Lajmet
“Ne do të kthehemi”: Beteja për të shpëtuar një fshat antik palestinez nga shkatërrimi
Aktivistët thonë se Lifta, e braktisur gjatë luftës së 1948, duhet të ruhet përkundrazi planeve të ndërtimit izraelit.
Fshati i lashtë palestinez, Lifta, ndodhet në një kodër të qetë, pak minuta nga qendra e zhurmshme moderne e Jeruzalemit. E braktisur kur banorët e saj u larguan gjatë luftës së 1948, ajo ka mbetur e pandryshuar – e ngrirë në kohë – që atëherë.
Sidoqoftë, sot, shtëpitë e saj prej guri të ndërtuara gjatë Perandorisë së hershme Osmane dhe të mbështetura mbi rrënojat edhe më të vjetra që datojnë nga Epoka e Hekurit, janë në rrezik të shkatërrohen për të hapur rrugën për një vendpushim luksoz të vilave, hoteleve dhe dyqane.
Në një nismë të përbashkët izraelito-palestineze, aktivistët po përgatiten për një betejë ligjore në përpjekje për të shpëtuar fshatin, i cili qëndron si një kujtesë për dëbimet e Palestinezëve të vitit 1948 nga Jeruzalemi Perëndimor.
Autoriteti tokësor i Izraelit njoftoi në maj se kishte në plan të lëshonte një tender për rizhvillimin e fshatit dhe ofertat pritet të hapen së shpejti.
Një gjykatë parandaloi një nismë të ngjashme në vitin 2012, kur vendosi që një studim i hollësishëm i historisë dhe arkeologjisë duhet të bëhet para se të fillojë ndonjë punë e mundshme ndërtimi.
Planet për tenderin u publikuan në Ditën e Jeruzalemit, një festë që përkujton vendosjen e kontrollit izraelit mbi Qytetin e Vjetër. Shumë palestinezë, të cilët besojnë se çdo zhvillim i ri do të fshinte historinë e zonës, e panë lëvizjen si politike.
Aktualisht në listën provuese të Unesco-s, që do të thotë se mund të bëhet një vend i trashëgimisë botërore.
“Burimi natyror i fshatit madje përmendet në Bibël dhe një vendbanim ekzistonte në zonë që në Epokën e Hekurit. Ajo është zhvilluar gjatë mijëra viteve dhe meriton ruajtje. Kjo është një luftë kulturore që ne po luftojmë”, tha arkitekti palestinezo-britanez Antoine Raffoul.
Njerëzit që jetojnë në Jerusalem e kanë përshkruar Lifta-n si një muze të hapur, me 77 ndërtesa ende në këmbë.
Në kulmin e saj, ajo ishte shtëpia e më shumë se 2,500 njerëzve, kishte pemishte, disa shtypi ullinjsh, dy kafene, një xhami dhe një shtrydhëse për verë.
Më shumë se 200 ndërtesa janë shkatërruar që nga viti 1948. Shumica e atyre që jetonin atje ikën në Jordanin fqinj ose qytete të tjera palestineze në Bregun Perëndimor.
“Fshatarët mblidheshin pranë burimit në mbrëmje, tregonin histori, pinin kafe, madje vallëzonin së bashku. Ne ndamë lumturinë dhe, kur njëri nga fshatarët vdiq, ne gjithashtu ndamë trishtimin. Fshati ishte i gjallë”, tha Yacoub Odeh, një ish-banor 81-vjeçar i lindur në Lifta.
“Kjo është e dhimbshme për mua. Kur na dëbuan, njerëzit u shpërndanë në të gjitha drejtimet. Ne humbëm gjurmët e njëri-tjetrit, të komunitetit tonë”, tha ai ndërsa qëndronte i qetë pranë rrënojave të asaj që dikur ishte shtëpia e familjes së tij.
Daphna Golan-Agnon, një profesoreshë e të drejtave të njeriut në Universitetin Hebraik dhe aktiviste e Lifta, tha se tregoi qartë se Lifta mund të ruhet.
“Kjo është e mahnitshme që pas më shumë se 70 vitesh braktisje, fshati është ende duke qëndruar aq bukur, madje edhe me çatitë e shumë shtëpive të shkatërruara. Ne kërkojmë që ndërtesat të stabilizohen dhe jemi të gatshëm të ndihmojnë në mbledhjen e fondeve nëse kostoja është një çështje”.
