Lajmet

Një vaksinë nuk mbron në mënyrë absolute

Një “paradoks” ku infeksionet janë të ngjashme midis të vaksinuarve dhe atyre të pa vaksinuarve.

Published

on

Prej disa ditësh në Itali ka më shumë të vaksinuar kundër koronavirusit sesa të pa vaksinuar, në mesin e popullatës mbi 12 vjeç. Pra mbi 52 për qind e kanë kryer ciklin e plotë të vaksinimit kundër Covid-19.

Është një rezultat i rëndësishëm kundër pandemisë, me të cilën qeveria shpreson të përmirësojë situatën javët e ardhshme, por që mbart në vetvete edhe një paradoks që shfrytëzohet ndonjëherë nga ata që kundërshtojnë vaksinimet dhe që pretendojnë në mënyrë të gabuar dhe të rreme se këto janë “të padobishme pasi të vaksinuarit sëmuren ashtu si të tjerët”.

Siç raportoi së fundmi Instituti i Lartë i Shëndetësisë(ISS), kur në një popullatë ka shumë të vaksinuar ekziston një “paradoks” ku infeksionet, shtrimet në spital dhe vdekjet janë të ngjashme midis të vaksinuarve, krahasuar me ata që nuk kanë marrë vaksinën.

Kjo mund të duket si një pasojë kundër-intuitive, por vetëm sepse nis nga premisa e gabuar e marrjes në konsideratë të numrave absolutë, dhe jo të përqindjeve. Sa më shumë që zgjerohet vaksinimi, aq më shumë do të shtohen rastet e rralla të të infektuarve dhe të sëmurëve edhe në mesin e atyre që vaksinohen, duke kaluar potencialisht në terma absolutë shifrat e atyre në mesin e popullatës që nuk është vaksinuar.

Por duke pasur parasysh vlerat në përqindje, është e qartë efektet e koronavirusit midis atyre që janë vaksinuar plotësisht janë shumë më të kufizuara, krahasuar me ata që kanë marrë vetëm një dozë ose asnjë dozë.

Një vaksinë nuk mbron në mënyrë absolute të gjithë individët që vaksinohen, gjë që vlen edhe për vaksinat aktuale të koronavirusit. Nga analizat e ISS, ne e dimë se njerëzit e vaksinuar plotësisht janë 88 për qind të mbrojtur nga infeksioni, 94 për qind nga shtrimi në spital, 97 për qind nga shtrimi në repartin e terapisë intensive për simptoma të rënda, dhe 96 për qind nga vdekja.

Nisur nga këto rrethana, mund të pritet që midis njerëzve të vaksinuar të ketë disa raste me infeksione, shtrime në spitale apo edhe vdekje. Por numri i tyre është shumë më i ulët në përqindje, në krahasim me atë që ndodh tek individët e pa vaksinuar.

Ndërsa rritet numri i njerëzve të vaksinuar, zvogëlohet numri i rasteve në popullatë për shkak të efektivitetit të vaksinimit. Mund të ketë një pikë ku rastet e rralla midis të vaksinuarve të jenë në terma absolutë më të shumtë sesa ato midis të pa vaksinuarve.

Në rast se e gjithë popullata do të vaksinohej, rastet e zbuluara do të ishin vetëm midis njerëzve të vaksinuar, por ato do të ishin sërish shumë më të pakta sesa ato që do të vëreheshin në mungesë totale të vaksinës.

Le të imagjinojmë sikur ekziston një komb prej 100 personash. Nëse të gjithë janë të vaksinuar, 5 mund të pritet të sëmuren dhe të shfaqin simptoma që kërkojnë shtrimin në spital. Në këtë rast, sëmuren vetëm të vaksinuarit, sepse nuk ka njerëz të pa vaksinuar.

Në një skenar kur janë vaksinuar 85 persona dhe 15 jo, është e mundur që në terma absolutë të ketë më shumë infeksione midis grupit të parë, thjesht sepse është shumë më i madh në numër se i dyti. Paradoksi i vaksinimit, ka qenë prej kohësh i njohur për virologët dhe epidemiologët, dhe siç e thekson ISS, është e rëndësishme që për të gjithë të jetë e qartë se si ta vlerësojnë atë “për të shmangur shqetësimet dhe humbjen e besimit tek procesi”.

Vështirësia për ta interpretuar drejt informacionin e caktuar, buron edhe nga fakti se përmes mbikëqyrjes – me sistemin e testeve – bëhen të dukshme vetëm rastet e rralla të njerëzve që sëmuren pavarësisht se janë vaksinuar, ndërsa rastet e sëmundjes shmangen falë vaksinave (dhe këtu hyn shumica).

