Lajmet

“Një ushtri jetimësh”: Fëmijët e të vdekurve nga SIDA në Afrikë ende të diskriminuar

Prevalenca kombëtare e virusit HIV në Afrikë është ende ndër më të lartat në botë.

Published

on

Në moshën 13-vjeçare, Ndumiso Gamede mbeti jetim kur prindërit e tij vdiqën në kulmin e epidemisë së SIDA-s në Afrikën e Jugut.

Ai mbeti për të rritur dy vëllezërit e tij të vegjël, një betejë rraskapitëse kundër izolimit, stigmës dhe varfërisë.

Gamede, tani 28 vjeç, tregon fotografitë e prindërve të tij të varura në mur në një garazh, të cilën ai e quan shtëpi.

“Ata të dy ishin HIV pozitiv”, tha ai.

Ai tha se nuk kishte askënd që ta drejtonte gjatë viteve të tij më të cenueshme të adoleshencës dhe “pothuajse bëri krime” vetëm për të mbijetuar dhe “drogë” për ta përballuar.

Ndërsa Dita Botërore e SIDA-s po afrohet më 1 dhjetor, gjendja e vështirë e jetimëve të Afrikës së Jugut mbetet një njollë për një vend që përndryshe ka pasur shpesh epidemi.

Prevalenca kombëtare e virusit HIV që shkakton SIDA-n është ende ndër më të lartat në botë, me 13.7 për qind.

Por vdekjet kanë rënë në mënyrë dramatike, falë një përhapjeje të anti-retroviralëve (ARV) – ilaçe që, fatkeqësisht nuk ishin të disponueshme për afrikano-jugorët e varfër kur sëmundja ishte në kulmin e saj.

Ilaçet që shpëtojnë jetë nënkuptojnë gjithashtu se numri i jetimëve të infektuar me SIDA ka rënë, tha Agnes Mokoto, e cila drejton një program jetimësh në shoqatën bamirëse me bazë Afrikën Jugore.

“Ushtria e jetimëve”
Sipas UNAIDS, ka 960,000 jetimë me sindromën SIDA në Afrikën e Jugut, krahasuar me 1.9 milionë në 2009. Çdo fëmijë që ka humbur njërin ose të dy prindërit nga HIV përkufizohet si jetim.

Hendeku në piramidën e popullsisë së vendit për shkak të epidemisë krijoi një brez të humbur, veçanërisht të prindërve të rinj.

“(Në) ditët e errëta në fillim të mijëvjeçarit, njerëzit po vdisnin në tufa dhe kjo krijoi një ushtri jetimësh”, tha profesoresha Linda-Gail Bekker, drejtuese e Fondacionit Desmond Tutu HIV.

Prindërit e Gamede vdiqën në një kohë të veçantë të dhimbshme, kur mohimi i SIDA-s u rrënjos në qeverinë e Afrikës së Jugut, duke filluar nga presidenti i atëhershëm, Thabo Mbeki.

Sipas një studimi të Universitetit të Harvardit, politikat e gabuara dhe promovimi i kurave të sëmundjes shkaktuan më shumë se 330,000 vdekje.

Diskriminimi ndaj personave me HIV ishte intensiv dhe ata që mbetën jetimë nga sëmundja e ndjenin më së shumti atë.

Gamede dhe dy vëllezërit e tij duhej të luftonin për të mbijetuar pasi ata u shmangën nga familja e tij e gjerë.

“Pasi më vdiqën prindërit, na kthyen shpinën, nuk donin ta dinin… çfarë na mungonte”, tregon ai.

Sikur SIDA të mos kishte shkatërruar familjen e tij, Gamede beson se “mundësitë…do të kishin qenë të lehta. Jeta nuk do të ishte kështu”./UBTNews/

Lajmet

Mbyllet zyrtarisht paraqitja e provave në rastin ndaj ish-krerëve të UÇK-së

Published

on

By

Në çështjen gjyqësore ndaj ish-krerëve të UÇK-së, mbrojtja e Hashim Thaçit dhe Jakup Krasniqit kanë mbyllur zyrtarisht paraqitjen e provave në rastin ku klientët e tyre së bashku me Rexhep Selimin dhe Kadri Veselin akuzohen për krime lufte dhe krime kundër njerëzimit.

Këtë njoftim mbrojtja e Thaçit dhe ajo e Krasniqit e kanë bërë ndaras më 2 dhjetor 2025

Ndryshe, mbrojtja ka filluar me paraqitjen e provave të saj më 15 shtator 2025, ku për tri ditë me radhë u dëgjua ish-ndihmësi i sekretarit amerikan të shtetit, James Rubin.

