Liderët botërorë kanë mirëpritur marrëveshjen e armëpushimit të arritur midis Izraelit dhe grupit militant libanez Hezbollah, që hyri në fuqi të mërkurën në mëngjes.

Hezbollahu, i cili e kontrollon Libanin jugor, është shpallur organizatë terroriste nga Shtetet e Bashkuara, ndërsa Bashkimi Evropian e ka vendosur në listën e zezë krahun e tij të armatosur, por jo edhe partinë e tij politike.

Në vijim ua sjellim disa nga reagimet kryesore nga mbarë bota.

Shtetet e Bashkuara dhe Franca

Armëpushimi midis Izraelit dhe Libanit do ta mbrojë Izraelin nga kërcënimi i grupit militant të mbështetur nga Irani, Hezbollah, dhe do të krijojë kushtet për një “qetësi të qëndrueshme”, thanë presidenti i SHBA-së, Joe Biden, dhe presidenti i Francës, Emmanuel Macron, para hyrjes në fuqi të armëpushimit.

“Shpallja e sotme do të ndalojë luftimet në Liban dhe do ta sigurojë Izraelin nga kërcënimi i Hezbollahut dhe organizatave të tjera terroriste që operojnë nga Libani”, thanë liderët në një deklaratë të përbashkët.

Shtetet e Bashkuara dhe Franca do të punojnë “për të siguruar që kjo marrëveshje të zbatohet plotësisht” dhe do të udhëheqin përpjekjet ndërkombëtare për “ndërtimin e kapaciteteve” të ushtrisë libaneze, shtuan ata.

Biden e mirëpriti marrëveshjen si “lajm të mirë” dhe tha gjithashtu se SHBA-ja do të udhëheqë një përpjekje të re për të siguruar një armëpushim midis Izraelit dhe grupit militant palestinez Hamas në Gazë, të shpallur organizatë terroriste nga SHBA-ja dhe BE-ja.

Macron tha se armëpushimi në Liban duhet të “hapë rrugën” për një fund të luftës në Gazë.

Izraeli

Kryeministri izraelit, Benjamin Netanyahu, falënderoi presidentin amerikan për “angazhimin e tij në sigurimin e marrëveshjes së armëpushimit”.

Ai i tha Bidenit në një telefonatë se vlerësonte “mirëkuptimin e liderit amerikan se Izraeli do të ruajë lirinë e tij të veprimit në zbatimin e marrëveshjes”, sipas zyrës së Netanyahut.

Para miratimit të marrëveshjes nga Izraeli, Netanyahu tha se “gjatësia e armëpushimit varet nga ajo që ndodh në Liban” dhe se armëpushimi do t’i lejojë Izraelit të “intensifikojë” presionin ndaj Hamasit dhe të fokusohet në “kërcënimin iranian”.

Libani

Kryeministri libanez, Najib Mikati, tha se armëpushimi ishte një “hap themelor” drejt rivendosjes së stabilitetit në rajon.

Duke falënderuar Francën dhe SHBA-në për përfshirjen e tyre, Mikati gjithashtu përsëriti angazhimin e qeverisë së tij për “forcimin e pranisë së ushtrisë në jug”.

Irani

Irani, një mbështetës i Hezbollahut dhe Hamasit, mirëpriti përfundimin e “agresionit” të Izraelit në Liban, pas hyrjes në fuqi të armëpushimit.

“Duke mirëpritur lajmin” për përfundimin e “agresionit të Izraelit ndaj Libanit”, zëdhënësi i Ministrisë së Jashtme, Esmaeil Baghaei, theksoi “mbështetjen e palëkundur të Iranit për qeverinë, popullin dhe rezistencën libaneze”.

Kina

Kina tha se po “ndjek me vëmendje situatën aktuale në Liban dhe Izrael”.

“Ne mbështesim të gjitha përpjekjet që kontribuojnë në uljen e tensioneve dhe arritjen e paqes dhe mirëpresim marrëveshjen e arritur nga palët përkatëse për një armëpushim”, tha zëdhënësja e Ministrisë së Jashtme, Mao Ning.

Gjermania

Ministrja e Jashtme gjermane, Annalena Baerbock, e mirëpriti marrëveshjen, duke e cilësuar atë si “një rreze shprese për të gjithë rajonin”.

