Lajmet

Ndotja e ajrit, më shumë se 90 foshnja vdesin çdo javë në Evropë dhe Azinë qendrore

Kështu sipas një analize të re të të dhënave të paraqitur në një dokument politikash të publikuar të enjten nga UNICEF-i.

Publikuar

UNICEF-i kërkon nga qeveritë të miratojnë Standardet e Cilësisë së Ajrit në përputhje me Udhëzuesin e OBSH-së për Cilësinë e Ajrit, pasi ndotja e ajrit është tani një shkak kryesor i vdekjes në mesin e fëmijëve në të gjithë rajonin.

Më tepër se 5 mijë e 800 fëmijë dhe adoleshentë në Evropë dhe në Azinë qendrore vdiqën në vitin 2019 nga shkaqe që lidhen me ndotjen e ajrit. Shumica dërrmuese – 85 për qind – vdiqën para ditëlindjes së tyre të parë, e barabartë me 90 foshnja në javë, sipas një analize të re të të dhënave të paraqitur në një dokument politikash të publikuar të enjten nga UNICEF-i.

“Kur bëhet fjalë për ndotjen e ajrit, mushkëritë më të vogla mbajnë barrën më të rëndë, duke shkaktuar dëm serioz në shëndetin dhe zhvillimin e fëmijëve, që mund tu kushtojë atyre edhe me humbje të jetës”, tha Regina de Dominicis, Drejtoreshë Rajonale e UNICEF-it për Evropën dhe Azinë qendrore.

“Reduktimi i ndotësve të ajrit dhe reduktimi i ekspozimit të fëmijëve ndaj ajrit toksik është thelbësor për mbrojtjen e shëndetit të tyre dhe shoqërive të tyre, duke çuar në uljen e kostove të kujdesit shëndetësor, përmirësim të të nxënit, rritje të produktivitetit dhe një mjedis më të sigurt e më të pastër për të gjithë”.

Fillimi i jetës së fëmijës me ajër të ndotur: ndikimi alarmues i ndotjes së ajrit te fëmijët në Evropë dhe Azinë qendrore thekson se fëmijët e ekspozuar ndaj ndotjes së ajrit kanë rrezik të shtuar të problemeve të rënda shëndetësore duke përfshirë infeksione akute të frymëmarrjes si pneumonia, veçanërisht të rrezikshme për foshnjat dhe fëmijët e vegjël.

Thithja e ajrit të ndotur shkakton dëmtime afatgjatë në mushkëritë e fëmijëve, duke çuar në rrezik të shtuar të astmës dhe sëmundjeve kronike të frymëmarrjes dhe kardiovaskulare, duke përfshirë kancerin. Ndotja e ajrit mund të çojë në çrregullime neurologjike më vonë në jetë si rezultat i dëmtimit të hershëm të trurit të fëmijëve, theksohet në dokument.

Fëmijët janë fizikisht më të ekspozuar ndaj ndotjes së ajrit sesa të rriturit sepse marrin frymë dy herë më shpejt dhe shpesh nga goja, duke marrë më shumë ndotës. Ata janë shpesh më afër tokës ku grumbullohen ndotësit. Për nga aspekti fiziologjik, fëmijët janë më të prekshëm ndaj ndotjes së ajrit sesa të rriturit, sepse truri, mushkëritë dhe organet e tjera të tyre janë të ekspozuar ndaj inflamacioneve dhe dëmtimit gjatë një periudhe të zhvillimit të shpejtë, vë në theks dokumenti i politikave.

Në Evropë dhe Azinë qendrore, ndotja e ajrit – PM 2.5 dhe PM 10 – shkaktohet kryesisht nga praktikat rezidenciale dhe tregtare, duke përfshirë përdorimin e qymyrit dhe lëndëve të tjera djegëse fosile për ngrohje dhe gatim.

Për të parandaluar përkeqësimin e cilësisë së ajrit, UNICEF-i u kërkon qeverive të forcojnë politikat dhe investimet për të përshpejtuar kalimin drejt energjisë dhe transportit të pastër, efiçient në të gjithë sektorët. Kjo përfshin mbështetjen e efiçiencës energjetike dhe qasjen në energji të pastër, trajnimin e profesionistëve të kujdesit parësor shëndetësor për të kontrolluar fëmijët dhe për të zbuluar sëmundjet e lidhura me ndotjen e ajrit, si dhe përshkallëzimin dhe përshpejtimin e planeve për të reduktuar ndotjen e ajrit në nivel qendror dhe lokal.