Ndërsa, pas tij u thirr ish-këshilltari ligjor i delegacionit shqiptar në Rambuje, Paul Williams. Kurse, ish-këshilltari politik i komandantit të lartë të NATO-s, Wesley Clark, John Stewart Duncan filloi dëshminë më 22 shtator dhe e mbaroi më 23 shtator 2025.

Kurse, më 30 shtator nisi dëshminë James Peter Covey, ish-zëvendës i përfaqësuesit të OKB-së në Kosovë, Bernard Kouchner. Covey e përfundoi dëshminë më 2 tetor.

Më pas, ish-diplomati amerikan Christopher Hill filloi dëshminë më 10 nëntor 2025 dhe vazhdoi edhe më 11 nëntor 2025 dhe 12 nëntor 2025. E ish-këshilltari politik i Wesley Clark, Michael Durkee dëshmoi më 12 dhe 13 nëntor 2025. Ndërsa, më 17 nëntor e filloi dëshminë Wesley Clark i cili e përfundoi më pas më 18 nëntor 2025.

Në mbështetje të ish-krerëve të UÇK-së të cilët po gjykohen në Hagë janë mbajtur katër protesta në Prishtinë, Hagë, Tiranë dhe Strasburg.

Ndërkohë, më 15 prill 2025, Prokuroria ka njoftuar se ka përfunduar paraqitjen e provave në këtë rast./EO/BetimipërDrejtësi

Continue Reading

Lajmet

Vojvoda: Kualifikimi në Botëror do të ishte realizim i ëndrrës së fëmijërisë

Published

on

Mërgim Vojvoda, një prej shtyllave të mbrojtjes së Kombëtares së Kosovës ka shpalosur emocionet, synimet dhe realizmin e një futbollisti që ka kaluar vite të rëndësishme me fanellën e Dardanëve.

Për të, kualifikimi në Kampionatin Botëror 2026 do të ishte kulmi i karrierës dhe realizimi i ëndrrës së fëmijërisë.

Ai ka theksuar se një sukses i tillë do të kishte peshën e një momenti që e tejkalon çdo arritje individuale.

“Për mua do të ishte ëndrra më e madhe sa i përket futbollit. Kam ëndërruar të luaj në një Kupë të Botës. Të paraqitesha me Kosovën, nuk ka arritje më të madhe. Për mua është gjithçka. Qëllimi është të kualifikohemi, por janë shumë faktorë që duhet të merren parasysh. Nuk do të jetë e lehtë”, tha Vojvoda në FFK Podcast.

Vojvoda e sheh sfidën kundër Sllovakisë si tërësisht të hapur, duke vlerësuar se ekipi i Kosovës ka treguar pjekuri dhe karakter për ta çuar deri në fund këtë rrugëtim. Sipas tij, fakti që finalja e mundshme luhet në shtëpi i jep Dardanëve një ndjenjë shtesë besimi dhe motivimi.

Përballjet e “play-off”-it i ka cilësuar si finale të vërteta, ku çdo detaj, qoftë energjia, freskia apo përqendrimi, mund të bëjë diferencën.

Vojvoda është ndalur edhe te ndryshimet mes gjeneratave, duke vlerësuar se lojtarët e rinj të Kombëtares po tregojnë disiplinë, përqendrim dhe respekt të jashtëzakonshëm për fanellën. Ai ka veçuar me admirim sakrificat e disa prej tyre që udhëtojnë me orë të tëra nga vende të largëta vetëm për të qenë pjesë e Kosovës, duke e cilësuar këtë përkushtim si shembull frymëzues.

Në rikthimin e tij emocionues te humbja e ashpër kundër Zvicrës në nisje të kualifikimeve, Vojvoda ka pranuar se ekipi e përjetoi rëndë atë rezultat.

Megjithatë, ai shtoi se pikërisht ajo sfidë shërbeu si pikë kthese, sepse nga ajo ndeshje grupi ndryshoi qasjen, u bë më kompakt dhe më i bashkuar. Ky transformim, sipas tij, ishte themelor në arritjen e “play-off”-it.

“Kanë qenë të vështira këta tre muaj, intensivë, sidomos pas ndeshjes së parë kur kemi humbur fëlliqtë, ndonëse nuk e kemi merituar atë rezultat. Por pas asaj ndeshjeje shumë njerëz i kemi dëshpëruar. Besoj se ka qenë rrugëtim i vështirë, por me fund shumë të mirë”, tha tutje Vojvoda./S.K/FFK/

 

Continue Reading

Lajmet

Bisedimet pa rezultat në Moskë, negociatorët e Ukrainës dhe SHBA-së takohen në Florida

Published

on

I dërguari special i SHBA-së, Steve Witkoff, do të takohet sot në Miami me kreun e Këshillit të Sigurisë Kombëtare të Ukrainës, Rustem Umerov, ka bërë të ditur Shtëpia e Bardhë.