“Njerëzit në të dy anët e kufirit duan të jetojnë në siguri të vërtetë dhe të qëndrueshme”, tha Baerbock, duke e quajtur marrëveshjen “një sukses për diplomacinë”.

Mbretëria e Bashkuar

Kryeministri britanik Keir Starmer përgëzoi armëpushimin “e shumëpritur” që do të “ofrojë një masë lehtësimi për popullsinë civile” të Izraelit dhe Libanit.

Duke bërë thirrje që armëpushimi të shndërrohet në një zgjidhje të qëndrueshme politike në Liban, Starmer premtoi të jetë “në ballë të përpjekjeve për të thyer ciklin e vazhdueshëm të dhunës në kërkim të një paqeje të qëndrueshme dhe afatgjatë në Lindjen e Mesme”.

Bashkimi Evropian

Shefja e BE-së, Ursula von der Leyen, e përshëndeti “lajmin shumë inkurajues” të armëpushimit, duke thënë se do të rrisë “sigurinë dhe stabilitetin e brendshëm” të Libanit.

Shpallja ishte lajm i mirë “para së gjithash për popullin libanez dhe izraelit të prekur nga luftimet”, tha Von der Leyen.

“Libani do të ketë një mundësi për të rritur sigurinë dhe stabilitetin e brendshëm falë ndikimit të reduktuar të Hezbollahut”, shtoi ajo.

Kombet e Bashkuara

Një zyrtar i lartë i OKB-së mirëpriti marrëveshjen e armëpushimit, por paralajmëroi se “kërkohet ende punë e konsiderueshme” për zbatimin e marrëveshjes.

“Asgjë më pak se përkushtimi i plotë dhe i paepur i të dyja palëve nuk mjafton”, tha koordinatorja e posaçme e OKB-së për Libanin, Jeanine Hennis-Plasschaert.

Turqia

Turqia mirëpriti arritjen e armëpushimit, por Ministria e saj e Jashtme bëri thirrje që komuniteti ndërkombëtar të ushtrojë presion ndaj Izraelit për zbatimin e plotë të marrëveshjes.

“Është thelbësore që komuniteti ndërkombëtar të ushtrojë presion mbi Izraelin për të respektuar plotësisht armëpushimin dhe për të ofruar dëmshpërblime për dëmet e shkaktuara në Liban”, tha ministria në një deklaratë, duke shtuar se Turqia është e gatshme të mbështesë përpjekjet për paqe në Liban.

Ajo tha se një armëpushim duhet të shpallet gjithashtu në Gazë sa më shpejt të jetë e mundur për paqe dhe stabilitet të qëndrueshëm në rajon.

Kina dhe Meksika kanë reaguar ashpër pasi presidenti i ardhshëm i SHBA-së, Donald Trump, kërcënoi se do ta nisë presidencën e tij me një luftë të menjëhershme tregtare kundër tre partnerëve kryesorë ekonomikë të SHBA-së – Kinës, Meksikës dhe Kanadasë.

Trump paralajmëroi në rrjete sociale për tarifa të mëdha importi ndaj fqinjëve, Kanadasë dhe Meksikës, si dhe ndaj Kinës, nëse këto vende nuk ndalojnë emigracionin ilegal dhe trafikimin e drogës në Shtetet e Bashkuara.

Kina reagoi duke thënë se “askush nuk do të fitojë në një luftë tregtare”, ndërsa presidentja meksikane, Claudia Sheinbaum, paralajmëroi se “për çdo tarifë, do të ketë një përgjigje të ngjashme”.

Një burim nga qeveria kanadeze tha se kryeministri Justin Trudeau kishte bërë një telefonatë me Trumpin dhe kishte zhvilluar një diskutim “produktiv”, pa dhënë detaje të mëtejshme.

Këto tarifa kërcënojnë të çrregullojnë ekonominë globale, të thellojnë tensionet tashmë të mëdha me Kinën dhe të përmbysin marrëdhëniet me dy fqinjët e mëdhenj të SHBA-së.

Në platformën e tij Truth Social, Trump tha të hënën vonë se do të zbatojë tarifat menjëherë pasi të marrë detyrën më 20 janar, nëse kërkesat e tij nuk plotësohen.

Postimet sinjalizojnë seriozitetin e Trumpit për premtimin e tij kryesor të fushatës për të përdorur fuqinë ekonomike të SHBA-së si levë për çështje që shpesh nuk kanë lidhje me tregtinë – veçanërisht pretendimet e tij se Shtetet e Bashkuara janë të rrezikuara nga krimi dhe migrantët e rrezikshëm të huaj.

Të martën, Trump emëroi dy figura të rëndësishme në ekipin e tij ekonomik: Jamieson Greer si përfaqësuesin e tij tregtar dhe Kevin Hassett si këshilltarin e tij kryesor ekonomik, në krye të Këshillit Ekonomik Kombëtar të Shtëpisë së Bardhë.

Të dy kanë pasur role në administratën e tij të parë, me Greer që ka shërbyer si shef i kabinetit të ish-përfaqësuesit tregtar të SHBA-së, Robert Lighthizer.

“Do të nënshkruaj të gjitha dokumentet e nevojshme për t’i ngarkuar Meksikës dhe Kanadasë një tarifë 25 për qind për TË GJITHA produktet që hyjnë në Shtetet e Bashkuara”, postoi më herët Trump.

“Kjo tarifë do të mbetet në fuqi deri në atë moment kur droga, veçanërisht Fentanili, dhe të gjithë emigrantët e paligjshëm të ndalin këtë pushtim të vendit tonë!”, shtoi ai.

Në një postim tjetër, Trump tha se do të vendosë një tarifë dhjetë për qind ndaj Kinës, “mbi çdo tarifë shtesë”, sepse ekonomia e dytë më e madhe në botë “po dështon të ekzekutojë trafikantët e fentanilit”.

Liu Pengyu, zëdhënës i ambasadës kineze në SHBA, i tha AFP-së se “Kina beson se bashkëpunimi ekonomik dhe tregtar midis Kinës dhe SHBA-së është i ndërsjelltë dhe përfitues”.

Presidentja e Meksikës, Sheinbaum, i është kundërpërgjigjur Trump, duke thënë se diplomacia e tij e tarifave është “e papranueshme” dhe e bazuar në pretendime të gabuara.

“Nuk është me kërcënime apo tarifa që do të ndalet fenomeni i migracionit, as konsumimi i drogës në Shtetet e Bashkuara”, tha ajo.

Sheinbaum theksoi se industria narkotike e Meksikës ekziston kryesisht për të shërbyer kërkesën në Shtetet e Bashkuara.

“Shtatëdhjetë për qind e armëve të paligjshme të konfiskuara nga kriminelët në Meksikë vijnë nga vendi juaj”, tha ajo. “Tragjikisht, është në vendin tonë ku humben jetë nga dhuna që vjen si pasojë e përmbushjes së kërkesës për drogë në vendin tuaj”.

William Reinsch, këshilltar i lartë në Qendrën për Studime Strategjike dhe Ndërkombëtare, tha se kërcënimet online të Trumpit mund të jenë bllof – një strategji e “kërcënimit, e ndjekur nga negociatat”.

Megjithatë, ndërsa ishte në detyrë, Trump nisi një luftë të plotë tregtare me Kinën, duke vendosur tarifa të rëndësishme mbi qindra miliarda dollarë mallra kineze.

Kina u kundërpërgjigj me tarifa hakmarrëse ndaj produkteve amerikane, duke prekur veçanërisht fermerët amerikanë.

Ekonomistët thonë se tarifat mund të dëmtojnë rritjen ekonomike të SHBA-së dhe të nxisin inflacionin, pasi ato paguhen nga importuesit që shpesh ia kalojnë këto kosto konsumatorëve.

Trump ka thënë se do ta vendosë Howard Lutnickun, një kritik të Kinës, si sekretarin e tij të tregtisë për të udhëhequr politikën tregtare.

Protestat kundër politikanit pro-rus, Calin Georgescu, u përhapën përtej Bukureshtit në qytete të tjera rumune më 26 nëntor, pas fitores së tij të papritur në rundin e parë të zgjedhjeve presidenciale gjatë fundjavës.

Protesta kundër Georgescut u zhvilluan në mbrëmjen e 26 nëntorit në Bukuresht, Timishoara, Jasi, Brasov dhe Sibiu.

Georgescu do të përballet në balotazh me kandidaten pro-perëndimore të qendrës së djathtë, Elena Lasconi, më 8 dhjetor, pasi fitoi 22.94 për qind të votave në rundin e parë të zgjedhjeve më 24 nëntor në shtetin anëtar të BE-së dhe NATO-s.

Rreth 1.000 persona dolën në Bukuresht për natën e dytë të protestave kundër Georgescut në Sheshin e Universitetit të kryeqytetit rumun.

Shumica e atyre që dolën në rrugë ishin të rinj, të cilët shprehën shqetësimin e tyre për qëndrimet radikale të Georgescut dhe të ardhmen e vendit të tyre.

“Jam këtu sepse për momentin demokracia jonë është në një situatë të pasigurt dhe besoj fort se ne, brezi i ri, mund ta parandalojmë një katastrofë të ardhshme, e cila mund të ndodhë në rundin e dytë”, tha një student nga Bukureshti që refuzoi të identifikohej me emër.

Një tjetër protestuese tha se ishte e demoralizuar që njerëzit zgjodhën të mos informohen për Georgescun përpara zgjedhjeve.

“Unë nuk mund të pranoj që unë ose fëmijët e mi të ardhshëm… të drejtohemi nga një fashist”, tha protestuesja, e cila gjithashtu refuzoi të japë emrin e saj.

Ajo tha se rumunët duhet të ndjekin rrugën e demokracisë dhe se ende ka një mundësi për këtë në zgjedhjet parlamentare që pritet të mbahen më 1 dhjetor dhe në balotazhin presidencial më 8 dhjetor.

“Ne mund të kthehemi 35 vjet më parë dhe të shohim çfarë kanë kaluar prindërit dhe gjyshërit tanë… dezinformimin masiv që përjetuan kur [diktatori komunist rumun, Nicolae] Çaushesku u zgjodh”, tha ajo. “Le të informohemi para se të zgjedhim. Duhet të shkojmë masivisht në votim. Ne të rinjtë kemi një zë dhe duhet ta përdorim atë”.

Në Timishoara, të rinjtë thërrisnin “Sot në Timishoara, nesër në të gjithë vendin”, duke iu referuar revolucionit të dhjetorit të vitit 1989, i cili kishte filluar në Timishoara.

Protesta të ngjashme u mbajtën më 26 nëntor në Jasi dhe Brasov, ku disa dhjetëra të rinj u mblodhën.

Protestuesit në Jasi thanë se nuk dëshironin të drejtoheshin nga një diktator ose një simpatizant i liderëve anti-semitë dhe fashistë të Rumanisë së viteve 1930 dhe 1940.

Georgescu, 62 vjeç, ka mohuar që është ekstremist apo fashist dhe e ka cilësuar veten si “një rumun që e do vendin e tij”.

Ai kishte një mbështetje të ulët në sondazhe përpara një fushate virale në TikTok që bënte thirrje për t’i dhënë fund ndihmës për Ukrainën. Kandidati i pavarur këmbëngul se “nuk ka Lindje apo Perëndim” dhe theksoi se neutraliteti ishte “absolutisht i domosdoshëm”.

Kryeministri francez Michel Barnier ka paralajmëruar për një “stuhi serioze” në horizont lidhur me debatin e vazhdueshëm për buxhetin e vitit 2025, që ka kërcënuar të destabilizojë qeverinë e tij. Barnier theksoi se Franca ka nevojë për “stabilitet” në një kohë kur populli francez është i shqetësuar për pasojat ekonomike. Qeveria e tij ka paraqitur një buxhet që përfshin një shkurtim prej 40 miliardë eurosh dhe rritje taksash prej 20 miliardë eurosh, masat e të cilave janë të nevojshme për të ulur borxhin publik të vendit.

Megjithatë, ligjvënësit e partive të tjera, përfshirë aleatët e majtë dhe ekstremistët e djathtë, kanë refuzuar të mbështesin propozimet e tij. Për këtë arsye, Barnier mund të detyrohet të përdorë një klauzolë kushtetuese për të miratuar buxhetin me forcë deri më 21 dhjetor. Kjo mund të çojë në një votë mosbesimi, e cila mund të sjellë rrëzimin e qeverisë dhe një krizë politike të thelluar.

Barnier ka bërë thirrje për miratimin e buxhetit, duke paralajmëruar se dështimi për të miratuar masat do të çonte në një krizë financiare dhe një bllokim të procedurave të tjera buxhetore. Ai ka kërkuar mbështetje nga deputetët për të siguruar stabilitetin e vendit, ndërkohë që parlamenti është i ndarë në blloqe të kundërta ideologjike, duke e bërë kalimin e buxhetit të vështirë./UBTNews/