Për të mbrojtur fëmijët nga ekspozimi, UNICEF-i u bën thirrje institucioneve të krijojnë dhe të mirëmbajnë sisteme të monitorimit të cilësisë së ajrit pranë kopshteve dhe shkollave, dhe të raportojnë informacione për publikun, duke vënë në dukje nivelet e ndotjes së ajrit që janë të rrezikshme për fëmijët dhe gratë shtatzëna.

UNICEF-i punon në vende të Evropës dhe Azisë qendrore për të mbledhur dëshmi mbi përhapjen dhe ndikimin e ndotjes së ajrit dhe ndihmon në zhvillimin dhe zbatimin e zgjidhjeve për të mbrojtur fëmijët nga ekspozimi i mëtejshëm.

Lajmet

Më 25 shtator mbahet seanca fillestare për sulmin terrorist në Banjskë

Publikuar

nga

Më 25 shtator të këtij viti do të nis gjykimi ndaj 45 të akuzuarve për sulmin terrorist të 24 shtatorit 2023 në Banjskë të Zveçanit. Këtë e ka bërë të ditu Gjykata Themelore e Prishtinës përmes një përgjigje me shkrim.

“Referuar kërkesës tuaj për informata, ju njoftojmë se seanca fillestare në këtë çështje penale është caktuar të mbahet me datë 25 shtator 2024, në ora 09:30. Gjyqtar i çështjes është Arben Hoti, gjyqtar në Departamentin Special të Gjykatës Themelore në Prishtinë”, thuhet në përgjigjen e kësaj gjykate për “Betimi për Drejtësi”

Ndryshe, Prokuroria Speciale e Republikës së Kosovës (PSRK)  më 11 shtator ka ngritur aktakuzë kundër Milan Radoiçiqit dhe 44 personave të tjerë për sulmin terrorist të 24 shtatorit 2023 në Banjskë të Zveçanit. Të akuzuarit ngarkohen se përmes përdorimit të dhunës me armatim të rëndë, tentuan ta shkëpusin pjesën veriore të territorit të Republikës së Kosovës e t’ia bashkojnë Republikës së Serbisë, me ç’rast si rezultat i dhunës së përdorur ka mbetur i vdekur zyrtari policor Afrim Bunjaku e u rrezikua jeta e zyrtarëve tjerë policorë dhe popullatës civile.

Kurse, kreu i këtij grupit terrorist të strukturuar, Milan Radoiçiq ngarkohet se nga viti 2017 e deri më 24 shtator 2023 ka siguruar të ardhura në mënyrë të tërthortë, e këto para i ka konvertuar në pasuri të paluajtshme dhe të luajtshme, ku një pjesë të pasurive të paluajtshme e ka transferuar dhe tek personat e tretë, me qëllim të fshehjes ose maskimit të burimit të pasurisë.

45 të akuzuarit ngarkohen për veprat penale “Kryerja e veprës terroriste”, “Veprat e rënda kundër rendit kushtetues dhe sigurisë së Republikës së Kosovës”, “Lehtësimi dhe financimi në kryerjen e terrorizmit” si dhe “Shpërarja e parave”.

Vazhdo të lexosh

Bota

Të paktën 500 emigrantë u shpëtuan pranë ishujve Kanarie

Publikuar

nga

Anijet spanjolle të shpëtimit detar kanë intervenuar gjatë natës duke shpëtuar rreth 500 emigrantë nga Afrika pranë Ishujve Kanarie. Ky operacion shpëtimi është një prej atyre që tregon rritjen e vazhdueshme të numrit të migrantëve që përpiqen të arrijnë në këtë arkipelag, i cili ndodhet në brigjet perëndimore të Afrikës.

Më shumë se 300 nga këta njerëz u morën në bordin e anijes së kërkim-shpëtimit, Guardamar Calliope, e cila i dërgoi ata në qytetin port të La Restinga, në skajin jugor të ishullit El Hierro. Shërbimi i shpëtimit detar të Spanjës ka raportuar se operacioni ka përfshirë gjithashtu katër varka të tjera, të cilat shpëtuan emigrantë të mbetur dhe i transferuan ata në ishujt e tjerë të Kanarive, si La Gomera dhe Lanzarote.

Ditët e fundit, fluksi i emigrantëve ka vazhduar të rritet, me qindra individë që arrijnë në ishuj me varka të vogla prej druri, shpesh të mbingarkuara. Kjo situatë tregon sfidat e vazhdueshme që emigrantët përballen në përpjekjet e tyre për të gjetur një jetë më të mirë, duke kaluar përmes ujërave të rrezikshme të Oqeanit Atlantik.

