Lajmet

Numri i vdekjeve nga COVID-i ndoshta tri herë më i lartë se sa thonë të dhënat

Raporti i tyre vjen dy vjet nga dita kur Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSh) shpalli për herë të parë pandeminë.

Published

on

Më shumë se 18 milionë njerëz, që do të thotë tre herë më shumë se sa sugjerojnë të dhënat zyrtare – ndoshta kanë vdekur për shkak të COVID-19, thonë studiuesit.

Raporti i tyre vjen dy vjet nga dita kur Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSh) shpalli për herë të parë pandeminë. Një ekip nga Universiteti i Uashingtonit në Shtetet e Bashkuara të Amerikës (ShBA) studioi 191 vende dhe territore për atë që ata e quajnë shifra e vërtetë e vdekjes globale. Disa vdekje ishin të shkaktuara nga virusi, ndërsa të tjerat ishin të lidhura me infeksionin. Kjo është për shkak se infektimi me COVID-19 mund të përkeqësojë gjendje të tjera mjekësore para-ekzistuese, të tilla si sëmundja e zemrës ose e mushkërive.

Masa e përdorur quhet vdekje e lartë, sa shumë njerëz kanë vdekur në periudhën e pandemisë krahasuar me periudhën para pandemisë.

Për të llogaritur këtë, studiuesit mblodhën të dhëna përmes kërkimeve në uebsajte të ndryshme qeveritare, Baza e të Dhënave të Vdekshmërisë Botërore, Baza e të Dhënave të Vdekshmërisë Njerëzore dhe Zyra Evropiane e Statistikave. Shkalla e vdekjeve të larta vlerësohet të ketë ndryshuar në mënyrë dramatike sipas vendit dhe rajonit, por shkalla e përgjithshme globale e llogaritur në studim është 120 vdekje për 100 mijë njerëz. Kjo do të thotë se rreth 18.2 milionë vdekje kanë ndodhur për shkak të COVID-19 në dy vite, në fillimit të vitit 2020 dhe në fund të vitit 2021.

Ato u llogaritën vetëm për periudhën e plotë të studimit, dhe jo sipas javës ose muajit, për shkak të vonesave dhe mospërputhjeve në raportimin e të dhënave të vdekjes nga COVID që mund të ndryshonin në mënyrë drastike vlerësimet, theksojnë hetuesit. Sipas hulumtimit, i cili është botuar në The Lancet, normat më të larta ishin në vendet me të ardhura më të ulëta në Amerikën Latine, Evropë dhe Afrikën nën-Sahariane. Por vdekjet ishin gjithashtu mjaft të larta në disa vende me të ardhura të larta, të tilla si Italia dhe disa pjesëve të ShBA.

Pesë vendet që vlerësohet se kanë shkallën më të lartë të vdekjeve ishin: Bolivia, Bullgaria, Eswatini, Maqedonia e Veriut dhe Lesoto. Pesë me më të ulëtat ishin: Islanda, Australia, Singapor, Zelanda e Re dhe Tajvani.

Për Mbretërinë e Bashkuar, vlerësohet se numri i përgjithshëm i vdekjeve të lidhura me COVID-19 në vitin 2020 dhe 2021 ishte i ngjashëm me të dhënat zyrtare në rreth 173 mijë me një shkallë të lartë të vdekshmërisë prej 130 vdekjesh për 100 mijë persona.

Autori kryesor Dr Haidong Wang nga Instituti për Metrikën dhe Vlerësimin e Shëndetit, tha: “Të kuptuarit e numrit të vërtetë të vdekjeve nga pandemia është jetike për vendimmarrjen efektive të shëndetit publik”.

Studimet nga disa vende, përfshirë Suedinë dhe Holandën, sugjerojnë se COVID-i ishte shkaku i drejtpërdrejtë i shumicës së vdekjeve të larta, por aktualisht nuk kemi prova të mjaftueshme për shumicën e vendndodhjeve.

“Kërkimet e mëtejshme do të ndihmojnë për të zbuluar se sa vdekje janë shkaktuar drejtpërdrejt nga COVID dhe sa kanë ndodhur si rezultat i tërthortë i pandemisë”, tha Wang.

