Lajmet

Një ditë shumë e keqe për Putinin

Ajo datë do të shënohet përgjithmonë në histori.

Published

on

Nga Frida Ghitis

Cila ishte dita më e keqe deri më tani për presidentin rus, Vladimir Putin, qëkur nisi pushtimin e paprovokuar të Ukrainës vitin e kaluar? E pamundur të zgjidhni një, por e marta e 4 prillit të vitit 2023, duhet të renditet lartë në listë.

Ajo datë do të shënohet përgjithmonë në histori. Jo, jo vetëm për shkak të asaj që ndodhi në një sallë gjyqi në Manhatan, ku u përfshi një ish-president, por për shkak të diçkaje ndoshta më të rëndësishme, pavarësisht pranisë të paktë në titujt e lajmeve. Ishte dita kur Finlanda zyrtarisht u anëtarësua në NATO.

Kur anëtarët e NATO-s qëndruan solemnisht para selisë së Aleancës në Bruksel, duke parë ngritjen e flamurit bardheblu të Finlandës së bashku me 30 të tjerë, ceremonia shërbeu pothuajse si një deklaratë se lufta e Putinit në Ukrainë ka dështuar.

Në fund të fundit, Putin e justifikoi pushtimin e Ukrainës me dy argumente kryesore. Së pari, ai u përpoq të thoshte se Ukraina nuk është vend real dhe se është pjesë e Rusisë. Ky pretendim është hedhur poshtë jo vetëm nga historianët, por edhe nga mbrojtja e ashpër e popullit ukrainas ndaj kombit të tyre.

Së dyti, Putin argumentoi se qëllimi i tij ishte të parandalonte zgjerimin e NATO-s. Në këtë pikë, Putini jo vetëm që dështoi, por në fakt nxiti vetë zhvillimin që ai kërkoi të parandalonte. Tani kufiri i Rusisë me vendet e NATO-s është më shumë se dyfishuar në gjatësi, duke shtuar 830 milje shtesë kufiri me Finlandën.

Finlanda, ishte dikur pjesë e perandorisë ruse dhe për këtë arsye edhe është objektiv i argumenteve irredentiste të Putinit, do të lëvizë shpejt për të përforcuar atë kufi të gjatë. Kjo sepse kur Rusia e pushtoi Ukrainën, u dërgoi sinjal fqinjve të saj se thjesht atij nuk mund t’i besohet.

Sigurisht, Finlanda e dinte këtë tashmë. Ajo u sulmua nga Moska, ish-mjeshtri i saj perandorak, në Luftën e Dimrit të viteve 1939-1940. Finlandezët e mbrojtën vendin me fuqi mitike, por përfunduan duke humbur rreth 10% të territorit të tyre. Pas kësaj, Finlanda mendoi se mënyra më e mirë për t’u mbrojtur ishte ruajtja e neutralitetit të saj. Por Putini e kundërshtoi këtë nocion të tyre kur e sulmoi Ukrainën.

Të martën në Bruksel, presidenti finlandez, Sauli Niinisto deklaroi: “Ka marrë fund epoka e neutralitetit në historinë tonë – tani po fillon një epokë e re”.

Vlen të theksohet kjo çështje: ishte humbje e madhe sa për Rusinë edhe për Putinin. Aq e madhe saqë sekretari i Shtetit, Antony Blinken, tha se “kjo është e vetmja gjë për të cilën mund ta falënderojmë Putinin”. Pa Putinin dhe luftën e tij, Finlanda nuk do të ishte anëtare e NATO-s.

Lufta nuk e prodhoi vetëm atë që Putini tha në mënyrë eksplicite se donte ta parandalonte, gjithashtu shkaktoi të kundërtën e asaj që ai kishte kërkuar në mënyrë implicite. Ai me sa duket priste që NATO do të ndahej mbi atë se duhet të ndihmohet një shtet që s’është anëtar. Por siç ripotencoi presidenti Joe Biden, aleanca nuk ka qenë kurrë më e bashkuar. Përveç kësaj, rëndësia e tij, qëllimi i tij, është bërë më i qartë se sa ka qenë në dekada.

