Lajmet

“Një ushtri jetimësh”: Fëmijët e të vdekurve nga SIDA në Afrikë ende të diskriminuar

Prevalenca kombëtare e virusit HIV në Afrikë është ende ndër më të lartat në botë.

Published

on

Në moshën 13-vjeçare, Ndumiso Gamede mbeti jetim kur prindërit e tij vdiqën në kulmin e epidemisë së SIDA-s në Afrikën e Jugut.

Ai mbeti për të rritur dy vëllezërit e tij të vegjël, një betejë rraskapitëse kundër izolimit, stigmës dhe varfërisë.

Gamede, tani 28 vjeç, tregon fotografitë e prindërve të tij të varura në mur në një garazh, të cilën ai e quan shtëpi.

“Ata të dy ishin HIV pozitiv”, tha ai.

Ai tha se nuk kishte askënd që ta drejtonte gjatë viteve të tij më të cenueshme të adoleshencës dhe “pothuajse bëri krime” vetëm për të mbijetuar dhe “drogë” për ta përballuar.

Ndërsa Dita Botërore e SIDA-s po afrohet më 1 dhjetor, gjendja e vështirë e jetimëve të Afrikës së Jugut mbetet një njollë për një vend që përndryshe ka pasur shpesh epidemi.

Prevalenca kombëtare e virusit HIV që shkakton SIDA-n është ende ndër më të lartat në botë, me 13.7 për qind.

Por vdekjet kanë rënë në mënyrë dramatike, falë një përhapjeje të anti-retroviralëve (ARV) – ilaçe që, fatkeqësisht nuk ishin të disponueshme për afrikano-jugorët e varfër kur sëmundja ishte në kulmin e saj.

Ilaçet që shpëtojnë jetë nënkuptojnë gjithashtu se numri i jetimëve të infektuar me SIDA ka rënë, tha Agnes Mokoto, e cila drejton një program jetimësh në shoqatën bamirëse me bazë Afrikën Jugore.

“Ushtria e jetimëve”
Sipas UNAIDS, ka 960,000 jetimë me sindromën SIDA në Afrikën e Jugut, krahasuar me 1.9 milionë në 2009. Çdo fëmijë që ka humbur njërin ose të dy prindërit nga HIV përkufizohet si jetim.

Hendeku në piramidën e popullsisë së vendit për shkak të epidemisë krijoi një brez të humbur, veçanërisht të prindërve të rinj.

“(Në) ditët e errëta në fillim të mijëvjeçarit, njerëzit po vdisnin në tufa dhe kjo krijoi një ushtri jetimësh”, tha profesoresha Linda-Gail Bekker, drejtuese e Fondacionit Desmond Tutu HIV.

Prindërit e Gamede vdiqën në një kohë të veçantë të dhimbshme, kur mohimi i SIDA-s u rrënjos në qeverinë e Afrikës së Jugut, duke filluar nga presidenti i atëhershëm, Thabo Mbeki.

Sipas një studimi të Universitetit të Harvardit, politikat e gabuara dhe promovimi i kurave të sëmundjes shkaktuan më shumë se 330,000 vdekje.

Diskriminimi ndaj personave me HIV ishte intensiv dhe ata që mbetën jetimë nga sëmundja e ndjenin më së shumti atë.

Gamede dhe dy vëllezërit e tij duhej të luftonin për të mbijetuar pasi ata u shmangën nga familja e tij e gjerë.

“Pasi më vdiqën prindërit, na kthyen shpinën, nuk donin ta dinin… çfarë na mungonte”, tregon ai.

Sikur SIDA të mos kishte shkatërruar familjen e tij, Gamede beson se “mundësitë…do të kishin qenë të lehta. Jeta nuk do të ishte kështu”./UBTNews/

Lajmet

Protesta në Tiranë, Spiropali: Reagimet s’duhet të ndërhyjnë në raportet Shqipëri-Kosovë

Published

on

Protesta e mbajtur në Tiranë në mbështetje të liderëve të UÇK të cilët janë në proces gjyqësor në Hagë, u shoqërua ende pa nisur me një deklaratë nga Lëvizja Vetëvendosje, ku thuhej ndër të tjera se ishte kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama ai që mbështeti krijimin e Gjykatës Speciale.

Në lidhje me këto deklarata politike, ministrja e jashtme e Shqipërisë Elisa Spiropali, e cila u shpreh se ishin të panevojshme, të papritura dhe jo të mirëpritura.

“I panevojshëm, reagimet politike nuk duhet të ndërhyjnë në raportet Shqipëri-Kosovë. Ajo deklaratë e parë politike ishte e papritur dhe jo e mirëpritur, qytetarët në shesh nuk ishin për Ramën, por për atë që po ndodh në Hagë. Sovraniteti i Kosovës po cënohet edhe për shkak të kësaj gjykate, duhet të jetë proces që bën drejtësi”, tha ajo.

Ajo u shpreh se kreu i qeverisë shqiptare ka mbajtur qëndrime të forta dhe ka ngritur zërin në çdo Samit, kur çështja ka qenë për Kosovën, apo për akuzat për krime lufte.

“Mund të merrni deklaratat e kryeministrit në Këshillin e Europës dhe kudo tjetër ku Shqipëria e ka ngritur çështjen e Kosovës dhe me tone të larta. Deklarata, qëndrimet, kosto që ka mbajtur kryeministri për këtë çështje, janë aty për t’u parë. Ai nuk do të ishte në atë protestë, pikërisht për të mos e politizuar”, u shpreh ministrja Spiropali.