Sot, vendi i lashtë përdoret më së shumti si një park rekreativ si nga hebrenjtë ashtu edhe nga palestinezët, me fëmijë që notojnë në pishinën e pranverës, gra të moshuara që mbledhin fruta kaktusi dhe adoleshentë pinë cigare nën hijen e pemëve.
Tamar Maor, 92 vjeç, ishte një nga banorët e paktë hebrenj të fshatit në 1948. Ajo i përshkruan marrëdhëniet midis “familjeve arabe” dhe atyre të saj si “të shkëlqyera”.
“Mbaj mend ditën kur u larguam“, tha ajo. “Tre ose katër burra trokitën në derën tonë dhe i thanë nënës sime se duhej të largoheshim. Ata gjithashtu trokitën në derën e fqinjit tonë arab. Ne qanim, përqafonim dhe qanim më shumë, por i premtonim njëri -tjetrit se do të ktheheshim. Të gjithë u nisëm të nesërmen”.
Familja e Maor u kthye përkohësisht por gjeti që shumica e shtëpive ishin të dëmtuara, miqtë e tyre arabë ishin zhdukur dhe se aty nuk jetohej më.
Dekada më vonë, dhe pak para shpalljes së tenderit, shumë shtëpi të fshatit kanë një flamur të vogël palestinez të pikturuar brenda kornizave dhe një deklaratë të shkruar në arabisht: “Ne do të kthehemi“./UBTNews
Lajmet
Profesorët e UBT-së përfaqësojnë institucionin në konferencën ndërkombëtare të projektit COWEB në Sarajevë
Profesorët Dr. Engelbert Zefaj dhe Dr. Mentor Shaqiri përfaqësuan UBT-në në konferencën punuese ndërkombëtare të projektit COWEB, e cila u mbajt në Sarajevë, në ambientet e International Burch University.
Gjatë konferencës, përfaqësues nga universitete partnere të rajonit prezantuan punimet dhe rezultatet e tyre kërkimore, duke ndarë përvoja mbi zhvillimin e praktikave të reja në mësimin virtual bashkëpunues.
Në këtë kuadër, profesori i UBT-së Dr. Engelbert Zefaj mbajti një prezantim me temën: “Kultura dhe Ndërkulturaliteti në Mësimin Virtual Bashkëpunues (VCL): Ndikimet Pedagogjike dhe Vlerësimi i Studentëve”, ku theksoi rëndësinë e bashkëpunimit ndërkulturor dhe ndikimin pozitiv të tij në përmirësimin e përvojës së të nxënit.
Projekti COWEB ka për qëllim ndërtimin e kapaciteteve në institucionet e arsimit të lartë në Ballkanin Perëndimor për bashkëpunim ndërkombëtar virtual, duke promovuar pedagogji inovative dhe bashkëkrijimin e përmbajtjeve digjitale që forcojnë aftësitë dhe kompetencat e shekullit XXI.
Nëpërmjet pjesëmarrjes aktive në këtë projekt, UBT vazhdon të dëshmojë rolin e tij si një ndër institucionet lidere në avancimin e metodave bashkëkohore të mësimdhënies dhe në nxitjen e bashkëpunimit akademik ndërkombëtar në rajonin e Ballkanit Perëndimor.
2 hapa të thjeshtë për të parandaluar formimin e mykut në lavatriçe
Messi, rikthim i shkurtër te Barcelona?
Kura shtëpiake për gjunjë të fortë dhe pa inflamacion
Sonte në UBT TV: Podcast me Profesorin Gaz Ejupi
Mike Tyson kërkon revansh me Jake Paul
Jennifer Lawrence flet për bashkëpunimin e qetë dhe profesional me Robert Pattinson
Si të ulni shtypjen e gjakut me vetëm këtë ushqim?
Bellingham dhe Foden rikthehen në kombëtaren e Anglisë
Bruce Willis, buzëqesh në plazh gjatë një daljeje të rrallë publike
-
Lajmet2 months agoProfesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Aktualitet2 weeks agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Rajoni1 month agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Vendi2 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën