Shëndeti
Njerëzit me këtë grup gjaku janë më të rrezikuarit për të pësuar goditje në tru
Ata me grupin e gjakut O kanë më pak gjasa të kenë një goditje të tillë.
Published
1 year agoon
By
Betim GashiNjerëzit me grupin A të gjakut mund të jenë në rrezik më të lartë për të pasur një goditje në tru para moshës 60 vjeçare në krahasim me grupet e tjera të gjakut, kanë zbuluar studiuesit. Sakaq ata me grupin e gjakut O kanë më pak gjasa të kenë një goditje të tillë.
Hulumtimi u krye nga një ekip i udhëhequr nga shkencëtarë nga Shkolla e Mjekësisë e Universitetit të Maryland në Shtetet e Bashkuara, të cilët shikuan lidhjen midis lidhjes së grupit të gjakut dhe shanseve të tyre për të pësuar goditje në tru.
Për ta bërë këtë, ata shikuan të dhënat nga 48 studime gjenetike mbi goditjet ishemike te të rriturit midis moshës 18 dhe 59 vjeç. Goditjet në tru shkaktohen nga një bllokim i rrjedhës së gjakut në tru.
Në total, studimet përfshinin rreth 17 mijë pacientë me goditje në tru dhe gati 600 mijë kontrolle të shëndetshme që nuk kishin përjetuar kurrë një goditje në tru.
“Ne ishim të interesuar në përpjekjen për të identifikuar përcaktuesit gjenetikë të goditjes në tru”, tha për Euronews hetuesi kryesor i studimit Braxton Mitchell.
Njerëzit kanë katër grupe kryesore të gjakut, A, B, AB dhe O, dhe grupi i gjakut i një personi përcaktohet nga gjenet që trashëgojnë nga prindërit e tyre.
“Të kesh grupin e gjakut A rrit rrezikun me rreth 16 për qind për sulmin e hershëm në tru”, tha Mitchell.
“Nëse keni grupin e gjakut O, keni 12 për qind më pak gjasa të merrni infarkt, krahasuar me vetëm 4 për qind më pak gjasa për të marrë infarkt të mëvonshëm”.
Ata theksojnë se ata me grupin A të gjakut nuk duhet të shqetësohen për të pasur një goditje të hershme, ose të përfshihen në ekzaminime shtesë.
“Klinikisht, ne nuk duhet të shqetësohemi për grupet tona të gjakut që na vënë në rrezik të lartë për goditje në tru”, tha Mitchell.
“Ka faktorë të tjerë rreziku për goditje në tru që janë shumë më të rëndësishëm, si hipertensioni dhe pirja e duhanit. Pra, nëse duam të zvogëlojmë rrezikun e goditjes në tru, këta janë me të vërtetë faktorët që duhet t’u kushtojmë vëmendje”.
Është ende e paqartë se pse grupi i gjakut A e jep këtë rrezik më të lartë, por studiuesit mendojnë se mund të ketë të bëjë me faktorët e koagulimit të gjakut.
Studime të tjera kanë sugjeruar që ata me një grup gjaku A kanë një rrezik pak më të lartë të zhvillimit të mpiksjes së gjakut në këmbë, e njohur si tromboza e venave të thella.
Lloji i gjakut i lidhur me rrezikun e kushteve të tjera
Një studim nga shkencëtarët nga Shkolla e Shëndetit Publik të Harvardit zbuloi se njerëzit me grupe gjaku A, B ose AB kanë një rrezik më të lartë për sëmundje koronare të zemrës sesa njerëzit me grup gjaku O.
Ata me grupin më të rrallë të gjakut, AB, kishin rrezikun më të madh.
Studime të tjera kanë sugjeruar që njerëzit me grupin A të gjakut kanë një rrezik më të lartë të kancerit të stomakut , krahasuar me ata me grupe të tjera gjaku.
‘Hap i madh’ drejt ndihmës për të reduktuar rrezikun e goditjes në tru
Duke komentuar gjetjet, Clare Jonas nga Shoqata e Bamirësisë në Mbretërinë e Bashkuar për Stroke tha se rezultatet ishin një “hap i madh” drejt monitorimit më të mirë të faktorëve të rrezikut për goditjen e hershme.