Pushtimi i Rusisë ka transformuar llogaritjen strategjike për çdo vend në Evropë. Ashtu siç tha për CNN Niinisto vitin e kaluar, ndarjet u bënë më të mprehta, ka pak vend për neutralitet.

“Pushtimi”, tha ai, “dëshmoi se Moska nuk i respekton vendet zyrtarisht neutrale”.

Dhe nëse shtetet e Bashkimit Evropian e shohin të nevojshme të mbajnë anë, është e çuditshme që askush nuk po vrapon saktësisht në krahët e Moskës.

Sapo Rusia i dërgoi tanket e veta në Ukrainë (pasi mohoi vazhdimisht pushtimin), sondazhet në Finlandë filluan të tregojnë një ndryshim të madh të ndjenjave. Në nëntor, pavarësisht – ose ndoshta për shkak të – paralajmërimeve nga Rusia dhe lëvizjeve kërcënuese ushtarake pranë kufirit finlandez, katër nga pesë finlandezë e mbështetën anëtarësimin në NATO.

Edhe Suedia, një vend që prej qindra vitesh ka ndjekur një politikë neutraliteti, ka aplikuar për anëtarësim në NATO. Tani për tani, Turqia dhe Hungaria po e bllokojnë anëtarësimin e saj. Megjithatë nuk kam dyshim, Suedia do të bashkohet përfundimisht.

Anëtarësimi i Finlandës nuk është vetëm simbolik. Vendi nuk është i dobët ushtarak. Të gjithë burrat janë të detyruar të shërbejnë në ushtri. Aftësitë e tyre në dimër janë të pakrahasueshme dhe arsenali i tyre është mbresëlënës.

Edhe Moska u detyrua të pranonte se diçka e rëndësishme kishte ndryshuar. Ministria e Jashtme e Rusisë tha se hyrja e Finlandës në NATO krijoi “një ndryshim thelbësor për situatën në Evropën Veriore”. Në realitet, ky riorganizim strategjik shkon përtej Evropës Veriore. Ajo e largon më shumë prej Rusisë ekuilibrin gjeopolitik.

Rusia paralajmëroi se mund të detyrohet të ndërmarrë “masa hakmarrëse”. Por me bllokimin e forcave të Putinit në Ukrainë si dhe me lodhjen e tyre, këto kërcënime janë më pak të frikshme sesa mund të ishin para se të pushtonte Ukrainën 14 muaj më parë, në një fushatë që supozohej të kishte sukses për pak ditë. Nëse ai mendonte se lufta do ta bënte atë më të fuqishëm para pjesës tjetër të botës, arriti të bëjë të kundërtën e qëllimit të vet.

Po atë ditë, udhëheqësit e NATO-s treguan se do ta ftojnë presidentin ukrainas, Volodymyr Zelensky, për të marrë pjesë në samitin e NATO-s gjatë muajit korrik, në Lituani. Gjithashtu dy liderë evropianë mbërritën këtë javë në Pekin për t’u takuar me aleatin e tij më të ngushtë, udhëheqësin e Kinës, Xi Jinping, ku tregtia dhe Ukraina do të jenë në krye të agjendës. Duke u përgatitur për udhëtimin e saj me presidentin francez, Emmanuel Macron, presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, e telefonoi Zelenskyn për t’i diskutuar planet.

Kina është bërë një mjet shpëtimi diplomatik dhe ekonomik për Putinin. Por Pekini ka nevojë për marrëdhënie të fuqishme me Evropën, dhe Von der Leyen paralajmëroi se “si Kina vazhdon të ndërveprojë në luftën e Putinit do të jetë një faktor përcaktues për marrëdhëniet BE-Kinë në vijimësi”.

Ajo e bëri deklaratën në ditën që shefi i NATO-s, Jens Stoltenberg, tha se do të jetë “një ditë e mirë për sigurinë e Finlandës, për sigurinë nordike dhe për NATO-n në tërësi”. Ai do të mund ta kishte shtuar edhe këtë fjali: edhe një ditë shumë e keqe për Putinin./UBTNews/


Lajmet

Tërnava u uron besimtarëve Kurban Bajramin

Published

on

By

Myftiu i Kosovës, Naim Tërnava, ka uruar besimtarët për Festën e Kurban Bajramit, duke u bërë thirrje për më shumë mirësi mes tyre.

Në urimin e tij tradicional në prag të Festës së Bajramit të Vogël, Tërnava tha se kjo festë është përkujtim i sakrificës të profetit Ibrahim, “i cili ishte i gatshëm të flijonte më të dashurin e tij për hir të Zotit të madhërishëm, e i cili na mësoi se besimi i vërtetë nuk njeh kufi e as frikë nga sprovat, por gjen kuptimin e lartë pikërisht në dorëzimin ndaj vullnetit hyjnor të Zotit”.

Në këtë ditë, zemrat e besimtarëve mbushen me mirënjohje dhe përkushtim, ndërsa duart e tyre shtrihen në ndihmë dhe bujari, ngase kjo festë është një akt që mishëron në frymën e afërsisë me Zotin dhe përgjegjësisë ndaj shoqërisë”, tha ai.

Myftiu Tërnava tha se Kurban Bajrami është festë fetare, por bart edhe mesazhe të thella shoqërore dhe atdhetare.

Festa e Bajramit nuk kufizohet vetëm me adhurim, por ajo kontribuon në forcimin e vlerave që ndërtojnë shoqërinë dhe forcojnë atdheun”, u shpreh ai.

Festa e Kurban Bajramit karakterizohet me therjen e kubanit dhe kryerjen e haxhillëkut.

Sot, kur miliona besimtarë janë në tokën e shenjtë të Mekës dhe ku do ta kalojnë këtë ditë në rrafshnaltën e Arafatit dhe në mesin e tyre gjenden edhe haxhilerët nga Kosova, të cilët janë duke e përjetuar haxhillëkun – udhëtimin e jetës – me lutjet e tyre drejtuar krijuesit për falje gabimesh, shëndet dhe mirëqenie për familjet e tyre, për popullin tonë dhe siguri për vatanin tonë”, tha Tërnava.

Haxhillëku ka nisur më 4 qershor dhe besimtarët myslimanë do të kryejnë rite fetare në Mekë deri më 8 qershor. Këtë vit, më shumë se 1.5 milion pelegrinë po marrin pjesë në ritualin më të rëndësishëm të Islamit./REL/

Continue Reading

Lajmet

​Bajrami: Nuk kemi nevojë që ta përsërisim një proces zgjedhor

Published

on

By

Deputetja e Lidhjes Demokratike të Kosovës, Hykmete Bajrami deklaroi se nuk ka nevojë që të përsëritet sërish një proces zgjedhor. Sipas tij, qëndrimi i LDK-së është që ketë konstituim të institucioneve pas zgjedhjeve të 9 shkurtit, teksa shtoi se bashkimi i dy palë zgjedhjeve do të shkaktonte probleme të mëdha.

Kështu u shpreh deputetetja Bajrami, pas dështimit për herë të 27-të për konstituim të legjislaturës së nëntë të Kuvendit të Kosovës.

Unë mendoj që ne veç sa e kemi kaluar një proces të zgjedhjeve nacionale, në fakt edhe si parti e kemi të njëjtin qëndrim dhe duhet të bëhet konstituimi i institucioneve të dala nga zgjedhjet e 9 shkurtit. Nuk kemi nevojë që ta përsërisim një proces zgjedhor, sepse nuk mund të priten as edhe ndryshime të mëdha. Në ndërkohë ne e dimë të gjithë procesin tejet të ndërlikuar dhe kohën që e ka marrë për numërim të votave nga ana e KQZ-së. Bashkimi i dy palë zgjedhjeve në një periudhë të caktuara do të shkaktonte probleme të mëdha dhe ka shumë mundësi që zgjedhje të tilla mandej edhe të mos pranohen nga ndonjë subjekt”, u shpreh Bajrami.