Takimi vjen menjëherë pas vizitës pesëorëshe të Witkoff-it në Kremlin të martën, ku ai bisedoi me presidentin rus Vladimir Putin.

Sipas Moskës, diskutimet nuk prodhuan “asnjë kompromis” për t’i dhënë fund luftës në Ukrainë.

Presidenti Donald Trump i cilësoi bisedimet me Putinin, ku mori pjesë edhe Jared Kushner, si mjaft të mira, por paralajmëroi se është ende herët për të pritur rezultate konkrete.

“Duhen dy persona për tango,” tha ai, duke nënvizuar se progresi varet nga angazhimi i të dy palëve.

Nga Kievi, ministri i Jashtëm ukrainas Andrii Sybhia deklaroi se Rusia duhet të ndalë menjëherë agresionin dhe akuzoi Putinin se po humb kohën e botës.

Presidenti Volodymyr Zelensky njoftoi më herët se një takim mes negociatorëve amerikanë dhe ukrainas pritet të zhvillohet në ditët në vijim.

Bisedimet SHBA–Rusi në Kremlin erdhën pas disa ditësh konsultimesh të Uashingtonit me udhëheqës ukrainas dhe evropianë, pasi ishin shfaqur shqetësime se një draft-marrëveshje e mundshme paqeje ishte tepër e anuar në favor të Moskës.

Këshilltari i Putinit, Yuri Ushakov, tha se disa propozime amerikane ishin të pranueshme, por të tjerat u kritikuan drejtpërdrejt nga lideri rus, transmeton RTSH.

Dy çështje mbeten pengesë thelbësore:

  1. Statusi i territoreve ukrainase të pushtuara nga Rusia
  2. Garancitë e sigurisë për Ukrainën

Kremlini konfirmoi se perspektiva e anëtarësimit të Ukrainës në NATO ishte “çështje kyçe” e takimit në Moskë./S.K/KP/

Continue Reading

Lajmet

​113-vjetori i krijimit, zhvillim e modernizim për FARSH

Published

on

Forcat e Armatosura të Republikës së Shqipërisë u krijuan më 4 dhjetor 1912, pak ditë pas shpalljes së pavarësisë së Shqipërisë, e sot shënojnë 113 vjetorin e krijimit.

Krijimi i Forcave të Armatosurave erdhi si një nevojë e natyrshme e një shteti sovran, të pavarur dhe që kërkonte të mbronte kufirin e saj nga tundimet e huaja (të shpeshta për shekullin e shkuar).

Sot, Forcat e Armatosura kanë një mision edhe më të madh, me tipar global: të qenit pjesë e NATO-s i ka dhënë Forcave të Armatosura mundësinë për të shtrirë misionin e tyre në disa vende të botës.

Në kuadër të angazhimeve politike të Shqipërisë, në luftë kundër terrorizmit, Forcat e Armatosura janë angazhuar dhe marrin pjesë aktive në operacione ndërkombëtare, në misione të ndryshme jashtë vendit, si pjesë e pandarë e operacioneve të drejtuara nga NATO, BE, OKB dhe koalicionet e përbashkëta të partnerëve strategjike.

Më 9 shtator 1996, FARSH kanë filluar misionin e parë në Bosnje-Hercegovinë.

Numri i trupave pjesëmarrëse në Operacionet e Mbështetjes së Paqes (OMP) është rritur, ashtu siç është rritur edhe gjeografikisht numri i vendeve apo rajoneve ku ato kanë kryer operacione.

Pjesëmarrja e FARSH në misione paqeruajtëse dhe luftarake buron nga misioni kushtetues i FARSH dhe baza ligjore e përcaktuar për secilin kontribut në misione paqeruajtëse apo luftarake.

Kontribute të FARSH, në operacione ushtarake të drejtuara nga NATO, BE dhe OKB, nga muaji shtator i vitit 1996 dhe deri në dhjetor 2024 janë gjithsej 8.998 ushtarakë.

Aktualisht janë të angazhuara në misione paqeruajtëse dhe luftarake në Bosnje dhe Hercegovinë, Kosovë, Sudani i Jugut dhe Letoni, Bullgari, Irak, detin Egje.

Ato kanë përfunduar misionet paqeruajtëse në Irak, Çad dhe Gjeorgji, në Mali, ISAF dhe atë RSM në Afganistan./S.K/KP/

Continue Reading

Të kërkuara