Sa më e lartë të jetë përqindja e të vaksinuarve, aq më e mbrojtur është popullata (madje edhe në pjesën e të pa vaksinuarve) dhe zvogëlohet rreziku i formimit të varianteve të reja. Në fakt shfaqja e tyre lidhet me qarkullimin e koronavirusit dhe jo me vetë vaksinimin, që e zvogëlon rrezikun për të pasur variante të reja, kundër të cilave vetë vaksinat mund të ishin më pak efektive. / Il Post – bota.al

Lajmet

Konsumatorët në të gjithë Ballkanin bojkotojnë supermarketet në shenjë proteste kundër rritjes së çmimeve

Published

on

Konsumatorët në Ballkan po bojkotojnë supermarketet për të protestuar kundër rritjes së çmimeve ushqimore dhe përkeqësimit të krizës së kostos së jetesës. Bojkoti ka filluar në Kroaci, ku grupi i të drejtave të konsumatorëve “Halo, inspektore” ka udhëhequr një protestë të premten e kaluar. Ky bojkot, që përfshin zinxhirët e supermarketeve Eurospin, Lidl dhe DM, është shtrirë më pas edhe në vende të tjera të Ballkanit Perëndimor, si Bosnja dhe Hercegovina, Mali i Zi dhe Serbia.

Në Kroaci, grupi ka shpërndarë fotografi të supermarketeve bosh dhe ka bërë thirrje për një bojkot njëjavor të blerjeve, duke kërkuar që kroatët të shmangin shpenzimet, përfshirë ato që nuk kanë lidhje me ushqimin. Lëvizja ka pasur një ndikim të dukshëm, pasi transaksionet në zinxhirët e supermarketeve ranë me 44% të premten e kaluar, me një rënie totale prej 53% në shitje.

Kryeministri i Malit të Zi, Milojko Spajiq, ka mbështetur lëvizjen, duke thënë se si qytetar, ai e mbështet protestën. Për këtë lëvizje, qeveria kroate ka reaguar duke shtuar 40 produkte të tjera në listën e artikujve me çmime të kufizuara, duke përfshirë djathra, kafe dhe produkte të tjera të domosdoshme. Inflacioni në Kroaci ka arritur 4.5% në dhjetor, që është niveli më i lartë në eurozonë.

Në përgjigje të bojkotit, disa supermarkete kanë vendosur të ulën çmimet. Kaufland ka njoftuar se do të ulë çmimet për mbi 1,000 produkte nga 5 shkurti, ndërsa Konzum ka deklaruar se do të injektojë 1 milion euro për uljen dhe ngrirjen e çmimeve për 250 produkte vendase që nuk janë të kufizuara nga qeveria.

Kjo lëvizje ka ndezur një diskutim të gjerë në Ballkanin Perëndimor mbi mënyrat më të mira për të mbrojtur konsumatorët dhe për të luftuar kundër rritjes së çmimeve, duke nxitur kërkesa për veprime të mëtejshme nga qeveritë dhe institucionet për të adresuar krizën e kostos së jetesës./UBTNews/

Continue Reading

Bota

Bethoven, Da Vinçi dhe Kyri’ në kartëmonedhat e reja euro

Published

on

Banka Qendrore Evropiane (BQE) ka zbuluar një përzgjedhje paraprake të dizajneve për kartëmonedhat e reja të euros që pritet të lëshohen në të ardhmen, duke përfshirë figura të njohura të historisë dhe kulturës evropiane, si Ludvig van Beethoven, Mari Kyri dhe Leonardo da Vinci.

Sipas presidentes së BQE-së, Christine Lagarde, këto kartëmonedha do të reflektojnë identitetin e përbashkët evropian dhe diversitetin që e bën Evropën të fortë. “Kultura evropiane feston hapësirat e përbashkëta kulturore që kanë formësuar identitetin evropian gjatë shekujve dhe ‘personalitetet ikonike evropiane'”, tha Lagarde gjatë një njoftimi nga selia e BQE-së në Frankfurt.

Dizajni i kartëmonedhave përfshin figura të njohura si laureatja e çmimit Nobel, Mari Kyri, kompozitori gjerman Ludvig van Beethoven dhe artisti italian Leonardo da Vinci, duke nderuar kështu trashëgiminë kulturore të kontinentit. Në anën e pasme të kartëmonedhave, mund të shfaqen elemente që lidhen me kulturën dhe arsimin, si një bibliotekë ose universitet.

Një tjetër grup dizajnesh do të përqendrohet te “Lumenjtë dhe zogjtë”, duke simbolizuar qëndrueshmërinë dhe diversitetin e ekosistemeve natyrore të Evropës. Ky dizajn mund të përfshijë imazhe të institucioneve evropiane, si Parlamenti Evropian ose Komisioni Evropian, si një mënyrë për të theksuar angazhimin e Evropës për ruajtjen e mjedisit dhe pasurimin e trashëgimisë kulturore.

“Ne jemi të emocionuar të prezantojmë këto motive që pasqyrojnë angazhimin tonë ndaj Evropës dhe festojnë trashëgiminë e saj kulturore dhe natyrore”, tha Lagarde, duke theksuar rëndësinë e këtyre kartëmonedhave si një simbol të unitetit dhe identitetit evropian./UBTNews/

Continue Reading

Bota

Inflacioni francez mbetet i qëndrueshëm, BQE ul normat e interesit

Published

on

Inflacioni në Francë është rritur me një ritëm të qëndrueshëm në fillim të vitit, duke qëndruar në 1.8% në janar, i njëjti nivel si në dhjetor. Kjo shifër mbetet nën objektivin 2% të Bankës Qendrore Evropiane (BQE), duke ofruar mundësinë që BQE të ulë normat e interesit në muajt në vijim për të stimuluar më tej rritjen ekonomike.

Këto të dhëna janë publikuar vetëm një ditë pas vendimit të BQE-së për të ulur normën bazë të interesit me 25 pikë bazë, një masë që synon lehtësimin e kushteve të financimit dhe nxitjen e aktivitetit ekonomik në eurozonë.

Presidentja e BQE-së, Christine Lagarde, komentoi këtë ulje të normës, duke theksuar se inflacioni po ngadalësohet në përputhje me pritshmëritë, por paralajmëroi se ekonomia evropiane ende përballet me disa sfida, përfshirë besimin e dobët të konsumatorëve dhe pasigurinë që shkaktojnë tarifat e mundshme nga administrata amerikane. Ajo shtoi se, megjithë ngadalësimin e inflacionit, rritja ekonomike mbetet e ngadaltë.

Indeksi i çmimeve të konsumit (CPI) i Francës u rrit me 1.4% në janar krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit të kaluar, pas një rritjeje prej 1.3% në dhjetor. Në baza mujore, CPI ra me 0.1%, kryesisht për shkak të uljes së çmimeve të veshjeve dimërore, këpucëve dhe transportit. Nga ana tjetër, çmimet e energjisë, ushqimeve, duhanit dhe produkteve të sigurimit kanë pasur rritje.

Edhe pse të dhënat e inflacionit janë relativisht të qëndrueshme, qeveria franceze po përballet me një krizë buxhetore. Për të adresuar deficitin e lartë, kryeministri François Bayrou ka propozuar një projekt-ligj të ri për financat publike. Megjithatë, ai përballet me sfida politike, pasi Asambleja Kombëtare do të zhvillojë një votë mosbesimi ndaj tij javën e ardhshme.

Tregjet dhe analistët do të kenë sytë te Gjermania, e cila pritet të publikojë të dhënat e saj të inflacionit më vonë këtë javë, që mund të ofrojnë një pamje më të gjerë të situatës ekonomike në eurozonë./UBTNews/

 

Continue Reading

Lajmet

Pas SHBA-së edhe Zvicra ndërpret ndihmën ekonomike për Shqipërinë

Published

on

By

Qeveria zvicerane ka vendosur të përfundojë programet e saj të ndihmës zhvillimore për Shqipërinë, Bangladeshin dhe Zambian deri në fund të vitit 2028, pas shkurtimit të fondeve nga Parlamenti zviceran.

Ky vendim është pjesë e një uljeje të përgjithshme të buxhetit të bashkëpunimit ndërkombëtar, e cila prek edhe vendet e tjera përfituese të ndihmës zvicerane.

Sipas një deklarate zyrtare, Parlamenti zviceran ka shkurtuar 110 milionë franga zvicerane (121 milionë dollarë) nga buxheti i bashkëpunimit ndërkombëtar për vitin 2025 dhe 321 milionë franga për periudhën 2026-2028. Si pasojë, Agjencia Zvicerane për Zhvillim dhe Bashkëpunim (SDC) do të ndërpresë programet dypalëshe të zhvillimit në këto vende.

Megjithatë, pavarësisht këtyre masave, ndihma humanitare dhe mbështetja për Ukrainën nuk do të preken, duke reflektuar prioritetet strategjike të politikës së jashtme zvicerane.

Vendimi i Zvicrës vjen vetëm një ditë pas njoftimit të Ambasadës Amerikane në Tiranë, e cila informoi institucionet shqiptare për pezullimin e fondeve të mbështetjes nga SHBA.

Ky veprim është rezultat i urdhrit ekzekutiv të Presidentit Donald Trump, i cili urdhëroi rishikimin e të gjitha programeve të ndihmës së huaj dhe pezullimin e tyre deri në përshtatjen me prioritetet e reja të politikës së jashtme të administratës së tij.

Sekretari i Shtetit Marco Rubio konfirmoi zbatimin e këtij urdhri ekzekutiv, duke theksuar se “asnjë ndihmë ndërkombëtare e SHBA-së nuk do të shpërndahet nëse nuk është plotësisht në përputhje me politikën e jashtme të Presidentit të Shteteve të Bashkuara”.

Continue Reading

Të kërkuara