Kulturë

Një qytet, një ngjarje: Kosova me historitë e punonjëseve femra në Bienale

Published

on

Në një qytet të shkëlqyer që rrëfen historinë në çdo rrugë, mes kanaleve të shkëlqyera dhe pallateve shumëvjeçare, një ngjarje e jashtëzakonshme ecën rrugëve të Venecias çdo dy vjet. Është ‘Biennale di Venezia’, një festë e artit modern që ka ngjallur zemrat e vizitorëve për më shumë se një shekull.

Për herë të parë, një poet dhe artist venecian, Riccardo Selvatico, u frymëzua për të organizuar këtë spektakël të jashtëzakonshëm në vitin 1895, për të festuar qindvjetorin e lindjes së një tjetër poeti të madh, Dante Alighieri. Ndërkohë që pasqyronte dritën e diellit në kanale, ky festim i artit u bë një tregim për të gjithë të interesuarit e artit modern në Itali. Me kalimin e kohës, ngjarja filloi të përforcohej dhe të zgjeronte horizontet e saj. Çdo dy vjet, Venecia u mbulua me një valë ngjyrash, ide dhe inovacione artistike. Arkitektura u bashkua me pikturën, muzika u ndesh me kinemanë, duke krijuar një përzierje të artit modern që nuk kishte barriera. Në vitin 1980, Biennale di Venezia u shpërnda në disa pjesë, duke sjellë në jetë bienale të veçanta për arkitekturën dhe kinemanë. Pallatet e mrekullueshme u bënë ambient për krijimtarinë e re dhe kreativitetin, duke lënë një gjurmë të pakëputur në historinë e artit modern. Për një moment, në këtë qytet magjik, artistët dhe publiku bashkohen për të shkruar një kapitull të ri në historinë e artit modern.

Ekspozita e 60-të Ndërkombëtare nën udhëheqjen e Adriano Pedrosa

Në një ngjarje që shënon një moment historik për botën e artit, nën drejtimin e kuratorit të njohur Adriano Pedrosa, Ekspozita e 60-të Ndërkombëtare e Artit do të zbulojë thesarin e kreativitetit ndërkombëtar në një spektakël që do të mbajë frymën e vizitorëve nga 20 prilli deri në 24 nëntor 2024. Para këtij spektakli të madh, parahapja e ngjarjes do të fillojë më 17, 18 dhe 19 prill, duke hapur rrugën për një udhëtim të mrekullueshëm në botën e artit.

Në këtë rrugëtim magjik, Adriano Pedrosa, personaliteti frymëzues nga Brazili, do të udhëheqë si kurator, duke sjellë me vete një bagazh të pasur me përvojë dhe njohuri artistike. Pedrosa, drejtori artistik i Museu de Arte de São Paulo Assis Chateaubriand – MASP, njihet për vizionin e tij të jashtëzakonshëm në organizimin e ekspozitave të artit. Me një listë të mbushur me sukses, duke filluar nga ekspozitat e famshme “Historitë e vallëzimit” deri te “Historitë braziliane”, ai ka demonstruar aftësitë e tij unike në prezantimin e artit në një mënyrë që përshkruan historinë dhe kulturën. Në vitin 2023, Pedrosa u nderua me çmimin prestigjioz Audrey Irmas për ekselencën kuratoriale, një pasqyrë e njohjes së talentit dhe përkushtimit të tij për artin. Me këtë emërim si kurator i Ekspozitës Ndërkombëtare të Artit, Pedrosa shënon një moment të veçantë, duke u bërë i pari latino-amerikan në këtë rol dhe duke e vendosur qendrën e artit në hemisferën jugore në qendër të vëmendjes së botës artistike. Nën udhëheqjen e Adriano Pedrosa, kjo ekspozitë do të jetë një ngjarje që nuk do të harrohet lehtësisht, duke lënë shenjën e saj të ndjeshme në historinë e artit ndërkombëtar.

Kosova me “The Echoing Silences of Metal and Skin” të Doruntina Kastratit

Në zemër të Bienales së Venecias, një pavion i veçantë ngritet nën qiellin e bukur italian, duke sjellë me vete një histori të thellë dhe një thirrje për ndryshim. Pavijoni i Republikës së Kosovës niset në një udhëtim emocionues me një instalacion skulptural të rrallë, një shfaqje e quajtur “The Echoing Silences of Metal and Skin”, e krijuar nga artistja Doruntina Kastrati.

