Lajmet

Një ditë shumë e keqe për Putinin

Ajo datë do të shënohet përgjithmonë në histori.

Published

on

Nga Frida Ghitis

Cila ishte dita më e keqe deri më tani për presidentin rus, Vladimir Putin, qëkur nisi pushtimin e paprovokuar të Ukrainës vitin e kaluar? E pamundur të zgjidhni një, por e marta e 4 prillit të vitit 2023, duhet të renditet lartë në listë.

Ajo datë do të shënohet përgjithmonë në histori. Jo, jo vetëm për shkak të asaj që ndodhi në një sallë gjyqi në Manhatan, ku u përfshi një ish-president, por për shkak të diçkaje ndoshta më të rëndësishme, pavarësisht pranisë të paktë në titujt e lajmeve. Ishte dita kur Finlanda zyrtarisht u anëtarësua në NATO.

Kur anëtarët e NATO-s qëndruan solemnisht para selisë së Aleancës në Bruksel, duke parë ngritjen e flamurit bardheblu të Finlandës së bashku me 30 të tjerë, ceremonia shërbeu pothuajse si një deklaratë se lufta e Putinit në Ukrainë ka dështuar.

Në fund të fundit, Putin e justifikoi pushtimin e Ukrainës me dy argumente kryesore. Së pari, ai u përpoq të thoshte se Ukraina nuk është vend real dhe se është pjesë e Rusisë. Ky pretendim është hedhur poshtë jo vetëm nga historianët, por edhe nga mbrojtja e ashpër e popullit ukrainas ndaj kombit të tyre.

Së dyti, Putin argumentoi se qëllimi i tij ishte të parandalonte zgjerimin e NATO-s. Në këtë pikë, Putini jo vetëm që dështoi, por në fakt nxiti vetë zhvillimin që ai kërkoi të parandalonte. Tani kufiri i Rusisë me vendet e NATO-s është më shumë se dyfishuar në gjatësi, duke shtuar 830 milje shtesë kufiri me Finlandën.

Finlanda, ishte dikur pjesë e perandorisë ruse dhe për këtë arsye edhe është objektiv i argumenteve irredentiste të Putinit, do të lëvizë shpejt për të përforcuar atë kufi të gjatë. Kjo sepse kur Rusia e pushtoi Ukrainën, u dërgoi sinjal fqinjve të saj se thjesht atij nuk mund t’i besohet.

Sigurisht, Finlanda e dinte këtë tashmë. Ajo u sulmua nga Moska, ish-mjeshtri i saj perandorak, në Luftën e Dimrit të viteve 1939-1940. Finlandezët e mbrojtën vendin me fuqi mitike, por përfunduan duke humbur rreth 10% të territorit të tyre. Pas kësaj, Finlanda mendoi se mënyra më e mirë për t’u mbrojtur ishte ruajtja e neutralitetit të saj. Por Putini e kundërshtoi këtë nocion të tyre kur e sulmoi Ukrainën.

Të martën në Bruksel, presidenti finlandez, Sauli Niinisto deklaroi: “Ka marrë fund epoka e neutralitetit në historinë tonë – tani po fillon një epokë e re”.

Vlen të theksohet kjo çështje: ishte humbje e madhe sa për Rusinë edhe për Putinin. Aq e madhe saqë sekretari i Shtetit, Antony Blinken, tha se “kjo është e vetmja gjë për të cilën mund ta falënderojmë Putinin”. Pa Putinin dhe luftën e tij, Finlanda nuk do të ishte anëtare e NATO-s.

Lufta nuk e prodhoi vetëm atë që Putini tha në mënyrë eksplicite se donte ta parandalonte, gjithashtu shkaktoi të kundërtën e asaj që ai kishte kërkuar në mënyrë implicite. Ai me sa duket priste që NATO do të ndahej mbi atë se duhet të ndihmohet një shtet që s’është anëtar. Por siç ripotencoi presidenti Joe Biden, aleanca nuk ka qenë kurrë më e bashkuar. Përveç kësaj, rëndësia e tij, qëllimi i tij, është bërë më i qartë se sa ka qenë në dekada.

Pushtimi i Rusisë ka transformuar llogaritjen strategjike për çdo vend në Evropë. Ashtu siç tha për CNN Niinisto vitin e kaluar, ndarjet u bënë më të mprehta, ka pak vend për neutralitet.

“Pushtimi”, tha ai, “dëshmoi se Moska nuk i respekton vendet zyrtarisht neutrale”.

Dhe nëse shtetet e Bashkimit Evropian e shohin të nevojshme të mbajnë anë, është e çuditshme që askush nuk po vrapon saktësisht në krahët e Moskës.

