Lajmet

Nga NATO, te ShBA dhe BE – Kush ofron armë për Ukrainën dhe çfarë llojesh?

Deri më tani ShBA ka dhënë kontributin më të madh për ushtrinë ukrainase.

Published

on

Prej javësh Ukraina i drejton lutje perëndimit për më shumë armë të rënda. Disa vende të NATO-s do të ofrojnë furnizime të tilla, por deri tani dihet se vetëm një vend i vogël i ka ofruar ato.

Mbijetesa e Ukrainës si shtet sovran mund të vendoset në Donbas – dhe varet nga ajo, se me çfarë armësh Ukraina do t’i dalë përballë pushtuesit rus. Prandaj qeveria ukrainase kërkon me kaq këmbëngulje pajisjen me armë të rënda të forcave të saj ushtarake. Këtu bëjnë pjesë tanke të tipit PzH 200, dhe raketahedhëse, si dhe anije lufte, helikopterë ushtarakë, avionë gjuajtës.

Ndërkohë gati të gjitha shtetet e NATO-s kanë dërguar armë të lehta, pajisje mbrojtëse apo municion, por jo armë të rënda, sepse shihej si rrezik që të interpretohej nga Rusia si ndërhyrje në luftë dhe me këtë të justifikohej një sulm ndaj NATO-s. Por tani para ofensivës së madhe që ka filluar në Donbas duket se njëri pas tjetrit vendet e NATO-s po i lenë mënjanë këto shqetësime. Një sërë vendesh të NATO-s kanë bërë të ditura, se do të dërgojnë armë të rënda. Për shkak të sekretit ushtarak shumë detaje nuk bëhen publike. Por disa informacione kanë rrjedhur.

Çekia

Qeveria e Pragës ishte ndër të parat që premtoi furnizime me armë për Ukrainën. Që në janar me marshimin e trupave ruse në kufirin ukrainas, Çekia ofroi municion luftarak dhe granata tankesh që përshtateshin me sistemet sovjetike të armëve që shumë ish-vende të Traktatit të Varshavës i kanë ende në arsenalet e tyre. Me gjasë, Çekia është vendi i parë që i ka dhënë Ukrainës tanke po nga rezervat sovjetike. Dhe jo vetëm tipin mbrojtës BMP, por edhe tanke luftarake të tipit T-72. Të dyja këto ushtria ukrainase i ka pasur në përdorim.

Polonia

Edhe Polonia ka kontribuar para luftës për modernizimin e ushtrisë ukrainase dhe ka ofruar sisteme armësh ruse të zhvilluara më tej së bashku me municione. Propozimi i Polonisë në fillim të marsit që të dërgohen avionë ushtaraë të tipit MiG29 u frenua nga partnerët e tjerë të NATO-s. Në fillim të prillit Varshava solli një propozim tjetër, stacionimin e armëve atomike në vend. Tani ky vend ka premtuar edhe armë të rënda, por nuk jep detaje për këtë.

Sllovenia

Edhe ky vend është i gatshëm të japë tanke nga rezervat sovjetike. Si kompensim Gjermania ka ofruar tanke mbrojtës dhe përgjimi të tipit Marder dhe Luchs. Sipas agjencisë së lajmeve, dpa, Sllovenia kërkon modele moderne pasuese, Puma dhe Boxer si edhe zëvendësimin e tankeve luftarake me tankun gjerman Leopard 2.

Turqia

Turqia i ka shitur Ukrainës në vitet e kaluara të paktën 20 avionë luftarakë dhe përgjues të tipit Bayraktar TB2. Këto furnizime nuk janë të lidhura me sulmin rus, sepse janë ofruar më parë, por realisht ato janë armët e vetme sulmuese të ofruar nga vende të NATO-s, të cilat Ukraina i ka vënë në përdorim.

Gjermania

Qeveria gjermane nuk do të dërgojë armë të rënda në Ukrainë. Në vend të kësaj ajo i ofron Kievit tanke mbrojtës, granata, drone, pajisje mbrojtëse dhe municion nga rezervat e industrisë. Në ofertë si arma më e rëndë janë 12 granatahedhëse të kalibrit 120 mm deri në një distancë 7.5 km.

Shtete të tjera të NATO-s

Ndërkohë që Italia dhe Franca gati nuk bëjnë aspak publike furnizime me armë për Ukrainën, vende të tjera të NATO-s ka bërë të ditura zyrtarisht dërgimin e armëve të rënda, mes tyre Belgjika, Norvegjia, Kanadaja. Më konkretisht është shprehur kryeministri, Boris Johnson, që përmendi dërgimin e raketave që mund të sulmojnë në det, dhe kryeministri holandez, Mark Rutte që bëri fjalë për dërgimin e tankeve.

ShBA

Deri më tani ShBA ka dhënë kontributin më të madh për ushtrinë ukrainase. Rreth 2,5 miliardë dollarë ka miratuar Uashingtoni që nga fillimi i luftës. Kështu ushtria ukrainase me raketat antitank, Javelin  ka shkatërruar një sërë tankesh rusë. Javën e kaluar Uashingtoni bëri të ditur dërgimin sa më shpejt të 18 pajisjeve të artilerisë së rëndë me 40.000 pjesë municioni, 300 automjete të blinduara, 11 helikopterë transportues MI-17 si edhe armë të tjera. Një pjesë e furnizimeve ushtarake ka mbërritur ndërkohë. Presidentin Biden ka premtuar ndihma të tjera.

Bashkimi Evropian

BE ka miratuar që nga fillimi i luftës 1,5 miliardë euro të ashtuquajturat opsionet e paqes, nga të cilat shtetet anëtare mund të blejnë për Ukrainën “pajisje mbrojtëse, paketa të ndihmës së parë, karburante, si dhe pajisje ushtarake dhe platforma me të cilat për qëllime mbrojtëse mund të përdoret dhunë vdekjeprurëse”. Por me këto fonde nuk lejohet të financohen armë të rënda, siç duan tani shumë vende të NATO-s.

Deri tani jo furnizime me avionë luftarakë

Zëdhënësi i Pentagonit, John Kirby bëri të ditur këtë javë, se Ukraina ka marrë edhe avionë luftarakë të tipit MiG- 29 nga ish-vende të paktit të Varshavës. Këtë pohim Kirby e ka tërhequr ndërkohë. Kanë qenë vetëm pjesë këmbimi, me të cilat avionët mund të rivihen në punë. Në të njëjtën kohë vazhdon debati, nëse armë të tilla MiG-29 do duhet të furnizohen nga Polonia, Bullgaria apo Rumania. Pilotët ukrainas e njohin këtë tip avioni dhe mund ta përdorin atë, ndryshe nga avionët perëndimorë, ku kanë nevojë për trajnim të veçantë./DW

Bota

Parlamenti i Ukrainës anulon seancën për shkak të rrezikut të sulmit rus

Published

on

Parlamenti i Ukrainës ka anuluar seancën e tij të planifikuar për këtë të premte, duke përmendur rrezikun e një sulmi me raketa nga Rusia, i cili mund të godiste rrethin e Kievit, ku ndodhen ndërtesat qeveritare. Kjo masë erdhi pas shqetësimeve të rritura për mundësinë e një sulmi të mundshëm, duke përfshirë gjithashtu kërcënimin ndaj sigurisë së deputetëve dhe personelit që ndodhen në Kuvendin e Ukrainës.

“Ora e pyetjeve për qeverinë është anuluar,” deklaroi një deputet nga partia në pushtet për agjencinë e lajmeve AFP. Deputetja Yevgenia Kravchuk, e cila bëri të ditur detajet e këtij vendimi, shtoi se “ka sinjale për një rrezik të shtuar të sulmeve në qarkun qeveritar në ditët në vijim.”

Ky zhvillim ka ndodhur në një periudhë të tensionuar, pasi sulmet ruse vazhdojnë të përshkallëzohen në disa zona të Ukrainës, përfshirë përdorimin e dronëve dhe raketave për të goditur infrastrukturën kritike dhe objektet qeveritare. Parlamenti ukrainas ka marrë masa të tjera të sigurisë, duke përfshirë ndalimin e mbledhjeve fizike dhe kalimin në platforma virtuale kur është e nevojshme, për të mbrojtur jetën e deputetëve dhe punonjësve të shtetit.

Continue Reading

Bota

Irani synon të instalojë centrifuga ‘të reja dhe të avancuara’

Published

on

Irani ka njoftuar se do të fillojë instalimin e një numri centrifugash të reja dhe të avancuara, si përgjigje ndaj një rezolute të miratuar nga Agjencia Ndërkombëtare për Energjinë Atomike (IAEA), e cila kritikoi vendin për bashkëpunim të dobët dhe kërkoi që të përmbushë detyrimet ligjore. Komunikata e lëshuar nga Ministria e Jashtme dhe Organizata për Energji Atomike e Iranit, konfirmoi urdhrin e kreut bërthamor Mohammad Eslami për të filluar një seri të rëndësishme centrifugash të reja dhe të avancuara.

Rezoluta e miratuar më 21 nëntor nga IAEA, e mbështetur nga shtetet perëndimore si Franca, Britania dhe Gjermania, dhe Shtetet e Bashkuara, shprehu shqetësimin për aktivitetet bërthamore të Iranit, duke theksuar urgjencën e bashkëpunimit të plote të Iranit me hetimin ndërkombëtar pas gjetjes së grimcave të uraniumit në dy lokacione që nuk ishin raportuar më parë. Kjo masë vjen në një kohë të tensionuar politik, pasi Donald Trump është duke u përgatitur të kthehet në Shtëpinë e Bardhë në janar, duke ngritur shqetësime për një mundësi të rritjes së presionit dhe sanksioneve ndaj Iranit.

Gjatë një vizite të shefit të IAEA-s, Rafael Grossi, në Iran, u arrit marrëveshja për të kufizuar sasinë e uraniumit të pasuruar deri në 60 për qind, ndërkohë që kërkesa për armë bërthamore është uranium i pasuruar deri në 90 për qind. Megjithatë, ministri i Jashtëm i Iranit, Abbas Araqchi, ka paralajmëruar se Irani nuk do të negociojë nën presion, duke theksuar se vendi i tij ka të drejtë të zhvillojë programin bërthamor për qëllime paqësore, siç pretendon./UBTNews/

Continue Reading

Lajmet

​Barnatorja qendrore e mbushur me barna pa afat, MSh thotë se po angazhohet për asgjësim

Published

on

By

Barnatorja qendrore e mbushur me barna pa afat, MSh thotë se po angazhohet për asgjësim.

Në pamundësi të asgjësimit, një numër i konsiderueshëm i barnave dhe materialeve medicinale me afat të skaduar janë grumbulluar në barnatoren qendrore pranë Qendrës Klinike Universitare të Kosovës. E nga viti 2010 në Kosovë nuk ka ndodhur asgjësimi i barnave pa afat.

Ndër medikamentet me afat të skaduar është edhe Remdesivir, bari të cilin qytetarët në kohën e pandemisë COVID-19, e blenë me çmime shumë të larta.

Drejtoresha e Barnatores Qendrore pranë QKUK-së, Dardane Mehaj, thotë se barnat dhe produkte pa afat ruhen në kushte të veçanta të ndara prej barnave të tjera.

Është një numër i konsiderueshëm, barnat janë të natyrave të ndryshme ose të përdorimit të ndryshëm, nuk janë të theksuar vetëm antibiotikët ose të tjera. Çka vlen me u theksua është produkti Remdesivir, i cili ka skaduar me sasi të madhe që i kemi në barnatore qendrore”, tha ajo.

Për drejtoreshën e Barnatores Qendrore shkaktar për numër të madh të barnave me afat të skaduar po shihet keqplanifikimi i bërë nga klinikat dhe spitalet.

Ajo thekson nevojën për asgjësimin sa më të shpejt të ilaçeve me afat të skaduar me qëllim të lirimit të hapësirave të zëna.

Ndoshta me e quajtur keqplanifikim se planifikimet e produkteve medicinale të barnave dhe materialeve vijnë prej klinikave…Kur ka qenë pandemia janë shpenzuar shumë produkte të tjera, mirëpo kanë mbetur pa u shpenzuar produkte”, u shpreh Mehaj.

Sa i përket procesit të asgjësimit të këtyre barnave në Ministrinë e Shëndetësisë thonë se janë afër zgjidhjes së këtij problemi.

Zëvendësministri i Shëndetësisë, Arsim Berisha tha se Ministria e Shëndetësisë në bashkëpunim me GIZ-in gjerman po përcaktojnë një hapësirë për shkatërrimin e ilaçeve pa afat.

Jemi përafërsisht afër finishit të zgjedhjes së këtij problemit në mënyrë që mos të ketë shumë vende ku djegien apo asgjësohen këto barna, por të ketë në një vend që kostoja financiare të jetë më e vogël për shtetin”, tha Berisha.

Në anën tjetër, derisa në sistemin shëndetësor publik po skadojnë ilaçe dhe materiale medicinale, qytetarët e Kosovës po vazhdojnë të blejnë barna me çmime të larta.

E nga Shoqata e të Drejtave të Pacientëve bëjnë thirrje për hetim nga Prokuroria e shtetit për menaxhimin e barnave.

Besim Kodra nga kjo shoqatë e sheh shqetësues faktin e skadencës së barnave, derisa qytetarët po blejnë barna me çmime marramendëse në sektorin privat.

Problematike për mua është qysh njerëzit me qenë pa barna dhe me pas skadim të barnave, këtu duhet të involvohet Prokuroria”, theksoi ai.

Ligji që parashihte rregullimin e çmimit të barnave për blerjet publike dhe tregun privat është miratuar në korrik të vitit të kaluar, por në mungesë të listës për çmimin e produkteve medicinale ende nuk ka nisur zbatueshmëria e tij.

Continue Reading

Bota

Kroacia gati për zgjedhje: Milanoviç tërheq vëmendjen me sloganin ‘President për president’

Published

on

Në muajin dhjetor, Kroacia do të mbajë zgjedhjet presidenciale, një ngjarje që pritet të ndikojë thellësisht në politikën e vendit. Kandidatët kanë nisur tashmë të prezantojnë sloganet dhe programet e tyre për këtë garë të rëndësishme, ndërkohë që presidenti aktual, Zoran Milanoviç, ka tërhequr vëmendjen e opinionit publik me sloganin e tij të zgjedhur: “President për president”.

Ky slogan është një thirrje për një Kroaci që, sipas Milanoviç, duhet të fokusohet në mbrojtjen e interesave të qytetarëve të saj dhe ruajtjen e sovranitetit kombëtar. Në një deklaratë të shpërndarë në mediat kroate, Milanoviç theksoi se një shtet i fortë dhe i respektuar duhet të ketë institucione që shërbejnë për të mirën e popullit dhe jo për interesa të ngushta individuale. “Kroacia që mendon për veten dhe mbron interesin personal duhet të jetë gjithashtu një shtet që respekton të gjithë qytetarët e saj dhe ku të gjitha institucionet shtetërore janë në shërbim të popullit kroat dhe jo të individëve,” tha ai.

Presidenti aktual ka deklaruar gjithashtu se prioriteti i tij ka qenë dhe do të mbetet mbrojtja e sovranitetit kroat, mbrojtja e institucioneve dhe, më e rëndësishmja, kujdesi për njerëzit kroatë. Ky mesazh ka ngjallur shumë diskutime, sidomos për mënyrën se si ai i është përkushtuar mbrojtjes së integritetit të shtetit kroat dhe forcimit të demokracisë brenda institucioneve të tij.

Në anën tjetër, qeveria kroate ka shpallur datën zyrtare për zgjedhjet presidenciale, të cilat do të zhvillohen të dielën, më 29 dhjetor 2024. Ky do të jetë procesi i tetë presidencial që nga shpallja e pavarësisë së Kroacisë. Vendimi i qeverisë kroate, i miratuar javën e kaluar, hyn në fuqi më 28 nëntor, ditën kur do të fillojnë afatet për mbledhjen e nënshkrimeve të nevojshme për kandidaturat.

Zgjedhjet e ardhshme pritet të jenë një betejë e fortë mes Milanoviç dhe rivalëve të tij politikë, të cilët gjithashtu do të paraqesin platforma për të ardhmen e Kroacisë. Sloganët dhe mesazhet e kandidatëve do të jenë një reflektim i drejtimit të ardhshëm të vendit dhe i politikave që ata synojnë të implementojnë për t’u përballur me sfidat e brendshme dhe ndërkombëtare që i presin./UBTNews/

Continue Reading

Të kërkuara