Protesta në mbështetje të ish-krerëve të UÇK-së që po gjykohen në Hagë u mbajt të premten në Tiranë, ku morën pjesë mijëra qytetarë nga të gjitha trevat shqiptare./S.K/KP/

Continue Reading

Lajmet

Trump- Kinës: Do nënshkruajë një marrëveshje tregtare, ndryshe do të përballet me tarifa të reja

Published

on

Presidenti amerikan Donald Trump deklaroi se beson që Kina do të ulet në tryezën e negociatave dhe do të arrijë një marrëveshje tregtare me Shtetet e Bashkuara, duke paralajmëruar gjithashtu tarifa të reja nëse kjo nuk ndodh.

Në një konferencë për shtyp, Trump u pyet nga një gazetar mbi pasojat e mundshme nëse Kina nuk luan drejt në tregtinë globale, dhe Trump u përgjigj se tarifat mbeten një armë e fuqishme ekonomike në duart e Amerikës dhe se është i bindur që Pekini do të zgjedhë rrugën e bashkëpunimit.

“Ata do të na paguajnë qindra miliona dollarë në vit nëse nuk bëjnë një marrëveshje. Por unë besoj se do të bëjnë”, tha Trump, duke shtuar se ka një marrëdhënie të mirë personale me presidentin kinez Xi Jinping.

Presidenti theksoi se Kina i ka trajtuar ata me shumë respekt, por nuk e përjashtoi mundësinë e vendosjes së tarifave të reja ndaj mallrave kineze nëse negociatat dështojnë.

Deklarata vjen në një kohë kur tensionet mes Kinës dhe fqinjëve të saj janë përshkallëzuar, veçanërisht në Detin e Kinës Jugore, ku përplasjet me forcat australiane dhe të tjera rajonale kanë tërhequr vëmendjen ndërkombëtare./S.K/KP/

Continue Reading

Lajmet

​Beogradi dhe Moska nënshkruajnë memorandum për thellimin e bashkëpunimit

Published

on

Zyrtarët e Beogradit dhe Moskës e kanë nënshkruar një memorandum bashkëpunimi për thellimin e marrëdhënieve midis kryeqyteteve të Serbisë dhe Rusisë.

Dokumenti u nënshkrua si pjesë e aktivitetit “Ditët e Moskës në Beograd”. Serbia, e cila thotë se synon anëtarësimin në Bashkimin Evropian, vazhdon të jetë një nga partnerët e paktë evropianë të Kremlinit edhe pothuajse katër vjet pasi Rusia e nisi pushtimin e plotë të fqinjit të vet, Ukrainës.

Memorandumi i Bashkëpunimit midis kryeqyteteve të Serbisë dhe Rusisë u nënshkrua nga presidenti i Asamblesë së Beogradit, Nikolla Nikodijeviq, dhe ministri i Qeverisë së Moskës dhe shefi i Departamentit për Ekonomi të Jashtme dhe Marrëdhënie Ndërkombëtare, Sergey Cheryomin, shkruan REL.

Nikodijeviq deklaroi se memorandumi duhet të mundësojë bashkëpunim të mëtejshëm në fushat e transportit, kulturës, arsimit dhe sportit.

“Është shumë e rëndësishme për ne që një qytet kaq i madh si Moska, një nga qytetet më të mëdha evropiane, dëshiron të ketë bashkëpunim të ngushtë me qytetin e Beogradit”, tha ai në një konferencë për shtyp.

“Unë besoj se memorandumi që nënshkruam sot do të jetë njëfarë ‘bilete hyrëse’ në tregun rus për shumë nga biznesmenët tanë, por edhe se Beogradi dhe Serbia do të sigurojnë kështu investime të reja nga Rusia”, tha Nikodijeviq.

Nikodijeviq vlerësoi se memorandumi i mëparshëm dhjetëvjeçar i bashkëpunimit kishte përmirësuar marrëdhëniet midis dy kryeqyteteve.

Memorandumi i Bashkëpunimit midis kryeqyteteve u nënshkrua në 81-vjetorin e çlirimit të Beogradit nga pushtimi nazist në Luftën e Dytë Botërore.

Qyteti u çlirua bashkërisht nga forcat e Ushtrisë së Kuqe Sovjetike dhe Ushtrisë Çlirimtare Popullore të Jugosllavisë./S.K/KP/

Continue Reading

Lajmet

Rrëmbyen një person në Veternik, arrestohen katër të dyshuar, i përfshirë edhe një polic

Published

on

Pas veprimeve hetimore të ndërmarra nga hetuesit policor dhe identifikimit të personave të dyshuar lidhur me rastin e rrëmbimit të raportuar më 19 shtator 2025, në lagjen Veternik të Prishtinës, ka rezultuar se në këtë rast dyshohet të jetë i përfshirë edhe një zyrtar policor.

Sipas njoftimit, menjëherë pas kësaj është njoftuar Inspektorati Policor i Kosovës (IPK) të cilët në bashkëpunim me hetuesit e Njësisë së Hetimeve të Përgjithshme në Prishtinë kanë arrritur të sigurojnë prezencën e personave të dyshuar.

“Gjatë veprimeve hetimore janë sekuestruar një armë zjarri dhe një lodër (imitim i armës AK-47). Me vendim të Prokurorisë Themelore të Prishtinës, të katër personave të ndaluar u është caktuar masa e ndalimit prej 48 orësh. Si pjesë e procedurave administrative IPK i ka rekomanduar Policisë së Kosovës edhe suspendimin për zyrtarin policor”, thuhet në njoftim.

Hetuesit policor dhe ata të IPK-së, në koordinim të plotë me Prokurorinë Themelore, po vazhdojnë veprimet e mëtejme hetimore me qëllim të ndriçimit të plotë të rastit.

Numri i përgjithshëm i personave të arrestuar lidhur me këtë rast arrin në tetë./S.K/KP/

Continue Reading

Të kërkuara