Sapo Rusia i dërgoi tanket e veta në Ukrainë (pasi mohoi vazhdimisht pushtimin), sondazhet në Finlandë filluan të tregojnë një ndryshim të madh të ndjenjave. Në nëntor, pavarësisht – ose ndoshta për shkak të – paralajmërimeve nga Rusia dhe lëvizjeve kërcënuese ushtarake pranë kufirit finlandez, katër nga pesë finlandezë e mbështetën anëtarësimin në NATO.

Edhe Suedia, një vend që prej qindra vitesh ka ndjekur një politikë neutraliteti, ka aplikuar për anëtarësim në NATO. Tani për tani, Turqia dhe Hungaria po e bllokojnë anëtarësimin e saj. Megjithatë nuk kam dyshim, Suedia do të bashkohet përfundimisht.

Anëtarësimi i Finlandës nuk është vetëm simbolik. Vendi nuk është i dobët ushtarak. Të gjithë burrat janë të detyruar të shërbejnë në ushtri. Aftësitë e tyre në dimër janë të pakrahasueshme dhe arsenali i tyre është mbresëlënës.

Edhe Moska u detyrua të pranonte se diçka e rëndësishme kishte ndryshuar. Ministria e Jashtme e Rusisë tha se hyrja e Finlandës në NATO krijoi “një ndryshim thelbësor për situatën në Evropën Veriore”. Në realitet, ky riorganizim strategjik shkon përtej Evropës Veriore. Ajo e largon më shumë prej Rusisë ekuilibrin gjeopolitik.

Rusia paralajmëroi se mund të detyrohet të ndërmarrë “masa hakmarrëse”. Por me bllokimin e forcave të Putinit në Ukrainë si dhe me lodhjen e tyre, këto kërcënime janë më pak të frikshme sesa mund të ishin para se të pushtonte Ukrainën 14 muaj më parë, në një fushatë që supozohej të kishte sukses për pak ditë. Nëse ai mendonte se lufta do ta bënte atë më të fuqishëm para pjesës tjetër të botës, arriti të bëjë të kundërtën e qëllimit të vet.

Po atë ditë, udhëheqësit e NATO-s treguan se do ta ftojnë presidentin ukrainas, Volodymyr Zelensky, për të marrë pjesë në samitin e NATO-s gjatë muajit korrik, në Lituani. Gjithashtu dy liderë evropianë mbërritën këtë javë në Pekin për t’u takuar me aleatin e tij më të ngushtë, udhëheqësin e Kinës, Xi Jinping, ku tregtia dhe Ukraina do të jenë në krye të agjendës. Duke u përgatitur për udhëtimin e saj me presidentin francez, Emmanuel Macron, presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, e telefonoi Zelenskyn për t’i diskutuar planet.

Kina është bërë një mjet shpëtimi diplomatik dhe ekonomik për Putinin. Por Pekini ka nevojë për marrëdhënie të fuqishme me Evropën, dhe Von der Leyen paralajmëroi se “si Kina vazhdon të ndërveprojë në luftën e Putinit do të jetë një faktor përcaktues për marrëdhëniet BE-Kinë në vijimësi”.

Ajo e bëri deklaratën në ditën që shefi i NATO-s, Jens Stoltenberg, tha se do të jetë “një ditë e mirë për sigurinë e Finlandës, për sigurinë nordike dhe për NATO-n në tërësi”. Ai do të mund ta kishte shtuar edhe këtë fjali: edhe një ditë shumë e keqe për Putinin./UBTNews/


Lajmet

​Kosova dhe Shqipëria zyrtarisht bashkë në Lojërat Mesdhetare

Published

on

By

Kosova dhe Shqipëria anë nënshkruar marrëveshjen e bashkëpunimit për organizimin e sportit të lundrimit në qytetin e Durrësit.

Ky sport do të zhvillohen në Durrës në kuadër të Lojërave Mesdhetare që do të zhvillohen në Kosovë në vitin 2030, raporton KosovaPress.

Ky bashkëpunim vjen për shkak se Kosova nuk ka dalje në det dhe rrjedhimisht nuk kishte kushte për zhvillimin e lojërave në ujë brenda territorit të saj.

Edhe një moment i rëndësishëm drejt organizimit të Lojërave Mesdhetare “Prishtina 2030”. Me Qeverinë e Republikës së Shqipërisë, sot nënshkruam marrëveshjen e bashkëpunimit mes dy shteteve tona për organizimin e sportit të lundrimit në qytetin e Durrësit”, ka shkruar zëvendësministrja e Ministrisë për Kulturë, Rini dhe Sport, Daulina Osmani.

Continue Reading

Lajmet

“Nuk rri dot pa ua thënë vëllazërisht”, Rama iu drejtohet deputetëve për Specialen

Published

on

By

Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama tha se nëse Kuvendi i Kosovës do të ndërmerrte nismë për t’iu drejtuar shteteve sponsorizuese të Gjykatës Speciale për të ndarë me to dyshimin për cenimin e standardeve demokratike në procesin ligjor, ai do ta mbështeste.

Në fjalimin e tij para deputetëve në seancën e dy kuvendeve që u mbajt në Prishtinë, Rama u shpreh i habitur pse Kuvendi i Kosovës nuk ka ndërmarrë deri tani asnjë nismë të tillë.

Në fjalimin e tij para deputetëve në seancën e dy kuvendeve që u mbajt në Prishtinë, Rama u shpreh i habitur pse Kuvendi i Kosovës nuk ka ndërmarrë deri tani asnjë nismë që do të adresonte shqetësimet mbi standardet e procesit në Speciale.

Nuk rri dot po ashtu pa ua thënë këtu vëllazërisht çudinë time për faktin se në këtë sallë nuk është ndërmarrë asnjëherë një nismë për t’iu kërkuar, përmes një rezolute, të mbështetur nga të gjitha forcat politike, të paktën nga partitë shqiptare, të gjitha vendeve financuese të asaj gjykate, shqetësimin e madh mbi standardet e atij procesi, dhe për të kërkuar ngritjen e një misioni verifikimi lidhur me këtë shqetësim. Gjykata është e pavarur, por standardet nuk janë të varura nga gjykatësit. Ndoshta ku shqetësim i përhapur mund të mos qëndrojë, por nëse qëndron kjo është një gjëmë e madhe, jo për ata të katër njerëz të thjeshtë, as vetëm për Republikën e Kosovës, por edhe për vetë integriteti ne drejtësisë ndërkombëtare të cilës kjo republikë përmes përfaqësuesve të saj në këtë sallë ia dha në mirëbesim gjykimin e historisë që lindi republikën, dhe prandaj nuk mund të lihet, sipas meje, në heshtjen shurdhuese që ushqehet prej gjithfarë motivesh, që ajo gjëmë nëse është gjëmë ta bëjë dëmin e vet deri në fund”, tha Rama.

Ai tha se pa Thaçin dhe UÇK-në, “e sotmja do t’i ngjante më shumë të shkuarës sesa të ardhmes”.

Nuk e dimë sot dot se çfarë rruge do të kishte marrë fati i Kosovës në hyrje të këtij shekulli, por çfarë dimë ne me siguri është se ato çaste vendimmarrjesh të mëdha nuk do të kishin ardhur dot, ashtu siç erdhën dhe sotmja me shumë gjasë do t’i ngjante shumë më tepër të shkuarës sesa të ardhmes, pa Ushtrinë Çlirimtare të Kosovës me në krye Hashim Thaçin”, tha Rama.

Megjithatë, Rama tha se nuk e diskuton të drejtën e Gjykatës Speciale për të bërë punën e saj.

Por sot që të jemi të gjithë këtu në kuvendin që u shpallë dhe ku u firmos këtu përpara meje pavarësia e Kosovës, Hashim Thaçi, Jakup Kransiqi, Kadri Veseli e Rexhep Selimi mbahen peng prej gati pesë vjetësh në qelitë e një drejtësie kombëtare e cila në çdo hap ka zhgënjyer këdo që ka pritur prej saj virtytet e drejtësisë të një shteti të së drejtës. Unë as nuk e kam diskutuar ndonjëherë e nuk e diskutoj as sot të drejtë ne asaj gjykate speciale për të bërë punën që ja ka ngarkuar edhe vendimmarrja e kësaj salle, ku vetë Hasemi ka ngritur dorën për të formuar këtë gjykatë, por ajo që unë nuk vijë dot deri këtu në Prishtinë të marrë fjalën dhe pastaj ta gëlltis në heshtje, në këtë foltore para jush, në mungesë të Hashimit, Kadriut, Jakupit, Rexhepit, është nyja e mbledhur në fyt nga një dyshim shumë i madh dhe krejt arsyeshëm për fat të keq se ai proces është një proces i parregullt ligjor, dhe se normat dhe standardet e tij janë nën standarde të drejtësisë të gjithë vendeve demokratike që e financojnë atë farë gjykate”, tha Rama.

Ish-krerët e UÇK-së ndodhen në një proces gjyqësor ndaj të cilëve rëndojnë akuza me pretendime për krime lufte.

Ata ndodhen në qendrën e paraburgimit në Hagë prej nëntorit 2020.

