Lajmet

Në një botë kaq të ndërlidhur, fati i Ukrainës na intereson të gjithëve

Analizë nga Angelo Panebianco

Published

on

Është më mirë të shohim punët tona? Sipas sondazheve, shumë nga bashkatdhetarët e mi italianë, mendojnë se ne nuk duhet ta kishim ndihmuar Ukrainën të mbrohej nga agresioni rus. Italianët që mendojnë kështu janë si një tortë me dy shtresa.

Në fillim është shtresa e sipërme, ajo më e holla, e përbërë nga të politizuarit. Pra pak a shumë nga pacifistë fallco, nga putinianë të gradave të ndryshme, që të gjithë dhe në çdo rast anti–amerikanë. Pastaj vjen shtresa e poshtme, shumë më e gjerë se e para, e përbërë nga ata që mendojnë se pjesëmarrja jonë në operacionet perëndimore i dëmton ata personalisht:rritja e faturave, inflacioni.

Ata mendojnë: “E kush na futi në këtë valle? Ne jemi të dëmtuar nga sanksionet që kanë vendosur qeveritë perëndimore ndaj Rusisë. Ndaj duhet t’i heqim ato. Sa për Ukrainën, le t’ia dalë vetë po mundi!”.

Edhe pse njerëzit kanë të drejtë të mos i njohin alkimitë komplekse të politikësndërkombëtare, dhe normalisht ata dinë pak ose aspak mbi këto çështje, në demokracitë, ku njerëzit nuk mund të qeverisin pa pëlqimin e opinionit publik, u takon atyre që duhet të merren me këtë profesion (klasa politike, ekspertët e komunikimit, por edhe intelektualë qëkanë disa ndjekës në opinionin publik), që t’ua transmetojnë atyre informacionin e nevojshëm për t’u orientuar dhe gjykuar.

U takon pikërisht atyre t’i shpjegojnë publikut të gjerë, se gjërat që po ndodhin në Ukrainë, në janë në fakt edhe një çështje e jona. Në varësi të mënyrës se si do të përfundojë kjo luftë, jetët e të gjithëve do të ndikohen shumë. Por te ne në Itali (jo vetëm te ne, por te ne më shumë se në vendet e tjera) profesionistët e lartpërmendur janë të përçarë. Dhe ata nuk janë të ndarë, siç do të ishte e natyrshme, vetëm nga opinione të ndryshme në lidhje me strategjitë më të mira për t’iu kundërvënë imperializmit rus. Ata janë të ndarë sepse për disa imperializmi rus është një kërcënim serioz, ndërsa për të tjerët nuk është aspak i tillë. Nga kjo ndarje burojnë edhe mesazhet kontradiktore që i përçohen opinionit publik. Duke qenë se nuk ka asnjë marrëveshje minimale midis atyre që komunikojnë me publikun, mbi ekzistencën e një kërcënimi të afërt, është e pashmangshme që opinioni publik të jetë i çorientuar, dhe të mos e kuptojë rëndësinë e asaj që është në rrezik.

Kësisoj, disa prej tyre përfundojnë duke menduar që ne jemi përfshirë në gjëra që nuk natakojnë dhe shqetësojnë. Në këto kushte, është e vështirë t’i përcjellësh të gjithëve mesazhin se në një botë kaq të ndërlidhur, ka shumë pak gjëra që nuk janë puna jonë. Dhe aq më pak një luftë në Evropë.

Në këto kushte, si mund të shpjegohet që pushtimi rus i Ukrainës, e ka shkatërruar sistemin evropian të sigurisë, dhe se nëse ekziston mundësia për ta parandaluar shpërthimin e Luftës së Tretë Botërore, kjo do të varet nga aftësia jonë për t’i ndihmuar sot ukrainasit që ta ndalin ushtrinë ruse, dhe për t’ia bërë Putinit aq të kushtueshme veprimet e tij, sa ta detyrojmë atë të braktisë projektin e rindërtimit të perandorisë së vjetër ruse?

Si mund t’ua shpjegojmë qytetarëve tanë se me rezistencën e tyre, ukrainasit ndoshta na shpëtuan në të tjerëve? Nëse Putini do ta kishte pushtuar me shpejtësi Ukrainën, ai nuk do të ndalej atje (këtë e ka pohuar për vite me radhë).

Pas saj do të ishte radha e Moldavisë, vendeve baltike dhe Polonisë. Pra vendet e NATO-s, do të viheshin nën një presion shumë të madh. Atëherë, si do të mund të shmangej një luftë e përgjithshme dhe një përplasje midis fuqive bërthamore? Prandaj kjo luftë është edhe kauza jonë.

Në rast se ka njerëz që besojnë se një luftë në zemër të Evropës nuk i shqetëson ata, çfarë do të mendonin nëse nesër luftimet do të zhvendosen në anën tjetër të globit, nëse pas një fare kohe Kina do të vendosë të pushtojë Tajvanin?

Nëse nuk ndihen të përfshirë në një luftë që ndodh në Evropë, ata sigurisht që nuk do të ndiheshin të përfshirë as nëse do të shpërthente një konflikt i armatosur midis Kinës dhe Shteteve të Bashkuara. Por edhe ky skenar duhej të na shqetësojë.

Pasi një përqendrim i madh i ushtrisë amerikane në Detin e Kinës, do ta linte Evropën të pambrojtur. Një Evropë e pasur, por e paarmatosur. Siç ishte Italia në gjysmën e parë të shekullit XVI, kur u shkatërrua nga lufta midis fuqive të mëdha për kontrollin e gadishullit Apenin.

Përballë një mundësie kaq të madhe, federata ruse do të lëvizte thuajse me siguri drejt Evropës. Ajo do të përpiqej të bënte atë që sot po e pengojnë ukrainasit dhe mbështetja perëndimore ndaj rezistencës së tyre. Ose shihni Lindjen e Mesme dhe Afrikën.

Nga atje vijnë dy kërcënime. Depërtimi kinez dhe rus, si dhe forcimi i islamit radikal. Kina e ka zgjeruar prej kohësh ndikimin e saj në Afrikë nëpërmjet mjeteve ekonomike. Por prej disa vitesh, ajo është e pranishme edhe ushtarakisht. Nga ana tyre rusët, tashmë të vendosur në Siri dhe Libi, kanë zënë vendin e evropianëve edhe në Sahel.

Ata kanë në dorë ta përmbytin Evropën me flukse të mëdha emigrantësh për të destabilizuar demokracitë e saj. Dhe prania e tyre ushtarake, është tani një problem serioz në krahun jugor të NATO-s. Për të frenuar rusët dhe kinezët, NATO duhet domosdoshmërisht që t’i “tregojë dhëmbët” anëtarëve problematike si presidentit turk Erdogan.

Por përveç sfidës strategjike të Kinës dhe Rusisë, kërcënime të tjera na vijnë nga Afrika. Përpjekja evropiane (Franca e ndihmuar nga Italia dhe vende të tjera) për të frenuar valën në rritje të ekstremizmit islamik në Mali ka dështuar. Një ditë, NATO, me Evropën në krye, duhet të investojnë burime (gjë që nënkuptojnë sakrifica për qytetarët tanë) për të frenuar këtë kërcënimin, përpara se ai të godasë Evropën.

Pra edhe ky është një problem i yni. Ndarjet në opinionin publik në lidhje me luftën nëUkrainë, reflektojnë ato brenda elitës. Ashtu si në gjithë Perëndimin, edhe në vendin tonë, ekziston tendenca e një pjese të konsiderueshme intelektualësh për ta konsideruar Perëndimin, pjesë e të cilit jemi, si armikun e vërtetë.

Pra për ta konsideruar atë si shkaktar të të gjitha të këqijave (përfshirë agresionin rus në Ukrainë). Por Italia ka specifikat e veta. Sipas sondazheve, 30 për qind e italianëve janë “të ndjeshëm” ndaj arsyeve që ka përmendur Putin për sulmin ndaj Ukrainës.

Ndër shumë gjëra të tjera, demokracitë dallohen nga një frymë komunitare, nga forca më e madhe ose më e vogël e ndjenjës së përkatësisë në një komunitet. Empirikisht, kjo forcë zbulohet në prani të sfidave serioze. Nëse fryma komunitare është e fortë përballë një kërcënimi të afërt, elitat priren të formojnë një front të bashkuar, duke e tërhequr me vetepothuajse të gjithë opinionin publik. Mjerisht, ky nuk është rasti ynë./“Corriere della Sera” – Bota.al

Lajmet

Gavrillo Millosavleviq lirohet nga akuza për krime në burgun e Dubravës më 1999

Published

on

By

Gjykata Themelore në Prishtinë ka liruar të hënën serbin Gavrillo Millosavleviqin, të akuzuar për krime lufte kundër popullatës civile, gjatë kohës së luftës në Kosovë.

Gjykatësi Vesel Ismaili ka deklaruar se nuk është vërtetuar se i dyshuari – në cilësinë e zyrtarit në burgun e Dubravës – e ka kryer veprën penale për të cilën akuzohej, dhe kështu i është ndërprerë edhe masa e paraburgimit, ka raportuar mediumi i specializuar për fushën e sundimit të ligjit në Kosovë, Betimi për Drejtësi.

