Për shumë shekuj, njerëzit flinin në dy periudha të ndara gjatë natës. Ata shkonin në shtrat pas perëndimit të diellit, zgjoheshin rreth mesnatës e flinin sërish deri në agim.

Ky model gjumi, i dokumentuar në Evropë, Azi dhe Afrikë, përfaqësonte një pushim natyror dhe ndryshonte perceptimin e kohës, duke bërë netët më të përballueshme, veçanërisht gjatë dimrit.

Gjatë intervalit të mesnatës, njerëzit kryenin punë të thjeshta si ndezja e zjarrit apo kujdesi për bagëtinë, ose e shfrytëzonin kohën për lutje, reflektim, lexim, shkrim apo shoqërim me familjen dhe partnerin.

Ky ritëm natyror zgjati shekuj, derisa revolucioni industrial dhe përdorimi i ndriçimit artificial e ndryshuan atë.

Shfaqja e llambave me vaj, gaz dhe më pas e dritës elektrike, zgjati kohën që njerëzit qëndronin zgjuar dhe vonoi sekretimin e melatoninës, duke shtyrë fillimin e gjumit. Në shekullin XX, ritmi i ri i jetës dhe puna në turne fabrika sollën një gjumë të pandërprerë gjatë natës.

Megjithatë, studimet tregojnë se kur njerëzit kthehen në kushte pa dritë artificiale dhe pa orë, ata shpesh rikthehen tek gjumi me dy faza. Po kështu, disa komunitete bujqësore pa energji elektrike, si në Madagaskar, zgjojnë natyrshëm rreth mesnatës. Drita gjithashtu ndikon në perceptimin e kohës: në dhoma të errëta, koha duket sikur kalon më ngadalë, një efekt që theksohet edhe kur jemi në humor të keq.

Si të menaxhojmë zgjimet natën

Zgjimet gjatë natës nuk janë shenjë shqetësimi; ato ndodhin natyrshëm gjatë kalimit nga një fazë gjumi në tjetrën. Problemi shpesh qëndron në reagimin tonë. Shikimi i orës mund të rrisë ankthin, duke bërë disa minuta të duken si përjetësi.

Ekspertët këshillojnë që, nëse nuk mund të flini më shumë se njëzet minuta, të ngriheni, të ulni ndriçimin dhe të lexoni diçka qetësuese, duke u kthyer në shtrat vetëm kur ndjeni përgjumje.

Pranimi i këtyre ndërprerjeve si pjesë e ritmit natyror mund të ulë stresin dhe të lehtësojë rikthimin në gjumë. /A.Z/UBT News/

Autoritetet portugeze kanë arrestuar katër persona pas ndalimit të një nëndetëseje në Oqeanin Atlantik, e cila transportonte më shumë se 1.7 tonë kokainë drejt Gadishullit Iberik.

Nëndetësja u lokalizua dhe u sekuestrua ditët e fundit. Pamjet tregojnë momentin kur policia e marina portugeze rrethojnë mjetin e hipin në bord, duke sekuestruar lëndën narkotike të klasës A dhe arrestuar ekuipazhin, i përbërë nga katër persona me origjinë nga Amerika e Jugut.

Policia njoftoi se të arrestuarit, dy ekuadorianë, një venezuelas dhe një kolumbian, janë lënë në paraburgim pas paraqitjes në gjykatë në ishujt Azore. Shefi i Njësisë Portugeze Kundër Trafikut të Drogës, Vítor Ananias, deklaroi se kombësitë e ndryshme të të dyshuarve tregojnë se organizata pas tyre operon ndërkombëtarisht.

Qendra për Analizë dhe Operacione Detare me seli në Lisbonë kishte marrë informacione se një organizatë kriminale po përgatiste nisjen e një nëndetëseje të ngarkuar me kokainë, e destinuar për tregjet evropiane.

Pak ditë më vonë, një anije portugeze lokalizoi mjetin rreth 1.000 milje detare (rreth 1.850 km) nga brigjet e Lisbonës, në një operacion të mbështetur nga Agjencia Kombëtare Britanike e Krimeve dhe Administrata Amerikane Kundër Drogës (DEA).

Pas sekuestrimit, mjeti nuk mund të tërhiqej drejt bregut për shkak të motit të keq dhe strukturës së brishtë, ndaj u fundos në det të hapur.

“Mes nxehtësisë, avujve të karburantit dhe dallgëve të larta, qëndrimi në bord është jashtëzakonisht i vështirë. Pas 15-20 ditësh, gjithçka që dëshiron është të shpëtosh,” tha Ananias për gazetarët.

Në mars, një tjetër mjet i ngjashëm që transportonte 6.5 tonë kokainë u ndalua 1.200 milje detare nga Lisbona. Ngjarja ndodh në një kohë kur administrata amerikane ka intensifikuar goditjet ndaj mjeteve që dyshohen për trafik droge drejt SHBA-ve.

Javën e kaluar, tre persona u vranë në një sulm amerikan ndaj një mjeti të dyshuar për trafik droge në Karaibe, sipas sekretarit amerikan të mbrojtjes, Pete Hegseth.

Veprimet e tilla kanë ngjallur debate mbi ligjshmërinë e tyre sipas së drejtës ndërkombëtare dhe janë kritikuar ashpër nga liderë të Amerikës Latine, qytetarë të të cilëve janë shpesh mes viktimave të këtyre operacioneve. /A.Z/UBT News/

Qendra kërkimore Langley e NASA-s ka zbuluar se hemisfera veriore po humbet reflektimin e dritës më shpejt se ajo jugore, një ndryshim që mund të ndikojë tek reshjet dhe modelet e motit në dekadat e ardhshme.

Normalisht, ekziston një simetri mes dy hemisferave: ato reflektojnë pothuajse të njëjtën sasi të dritës së diellit në hapësirë.

Ky ekuilibër konsiderohet i çuditshëm, pasi hemisfera veriore ka më shumë tokë, qytete dhe ndotje, që teorikisht duhet të çojnë në një reflektim më të lartë të dritës, ndërsa hemisfera jugore, kryesisht oqeanike, është më e errët dhe thith më shumë rrezatim.

Megjithatë, studimi i fundit i publikuar në Proceedings of the National Academy of Sciences tregon se ky ekuilibër po ndryshon.

Analiza e 24 viteve të të dhënave nga misioni CERES ka zbuluar se hemisfera veriore po thith më shumë dritë sesa ajo jugore – pra, po errësohet.

Ky ndryshim në ekuilibrin e energjisë së Tokës përshpejton ngrohjen globale, pasi çdo objekt që thith më shumë dritë rrit temperaturën e tij.

Kjo mund të ketë pasoja të drejtpërdrejta tek reshjet dhe modelet e motit, duke ndikuar në klimën globale për dekadat e ardhshme. /A.Z/UBT News/

Secili prej nesh, ndoshta në një moment të jetës, është ndier i vetmuar.

Mund të ketë raste kur nuk keni me kë të shkoni në kinema apo thjesht me kë të bisedoni.

Të gjithë jemi të ndryshëm, dhe kur përballemi me vetminë, nuk dimë si të reagojmë apo çfarë të bëjmë për ta përballuar.

Si pasojë, njerëzit hanë më shumë, vuajnë nga pagjumësia dhe besojnë se vetmia është fati i tyre i pashmangshëm.

Trupi dhe mendja jonë reagojnë ndaj  ndryshimeve, dhe disa prej shenjave më të zakonshme të ndikimit të vetmisë janë:

Ndiheni gjithmonë të uritur.

Nuk keni ëndrra apo plane për të ardhmen dhe nuk gëzoheni për sukseset e të tjerëve.

Filloni të besoni se vetmia është e vetmja rrugë për ju.

Nuk arrini të relaksoheni asnjëherë plotësisht.

Keni vështirësi për të fjetur ose vuani nga pagjumësia.

E kaloni shumicën e kohës së lirë duke parë televizion.

Nuk ndieni dëshirë të kujdeseni apo të kaloni kohë me veten.

Ndiheni sikur nuk jeni të rëndësishëm për askënd.

Nuk keni provuar diçka të re prej një kohe të gjatë.  /A.Z/UBT News/