Studiuesit parashikojnë se vdekshmëria e lartë e lidhur me pandeminë do të bie, falë vaksinave dhe trajtimeve të reja. Por ata paralajmërojnë se pandemia ende nuk ka mbaruar dhe mund të shfaqen variante të reja të rrezikshme të virusit./UBTNews/

Aktualitet

Sot shënohet Dita e Kushtetutës

Published

on

17 vjet më parë, Kosova u bë me aktin më të lartë juridik, dokumentin bazë të shtetësisë, Kushtetutën e Republikës së Kosovës duke i dhënë fund qeverisjes së Kosovës në bazë të rezolutës së Kombeve të Bashkuara 1244.

17 shkurti i vitit 2008 shënoi Kosovën në hartat politike të shteteve të pavarura ndërsa dy muaj më pas Kuvendi i Kosovës ratifikoi Kushtetutën e Republikës së Kosovës e cila më 15 qershor të po atij viti hyri në fuqi.

Kushtetuta e Kosovës u ratifikua më 9 prill 2008 dhe hyri në fuqi më 15 qershor 2008.

Kushtetuta është akti më i lartë juridik, që garanton të drejtat dhe liritë themelore të të gjithë qytetarëve të vendit.

Pjesa më e madhe e kësaj kushtetute rrjedh nga Plani i ish-presidentit Martti Ahtisaari, duke i dhënë kështu të drejta specifike grupeve minoritare dhe një ambient më të sigurt për të gjithë qytetarët e Kosovës.

Kushtetuta e definon Kosovën si një shtet me pikëpamje neutrale ndaj fesë – neni 8. Ajo ka 14 kapituj dhe 162 nene.

9 Prilli është zyrtarisht festë shtetërore në Kosovë që do të thotë se institucionet pushojnë sot (E mërkurë). /UBT News/

Continue Reading

Bota

Mattarella pret mbretin Charles në Pallatin Quirinale

Published

on

Mbreti Charles III dhe mbretëresha Camilla u takuan sot me presidentin italian, Sergio Mattarella, në ditën e dytë të vizitës shtetërore në Itali. Ky është udhëtimi i parë i mbretit pas largimit nga spitali, ku ai u trajtua për kancer, sipas informacioneve të agjencisë AP.

Mbreti Charles dhe Camilla u shoqëruan nga një grup rojesh presidenciale dhe u përshëndetën nga presidenti Mattarella në oborrin e Pallatit Quirinale, ku do të zhvillohet një banket shtetëror nesër në mbrëmje. Ky banket do të shënojë jo vetëm vizitën e mbretërorëve britanikë, por edhe 20-vjetorin e martesës së çiftit mbretëror.

Mbreti Charles do të takohet nesër me kryeministren italiane, Giorgia Meloni, përpara se të mbajë një fjalim në një seancë të përbashkët të Parlamentit italian – një ngjarje historike, pasi është hera e parë që një monark britanik merr pjesë në një fjalim të tillë.

Gjatë vizitës së tij, mbreti Charles do të theksojë lidhjet e ngushta mes Britanisë së Madhe dhe Italisë, dy aleatëve të NATO-s, në një periudhë kur këto dy shtete po përpiqen të forcojnë mbështetjen për luftën e Ukrainës kundër Rusisë.

Pjesë e vizitës treditore të mbretit dhe mbretëreshës do të jetë një udhëtim në Ravena, në rajonin verior Emilia Romagna, të enjten, për të përkujtuar 80-vjetorin e çlirimit të qytetit nga forcat aleate gjatë Luftës së Dytë Botërore./UBTNews/

 

Continue Reading

Bota

Koreja e Jugut do të mbajë zgjedhjet presidenciale më 3 qershor

Published

on

Koreja e Jugut do të mbajë zgjedhjet presidenciale më 3 qershor, pas vendimit të Gjykatës Kushtetuese që e hoqi Yoon Suk Yeol nga presidenca. Yoon u fajësua nga parlamenti në dhjetor për shpalljen e një deklarate të kontestuar lidhur me ligjin ushtarak. Pas një shqyrtimi të kërkesës për shkarkimin e tij, gjykata la në fuqi këtë vendim më 4 prill, duke detyruar mbajtjen e zgjedhjeve të parakohshme brenda 60 ditëve.

Presidenti në detyrë, Han Duck-soo, njoftoi datën e zgjedhjeve dhe theksoi se vendi duhet të “shërohet shpejt nga plagët” dhe të ecë përpara. Shpallja e ligjit ushtarak nga Yoon kishte krijuar pasiguri politike të thellë në vend, duke nxjerrë në pah ndarjet e thella shoqërore në Kore.

Yoon e shpalli ligjin ushtarak për të trajtuar kërcënimet e “forcave anti-shtetërore” dhe Koreës së Veriut, por shpejt u kuptua se kjo lëvizje ishte më shumë një pasojë e problemeve të tij të brendshme politike sesa një reagim ndaj kërcënimeve të jashtme.

Disa politikanë kanë shprehur interesin për të kandiduar në zgjedhjet presidenciale, përfshirë ministrin e punës Kim Moon-soo, i cili dha dorëheqjen këtë javë për të nisur fushatën e tij. Ahn Cheol-soo, një ligjvënës nga Partia e Pushtetit Popullor, gjithashtu ka hedhur kandidaturën për president.

Përveç krizës politike, Koreja e Jugut po përballet edhe me sfida të reja ekonomike, për shkak të tarifave të larta që janë shpallur nga Presidenti amerikan, Donald Trump. Shuma prej 25% për eksportet nga Koreja e Jugut në SHBA ka shtuar presionin mbi ekonominë e vendit, dhe autoritetet po kërkojnë negociata me administratën e Trump për të zbutur pasojat.

Continue Reading

Bota

‘Vidhnin’ turistët, Italia gjobit agjencitë e biletave të Koloseut Romak me 20 milionë euro

Published

on

Autoriteti i konkurrencës i Italisë ka vendosur gjoba në vlerë 20 milionë euro për një grup operatorësh turistikë që përdornin praktika të papërshtatshme për të grumbulluar bileta për Koloseun Romak, duke e bërë të vështirë për turistët të blinin bileta standarde me çmim të rregullt për këtë atraksion turistik të njohur.

Hetimi, i nisur në korrik të vitit 2023 pas ankesave të shumta, ka zbuluar se biletat për Koloseun ishin shpesh të papërballueshme për vizitorët individualë për shkak të strategjive të grumbullimit të biletave nga disa agjenci, duke i bërë ato të papërshtatshme dhe të pamundura për t’u blerë në çmimin standard.

Autoriteti i konkurrencës (ACGM) ka raportuar se ky grumbullim i biletave ka çuar në “mosdisponueshmëri të konsiderueshme dhe të zgjatur” të biletave me çmime zyrtare, duke detyruar turistët të blinin bileta me çmime të rritura, shpesh të shoqëruara me shërbime shtesë si guidat turistike dhe mundësinë për të shmangur radhët.

Shoqëria e Kulturës së Kooperativës, që menaxhoi shitjet e biletave për Koloseun nga viti 1997 deri në 2024, ka marrë pjesën më të madhe të gjobës, me një shumë prej 7 milionë euro, për dështimin në parandalimin e grumbullimit të biletave dhe rezervimin e një pjese të madhe për paketat turistike me udhëzues.

Gjithashtu, gjashtë operatorë turistikë nga Italia, Gjermania, Holanda dhe Irlanda janë gjobitur për përdorimin e sistemeve automatike të blerjes së biletave (bots), që shpesh kanë blerë bileta në sasi të mëdha, duke i bërë ato të papërballueshme për turistët individualë.

Çmimi i biletës për të hyrë në Koloseun për të rritur është 18 € për vizitë, përfshirë mundësinë për të qëndruar deri në 20 minuta në katin kryesor të këtij monumenti të famshëm. Koloseu ishte atraksioni më i vizituar i Italisë në vitin 2023, me mbi 12.3 milionë vizitorë.

Drejtoria e Koloseumit ka refuzuar të komentojë mbi gjobat, duke u fokusuar vetëm në faktin se kjo është një nga pikat kryesore turistike për vendin, dhe ka konfirmuar angazhimin për të siguruar një përvojë më të mirë për vizitorët e ardhshëm./UBTNews/

Continue Reading

Të kërkuara