“Shumica e goditjeve në tru ndodhin tek njerëzit e moshuar, për arsye që ne zakonisht jemi të vetëdijshëm si presioni i lartë i gjakut, trashja e arterieve ose fibrilacioni atrial”, tha ai.
Jonas, i cili është Drejtues i Kërkimit të Komunikimit dhe Angazhimit në Shoqatën Stroke.
“Shkaktarët e goditjes në tru tek të rriturit më të rinj nuk janë kuptuar mirë, gjë që e bën më të vështirë parandalimin e tyre”, tha ajo në një deklaratë.
“Ne nuk e dimë ende pse njerëzit me grupin e gjakut A mund të jenë në rrezik të shtuar të goditjes së hershme. Kjo do të thotë se ne nuk mund të zhvillojmë ende parandalime të synuara për goditjen e hershme në tru”.
Mishi i peshkut, ndryshe nga mishrat e tjerë, përmban me shumicë acide yndyrore të pangopura të emërtuara si 11-13 dhe Omega-3.
Yndyrat të cilat përmbajnë shumë acide yndyrore të pangopura, janë më pak të rrezikshmet sa i përket shëndetit të zemrës dhe të enëve të gjakut. Vajrat bimore përmbajnë më shumë acide yndyrore të pangopura krahasuar me vajrat shtazore më i miri është vaji i peshkut.
Acidet yndyrore të vajit të peshkut luajnë rol të rëndësishëm në sistemin nervor dhe në shëndetin e trurit të fëmijëve.
Në rastet kur këto acide mungojnë në periudhën e foshnjërisë, në moshat e mëvonshme mund të vihet re prirje drejt depresionit.
Studimet kanë zbuluar se konsumi i peshkut te të rriturit luan rol të rëndësishëm në mbrojtjen e shëndetit të zemrës dhe të enëve të gjakut.
Fakti që acidet yndyrore gjenden edhe në qumështin e nënës, është mëse i mjaftueshëm për të kuptuar rëndësinë e vajit të peshkut.
Ky ushqim i pajisur me dobi të këtij niveli që na është ofruar në emër të shëndetit, duhet konsumuar sa më shumë të jetë e mundur dhe duhet të jemi të kujdesshëm që të jetë i freskët.
Shëndeti
Dieta me vezë/ A është efektive për humbjen në peshë?
Published
2 days agoon
January 29, 2025Një nga temat me interesante në kërkimet shkencore për dietat dhe jetesën e shëndetshme është roli i vezeve dhe proteinave që trupi mund të marrë prej tyre.
Veza është burim i pasur i proteinave, acidit folik e vitaminës B12, të cilat mund t’i japin trupit një numër të madh të elementeve ushqyes.
Çfarë është dieta e vezëve?
Përshkruan plan ushqimor të përqendruar rreth vezëve. Kjo është mënyrë e re për të humbur peshë duke përdorur ushqime bazuar në një nga mënyrat më të zakonshme të të ngrenit siç janë vezët e pules. Ky program është një plan me kalori të ulëta, përmban pak karbohidrate dhe me sasi të larta të proteinave, i projektuar për të ndihmuar në humbjen e peshës në mënyrë të shpejtë, pa humbur masën muskulare.
Çfarë përmban dieta e vezëve?
Nuk është një plan formal diete apo ushqyerje i përcaktuar në një libër apo një vakt që mund ta blini në restorant. Megjithëse ka shumë versione të kësaj diete, ajo konsiston në përfshirjen e 1 veze në ditë në vaktet tuaja ose në ushqyerjen vetëm me vezë të ziera.
Hani tre vakte në ditë duke përjashtuar ngrënien ne mes të vakteve dhe do të pini vetëm ujë. Të gjitha llojet e dietave kërkojnë që veza të jetë pjesë kryesore e vakteve. Përveç saj do të përfshini mish pule, peshk e perime të ziera që nuk përmbajnë karbohidrate.
Çfarë thonë ekspertët?