Deputetja e Lidhjes Demokratike të Kosovës tha se degët e LDK-së në komuna janë në procesin konsulatativ për paraqitjen e kandidaturave për kryetar komunash.

Nuk janë përcaktuar emrat, janë mbajtur takime të përbashkëta me kryesinë dhe kryetarët e degëve, gjithashtu me kryetarin dhe kryetarët e degëve, e kemi ndarë procesin në tri faza. Dhe tani janë komunat, degët e LDK-së në gjitha komunat në Kosovë të cilat janë në fazën e procesit konsultativ, disa prej tyre veç i kanë paraqitur kandidaturat, disa të tjera janë në proces”, shtoi Bajrami.

Continue Reading

Lajmet

Kryeziu-Hyseni: Qëllimi i partive opozitare nuk është zgjidhja por vazhdimi i bllokadës

Published

on

By

Deputetja e Lëvizjes Vetëvendosje, Arbëreshë Kryeziu-Hyseni ka thënë se qëllimi i partive që deri tani ishin në opozitë nuk është formimi i institucioneve të reja pas zgjedhjeve të 9 shkurtit, mirëpo vazhdimi i bllokadës dhe krizës politike.

Pas dështimit të sotëm të seancës konstituive të Kuvendit për herë të 27-të, ajo tha se këto parti parlamentare qëllimshëm nuk po marrin pjesë në votim për formimin e komisionit verifikues për zgjedhjen në mënyrë të fshehur të kryeparlamentarit.

Qëllimi i partive opozitare nuk është zgjidhja por vazhdimi i bllokadës që ata vet e kanë krijuar qysh në fillim të sagës së këtyre seancave të vazhdueshme. Fillmimisht kanë refuzuar komisionin për verifikimin e mandateve dhe më pastaj duke refuzuar të marrin pjesë në votim për komisionin verifikues për votim të fshehtë të kryeparlamentarit”, tha ajo.

Madje, Kryeziu-Hyseni para gazetarëve tha se në procesin e zgjedhjes së nënkryetarëve ata nuk do të votojnë për asnjë deputetë të LDK-së, kurse për ata të PDK-së tha se votojnë vetëm Nait Hasanin dhe Sala Jasharin.

Është qëndrim i joni që nuk do të votojmë asnjë emër tjetër nga radhët e PDK-së përveç Nait Hasanit dhe Sala Jasharit. Ndërkohë që edhe ne kemi vendosur reciprocitet ndaj LDK-së dhe nuk pranojmë asnjë propozim nga ana e tyre. Nëse duam që të hyjmë në ciklin e dëshirave dhe të shndërrojmë Kuvendin në vend të dëshirave, e jo në vend të numrave atëherë le të vendosim këso lloj kriteresh”, tha ajo./KosovaPress/

Continue Reading

Lajmet

Vendimet e fundit të Qeverisë në detyrë

Published

on

By

Qeveria në detyrë e Kosovës ka miratuar vendimin për përcaktimin e pagës mesatare me qëllim të kompensimit të pushimit të lehonisë nga Qeveria e Republikës së Kosovës. Ndërsa, është votuar edhe vendimin për hartimin e Planifikimit Hapësinor për Kompleksin Memorial “Adem Jashari” në Prekaz.

Sqarime rreth vendimit dha ministri në detyrë i Financave, Hekuran Murati i cili tha se me Ligjin e Punës parashihet që për çdo grua që lind, në gjashtë muajt e parë, punëdhënësi obligohet të mbulojë shtatëdhjetë për qind (70%) të pagës, ndërsa pjesa tjetër e pushimit të lehonisë prej tre muaj me pagesë të pesëdhjetë për qind (50%) të pagës mesatare nga qeveria.

Deri tani aktualisht paga referencë që është marr ka qenë 223 euro ka qenë për lehonat e punësuara, ndërsa kjo po rritet m vendimin e sotëm duke marr për bazë pagën e re minimale 689 euro i bie apo përkthehet se 50% e këtij niveli është 319.5 euro. Pra, pas 6 muajve që merr 70% të pagës në pushimin e lehonisë çdo grua do t’i marrë edhe këta tre muaj në vlerë në 319.5 euro për secilin muaj”, theksoi ai.

Ministri në detyrë i Financave, Murati tha se kostoja për të mbuluar koston e rritjes edhe për 55 euro për pagat në sektor publik është tridhjetenjë milionë euro (31.2 milionë euro).

Në tërësi pra kostoja është 31 milionë e 261 mijë e 385.93 euro, pra është 31.2 milionë euro kostoja që do të shpërndahet nëpër organizata buxhetore për të mbuluar koston e rritjes edhe për 55 euro të tjera”, tha ai.

Në këtë mbledhje të sotme Qeveria në detyrë votoi edhe vendimin për hartimin e Planifikimit Hapësinor për Kompleksin Memorial “Adem Jashari” në Prekaz.

Kryeministri në detyrë, Albin Kurti tha se Kompleksi Memorial “Adem Jashari” përfaqëson një ndër proceset më delikate dhe më të rëndësishme të Kosovës.

Ky kompleks përfaqëson një ndër proceset më delikate dhe më të rëndësishme për Republikën tonë, master plani i cili është në fazën e hartimit nga një studio e profesionistëve ndërkombëtarë në bashkëpunim me ata vendorë synon ta shndërrojë kompleksin në një nga qendrat më të rëndësishme të kujtesës në botë. Përveç projekteve për konzervim, restaurim dhe interpretim parashihet edhe hartimi i dokumenteve, planifikimit hapësinor të cilat do të mundësojnë zhvillimin e një koncepti koherent dhe multidisiplinar për organizimin hapësinor dhe urban të kompleksit”, tha ai.

Arsyetimin për votim të këtij vendimi e dha edhe ministri i Mjedisit dhe Planifikimit Hapësinor në detyrë, Liburn Aliu i cili tha se afati për zbatimin e tij është së paku tetë vjet.

Ky dokument përbën një nga aktet më të rëndësishme strategjike në mbrojtjen dhe promovimin e trashëgimisë sonë historike të lidhur ngushtë me identitetin kombëtar dhe zhvillimin e qëndrueshëm të planit hapësinor. Plani hapësinor për kompleksin memorial “Adem Jashari” përfaqëson një dokument të planifikimit hapësinor të planit qendror… Plani hapësinor do të hartohet në kuadër të kontratës për hartimin e masterplanit për ndërtimin e Kompleksit Memorial ‘Adem Jashari’ në Prekaz në bashkëpunimin me MMPH dhe MKRS-në . Afati i tij i zbatimit është së paku 8 vjet”, tha ai.

Në mbledhjen e sotme të qeverisë në detyrë u miratua edhe rregullorja për trajnimin dhe testimin e detyrueshëm, si dhe Certifikimi i Inspektorëve të Kosovës.

Kryeministri në detyrë, Albin Kurti tha se kjo po bëhet me qëllim të vendoset rend dhe ligj.

Reformimi i fushës së inspektimeve po bëhet me rregulla të qarta të punës e me vullnet të madh për të vendosur rend e ligj në çdo cep”, deklaroi ai.

Ekzekutivi në detyrë ka miratuar edhe rregulloren për procedimin e pranimit në shërbimin civil e cila ka synim të sigurojë proces të hapur dhe të bazuar në meritokraci.

Po ashtu, gjatë mbledhjes u miratua vendimi preliminar për shpronësim të pronave të paluajtshme për projektin “Ndërtimi i Qarkores së Jashtme të Qytetit të Gjilanit dhe Kyçja e Rrugës Nacionale N25.2 dhe N25.3 deri te autoudha R7.1” si dhe vendimi për shpronësim të pronave të paluajtshme ish-shoqërore “Mekanizmi”, që menaxhohet dhe administrohet nga AKP-ja./kp

Continue Reading

Të kërkuara