Lajmet

Një ditë shumë e keqe për Putinin

Ajo datë do të shënohet përgjithmonë në histori.

Published

on

Nga Frida Ghitis

Cila ishte dita më e keqe deri më tani për presidentin rus, Vladimir Putin, qëkur nisi pushtimin e paprovokuar të Ukrainës vitin e kaluar? E pamundur të zgjidhni një, por e marta e 4 prillit të vitit 2023, duhet të renditet lartë në listë.

Ajo datë do të shënohet përgjithmonë në histori. Jo, jo vetëm për shkak të asaj që ndodhi në një sallë gjyqi në Manhatan, ku u përfshi një ish-president, por për shkak të diçkaje ndoshta më të rëndësishme, pavarësisht pranisë të paktë në titujt e lajmeve. Ishte dita kur Finlanda zyrtarisht u anëtarësua në NATO.

Kur anëtarët e NATO-s qëndruan solemnisht para selisë së Aleancës në Bruksel, duke parë ngritjen e flamurit bardheblu të Finlandës së bashku me 30 të tjerë, ceremonia shërbeu pothuajse si një deklaratë se lufta e Putinit në Ukrainë ka dështuar.

Në fund të fundit, Putin e justifikoi pushtimin e Ukrainës me dy argumente kryesore. Së pari, ai u përpoq të thoshte se Ukraina nuk është vend real dhe se është pjesë e Rusisë. Ky pretendim është hedhur poshtë jo vetëm nga historianët, por edhe nga mbrojtja e ashpër e popullit ukrainas ndaj kombit të tyre.

Së dyti, Putin argumentoi se qëllimi i tij ishte të parandalonte zgjerimin e NATO-s. Në këtë pikë, Putini jo vetëm që dështoi, por në fakt nxiti vetë zhvillimin që ai kërkoi të parandalonte. Tani kufiri i Rusisë me vendet e NATO-s është më shumë se dyfishuar në gjatësi, duke shtuar 830 milje shtesë kufiri me Finlandën.

Finlanda, ishte dikur pjesë e perandorisë ruse dhe për këtë arsye edhe është objektiv i argumenteve irredentiste të Putinit, do të lëvizë shpejt për të përforcuar atë kufi të gjatë. Kjo sepse kur Rusia e pushtoi Ukrainën, u dërgoi sinjal fqinjve të saj se thjesht atij nuk mund t’i besohet.

Sigurisht, Finlanda e dinte këtë tashmë. Ajo u sulmua nga Moska, ish-mjeshtri i saj perandorak, në Luftën e Dimrit të viteve 1939-1940. Finlandezët e mbrojtën vendin me fuqi mitike, por përfunduan duke humbur rreth 10% të territorit të tyre. Pas kësaj, Finlanda mendoi se mënyra më e mirë për t’u mbrojtur ishte ruajtja e neutralitetit të saj. Por Putini e kundërshtoi këtë nocion të tyre kur e sulmoi Ukrainën.

Të martën në Bruksel, presidenti finlandez, Sauli Niinisto deklaroi: “Ka marrë fund epoka e neutralitetit në historinë tonë – tani po fillon një epokë e re”.

Vlen të theksohet kjo çështje: ishte humbje e madhe sa për Rusinë edhe për Putinin. Aq e madhe saqë sekretari i Shtetit, Antony Blinken, tha se “kjo është e vetmja gjë për të cilën mund ta falënderojmë Putinin”. Pa Putinin dhe luftën e tij, Finlanda nuk do të ishte anëtare e NATO-s.

Lufta nuk e prodhoi vetëm atë që Putini tha në mënyrë eksplicite se donte ta parandalonte, gjithashtu shkaktoi të kundërtën e asaj që ai kishte kërkuar në mënyrë implicite. Ai me sa duket priste që NATO do të ndahej mbi atë se duhet të ndihmohet një shtet që s’është anëtar. Por siç ripotencoi presidenti Joe Biden, aleanca nuk ka qenë kurrë më e bashkuar. Përveç kësaj, rëndësia e tij, qëllimi i tij, është bërë më i qartë se sa ka qenë në dekada.

Pushtimi i Rusisë ka transformuar llogaritjen strategjike për çdo vend në Evropë. Ashtu siç tha për CNN Niinisto vitin e kaluar, ndarjet u bënë më të mprehta, ka pak vend për neutralitet.

“Pushtimi”, tha ai, “dëshmoi se Moska nuk i respekton vendet zyrtarisht neutrale”.

Dhe nëse shtetet e Bashkimit Evropian e shohin të nevojshme të mbajnë anë, është e çuditshme që askush nuk po vrapon saktësisht në krahët e Moskës.

Sapo Rusia i dërgoi tanket e veta në Ukrainë (pasi mohoi vazhdimisht pushtimin), sondazhet në Finlandë filluan të tregojnë një ndryshim të madh të ndjenjave. Në nëntor, pavarësisht – ose ndoshta për shkak të – paralajmërimeve nga Rusia dhe lëvizjeve kërcënuese ushtarake pranë kufirit finlandez, katër nga pesë finlandezë e mbështetën anëtarësimin në NATO.

Edhe Suedia, një vend që prej qindra vitesh ka ndjekur një politikë neutraliteti, ka aplikuar për anëtarësim në NATO. Tani për tani, Turqia dhe Hungaria po e bllokojnë anëtarësimin e saj. Megjithatë nuk kam dyshim, Suedia do të bashkohet përfundimisht.

Anëtarësimi i Finlandës nuk është vetëm simbolik. Vendi nuk është i dobët ushtarak. Të gjithë burrat janë të detyruar të shërbejnë në ushtri. Aftësitë e tyre në dimër janë të pakrahasueshme dhe arsenali i tyre është mbresëlënës.

Edhe Moska u detyrua të pranonte se diçka e rëndësishme kishte ndryshuar. Ministria e Jashtme e Rusisë tha se hyrja e Finlandës në NATO krijoi “një ndryshim thelbësor për situatën në Evropën Veriore”. Në realitet, ky riorganizim strategjik shkon përtej Evropës Veriore. Ajo e largon më shumë prej Rusisë ekuilibrin gjeopolitik.

Rusia paralajmëroi se mund të detyrohet të ndërmarrë “masa hakmarrëse”. Por me bllokimin e forcave të Putinit në Ukrainë si dhe me lodhjen e tyre, këto kërcënime janë më pak të frikshme sesa mund të ishin para se të pushtonte Ukrainën 14 muaj më parë, në një fushatë që supozohej të kishte sukses për pak ditë. Nëse ai mendonte se lufta do ta bënte atë më të fuqishëm para pjesës tjetër të botës, arriti të bëjë të kundërtën e qëllimit të vet.

Po atë ditë, udhëheqësit e NATO-s treguan se do ta ftojnë presidentin ukrainas, Volodymyr Zelensky, për të marrë pjesë në samitin e NATO-s gjatë muajit korrik, në Lituani. Gjithashtu dy liderë evropianë mbërritën këtë javë në Pekin për t’u takuar me aleatin e tij më të ngushtë, udhëheqësin e Kinës, Xi Jinping, ku tregtia dhe Ukraina do të jenë në krye të agjendës. Duke u përgatitur për udhëtimin e saj me presidentin francez, Emmanuel Macron, presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, e telefonoi Zelenskyn për t’i diskutuar planet.

Kina është bërë një mjet shpëtimi diplomatik dhe ekonomik për Putinin. Por Pekini ka nevojë për marrëdhënie të fuqishme me Evropën, dhe Von der Leyen paralajmëroi se “si Kina vazhdon të ndërveprojë në luftën e Putinit do të jetë një faktor përcaktues për marrëdhëniet BE-Kinë në vijimësi”.

Ajo e bëri deklaratën në ditën që shefi i NATO-s, Jens Stoltenberg, tha se do të jetë “një ditë e mirë për sigurinë e Finlandës, për sigurinë nordike dhe për NATO-n në tërësi”. Ai do të mund ta kishte shtuar edhe këtë fjali: edhe një ditë shumë e keqe për Putinin./UBTNews/


Rajoni

Rektori i UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, nderohet me titullin e lartë “Doctor Honoris Causa” në Tiranë

Published

on

Në një ceremoni solemne të mbajtur në Tiranë, Rektorit të UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, iu akordua titulli i lartë “Doctor Honoris Causa”, një vlerësim i rëndësishëm që nderon kontributin e tij shkencor, profesional dhe shoqëror brenda dhe jashtë vendit.

Titulli u miratua dhe u akordua nga Universiteti Kombëtar Kapodistrian, një nga institucionet më të vjetra të arsimit të lartë në Evropën Juglindore, në bashkëpunim me Misionin Diplomatik për Siguri, Paqe dhe Filantropi (U.D.M.P) me seli në Bruksel.

Gjatë fjalës së tij, Rektori Hajrizi shprehu mirënjohje të veçantë për këtë vlerësim, duke e cilësuar atë si një motiv shtesë për të vazhduar misionin akademik dhe human.