Vezët janë thesar i vogël që ofron proteina, kolinë, vitaminë D, lutein e shumë vlera tjera. Dieta e vezëve është e varfër në karbohidrate, gjë që çon në rritjen e ndjenjës së urisë. Konsumimi i ushqimeve të njëjta çdo ditë bëhet i mërzitshëm. Edhe pse dieta e vezëve mund të jetë mënyrë e shpejtë për të humbur peshë, është e rëndësishme të konsultoheni me ekspertë në fushën e nutricionizmit. /UBT News/
Kuriozitete
Studimi i ri: Inteligjenca artificiale mund t’i identifikojë gratë që rrezikohen nga kanceri në gji
Published
2 days agoon
January 29, 2025Inteligjenca artificiale mund t’i identifikojë gratë që janë të rrezikuara nga kanceri në gji, disa vjet para se të diagnostikohen, ka thënë Instituti Norvegjez i Shëndetit Publik të martën.
Pesë hulumtuesve të këtij Instituti, Universitetit të Kalifornisë dhe Universitetit të Uashingtonit, u është dhënë qasje në programin komercial të inteligjencës artificiale, i cili në mënyrë retroaktive ka analizuar mamografitë e 116.495 grave që kanë marrë pjesë në programin norvegjez në periudhën 2004 – 2018.
Në total, 1.607 e grave janë përballur më vonë kancer në gji. Algoritmi ka arritur të verifikojë cilat gra kanë pasur rrezik më të madh të zhvillimit të kancerit në gji, madje edhe se cili prej gjinjve ka qenë më i rrezikuar, katër deri në gjashtë vjet para diagnostikimit.
“Ne e kemi vërejtur se gjiri që ka zhvilluar kancer, ka pasur pikë në sistem dyfish më shumë, sesa gjiri tjetër”, ka thënë Solveig Hofvind, gruaja që udhëheq programin për detektim të kancerit në gji përmes programit me inteligjencë artificiale.
“Studimi tregon se algoritmet që tashmë janë të qasshme në treg mund të përdoren për të zhvilluar programe detektimi edhe më të personalizuara”, ka thënë ajo, raporton REL.
Sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë, 670.000 gra kanë vdekur nga kanceri në gji më 2022. Kjo, është forma më e shpeshtë e kancerit që zhvillohet, studimu është publikuar edhe në revistën e Rrjetit të Shoqatës Mjekësore Amerikane, ndër revistat më me nam në botë.
Mostretja kronike e ushqimit (dispepsia) karakterizohet me dhimbje të përsëritura dhe me jorehati në pjesën e sipërme të stomakut.
Besohet se zbrazja e vonuar e stomakut është arsyeja kryesore e formimit të dispepsisë.
Sipas Helathline është interesante sepse xhenxhefili del që që shpejton zbrazjen e stomakut me këtë gjendje.
Kjo del pasi një studimi i cili është bërë ka dhënë rezultate që barku tyre zbrazej kur hanin xhenxhefil para ushqimit.
Futsall/ Kosova sot përballet me Francën
12 Shkurt: Finalja e madhe e Kupës së Kosovës në Basketboll
Kristo Frashëri, akademiku i shquar që kontribuoi në përgatitjen e historianëve të rinj
Regjistrohen mbi 1800 raste të reja me grip në Maqedoni
Protesta në Gjermani për shkak të politikave ndaj migracionit, reagon Merkel
Trump kërcënon vendet e BRICS-it me tarifa 100%
Federata e Hendbollit bëhet me kryetar të ri
Sot hidhet shorti i play-offeve të Ligës së Kampioneve
Skiatorja shqiptare: Lara Colturi renditet e gjashta në garën e sllallomit në Francë
Të kërkuara
-
Bota3 months ago
“Ethet” e kthimit të Trump! Takohen Macron e Starmer, zbardhet fokusi i diskutimeve
-
Lajmet3 months ago
Rektori Hajrizi: Çdo sukses i joni është një sukses për Kosovën!
-
Magazinë2 months ago
Ky mendohet se është djali 20 vjeçar i Parashqevi Simaku, Luke Nohfe
-
Bota4 days ago
Marrëveshja për pranimin e pakufizuar të emigrantëve, Shtëpia e Bardhë tërhiqet nga tarifat ndaj Kolumbisë