Sipas Komisionerit të Lartë të Kombeve të Bashkuara për Refugjatët (UNHCR), pothuajse 27,000 migrantë janë numëruar që kanë mbërritur në Ishujt Kanarie nga Afrika midis janarit dhe mesit të shtatorit të këtij viti. Kjo tregon një rritje të ndjeshme të numrit të atyre që e bëjnë këtë udhëtim të rrezikshëm, në kërkim të sigurisë dhe mundësive më të mira për jetesën.

Ky incident i fundit nxjerr në pah nevojën për një përgjigje më të fortë ndërkombëtare për të adresuar krizat e emigracionit dhe për të mbështetur ata që janë të detyruar të ikin nga vendet e tyre për shkak të luftës, varfërisë dhe pasigurisë. Shpëtimi i këtyre njerëzve është një hap i rëndësishëm, por sfidat e mëdha vazhdojnë të ekzistojnë përpara tyre./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Bota

Irani thërret të dërguarin afgan për ‘mosrespektim’ të himnit

Publikuar

nga

Irani ka thirrur ushtruesin e detyrës së kreut të ambasadës së Afganistanit, pas një incidenti të ndodhur në një konferencë për unitetin islamik në Teheran, ku një zyrtar afgan u akuzua për “mosrespektim” të himnit kombëtar të Republikës Islamike. Ky veprim vjen pas një ngjarjeje të ngjashme që ndodhi në Pakistan, duke theksuar tensionet diplomatike në rajonin e Lindjes së Mesme.

Ministria e Jashtme iraniane e quajti veprimin e zyrtarit afgan si “jokonvencional dhe të papranueshëm,” duke ngritur një “protestë të fortë” ndaj tij. Pjesëmarrësi nga Kabul mbeti ulur gjatë luajtjes së himnit kombëtar të Iranit, një veprim që u konsiderua si një shkelje e rregullave diplomatike.

Pas incidentit, ai kërkoi falje, duke shpjeguar se ulja e tij ishte e lidhur me ndalimin e muzikës nga talebanët, të cilët kanë shpallur rregulla të rrepta në lidhje me kulturën dhe artin. “Ne e kuptojmë rëndësinë e himneve kombëtare, por ky është një zakon i yni,” deklaroi ai në një video postuar pas ngjarjes.

Ministria e Jashtme iraniane theksoi se, përveç domosdoshmërisë që mysafirët të respektojnë simbolet e vendit pritës, respektimi i himnit kombëtar është një sjellje e njohur ndërkombëtarisht.

Një ngjarje e ngjashme ndodhi në Pakistan, ku të ngarkuarit me punë të Afganistanit u thirrën për mosrespektimin e himnit kombëtar nga një konsull afgan gjatë një ceremonie në Peshawar. Zyrtarët pakistanezë thanë se zyrtarët afganë nuk qëndruan në këmbë për shkak të muzikës së himnit, duke sqaruar se nuk kishin për qëllim të ofendonin.

Irani, i cili ndan një kufi prej 900 kilometrash me Afganistanin, nuk e ka njohur zyrtarisht qeverinë e talebanëve që nga rikthimi i tyre në pushtet në gusht 2021. Kjo situatë ka ndikuar në marrëdhëniet mes dy vendeve, duke shtuar tensionet dhe kompleksitetet diplomatike në rajon./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Pesë gra e akuzojnë biznesmenin egjiptian Mohamed Al-Fayed për përdhunim

Publikuar

nga

Më shumë se 20 gra, të gjitha ish-punonjëse të Mohamed Al-Fayedit, i thanë BBC-së se u përdhunuan nga biznesmeni i njohur egjiptian dhe ish-pronar i Harrods, ndërsa akuzuan dyqanin e famshëm luksoz për mbulimin e tij.

Avokatët që përfaqësojnë gratë – pesë prej të cilave pretendojnë se janë përdhunuar dhe 16 që dyshohet se janë abuzuar seksualisht nga Al-Fayed, thanë se çështja është e ngjashme me krimet e shkelësve seksualë sikurse personazhe të njohura, si Jimmy Savile, Jeffrey Epstein. dhe Harvey Weinstein.

Në një konferencë shtypi në Londër të premten, pas dokumentarit të BBC-së “Al-Fayed: Predator At Harrods”, avokatët e përshkruan Al-Fayed, i cili vdiq vitin e kaluar në moshën 94-vjeçare, si një “përbindësh” që abuzonte të rinjtë. gra dhe vajza që punonin në dyqan gjatë pronësisë së tij 25-vjeçare.

“Ky rast kombinon disa nga elementët më të tmerrshëm të rasteve që përfshijnë Jimmy Savile, Jeffrey Epstein dhe Harvey Weinstein”, tha avokati kryesor Dean Armstrong. “Savile sepse në këtë rast, si në atë rast, institucioni, ne themi, dinte për sjellje”./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara