Lajmet

“Nuk ka shtretër, nuk ka mjekë”: Krizë në sistemin shëndetësor në Mbretërinë e Bashkuar

Situata po përshkruhet si kriza më e keqe që nga krijimi i NHS në 1948.

Published

on

Pesëvjeçari Yusuf Mahmud Nazir vdiq nga pneumonia pasi u dërgua në shtëpi, pavarësisht se një mjek e përshkroi mahisjen e bajameve të tij si më të keqen që kishte parë ndonjëherë.

Martin Clark, 68 vjeç, u dërgua në spital nga familja e tij pasi ata pritën 45 minuta për një ambulancë kur ai pësoi dhimbje gjoksi në shtëpi. Ai vdiq nga një arrest kardiak.

Ndërsa infermierët hynë në grevë të mërkurën, me fokusin e tyre pagat e ulëta, shtrirja e krizës me të cilën përballen pacientët në Shërbimin Shëndetësor Kombëtar të Mbretërisë së Bashkuar (NHS) ka filluar të zbulohet.

“Ne shkojmë në punë çdo ditë si infermiere dhe bëjmë më të mirën, dhe më e mira nuk është e mjaftueshme tani, dhe kjo për shkak se ngarkesa jonë e punës vazhdon të rritet dhe burimet tona nuk përputhen me atë”, thotë Orla Dooley, një infermiere e urgjencës për AFP.

“Kjo (grevë) ka të bëjë me nënat e njerëzve që janë në shtëpi në komunitet që kanë atak në zemër dhe nuk kanë trajtim, sepse nuk ka ambulanca për të shkuar tek ata.

Bëhet fjalë për atë që babai juaj nuk ka bërë një operacion për kancer, sepse nuk ka shtrat ku ai të shkojë pas operacionit.

Dhe bëhet fjalë për gjyshen tuaj që vdes vetë në një repart sepse nuk ka infermiere që t’i mbajë dorën sepse thjesht nuk ka mjaft infermierë. Për këtë bëhet fjalë”, thotë ajo.

Situata po përshkruhet si kriza më e keqe që nga krijimi i NHS në 1948, me një fokus të veçantë në aksidentet dhe urgjencën (A&E), por që përfshin gjithashtu kohë më të gjata pritjeje për termine dhe trajtime të tjera.

Sipas NHS England, një rekord 54,532 njerëz në dhjetor pritën për më shumë se 12 orë pasi arritën në A&E.

Pritja mesatare për një ambulancë për pacientët e kategorisë së dytë është më shumë se 90 minuta. Koha e synuar është 18 minuta.

Mjeku i A&E Waheed Arian tha për The Times këtë javë se një herë u përball me 14 ambulanca të rreshtuara jashtë spitalit të tij në Coventry, Anglinë qendrore.

“Më duhej të hapja çdo ambulancë dhe të shikoja brenda dhe të vendosja se cili pacient mund të hynte sepse kishim vetëm dy shtretër” tha ai, transmeton UBT News.

“Ata të gjithë po vuanin, të gjithë duhet të kishin një shtrat. NHS është nën stres të tillë saqë na kërkohet të bëjmë gjëra që nuk duhet t’i bëjmë”.

Në Rotherham, xhaxhai i një djaloshi të quajtur Jusuf, Zaheer Ahmed, tha se atyre iu tha se “nuk kishte shtretër dhe nuk kishte mjaft mjekë” kur ata iu lutën që ai të pranohej.

“Ata vazhduan të na thoshin, ‘ne kemi një mjek. Çfarë doni të bëjmë? Nuk kemi shtretër në dispozicion”, tregoi ai për mediat britanike.

Vdekje të tepërta
Punonjësit e ambulancës, të cilët nisën një raund të parë të grevës në dhjetor dhe pritet të dalin përsëri në javët e ardhshme, fajësojnë situatën me vonesat në pranimet jashtë A&E.

Qeveria ia atribuon vështirësitë efekteve të pandemisë, por një rritje e vdekjeve të tepërta vitin e kaluar i është fajësuar pjesërisht edhe krizës së personelit.

Cilado qoftë arsyeja, kjo nuk është ngushëllim për Matthew Simpson, gruaja e të cilit Teresa, 54 vjeçe, kishte diabet dhe sëmundjen e dobësimit të muskujve, distrofinë miotonike. Ajo vdiq pas gati 17 orësh duke pritur për ndihmë.

Simpson, 47 vjeç, nga Hull, në Anglinë veriore, tha se ai thirri numrin e urgjencës 999. Të dy ranë në gjumë ndërsa prisnin mjekët, por kur Simpson u zgjua e gjeti gruan e tij të pajetë, përcjell UBT News.

Mjekët e ndihmës mjekësore përfundimisht mbërritën ndërsa ai po përpiqej ta ringjallte atë.

“Njëqind për qind besoj se nëse do të arrinin te gruaja ime pas gjashtë orësh, ajo do të ishte ende këtu”, tha ai për Sky News.

Darrel Wilson, 54 vjeç, nga Stokporti, thotë se infermierët i thanë se ai nuk do të kishte mbijetuar nëse gruaja e tij nuk do ta çonte vetë në spital.

Wilson tha se infermierët i thanë atij se “nuk do të ishte gjallë” nëse do të kishte pritur për ambulancën./UBTNews/

Rajoni

Ujërat e Kosovës: Sfida dhe zgjidhjet e qëndrueshme sipas Profesor Hazir Çadrakut

Published

on

Profesor i UBT-së, Hazir Çadraku, ishte mysafirë i radhës në podcastin tonë, ku foli për gjendjen aktuale të ujërave në Kosovë, duke theksuar rëndësinë e menaxhimit të qëndrueshëm dhe parandalimit të krizave të mundshme ujore në të ardhmen.

Sipas Profesor Çadrakut, sfidat që përballet Kosova janë të dyfishta: ndikimet klimatike dhe aktiviteti i pakontrolluar i njeriut.

Institucionet arsimore dhe kërkimi shkencor, sipas Profesor Çadrakut, luajnë një rol kyç në parandalimin e krizave ujore. Ai nënvizoi rëndësinë e punës intensive kërkimore në terren dhe publikimeve ndërkombëtare për të siguruar vendimmarrje të bazuar në të dhëna dhe fakte shkencore.

Për më shumë ndiqni podcastin: PODCAST

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Profesori bullgar Dimitar Keranov ligjëroi në UBT mbi të ardhmen evropiane të Kosovës dhe përvojën e Bullgarisë

Published

on

Në kuadër të aktiviteteve akademike dhe ligjëratave tematike me ekspertë ndërkombëtarë, UBT ka mirëpritur Dr. Dimitar Keranov, politolog dhe ekspert i sigurisë ndërkombëtare, i cili mbajti ligjëratën me temën “Kosova’s European Future: What Bulgaria’s Experience Can Offer”, para studentëve të programit të Studimeve të Sigurisë.

Ligjërata u fokusua në rrugëtimin evropian të Kosovës, sfidat e integrimit, si dhe mësimet që mund të nxirren nga përvoja e Bullgarisë në proceset e anëtarësimit në Bashkimin Evropian, duke vënë theks të veçantë në çështjet e sigurisë, qëndrueshmërisë demokratike dhe përballjes me kërcënimet hibride.

Në këtë aktivitet akademik ishin të pranishëm edhe dekania e Fakultetit, Hajdi Xhixha, si dhe prodekani Arian Kadriu, të cilët vlerësuan rëndësinë e përfshirjes së ekspertëve ndërkombëtarë në procesin mësimor dhe në zgjerimin e perspektivës akademike të studentëve të UBT-së.

Dr. Dimitar Keranov është anëtar i Bordit Drejtues të Bulgarian Institute for International Politics (BIIP) dhe njihet si një nga zërat e rëndësishëm në fushën e politikës së jashtme, sigurisë dhe demokracisë në Evropën Juglindore. Fushat e tij të specializimit përfshijnë kërcënimet hibride, reziliencën demokratike dhe sigurinë ndërkombëtare, me fokus të veçantë në vendet që përballen me presione gjeopolitike.

Ai ka një përvojë të pasur profesionale në institucione prestigjioze ndërkombëtare, përfshirë German Marshall Fund of the United States dhe Institut für Europäische Politik në Berlin, ku ka kontribuar në analiza politike dhe kërkime shkencore mbi zgjedhjet, ndikimin e huaj dhe qeverisjen demokratike.

Publikimet dhe analizat e Dr. Keranov janë cituar nga media ndërkombëtare me ndikim të madh, si The New York Times dhe Euronews, duke e bërë atë një referencë të rëndësishme në debatet bashkëkohore mbi sigurinë dhe demokracinë. Ai është gjithashtu anëtar i American Political Science Association dhe flet rrjedhshëm më shumë se dhjetë gjuhë, çka i mundëson një qasje krahasuese dhe ndërkombëtare ndaj sfidave globale të sigurisë.

Ligjërata u prit me interes të veçantë nga studentët, të cilët patën mundësi të diskutojnë drejtpërdrejt me ligjëruesin për rolin e Kosovës në arkitekturën evropiane të sigurisë, sfidat aktuale rajonale dhe rëndësinë e përgatitjes akademike për profesionistët e ardhshëm të kësaj fushe.

Përmes aktiviteteve të tilla, UBT vazhdon të forcojë profilin e tij ndërkombëtar dhe të ofrojë një arsim cilësor, të lidhur ngushtë me zhvillimet aktuale globale dhe me praktikat më të mira akademike dhe profesionale.

Continue Reading

Vendi

Zgjerimi urban i Prishtinës analizohet shkencërisht në një temë masteri nga studentja e UBT-së, Eglantina Buja

Published

on

Prishtina ka qenë në fokus të një analize të thelluar shkencore mbi zhvillimin dhe zgjerimin e saj urban, përmes temës së masterit të kandidates nga UBT, MSc. Eglantina Buja, e cila u mbrojt me sukses në kuadër të studimeve pasuniversitare.

Tema me titull “Analizë sasiore e shtrirjes dhe zgjerimit urban në Prishtinë për periudhën 1990–2024” u prezantua para komisionit profesional, i përbërë nga Prof. Dr. Egzon Bajraktari (kryetar), Prof. Dr. Edon Maliqi (mentor) dhe Dr. sc. Elvida Pallaska (anëtare).

Studimi trajton transformimet urbane të kryeqytetit gjatë një periudhe 34-vjeçare, duke përfshirë kohën e okupimit, periudhën e pasluftës dhe zhvillimet pas shpalljes së pavarësisë së Kosovës. Përmes përdorimit të të dhënave të hapura dhe metodave bashkëkohore shkencore, tema ofron një pasqyrë të qartë dhe të matshme të zgjerimit urban të Prishtinës.

Analiza është realizuar mbi bazën e imazheve satelitore Landsat 5 TM dhe Landsat 8 OLI, të përpunuara përmes klasifikimit të mbikëqyrur (Supervised Classification) në platformën Google Earth Engine, si dhe përmes analizave hapësinore me sisteme GIS. Si rezultat, janë gjeneruar harta tematike dhe produkte vizuale që dokumentojnë ndryshimet urbane ndër vite.

Të dhënat tregojnë një rritje të ndjeshme të sipërfaqes së ndërtuar në Prishtinë – nga 437.5 hektarë në vitin 1990 në mbi 1,410 hektarë në vitin 2024, që përfaqëson një zgjerim urban mbi 220%, një ritëm që tejkalon dukshëm rritjen e popullsisë. Ky zhvillim ka ndikuar në kalimin nga një strukturë urbane kompakte drejt një forme më të shpërndarë dhe të fragmentuar, duke sjellë sfida serioze për planifikimin hapësinor, infrastrukturën dhe përdorimin efikas të tokës.

