

Lajmet
“Një ushtri jetimësh”: Fëmijët e të vdekurve nga SIDA në Afrikë ende të diskriminuar
Prevalenca kombëtare e virusit HIV në Afrikë është ende ndër më të lartat në botë.
Published
3 years agoon
By
UBT newsNë moshën 13-vjeçare, Ndumiso Gamede mbeti jetim kur prindërit e tij vdiqën në kulmin e epidemisë së SIDA-s në Afrikën e Jugut.
Ai mbeti për të rritur dy vëllezërit e tij të vegjël, një betejë rraskapitëse kundër izolimit, stigmës dhe varfërisë.
Gamede, tani 28 vjeç, tregon fotografitë e prindërve të tij të varura në mur në një garazh, të cilën ai e quan shtëpi.
“Ata të dy ishin HIV pozitiv”, tha ai.
Ai tha se nuk kishte askënd që ta drejtonte gjatë viteve të tij më të cenueshme të adoleshencës dhe “pothuajse bëri krime” vetëm për të mbijetuar dhe “drogë” për ta përballuar.
Ndërsa Dita Botërore e SIDA-s po afrohet më 1 dhjetor, gjendja e vështirë e jetimëve të Afrikës së Jugut mbetet një njollë për një vend që përndryshe ka pasur shpesh epidemi.
Prevalenca kombëtare e virusit HIV që shkakton SIDA-n është ende ndër më të lartat në botë, me 13.7 për qind.
Por vdekjet kanë rënë në mënyrë dramatike, falë një përhapjeje të anti-retroviralëve (ARV) – ilaçe që, fatkeqësisht nuk ishin të disponueshme për afrikano-jugorët e varfër kur sëmundja ishte në kulmin e saj.
Ilaçet që shpëtojnë jetë nënkuptojnë gjithashtu se numri i jetimëve të infektuar me SIDA ka rënë, tha Agnes Mokoto, e cila drejton një program jetimësh në shoqatën bamirëse me bazë Afrikën Jugore.
“Ushtria e jetimëve”
Sipas UNAIDS, ka 960,000 jetimë me sindromën SIDA në Afrikën e Jugut, krahasuar me 1.9 milionë në 2009. Çdo fëmijë që ka humbur njërin ose të dy prindërit nga HIV përkufizohet si jetim.
Hendeku në piramidën e popullsisë së vendit për shkak të epidemisë krijoi një brez të humbur, veçanërisht të prindërve të rinj.
“(Në) ditët e errëta në fillim të mijëvjeçarit, njerëzit po vdisnin në tufa dhe kjo krijoi një ushtri jetimësh”, tha profesoresha Linda-Gail Bekker, drejtuese e Fondacionit Desmond Tutu HIV.
Prindërit e Gamede vdiqën në një kohë të veçantë të dhimbshme, kur mohimi i SIDA-s u rrënjos në qeverinë e Afrikës së Jugut, duke filluar nga presidenti i atëhershëm, Thabo Mbeki.
Sipas një studimi të Universitetit të Harvardit, politikat e gabuara dhe promovimi i kurave të sëmundjes shkaktuan më shumë se 330,000 vdekje.
Diskriminimi ndaj personave me HIV ishte intensiv dhe ata që mbetën jetimë nga sëmundja e ndjenin më së shumti atë.
Gamede dhe dy vëllezërit e tij duhej të luftonin për të mbijetuar pasi ata u shmangën nga familja e tij e gjerë.
“Pasi më vdiqën prindërit, na kthyen shpinën, nuk donin ta dinin… çfarë na mungonte”, tregon ai.
Sikur SIDA të mos kishte shkatërruar familjen e tij, Gamede beson se “mundësitë…do të kishin qenë të lehta. Jeta nuk do të ishte kështu”./UBTNews/
Lajmet
Ndryshohet lokacioni, derbi Prishtina-Ballkani luhet në Hajvali
Published
22 minutes agoon
September 30, 2025By
UBT News
Ndeshja ndërmjet FC Prishtinës dhe FC Ballkanit, e vlefshme për javën e 8-të në Superligën e Kosovës, do të zhvillohet këtë të shtunë, më 4 tetor, me fillim nga ora 15:00, në Kampin Nacional në Hajvali.
Siç ka bërë të ditur klubi nga kryeqyteti, ky ndryshim i lokacionit vjen për shkak të nevojës për mirëmbajtje dhe përpunim të fushës në stadiumin “Fadil Vokrri”, në kuadër të përgatitjeve për ndeshjen e ardhshme të Kombëtares së Kosovës.
