Bota

“Ne do të kthehemi”: Beteja për të shpëtuar një fshat antik palestinez nga shkatërrimi

Published

on

Aktivistët thonë se Lifta, e braktisur gjatë luftës së 1948, duhet të ruhet përkundrazi planeve të ndërtimit izraelit.

Fshati i lashtë palestinez, Lifta, ndodhet në një kodër të qetë, pak minuta nga qendra e zhurmshme moderne e Jeruzalemit. E braktisur kur banorët e saj u larguan gjatë luftës së 1948, ajo ka mbetur e pandryshuar – e ngrirë në kohë – që atëherë.

Sidoqoftë, sot, shtëpitë e saj prej guri të ndërtuara gjatë Perandorisë së hershme Osmane dhe të mbështetura mbi rrënojat edhe më të vjetra që datojnë nga Epoka e Hekurit, janë në rrezik të shkatërrohen për të hapur rrugën për një vendpushim luksoz të vilave, hoteleve dhe dyqane.

Në një nismë të përbashkët izraelito-palestineze, aktivistët po përgatiten për një betejë ligjore në përpjekje për të shpëtuar fshatin, i cili qëndron si një kujtesë për dëbimet e Palestinezëve të vitit 1948 nga Jeruzalemi Perëndimor.

Autoriteti tokësor i Izraelit njoftoi në maj se kishte në plan të lëshonte një tender për rizhvillimin e fshatit dhe ofertat pritet të hapen së shpejti.

Një gjykatë parandaloi një nismë të ngjashme në vitin 2012, kur vendosi që një studim i hollësishëm i historisë dhe arkeologjisë duhet të bëhet para se të fillojë ndonjë punë e mundshme ndërtimi.

Planet për tenderin u publikuan në Ditën e Jeruzalemit, një festë që përkujton vendosjen e kontrollit izraelit mbi Qytetin e Vjetër. Shumë palestinezë, të cilët besojnë se çdo zhvillim i ri do të fshinte historinë e zonës, e panë lëvizjen si politike.

Aktualisht në listën provuese të Unesco-s, që do të thotë se mund të bëhet një vend i trashëgimisë botërore.

“Burimi natyror i fshatit madje përmendet në Bibël dhe një vendbanim ekzistonte në zonë që në Epokën e Hekurit. Ajo është zhvilluar gjatë mijëra viteve dhe meriton ruajtje. Kjo është një luftë kulturore që ne po luftojmë”, tha arkitekti palestinezo-britanez Antoine Raffoul.

Njerëzit që jetojnë në Jerusalem e kanë përshkruar Lifta-n si një muze të hapur, me 77 ndërtesa ende në këmbë.

Në kulmin e saj, ajo ishte shtëpia e më shumë se 2,500 njerëzve, kishte pemishte, disa shtypi ullinjsh, dy kafene, një xhami dhe një shtrydhëse për verë.

Më shumë se 200 ndërtesa janë shkatërruar që nga viti 1948. Shumica e atyre që jetonin atje ikën në Jordanin fqinj ose qytete të tjera palestineze në Bregun Perëndimor.

“Fshatarët mblidheshin pranë burimit në mbrëmje, tregonin histori, pinin kafe, madje vallëzonin së bashku. Ne ndamë lumturinë dhe, kur njëri nga fshatarët vdiq, ne gjithashtu ndamë trishtimin. Fshati ishte i gjallë”, tha Yacoub Odeh, një ish-banor 81-vjeçar i lindur në Lifta.

Yacoub Odeh

“Kjo është e dhimbshme për mua. Kur na dëbuan, njerëzit u shpërndanë në të gjitha drejtimet. Ne humbëm gjurmët e njëri-tjetrit, të komunitetit tonë”, tha ai ndërsa qëndronte i qetë pranë rrënojave të asaj që dikur ishte shtëpia e familjes së tij.

Daphna Golan-Agnon, një profesoreshë e të drejtave të njeriut në Universitetin Hebraik dhe aktiviste e Lifta, tha se tregoi qartë se Lifta mund të ruhet.