Continue Reading

Lajmet

BE-ja me mision vëzhgues për zgjedhjet e shkurtit në Kosovë

Published

on

By

Bashkimi Evropian do ta dërgojë një mision për t’i vëzhguar zgjedhjet parlamentare në Kosovë më 9 shkurt të vitit 2025, me kërkesë të presidentes së Kosovës, Vjosa Osmani, njoftoi blloku evropian të premten.

Duke iu përgjigjur ftesës nga ana e presidentes së Kosovës, përfaqësuesja e lartë Kaja Kallas ka vendosur ta dërgojë një mision vëzhgues (EOM) për t’i vëzhguar zgjedhjet parlamentare në caktuara për 9 shkurt 2025”, thuhet në njoftim

Nathalie Loiseau, deputete e Parlamentit Evropian, është emëruar shefe e misionit vëzhgues, thuhet në njoftim.

BE-ja tha se misioni i saj vëzhgues për zgjedhjet në Kosovë do ta dëshmojë mbështetjen e vendosur të BE-së për Kosovën në përpjekjet e saj për të forcuar më tej qeverisjen demokratike.

Prania e këtij misioni në terren ka për qëllim të kontribuojë për një proces zgjedhorë gjithëpërfshirës, të besueshëm dhe transparent, i cili do t’u mundësojë votuesve në Kosovë që të shprehin qartë zgjedhjen e tyre”, thuhet në njoftim.

Bashkimi Evropian i ka vëzhguar të gjitha zgjedhjet në Kosovë që nga viti 2013.

Këto do të jenë zgjedhjet e para të rregullta parlamentare që do të organizohen në Kosovë, që nga shpallja e pavarësisë më 2008.

Komisioni Qendror i Zgjedhjeve në Kosovë (KQZ) ka bërë të ditur se 28 subjekte politike kanë aplikuar për certifikim për pjesëmarrje në zgjedhjet parlamentare të 9 shkurtit.

Në mesin e 28 subjekteve politike janë 20 parti politike, pesë koalicione, dy iniciativa qytetare dhe një kandidat i pavarur.

Në mesin e subjekteve janë parti shqiptare, të komunitetit serb, dhe komuniteteve tjera më të vogla në Kosovë.

KQZ-ja duhet t’i konfirmojë listat më së voni deri më 25 dhjetor./REL/

Continue Reading

Lajmet

Berisha: Çdo ndërhyrje e Shqipërisë në dialogun Kosovë-Serbi është antikombëtare

Published

on

By

Kryetari i Partisë Demokratike, Sali Berisha, gjatë një konference për gazetarët të mbajtur këtë të premte ka kritikuar ashpër qeverinë për ndërhyrjen në procesin e dialogut mes Prishtinës dhe Beogradit.

Reagimi i tij vjen ndërkohë që në Prishtinë është zhvilluara seanca e përbashkët mes dy kuvendeve Kosovë-Shqipëri.

Ai ka cilësuar çdo përpjekje të Shqipërisë për të ndërmjetësuar në këtë çështje si antikombëtare dhe bllokuese. Berisha theksoi se propozimet dhe qëndrimet e Edi Ramës kanë sjellë “vendnumëro” dhe acarime mes Kosovës dhe Serbisë.

Çdo ndërhyrje të Shqipërisë në problemin e dialogut Prishtinë-Beograd e konsideroj antikombëtare. E konsideroj absolutisht bllokuese dhe jo nxitëse për zgjidhjet.

Të gjitha propozimet e Edi Ramës, qëndrimet e bashkërenduara me Aleksandër Vuçiçin si argat i tij, kanë sjellë vendnumëro në procesin e negociatave, madje edhe acarime serioze midis këtyre dy vendeve.

Shqipëria nuk mund të jetë as ndërmjetës, as pjesëmarrës. Shqipëria qëndron në anën e Kosovës.

Shprehet për dialogun, por çdo hap tjetër i Shqipërisë e dëmton dialogun. Nuk ka asnjë tagër qeveria e Tiranës të japë formula apo skema, aq më tepër një qeveri që shpallte Dnjepër veriun e Kosovës.

Aq më tepër një qeveri, e cila i thoshte Kosovës nënshtrohu ose do shkosh në kohën e bronzit. Aq më tepër një njeri, që i vendosi i pari në Europë sanksione Kosovës. Aq më tepër një njeri, i cili u përzie në plane për ndarjen, copëtimin e Kosovës me Beogradin. Një njeri që përkrahu Ballkanin e Hapur, një projekt të qartë ruso-serb.

Por ka një zhvillim pozitiv këtu. Qeveria aktuale e Kosovës ka dëshmuar meritën për t’i shumëzuar me zero, për t’ia kthyer reston Pashiqit të Tiranës, njëlloj si Pashiqit të Beogradit”,-u shpreh Berisha.

Continue Reading

Të kërkuara