Studimi identifikon gjithashtu zonat kryesore të zgjerimit urban dhe vë në pah ndikimin e ndërtimeve informale dhe mungesës së planifikimit të qëndrueshëm urban. Në përfundim, tema ofron rekomandime konkrete për vendimmarrësit, duke theksuar nevojën për zhvillim kompakt, forcim institucional dhe përdorim sistematik të teknologjive gjeohapësinore në monitorimin urban.

Me rastin e diplomimit, kandidatja u vlerësua për qasjen serioze akademike, rigorozitetin metodologjik dhe kontributin e vlefshëm në studimet e zhvillimit urban të Prishtinës.

UBT vazhdon të dëshmojë përkushtimin e tij ndaj kërkimit shkencor dhe formimit të kuadrove profesionale që kontribuojnë drejtpërdrejt në analizën dhe zgjidhjen e sfidave zhvillimore të vendit.

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Rektori i UBT-së, Edmond Hajrizi, bëhet zyrtarisht anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave

Published

on

Rektori i UBT-së, Edmond Hajrizi bëhet anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave, në bazë të kontributit të tij të jashtëzakonshën në shkencë dhe teknologji, si dhe duke u bërë i vetmi dhe i pari shkencëtar nga Kosova që i bashkohet këtij institucioni prestigjioz. Diploma e anëtarësimit iu dorëzua gjatë një ceremonie solemne nga Kryetari dhe Nënkryetari i Akademisë, në Qendrën Evropiane për Shkencë (CERN) në Gjenevë, Zvicër.

Ky anëtarësim përfaqëson një njohje ndërkombëtare për kontributin e Rektorit Hajrizi në avancimin e arsimit të lartë, kërkimit shkencor dhe inovacionit në Kosovë, si dhe forcon lidhjet e vendit me komunitetin akademik evropian dhe botëror.

“Ky është një moment jashtëzakonisht i rëndësishëm, jo vetëm për mua personalisht, por edhe për Kosovën dhe komunitetin tonë shkencor. Anëtarësimi im në Akademinë Evropiane të Shkencës hap dyert e kësaj akademie prestigjioze për vendin tonë dhe për gjeneratat e reja të shkencëtarëve kosovarë,” ka thënë Rektori Hajrizi.

Rektori Hajrizi theksoi rëndësinë dhe domethënien e këtij anëtarësimi, duke shprehur falënderimet e tij dhe duke ndarë vizionin për të ardhmen.

“Ky anëtarësim përfaqëson vlerësimin e punës sime mbi 30-vjeçare në fushën e shkencës dhe teknologjisë, dhe më jep një motiv shtesë për të vazhduar angazhimin në forcimin e arsimit cilësor, avancimin e kërkimit shkencor dhe lidhjen e institucioneve akademike të Kosovës me rrjetet evropiane të dijes dhe inovacionit. Dëshiroj të shpreh mirënjohjen time të thellë për të gjithë ata që kontribuan në nominimin dhe vlerësimin tim. Një falënderim i veçantë shkon për familjen time dhe për kolegët e mi, për mbështetjen e vazhdueshme dhe bashkëpunimin profesional gjatë gjithë këtyre viteve”, u shpreh Rektori Hajrizi.

Akademia Evropiane e Shkencave është e njohur për promovimin e ekselencës shkencore, kërkimit ndërdisiplinar dhe inovacionit, duke përfshirë në radhët e saj studiues me reputacion të lartë ndërkombëtar, përfshirë edhe laureatë të Çmimit Nobel.

Nën udhëheqjen e Prof. Dr. Edmond Hajrizi, UBT është pozicionuar si një institucion lider në arsimin e lartë, kërkimin shkencor, inovacionin dhe sipërmarrjen në rajonin e Evropës Juglindore, duke krijuar mundësi të reja për studentët, akademikët dhe institucionet partnere.

Continue Reading

Të kërkuara