“Kjo është e mahnitshme që pas më shumë se 70 vitesh braktisje, fshati është ende duke qëndruar aq bukur, madje edhe me çatitë e shumë shtëpive të shkatërruara. Ne kërkojmë që ndërtesat të stabilizohen dhe jemi të gatshëm të ndihmojnë në mbledhjen e fondeve nëse kostoja është një çështje”.

Sot, vendi i lashtë përdoret më së shumti si një park rekreativ si nga hebrenjtë ashtu edhe nga palestinezët, me fëmijë që notojnë në pishinën e pranverës, gra të moshuara që mbledhin fruta kaktusi dhe adoleshentë pinë cigare nën hijen e pemëve.

Tamar Maor, 92 vjeç, ishte një nga banorët e paktë hebrenj të fshatit në 1948. Ajo i përshkruan marrëdhëniet midis “familjeve arabe” dhe atyre të saj si “të shkëlqyera”.

“Mbaj mend ditën kur u larguam“, tha ajo. “Tre ose katër burra trokitën në derën tonë dhe i thanë nënës sime se duhej të largoheshim. Ata gjithashtu trokitën në derën e fqinjit tonë arab. Ne qanim, përqafonim dhe qanim më shumë, por i premtonim njëri -tjetrit se do të ktheheshim. Të gjithë u nisëm të nesërmen”.

Familja e Maor u kthye përkohësisht por gjeti që shumica e shtëpive ishin të dëmtuara, miqtë e tyre arabë ishin zhdukur dhe se aty nuk jetohej më.

Dekada më vonë, dhe pak para shpalljes së tenderit, shumë shtëpi të fshatit kanë një flamur të vogël palestinez të pikturuar brenda kornizave dhe një deklaratë të shkruar në arabisht: “Ne do të kthehemi“./UBTNews

Continue Reading

Bota

Shtëpia e Bardhë reagon pas shpalljes së armëpushimit nga Putin

Published

on

By

Shtëpia e Bardhë ka reaguar për herë të parë pas vendimit të Rusisë për një armëpushim të përkohshëm në Ukrainë.

Në njoftimin publik theksohet se SHBA mbështet një zgjidhje të qëndrueshme dhe jo vetëm një ndalesë të përkohshme të luftimeve.

Sekretarja për shtyp e Shtëpisë së Bardhë, Karoline Leavitt, deklaroi se Trump kërkon një armëpushim të përhershëm që do të ndalonte përfundimisht vrasjet dhe gjakderdhjen në konfliktin mes Rusisë dhe Ukrainës.

Unë e kuptoj se Vladimir Putin këtë mëngjes ofroi një armëpushim të përkohshëm,” tha Leavitt.

Presidenti e ka bërë të qartë se dëshiron të shohë një armëpushim të përhershëm, si hapin e parë për të ndaluar vrasjet dhe për të përfunduar konfliktin,” shtoi ajo.

Deklarata e saj vjen menjëherë pasi Kremlini njoftoi se do të ndalonte operacionet ushtarake nga data 8 maj deri më 11 maj, në kuadër të festimeve për 80-vjetorin e përfundimit të Luftës së Dytë Botërore.

Leavitt shtoi se Trump mbetet optimist për arritjen e një marrëveshjeje paqësore, por theksoi gjithashtu se ai është “gjithnjë e më i frustruar” me udhëheqësit e të dy vendeve, të cilët “duhet të ulen në tryezën e bisedimeve për të gjetur një rrugëdalje nga kjo krizë”.

Continue Reading

Bota

Moska: Ne mund t’i ofrojmë ndihmë ushtarake Koresë së Veriut nëse është e nevojshme

Published

on

By

Rusia mund t’i japë ndihmë ushtarake Koresë së Veriut nëse është e nevojshme, sipas marrëveshjes midis dy vendeve, tha zëdhënësi i Kremlinit, Dmitry Peskov.

Marrëveshja jonë është në fuqi dhe sipas saj, të dy vendet janë zotuar t’i ofrojnë njëra-tjetrës ndihmë emergjente nëse është e nevojshme”, tha Peskov, transmeton RIA Novosti.

Ai vlerësoi se pjesëmarrja e ushtarëve të Koresë së Veriut në operacionet për çlirimin e zonës kufitare ruse të Kurskut tregon se sa efektivisht funksionon marrëveshja.

I pyetur nga gazetarët nëse presidenti rus Vladimir Putin ka në plan të kontaktojë liderin e Koresë së Veriut Kim Jong Un, Peskov tha se ende nuk ka plane të tilla.

Ai theksoi se gjithashtu nuk ka plane për një bisedë mes Putinit dhe presidentit amerikan Donald Trump, por shtoi se ajo mund të organizohet shpejt.

Ai deklaroi se Shtetet e Bashkuara të Amerikës vazhdojnë përpjekjet e tyre për t’i dhënë fund konfliktit në mënyrë paqësore midis Ukrainës dhe Rusisë dhe kujtoi se Rusia ka folur vazhdimisht për gatishmërinë e saj për të marrë pjesë në bisedimet e paqes.

Continue Reading

Bota

Hapen vendvotimet e para në Kanada për zgjedhjet e parakohshme

Published

on

By

Vendvotimet e para janë hapur në Kanada, ku po mbahen zgjedhjet e parakohshme për të përcaktuar se kush do të jetë kryeministri i ardhshëm i vendit.

Zgjedhjet vijnë vetëm gjashtë javë pas betimit të Mark Carney si kryeministër, i cili zëvendësoi ish-kryeministrin Justin Trudeau nga e njëjta parti.

Dy kandidatët kryesorë janë: Partia Liberale, e udhëhequr nga Carney, e cila ka qenë në pushtet për më shumë se një dekadë, dhe Partia Konservatore, e udhëhequr nga Pierre Poilievre.

Zgjedhjet e tanishme konsiderohen një referendum për gati 10 vjet qeverisjeje liberale dhe janë të përqendruara në temën e rezistencës ndaj ish-presidentit amerikan Donald Trump dhe politikave të tarifave që kanë ndikuar në marrëdhëniet ndërkombëtare, përfshirë ato të Kanadasë.

Sipas raportimeve nga emdiat e huaja, zgjedhjet janë bërë tërësisht të lidhura me përpjekjet për të gjetur liderin që mund të përballet më mirë me sfidat që sjellin politikat e Trumpit.

Continue Reading

Bota

India nënshkruan marrëveshje me Francën për të blerë 26 avionë luftarakë Rafale

Published

on

By

India ka rënë dakord të blejë 26 avionë luftarakë Rafale për marinën e saj nga Franca, njoftoi të hënën ministria indiane e mbrojtjes, duke forcuar aftësitë e aviacionit detar të vendit ndërsa vazhdon të modernizojë forcat e saj të armatosura.

Sipas një deklarate zyrtare nga Nju Delhi, kontrata vlerësohet në rreth 6.5 miliardë euro. Asnjë burim francez nuk kishte komentuar publikisht deri të hënën në mesditë.

Marrëveshja zgjeron flotën ekzistuese të Rafale të Indisë, pas një marrëveshjeje të vitit 2016 për 36 avionë të prodhuar në Francë.

Kjo marrëveshje e mëparshme, me vlerë rreth 8 miliardë euro, mbetet kontrata më e shtrenjtë e siguruar nga industria e aviacionit ushtarak francez deri më sot.

Prodhuar nga Dassault Aviation, Rafale është një luftëtar me shumë funksione i aftë për mbrojtjen ajrore, zbulimin dhe misionet e goditjes.

Ai gjithashtu është pjesë e aftësisë parandaluese bërthamore të Francës.

Marina Franceze ka operuar Rafales me bazë në transportues që nga viti 2004, me Forcat Ajrore Franceze që i kanë sjellë në shërbim avionët dy vjet më vonë.

Ushtria franceze aktualisht operon 165 Rafales, duke përfshirë 41 variante transportuesish.

Që nga viti 2015, Rafale është bërë një sukses i madh eksporti për Francën, me 285 avionë të shitur në vende duke përfshirë Katarin, Egjiptin, Greqinë, Emiratet e Bashkuara Arabe, Indonezinë dhe Kroacinë.

Continue Reading

Të kërkuara