Atij i ishte ngritur aktakuza më 29 nëntor të vitit 2023 dhe në të përmendej se Millosavleviq, bashkë me disa persona tjera, kishte vrarë, rrahur, maltretuar dhe torturuar të burgosurit civilë shqiptarë.

Sipas aktakuzës, ai kishte qenë pjesë e grupit të ushtarëve serbë, të cilët kishin gjuajtur në drejtim të të burgosurve me mitralozë, mortajë dhe armë tjera, në një operacion të nisur më 22 maj 1999 deri më 24 maj 1999, si pasojë e të cilit ishin vrarë 109 të burgosur.

Në shkurt të vitit 2024, nga akuza për krime lufte ishte liruar edhe serbin tjetër Zllatan Arsiniqi, i cili akuzohej se me pjesëtarë të policisë serbe dhe grupeve paramilitare në kohë lufte, kishte marrë pjesë në dëbimin dhe shpërnguljen me dhunë të banorëve të Kamenicës.

Fondi për të Drejtën Humanitare pati vlerësuar në rastin e Arsiniqit se trupi gjykues i Gjykatës Themelore në Prishtinë, kishte mbajtur proces të drejtë gjyqësor.

Në luftën e viteve 1998-1999 në Kosovë besohet se janë vrarë mbi 13.000 civilë, ndërsa mijëra të tjerë janë zhdukur. Të pagjetur, edhe sot e kësaj dite, mbeten mbi 1.600 persona – shumica prej të cilëve shqiptarë./REL

Continue Reading

Lajmet

​Të akuzuarit për masakrën e Mejës gjykohen në Prishtinë, por pa prezencë në seancë

Published

on

By

Në Gjykatën Themelore në Prishtinë sot është mbajtur seanca e shqyrtimit fillestar ndaj 53 të akuzuarve për masakrën e Mejës. Prezent në seancës ishin avokatët e tyre, por jo edhe të akuzuarit, pasi autoritetet kosovare nuk kanë arritur ta sigurojnë vendndodhjen e tyre.

I dyshuari kryesor është Momir Stojanoviq, ish-shef i Departamentit për Siguri në Komandën e Korpusit të Prishtinës, i cili ka qenë edhe drejtor i Agjencisë Ushtarake dhe të Sigurimit të Serbisë.

Prokurori i Prokurorisë Speciale të Kosovës, Ilir Morina kërkoi që për këtë rast të zhvillohet gjykimi në mungesë, pasi janë shtjerr të gjitha përpjekjet procedurale ligjore për sigurimin e prezencës së të akuzuarve.

Morina tregoi se gjyqtari i procedurës paraprake më datën 10 mars 2020, ka lëshuar fletërreshtim ndërkombëtar për 18 të akuzuarit, ndërsa për 35 të tjerët e lëshoi fletërreshtimin ndërkombëtarë më 01.10.2023.

“Aktakuza paraqitet në këtë gjykatë, pasi që të pandehurit janë të paarritshëm për organet e ndjekjes dhe me këtë rast janë shtjerr të gjitha përpjekjet procedurale të paraprake…në rastin konkreti prokurori i shtetit i ka shtjerr të gjitha këto mundësi procedurale ligjore për sigurimin e prezencës së të pandehurve duke marrë parasysh këto zhvillime procedurale dhe në bazë të neni 303 paragrafi 7 i Kodit të Procedurës Penale, konsiderojmë se është krijuar mundësia ligjore që gjykata të zhvilloj gjykim në mungesë ndaj këtyre të pandehurve”, tha ai.

Gjyqtarja në këtë rast, Violeta Nimani tha se meqenëse nuk kanë asnjë informacion për vendndodhjen e të akuzuarve dhe janë plotësuar kushtet ligjore, ky gjykim do të zhvillohet në mungesë.

“Të pandehurit nuk prezantojnë në gjykatë, për të njëjtët Gjykata Themelore në Prishtinë, departamenti special më datën 15.04. 2025 në gazetën zyrtare në ëeb faqen e Prokurorit të Shtetit dhe Gjykatës ka publikuar ftesën për seancë së bashku me aktakuzën e ndryshuar dhe përmes ftesës ka ftuar të lartëcekurit me të dhënat personat si në shkresat e lëndës që të marrin pjesë në seancën fillestare…Në bashkëkryerje kanë kryer veprën penale krime lufte kundër popullsisë civile e sanksionua…. Gjykata konstaton se në këtë seancë nuk janë prezent asnjë nga të akuzuarit e lartëcekur dhe nuk kemi asnjë informacion nga ndonjë person apo Policia për vendndodhjen e këtyre të pandehurve, ndaj të njëjtëve janë aktiv urdhërarrest ndërkombëtarë…Gjyakat konform nenit 303 para 4 i Kodit të Procedurës Penale, merr aktvendim të mbahet gjykimi në mungesë ndaj të akuzuarve Momir Stojanoviq e të tjerë për shkak se janë plotësuar kushtet ligjore”, tha ajo.

Në seancën e sotme të shqyrtimit fillestar për 53 të akuzuarit për masakrën e Mejes dhe vrasjeve në fshatrat përreth komunës së Gjakovës nga prokurori special, Ilir Morina u lexua edhe aktakuza.

Sipas aktakuzës së Prokurorisë Speciale të Kosovës forcat policore dhe ushtarake serbe, duke vepruar nën komandën e të akuzuarve kanë zhvilluar një sulm të gjerë dhe sistematik ndaj popullsisë civile të nacionalitetit shqiptar.

Referuar aktakuzës Momir Stojanovig, Nikolla Miqunovig, Sreten Çamovia, Millovan Kovageviq dhe Sergej Peroviq, me pretekstin e pastrimit të terrenit nga forcat e UÇK-së, krijuan planin e spastrimit etnik të popullsisë shqiptare të ashtuquajtur “Reka e Keqe” në zonën e Caragojit, ku planifikuan vrasjen e mbi 100 personave dhe djegien e të gjitha shtëpive në shenjë hakmarrje për vrasjen e pesë policive serbë nga UÇK-ja.

“Vrasjet: Nga data 27 prill 1999 deri me datë 29 prill 1999, në Komunën e Gjakovës, saktësisht në fshatrat : Mejë, Korenicé, Junik, Vogovë, Devë, Zhub, Batushë, Koshare, Molliq, Brovinë, Nivokaz, Morinë, Berjahë, Ponoshec, Pacaj, Dobrosh, Sheremet, Dallashaj, Rracaj, Stubell, Nec, Smolicë, Popoc, Shishman, Babaj Bokës, Ramoc, Rrypaj, Madanaj, Orize, Duzhnjë, Guskë dhe Brekoc, forcat policore dhe ushtarake serbe, duke vepruar nën komandën e të pandehurve të lartcekur, kanë zhvilluar një sulm të gjerë dhe sistematik ndaj popullsisë civile te nacionalitetit shqiptare, ashtu që në muajin prill 1999, pas vrasjes së policit Millutin Prashçeviqit (Milutin Prascevic) dhe katër policëve të tjerë , në fshatin Meje të pandehurit u mblodhën për një takim të fshehtë në një shtëpi private në Gjakovë ku morën pjesa udheheqësit e formacioneve ushtarake, policore dhe sigurimit shtetëror te ish Jugosllavise: Momir Stojanovig, Nikolla Miqunovig, Sreten Çamovia, Millovan Kovageviq dhe Sergej Peroviq, me pretekstin e pastrimit te terrenit nga forcat e UÇK-se, ata krijuan planin e spastrimit etnik te popullsisë shqiptare të ashtuquajtur “Reka e Keqe” në zonën e Caragojit, ku planifikuan vrasjen e mbi 100 personave dhe djegien e të gjitha shtëpive në shenjë hakmarrje për vrasjen e pesë policive nga UÇK, ashtu që në implementim te këtij plani forcat serbe fillimisht i rrethuan fshatrat e lartcekura me automjetet ushtarake dhe policore”, thuhet në aktakuzë.

Aktakuza thotë se si pasojë e këtij operacioni të planifikuar forcat serbe vranë 370 civil shqiptarë, prej tyre në fshatin Meje, u vranë 283 civil, ndërsa, trupat e 370 të vrarëve u gjetën në tetë varreza masive në Batajnicë të Serbisë.

“Forcat serbe i ndajnë burrat nga grat dhe fëmijët, këta të fundit nën kërcënimin e armeve i urdhërojnë që të largohen në drejtim të Shqipërisë, kurse burrat i ekzekutojnë në mënyrë më barbarë në vende të ndryshme, me ç’rast në fshatin Meje, u vranë 283 civil, në fshatin Korenicë, u vranë 66 civil, në fshatin Pacaj, një civil, në fshatin Dobrosh, tre civil, në fshatin Rracaj, tre civil, në fshatin Nec, dy civil, në fshatin Ramoc, pesë civil, në fshatin Bishtazhin, shtatë civil, gjithsej 370, civil të nacionalitetit shqiptar, trupat e të cilëve janë gjetur në tetë varreza masive ne Batajnicë të Serbisë”, thotë aktakuza.

Ndërsa, dispozivi dy i kësaj aktakuze i akuzon 53 të serbët edhe për dëbim, shkatërrim dhe plaçkitje pasurie.

Prokurori Special, Ilir Morina tha se si pasojë e implementimit të planit të ashtu quajtur “Reka e Keqe”, u dëbuan mbi 20 mijë banorë duke u deportuar për në Shqipëri. Më këtë rast të akuzuarit ngarkohen për veprën penale “Krim i luftës kundër popullsisë civile”.

“Mbi 20 mije banor u depërtuan për Shqipëri në dy pika kufitare, në Qafë Prushë dhe Morinë, ndërsa pasuria e tyre u plaçkit dhe shtëpitë e tyre u dogjën me objekte banimi përcjellëse, me ç’ rast e tërë ekonomia familjare e këtyre fshatrave u shkatërrua tërësisht, duke shkaktuar dëme të mëdha materiale. Me këtë, në bashkëkryerje, e kanë kryer vepër penale Krim i luftës kundër popullsisë civile, e sanksionuar me nenin 142 lidhur me nenin 22 të Ligjit penal të Republikës Socialiste Federative te Jugosllavisë, aktualisht e inkriminuar si Krimet kundër njerëzimi”, thotë aktakuza.

Në shqyrtimin e sotëm fillestar patën ankesa disa avokat për pajisjen në shkresa të lëndës, por që Prokuroria Speciale e Kosovës shprehu gatishmërinë për bashkëpunim në këtë drejtim.

Gjyqtarja Violeta Namani i njoftoi palët se brenda afatit të caktuar mund të kërkojnë hedhjen e aktakuzës.

Prokuroria Speciale e Kosovës, në dhjetor të vitit 2023 ngriti aktakuzë për masakrën e Mejës, por që më pas u plotësua në prill të vitit 2024./KP/

Continue Reading

Lajmet

​Tensionet Izrael-Iran mund të ndikojnë në çmimin e naftës në Kosovë

Published

on

By

Tensionet e fundit mes Izraelit dhe Iranit kanë shkaktuar lëkundje të ndjeshme në tregjet ndërkombëtare të naftës, duke ndikuar drejtpërdrejt në rritjen e çmimeve. Sipas Fadil Berjanit, kryetarit të Shoqatës së Naftëtarëve të Kosovës, përshkallëzimi i situatës në Lindjen e Mesme po ngjall frikë për ndërprerje të furnizimit global me naftë.

“Irani është ndër prodhuesit kryesorë të naftës në botë dhe kontrollon ngushticën strategjike të Hormuzit, nëpër të cilën kalon rreth 20% e naftës botërore. Çdo përshkallëzim i mëtejmë i këtij konflikti do të sjellë rritje të mëtejshme të çmimeve të naftës në tregjet globale”, deklaroi Berjani.

Në të njëjtën kohë, ai tha se një marrëveshje paqeje e mundshme, e ndërmjetësuar nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës, mund të qetësojë tregjet dhe të stabilizojë çmimet.

Edhe Kosova, e cila varet nga importi i naftës, nuk ka mbetur pa u ndikuar. Çmimet aktuale në tregun vendas janë: Diesel: 1.14 euro – 1.24 euro për litër, Benzinë: 1.15 euro – 1.25 euro për litër./KP/

Continue Reading

Lajmet

​Vetëplagoset në këmbë, policia i gjen armë në shtëpi

Published

on

By

Një person ka pranuar ndihmë mjekësore në emergjencën e qytetit në Ferizaj pasi ishte vetëplagosur në këmbë.

Në raportin e Policisë së Kosovës, bëhet e ditur se gjatë kontrollit në shtëpinë e tij, policia ka sekuestruar një pushkë ajrore me 223 diabolla dhe një pushkë gjysmë automatike me 71 fishekë.

Është raportuar se i dyshuari mashkull kosovar ka pranuar tretman mjekësor në emergjencën e qytetit në Ferizaj për shkak se ishte vetë-plagosur në këmbë. Njësitë policore kanë dalë në vendin e ngjarjes, në shtëpinë e të dyshuarit ku kanë gjetur dhe konfiskuar: një pushkë ajrore me 223 copë municion (diabolla), një pushkë gjysmë automatike me 71 copë fishekë”, thuhet në raport.

Në konsultim me prokurorin i dyshuari pas intervistimit është liruar në procedurë të rregullt.

Continue Reading

Të kërkuara