Ky instalacion nuk është thjesht një ansambël i skulpturave metalike; është një shprehje e fuqishme e fuqisë së artit për të përcjellë mesazhe thelbësore. Ajo hedh dritë mbi një realitet të padiskutueshëm – pabarazinë dhe shfrytëzimin e fshehur në industri. Duke u bazuar në rrëfimet e punonjëseve femra të një fabrike të ëmbëlsirave në Prizren, Kosovë, Doruntina Kastrati shfaq fuqinë e artit për të zbuluar histori të fshehura nën shtypjen e punës së përsëritur dhe të pagueshme me vështirësi. Skulpturat e metalit përshkruajnë në mënyrë të thellë rrëfimet e grave në industri, duke shfaqur një botë të fshehur ku zëri i tyre shpesh është e shuar. Përmes ngjyrave dhe formave të ndryshme, këto skulptura shfaqin një histori të trishtueshme, por të fuqishme, të punës së grave në Kosovë.

Pavijoni i Kosovës në Bienalen e Venecias nuk është vetëm një ekspozitë artistike; është një thirrje për reflektim dhe ndryshim. Me rrëfimet e ish-punonjëseve dhe dokumentacionin fotografik, ky pavion prezanton një histori të fuqishme dhe të thellë të punës së femrave në Kosovë. Është një bisedë e hapur për praktikat shfrytëzuese të punës dhe një thirrje për një shoqëri më drejtë dhe barabartë.

Nëse jeni të gatshëm për një udhëtim emocionues të reflektimit dhe shkëmbimit të ideve Pavijoni i Kosovës në Bienalen e Venecias është destinacioni i ardhshëm. Katalogu i ekspozitës, eksploron thellësitë e këtij projekti artistik. Ai nuk është thjesht një libër me foto dhe tekste, por një udhërrëfyes i përsosur që ju shoqëron në një udhëtim thellësish, duke ju lejuar të eksploroni këtë projekt të shkëlqyeshëm artistik dhe të zbuloni një tjetër dimension të realitetit shoqëror.

“The Echoing Silences of Metal and Skin” është një eksperiencë që shkon përtej skulpturave dhe materialeve; është një udhëtim në thellësitë e shpirtit njerëzor. Ky instalacion nuk është vetëm një thirrje për ndryshim, por një kujtesë për fuqinë e artit për të ndryshuar botën./UBTNews/

© Dionesa Ebibi

Lifestyle

Sipërfaqet dhe objektet që nuk duhet t’i pastroni kurrë me uthull

Published

on

Uthulla është një pastrues i njohur shtëpiak, i cili përdoret për të hequr gëlqeren, yndyrën dhe papastërtitë.

Megjithatë, disa sipërfaqe mund të dëmtohen nga përdorimi i saj.

Sipërfaqe prej guri

Uthulla mund të dëmtojë gurin natyror si graniti ose mermeri, duke hequr shkëlqimin dhe shtresën mbrojtëse. Përdorni sapun të butë dhe ujë ose detergjentë me pH neutral për pastrim.

Makinat për larjen e enëve

Edhe pse uthulla ndihmon për heqjen e gëlqeres, dëmton guarnicionet dhe nyjet e gomës. Për këtë, preferoni sodën e bukës ose produktet e rekomanduara nga prodhuesi.

Lavatriçet

Përdorimi i rregullt i uthullës mund të dëmtojë guarnicionet prej gome. Një alternativë është cikël larjeje bosh me sodë buke dhe ujë të nxehtë një herë në muaj.

Pajisjet me çelik inox

Uthulla mund të heqë shtresën mbrojtëse e shkakton njolla ose ndryshk. Pastrojini me ujë të ngrohtë, detergjent të butë dhe leckë të butë.

Dyshemet dhe mobiljet prej druri

Uthulla mund ta thajë drurin, të heqë shtresën mbrojtëse dhe ta bëjë dyshemenë të pa shkëlqim. Përdorni produkte të dedikuara për dru dhe një leckë të shtrydhur mirë.

Kolltuqet dhe sediljet prej lëkure

Uthulla largon vajrat natyralë nga lëkura, duke shkaktuar tharje dhe çarje. Përdorni produkte speciale për pastrimin dhe kujdesin e lëkurës.

Edhe pse uthulla është efektive për gëlqere dhe yndyrë,  nuk është një pastrues universale. Duke zgjedhur produktet e duhura dhe duke pastruar sipërfaqet me kujdes, mund të ruani jetëgjatësinë e pajisjeve dhe mobiljeve tuaja. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Dy lidere të Kosovës pjesë e ekspozitës globale të fotografisë për gratë dhe paqen

Published

on

Dy promovuese të shquara të paqes në Kosovë, ish-presidentja Atifete Jahjaga dhe Gordana Gjoriq, janë pjesë e ekspozitës globale të fotografisë të UNMIK-ut, e cila shënon fillimin e 16 Ditëve të Aktivizmit kundër Dhunës me Bazë Gjinore.

Ekspozita promovon rolin jetik të grave në paqe, mbrojtjen e të drejtave të grave dhe siguri, duke fokusuar agjendën Gratë, Paqja dhe Siguria (WPS).

Zëvendës Përfaqësuesi Special i OKB-së, Milbert Dongjoon Shin, theksoi se siguria dhe përfshirja e grave janë thelbësore për shoqëri të qëndrueshme dhe gjithëpërfshirëse.

Fotoreporterja Laura Hasani realizoi portretet e liderëve kosovarë për të nxjerrë në pah rolin e grave në ndërtimin e paqes dhe ndryshimin pozitiv në komunitete.

Ekspozita, e lansuar në New York në qershor 2025 për 25-vjetorin e Rezolutës 1325 të OKB-së, shfaqet në Kosovë në Bulevardin Nënë Terezë, Prishtinë, nga 25 Nëntori deri më 10 Dhjetor, në kuadër të bashkëpunimit të OKB-së me UN Women dhe Fondacionin Elsie Initiative Fund. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Lifestyle

Si t’i bëni peshqirët sërish të butë me një produkt krejt natyral?

Published

on

Peshqirët me kalimin e kohës ashpërsohen sepse shumica e njerëzve i lajnë gabim.

Përdorimi i shpeshtë i zbutësit krijon shtresë yndyrore mbi fibra, e cila mbledh sapun e baktere dhe i bën peshqirët të ngurtë dhe jo thithës.

Ekspertët e Secret Linen Store rekomandojnë një zgjidhje të thjeshtë dhe të lirë: uthullën e bardhë. Mjafton të shtoni 250 ml uthull së bashku me detergjentin dhe ta vendosni direkt në daullen e lavatriçes para ciklit të larjes. Aroma e uthullës zhduket gjatë shpëlarjes.

Uthulla e bardhë është një pastrues natyral që zbërthen mbetjet yndyrore dhe heq shtresën e krijuar nga zbutësi i rrobave. Ajo eliminon mikrobet dhe mykun, duke i lënë peshqirët më të butë, më thithës dhe më të freskët.

Mund ta përdorni të vetme: lani peshqirët në ujë të nxehtë vetëm me uthull, nëse doni bëni një cikël të dytë me detergjent (pa zbutës).

Pas larjes, tundi peshqirët mirë dhe thajini në tharëse me temperaturë të ulët ose varini për t’u tharë. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Biblioteka Kombëtare e Kosovës hap “Koha e shndërrimit: Kosova 1968–1981, dokumente dhe dëshmi”

Published

on

Në ambientet e Bibliotekës Kombëtare të Kosovës u hap ekspozita dokumentare “Koha e shndërrimit: Kosova 1968–1981 dokumente dhe dëshmi”, e organizuar nga Agjencia Shtetërore e Arkivave të Kosovës, me rastin e Festës së Flamurit.

Ekspozita paraqet një përzgjedhje të pasur dokumentesh arkivore që hedhin dritë mbi një periudhë kyçe të historisë së Kosovës, ku ndryshimet shoqërore dhe kërkesat për të drejta u shprehën me vendosmëri dhe qartësi.

Hapjen e ekspozitës e bëri U.D. Drejtori Ekzekutiv i ASHAK-ut, Bekim Aliu, i cili theksoi rëndësinë historike të viteve 1968–1981 e nënvizoi se dokumentet e ekspozitës “na ndihmojnë ta shohim veten më qartë”, duke ofruar pasqyrë të sinqertë të transformimeve të asaj periudhe.

Ngjarja u nderua me pjesëmarrjen e Kryeministrit të Kosovës, Albin Kurti, i cili përgëzoi punën e ASHAK-ut, e cilësoi periudhën 1968–1981 si “vite kyçe e shndërruese në historinë politike e kombëtare”, një kohë që formësoi një gjeneratë të re me ideale të qarta dhe guxim qytetar.

Drejtoresha e Bibliotekës Kombëtare, Blerina Rogova Gaxha, theksoi rëndësinë e ruajtjes së dokumenteve dhe kujtesës historike:

“Biblioteka Kombëtare mbetet vendi ku dokumentet marrin zë dhe historia rigjen kuptimin e saj. Kjo ekspozitë na rikujton se e kaluara nuk është vetëm për t’u ruajtur, por për t’u kuptuar dhe për t’u përdorur si themel në ndërtimin e të ardhmes.”

Ekspozita përfshin dokumente të rralla, materiale arkivore dhe fotografi që ilustrojnë transformimet shoqërore, politike dhe kulturore të viteve 1968–1981, një periudhë kur qytetarët e Kosovës shprehën aspiratat e tyre për barazi, dinjitet dhe identitet kombëtar.

Kjo ekspozitë ofron udhëtim në të shkuarën e vendit, duke reflektuar mbi sfidat, idealet dhe guximin qytetar që kanë formësuar historinë. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara