarë në Instagram tregoi se deri në vitin 2007 – gjashtë vjet pas përfundimit të shfaqjes – pronari i tokës kishte krijuar një pellg gjigant për të parandaluar hyrjen e të huajve.

Deri më 2025, toka mbetet e zbrazët, edhe pse pronarët menaxhojnë një fermë dhe dyqan me produkte ujore pranë saj. Një fans shkroi: “Trishtim. Ishte shumë e rëndësishme në atë kohë. Mund të kishte qenë një destinacion turistik. Shumë fëmijë, tani të rritur, janë rritur me të”.

Një tjetër komentoi: “Fakti që gjithçka u xhirua në atë copë të vogël toke është e pabesueshme”.

Një i tretë shtoi: “Njerëzit nuk e kuptojnë që ata janë fermerë dhe nuk u intereson paratë që mund të fitonin duke shitur bileta për vizitorët nostalgjikë – ata thjesht duan paqe”.

Një i katërt: “Imagjino dikë që e donte “Teletubbies” të kishte blerë atë tokë, të shkarkonte pellgun dhe të ringjallte të gjithë setin, duke e kthyer në muze?”.

Vitin e kaluar, një nga yjet e shfaqjes u shfaq në emisionin “This Morning” me fëmijën e saj.

Jess Smith, tani 30, është e njohur për rolin si bebi në diell në shfaqjen për fëmijë. Ajo me kolegët Nikki Smedley (Laa-Laa) e John Simmit (Dispy), rikujtuan kohën e tyre në “Teletubbies”. Jess u shoqërua nga vajza, Poppy, që atëherë ishte pesë muajshe, u pyet nëse i tregon miqve për famën e saj gjatë fëmijërisë.

Jess tha: “Nuk ua them unë, por të gjithë që janë me mua e dinë, kështu që të tjerët ua tregojnë gjithkujt. Partneri im Ricky ua thotë të gjithëve, po ashtu familja e tij, edhe familja ime. Të gjithë ua tregojnë të gjithëve, kështu që nuk ka rëndësi ku shkoj, të gjithë e dinë”.

Continue Reading

Bota

​Zelensky dhe Macron bien dakord të takohen pas samitit Trump-Putin

Published

on

By

Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky dhe presidenti francez Emmanuel Macron folën sot, sipas Pallatit Élysée.

Të dy udhëheqësit ranë dakord të takohen “në momentin kur do të jetë më i dobishëm dhe efektiv” pas takimit të presidentit të SHBA-së Donald Trump dhe presidentit rus Vladimir Putin, thuhet në deklaratë.

Zelensky u takua këtë javë në Berlin me kancelarin gjerman Friedrich Merz dhe në Londër me kryeministrin britanik Keir Starmer.

Continue Reading

Bota

Trump para se të nisej për në Alaska: Rreziqet janë të larta

Published

on

By

“Rrezik i lartë!!!”: shkroi presidenti i Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Donald Trump në platformën e tij të mediave sociale, Truth, pak para se të nisej nga Uashingtoni për në Alaska, ku do të takohet me Vladimir Putinin.

Numërimi mbrapsht për takimin historik midis Donald Trump dhe Vladimir Putin po i afrohet fundit. Samiti i mesit të gushtit në Alaska përqendrohet në Ukrainë, por udhëheqësi i Kremlinit dëshiron ta përdorë atë si një mundësi për të rigjallëruar marrëdhëniet me Shtetet e Bashkuara. Axhenda e Rusisë, e cila përfshin bashkëpunimin dhe armët, është shumë më e gjerë se ajo “e zhveshur” amerikane, e cila ka një pikë të vetme në agjendë: fundin e konfliktit në Ukrainë.

Takimi midis Donald Trump dhe Vladimir Putin në Anchorage, në bazën ushtarake Elmendorf-Richardson, do të fillojë në orën 21:30 sipas kohës italiane. Vlerësohet – nëse gjithçka shkon mirë – se i gjithë takimi mund të zgjasë të paktën tre deri në katër orë, shkruan ANSA.

Putini do të shoqërohet nga tre ministra dhe disa zyrtarë besnikë: këshilltari i Kremlinit Yuri Ushakov, këshilltari për investimet e huaja Kirill Dmitriev, ministri i jashtëm Sergei Lavrov, ministri i mbrojtjes Andrei Belousov dhe ministri i financave Anton Siluanov. Delegacioni i Trump do të përfshijë gjithashtu Sekretarin e Shtetit Marco Rubio dhe të Dërguarin Special Steve Witkoff.

Samiti do të hapet me një takim ballë për ballë midis dy udhëheqësve pas dyerve të mbyllura: vetëm në një dhomë përveç përkthyesve, siç ndodhi në Helsinki. Takimi dypalësh do të pasohet nga një drekë pune dhe diskutime midis dy delegacioneve. Ai do të përfundojë me një konferencë për shtyp, e cila pritet të jetë e përbashkët, përveç nëse dialogu ndërlikohet.

Continue Reading

Lajmet

Sunderlandi e zyrtarizon kapitenin e ri Granit Xhaka

Published

on

Ylli kosovar Granit Xhaka i cili u transferua pak javë më parë në ekipin e Sunderlandit, po konsiderohet si një lider i lindur, pasi që përfaqësuesit zviceran iu besua edhe shiriti i kapitenit, duke e pasur parasysh lidershipin e tij dhe përvojën e madhe.

Madje klubi anglez përmes rrjeteve sociale e zyrtarizoi vendimin që mesfushorit me tipare defanzive t’ia besojë shiritin e kapitenit.

“Granit Xhaka, kapiten i ri i Sunderland AFC”, shkroi klubi anglez.

E ish-futbollisti i Baselit, Borussia Monchengladbachut, Arsenalit dhe Bayer Leverkusenit, tha se ndihet krenar që iu besua kjo përgjegjësi dhe privilegj.

“Më bën jashtëzakonisht krenar që jam kapiten i këtij klubi dhe i kësaj skuadre. Shpresoj të tregoj lidershipin tim brenda dhe jashtë fushës, duke ndihmuar shokët e mi të skuadrës në qendrën stërvitore dhe në të gjithë klubin”, u shpreh 32 vjeçari.

Continue Reading

Të kërkuara