Përballja mes Prishtinës dhe Ballkanit konsiderohet si takimi kryesor i javës së 8-të, në Albi Mall Superligën e Kosovës./S.K/KP/
Lajmet
Kushtetuesja vendos për ankesën e Listës Serbe, Kuvendi s’është konstituuar
Published
50 minutes agoon
September 30, 2025By
UBTnews
Gjykata Kushtetuese ka vendosur për ankesën e Listës Serbe, për cka ka konstatuar se Kuvendi nuk është konstituuar në pajtim me përcaktimet e paragrafit 1 të nenit 66.
Në vendim, Gjykata ka urdhëruar që seanca Konstituive e Kuvendit të përfundojë brenda afatit të përcaktuar me paragrafin 1 të nenit 66 [Zgjedhja dhe Mandati] të Kushtetutës së Republikës së Kosovës dhe sipas Aktgjykimit të Gjykatës në rastet KO193/25 dhe KO196/25, përkatësisht brenda afatit të mbetur prej 12 (dymbëdhjetë) ditëve nga hyrja në fuqi e këtij Aktgjykimi
Më poshtë sjellim vendimin e plotë:
Gjykata Kushtetuese e Republikës së Kosovës, më 30 shtator 2025 vendosi përkitazi me kërkesën KO265/25, në lidhje me vlerësimin e kushtetutshmërisë së “Procesverbaleve të seancave të Kuvendit të Kosovës”, si dhe vendimeve të nxjerra në kuadër të Seancës Konstituive më 26 dhe 28 gusht 2025, të parashtruar nga Igor Simic dhe 9 (nëntë) deputetë të tjerë të Kuvendit të Republikës së Kosovës, bazuar në paragrafin 5 të nenit 113 [Jurisdiksioni dhe Palët e Autorizuara] të Kushtetutës së Republikës së Kosovës.
https://gjk-ks.org/notifications/details/3350?title=Njoftim+p%C3%ABr+vendim+n%C3%AB+rastin+KO265/25
Gjykata, njëzëri, ka vendosur:
- TË DEKLAROJË, kërkesën të pranueshme;
- TË KONSTATOJË, që Seanca Konstituive e Kuvendit, e filluar me 15 prill 2025 nuk ka përfunduar si rezultat i moszgjedhjes së nënkryetarit të Kuvendit nga radhët e deputetëve të komunitetit Serb, dhe Kuvendi nuk është konstituuar në pajtim me përcaktimet e paragrafit 1 të nenit 66 [Zgjedhja dhe Mandati] dhe paragrafët 1 dhe 4 të nenit 67 [Zgjedhja e Kryetarit dhe Nënkryetarëve] të Kushtetutës së Republikës së Kosovës;
- TË URDHËROJË, që Seanca Konstituive e Kuvendit të përfundojë brenda afatit të përcaktuar me paragrafin 1 të nenit 66 [Zgjedhja dhe Mandati] të Kushtetutës së Republikës së Kosovës dhe sipas Aktgjykimit të Gjykatës në rastet KO193/25 dhe KO196/25, përkatësisht brenda afatit të mbetur prej 12 (dymbëdhjetë) ditëve nga hyrja në fuqi e këtij Aktgjykimi;
- TË URDHËROJË, të gjithë deputetët e zgjedhur të Kuvendit të Republikës së Kosovës, që në pajtim me nenin 4 [Forma e Qeverisjes dhe Ndarja e Pushtetit], nenin 7 [Vlerat], paragrafin 4 të nenit 67 [Zgjedhja e Kryetarit dhe Nënkryetarëve] dhe nenin 74 [Ushtrimi i Funksionit] të Kushtetutës së Republikës së Kosovës, që gjatë procedurës së zgjedhjes së nënkryetarit të Kuvendit të Republikës së Kosovës nga radhët e deputetëve të komunitetit Serb, të ushtrojnë funksionin e tyre kushtetues në interesin më të mirë të Republikës së Kosovës dhe në pajtim me Kushtetutën dhe Rregulloren e Kuvendit;
- TË VAZHDOJË, masën e përkohshme, e cila ka hyrë në fuqi nga data 5 shtator 2025, deri në hyrjen në fuqi të këtij Aktgjykimi;
- T’UA KUMTOJË këtë Aktgjykim palëve;
- TA PUBLIKOJË këtë Aktgjykim në Gazetën Zyrtare të Republikës së Kosovës, në pajtim me paragrafin 4 të nenit 20 (Vendimet) të Ligjit Nr. 03/L-121 për Gjykatën Kushtetuese të Republikës së Kosovës;