“Është një nder i veçantë për mua që ky titull i lartë më jepet, dhe e marr këtë vlerësim si një përgjegjësi të madhe për të vazhduar me përkushtim punën për arsimin, inovacionin dhe shërbimin ndaj shoqërisë. Ky çmim merr edhe më shumë kuptim duke ardhur në muajin e festave të nëntorit, muaj që lidhet me krenarinë dhe identitetin tonë kombëtar. Me këtë motivim, do të vazhdoj të promovoj prosperitet, zhvillim të qëndrueshëm dhe vlera ndërkombëtare që na lidhin me botën demokratike”, u shpreh Rektori Hajrizi.

Në motivacionin zyrtar të çmimit theksohet se titulli i jepet: “Për kontributin juridik, ekonomik dhe në të drejtat e njeriut në shërbim të njerëzve në nevojë dhe të gjithë njerëzimit në mbarë botën”.

Ky vlerësim prestigjioz vjen si njohje për angazhimin e vazhdueshëm të Prof. Dr. Hajrizi në fushat e arsimit, inovacionit, sigurisë, zhvillimit ekonomik dhe fuqizimit të komuniteteve.

Continue Reading

Aktualitet

Sonte në UBT TV: Podcast me Profesorin Ibush Luzha

Published

on

Sonte në UBT TV, nga ora 20:00, vjen një episod i veçantë i podcastit me profesorin dhe ekspertin e teknologjisë inorganike, Prof. Ibush Luzha, një nga njohësit më të thellë të fushës së mjedisit, ndotjes dhe menaxhimit të cilësisë në Kosovë.

Në këtë podcast, Profesori Luzha sjell një qasje shkencore dhe profesionale mbi zhvillimin industrial dhe sfidat mjedisore të vendit tonë. Ai flet për rëndësinë e teknologjisë inorganike, ndikimin e saj në industri dhe në mbrojtjen e mjedisit, si dhe për arsyet që e shtynë t’i përkushtohet kërkimit shkencor në ndotjen e ujit dhe ajrit.

Diskutimi hapet me çështje thelbësore si:

  • Gjendja e ujërave sipërfaqësore në Kosovë, duke u bazuar në hulumtime dhe matje të detajuara.
  • Ndikimi i ujërave industriale në lumenjtë tanë, dhe çfarë tregojnë analizat viteve të fundit.
  • Masat që duhet të ndërmarrin komunat dhe industria për të ulur ndotjen e ujit dhe përmirësuar menaxhimin mjedisor.
  • Rëndësia e arsimit universitar për ndërgjegjësimin e studentëve mbi teknologjitë e pastra dhe ruajtjen e mjedisit.
  • Kontributi i UBT-së në formimin e kuadrove profesionale për mjedis, cilësi dhe teknologji të qëndrueshme.

Continue Reading

Lajmet

​UEFA cakton gjyqtarët e ndeshjes Slloveni – Kosovë

Published

on

UEFA ka deleguar një ekip elitar gjyqtarësh nga Franca për ndeshjen kualifikuese të Kupës së Botës mes Sllovenisë dhe Kosovës, që zhvillohet të shtunën në stadiumin “Stozice”.

Clement Turpin, një nga arbitrat më me përvojë në arenën evropiane, do të drejtojë këtë përballje tejet të rëndësishme për të dyja ekipet. Atij do t’i asistojnë Nicolas Danos dhe Benjamin Pages, ndërsa gjyqtare e katërt do të jetë Stéphanie Frappart.

Sistemi VAR do të menaxhohet nga Jerome Brisard dhe Jeremie Pignard.

Kosova udhëton në Lubjanë me objektivin për të siguruar të paktën një pikë, rezultat i cili do t’i mjaftonte për t’u kualifikuar në fazën “play-off” të Botërorit 2026.

Në anën tjetër, Sllovenia ka nevojë patjetër për fitore për të mbajtur gjallë shanset për pozitën e dytë në grup.

Ndeshja nis të shtunën në orën 20:45./S.K/KP/

Continue Reading

Vendi

OSHP konfirmon shkeljet për kontratën “Shërbime me ushqim për nevojat e Policisë së Kosovës”

Published

on

Organizata INPO ka monitoruar procedurën e tenderimit për kontratën “Shërbime me ushqim (furnizim, përgatitje dhe servim) për nevojat e Policisë së Kosovës”, me vlerë të parashikuar 2.7 milionë euro, dhe ka identifikuar një varg shkeljesh ligjore serioze dhe manovrimesh teknike që dëmtojnë konkurrencën, barazinë dhe integritetin e prokurimit publik.

Gjatë gjithë procesit, INPO ka zhvilluar komunikim të drejtpërdrejtë me Policinë e Kosovës, duke e informuar me prova dhe argumente konkrete për shkeljet në dosjen e tenderit.

“Në kopje të këtij komunikimi ka qenë edhe Ministria e Punëve të Brendshme dhe Komisioni Rregullativ i Prokurimit. Pavarësisht këtij komunikimi profesional dhe institucional, Policia e Kosovës i ka mohuar të gjitha gjetjet, nuk ka pranuar asnjë problematikë dhe nuk ka shprehur asnjë gatishmëri për korrigjim apo rishikim të procedurës. Kjo qasje përbën refuzim të hapur për të adresuar gabimet dhe për të garantuar një proces të drejtë, transparent dhe ligjor. Ndërkohë, gjatë monitorimit, një operator ekonomik ka deponuar ankesë në OSHP për dy çështje, afatin e tenderimit dhe kriteret e kapaciteteve teknike e financiare. INPO, në respekt të pavarësisë së OShP-së, ka vendosur të mos publikojë gjetjet e saj derisa lënda të shqyrtohej, për të mos ndikuar në vendimmarrje apo për të mos krijuar pritshmëri publike. Megjithatë, vendimi Nr.2025-0984 i OShP-së ka konfirmuar se Policia e Kosovës ka vepruar në kundërshtim me ligjin, duke anuluar njoftimin për kontratë dhe duke i kërkuar Policisë së Kosovës korrigjimin e procedurës dhe zgjatjen e afatit të tenderimit. Ky vendim e vërteton se së paku një pjesë e gjetjeve të INPO-s kanë qenë plotësisht të bazuara dhe të drejta, të cilat Policia e Kosovës i kishte mohuar në tërësi”, thuhet në komunikatë.

Përkundër kësaj, pas vendimit të OShP-së, Policia e Kosovës ka bërë vetëm disa korrigjime minimale dhe formale, me ç’rast ka ulur kërkesat për kapacitet teknik e financiar dhe ka zgjatur afatin e tenderimit por asnjë nga gjetjet e tjera të ngritura nga INPO nuk janë adresuar.

“Dosja e tenderit mbetet e pandryshuar në pjesët më problematike dhe thelbësore, duke përfshirë: keqklasifikimin e kontratës si “shërbime”, edhe pse mbi 70% e objektit janë furnizime ushqimore; peshimin e pikëve që krijon mundësi reale për manipulim me çmime dhe favorizim teknik; zhvendosjen artificiale të artikujve midis grupeve, që ndryshon peshët dhe vlerat financiare; intervalet e gjera në specifikimet teknike që lejojnë produkte me cilësi të ulët; uljen dramatike të vlerës së kontratës pa arsyetim të qartë dhe profesional. Këto elemente e bëjnë tenderin të pambrojtur, të pasigurt dhe të paorientuar drejt cilësisë, duke e ekspozuar Policinë e Kosovës ndaj rrezikut të furnizimeve të dobëta dhe buxhetin e shtetit ndaj kostove të fryera. Duke qenë se OShP-ja tashmë ka vërtetuar shkelje ligjore, refuzimi i Policisë së Kosovës për të pranuar ose adresuar gjetjet e INPO-s është i pajustifikueshëm dhe bie ndesh me standardet e përgjegjësisë institucionale. Kësisoj, INPO vlerëson se tenderi aktual nuk është në përputhje me Ligjin për Prokurim Publik dhe kërkon rishikimin e plotë të dosjes, jo vetëm korrigjime sipërfaqësore të disa kritereve. Vetëm një rishikim i thellë, profesional dhe i paanshëm mund të garantojë konkurrencë të ndershme, parandalim të manipulimeve dhe përdorim korrekt të parasë publike. Në këtë drejtim, INPO i bën thirrje institucioneve mbikëqyrëse, si Komisionit Rregullativ të Prokurimit Publik (KRPP) dhe Prokurorit të Shtetit, që të ushtrojnë mandatin e tyre ligjor dhe të mbikëqyrin me kujdes këtë proces, duke ndërmarrë masat e nevojshme në bazë të autorizimeve të tyre”, thuhet në njoftim.

Shkeljet e evidentuara nuk janë vetëm çështje administrative por ato prekin thelbin e integritetit të prokurimit publik, garantimin e konkurrencës, përdorimin e parasë publike dhe sigurinë ushqimore për një nga institucionet më të rëndësishme të vendit.

INPO pret që organet mbikëqyrëse dhe ato të zbatimit të ligjit të mos qëndrojnë indiferente dhe të veprojnë në përputhje me përgjegjësitë e tyre./S.K/KP/

Continue Reading

Të kërkuara