- TË KONSTATOJË që ky Aktgjykim hyn në fuqi në ditën e publikimit nga Gjykata Kushtetuese e Republikës së Kosovës dhe njoftimit të palëve, përveç pikës V të dispozitivit, e cila hyn në fuqi menjëherë.
Lajmet
Fati i Amorim në duart e Granit Xhakës
Published
57 minutes agoon
September 30, 2025By
UBT News
Manchester United gjendet në krizë të thellë dhe presioni mbi trajnerin Ruben Amorim po shtohet sepse skuadra ka marrë vetëm 7 pikë nga 6 ndeshje duke humbur tre përballjet e këtij sezoni, duke lënë tifozët e pakënaqur.
Legjenda Wayne Rooney ka kritikuar ashpër gjendjen e klubit, duke thënë se disa lojtarë nuk e meritojnë ta veshin fanellën e United dhe seklubi ka humbur kulturën e tij.
Ai shprehu edhe mungesë besimi te Amorim.
Të shtunën United përballet me Sunderlandin e Granit Xhakës, një sfidë vendimtare për të ardhmen e portugezit.
Mediat britanike raportojnë se drejtuesit e klubit tashmë po shqyrtojnë pasues të mundshëm si Oliver Glasner, Fabian Hürzeler dhe Andoni Iraola./S.K/KP/
Botë
Turqia do të bisedojë me Hamasin për planin amerikan të Gazës
Published
3 hours agoon
September 30, 2025By
UBTnews
Presidenti turk, Recep Tayyip Erdogan, vlerësoi më parë “përpjekjet dhe lidershipin” e Donald Trump për t’i dhënë fund luftës në Gaza.
Përfaqësuesit turq do të marrin pjesë në diskutimet me delegacionin e Hamasit mbi planin e Presidentit të SHBA-ve Donald Trump për t’i dhënë fund luftës në Gaza, tha një zëdhënës i Ministrisë së Jashtme të Katarit.
Presidenti turk, Recep Tayyip Erdogan, vlerësoi më parë “përpjekjet dhe lidershipin” e Donald Trump për t’i dhënë fund luftës në Gaza, pasi udhëheqësi amerikan siguroi mbështetjen e kryeministrit izraelit Benjamin Netanyahu për një propozim paqeje të sponsorizuar nga SHBA-të.
“Unë përgëzoj përpjekjet dhe lidershipin e presidentit amerikan Donald Trump që synojnë ndalimin e gjakderdhjes në Gaza dhe arritjen e një armëpushimi”, tha Erdogan, i cili u takua me Trump në Shtëpinë e Bardhë për herë të parë në gjashtë vjet javën e kaluar.
Turqia do të vazhdojë të kontribuojë në proces “me qëllim krijimin e një paqeje të drejtë dhe të qëndrueshme të pranueshme për të gjitha palët”, shtoi ai në X.
Një burim nga Ministria e Jashtme turke tha vonë të hënën se ministri i Jashtëm Hakan Fidan kishte diskutuar propozimin e Trump me homologët e Arabisë Saudite, Katarit dhe Jordanisë në një telefonatë./D.B/EO

Ndryshohet lokacioni, derbi Prishtina-Ballkani luhet në Hajvali

Premiera e “Bukuria e gomarit” në Festivalin e Filmit në Cyrih

Kushtetuesja vendos për ankesën e Listës Serbe, Kuvendi s’është konstituuar

Fati i Amorim në duart e Granit Xhakës

OpenAI gjeneron mbi 4 miliardë dollarë të ardhura në gjysmën e parë të 2025-ës

Studim i ri: Mikroplastikat lidhen me dobësimin e kockave

Shenja të fshehura! Si u kuptua fundi i martesës së Kidman dhe Urban?

Turqia do të bisedojë me Hamasin për planin amerikan të Gazës

Zyra e BE-së bën thirrje për një proces të drejtë në zgjedhjen e një anëtari të ri të Këshillit Prokurorial të Kosovës
Të kërkuara
-
Aktualitet1 month ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Aktualitet2 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës
-
Kërkime3 months ago
Profesori i UBT-së, Musa Sabedini, publikon punim shkencor në revistën ndërkombëtare JGPSCD në SHBA
-
Aktualitet3 months ago
UBT sjell për herë të parë në Kosovë ekspozitën kushtuar vizionarit dhe inxhinierit Karl Gega