Shëndeti

Ndotësit e rrezikshëm rreth nesh – Çfarë mund të bëni për të parandaluar ndikimin në shëndet?

Ka mënyra për të kufizuar efektet e ndotjes së ajrit në shëndet.

Published

on

Ndotja e ajrit shkakton ose kontribuon në një sërë sëmundjesh shëndetësore.

Efektet e ndotjes së ajrit mund të variojnë nga vështirësitë e lehta të frymëmarrjes e deri tek problemet e rënda kardiovaskulare.

Gazrat dhe grimcat e dëmshme në ajër vijnë nga një sërë burimesh, duke përfshirë tymrat nga automjetet, tymin nga djegia e qymyrit ose gazit, por edhe tymi i duhanit.

Ka mënyra për të kufizuar efektet e ndotjes së ajrit në shëndet, megjithatë ndryshimi i rëndësishëm mbështetet në përmirësimet e cilësisë së ajrit në shkallë globale.

Në këtë artikull, AgroWeb.org ju njeh se si ndotja e ajrit mund të ndikojë në shëndetin tuaj.

Çfarë është ndotja e ajrit?

Ndotja e ajrit shkaktohet nga grimca të vogla që mund të jenë natyrale ose artificiale.

Gama e ndotësve të mundshëm nënkupton që ndotja e ajrit mund të prekë njerëzit si jashtë ashtu edhe brenda në shtëpi.

Ndotja e ajrit në ambinetet e jashtme shkaktohet nga:

  • grimcat nga djegia e qymyrit dhe gazit
  • gazra të dëmshëm, të tilla si oksidet e azotit ose dioksidi i squfurit
  • tymi i duhanit etj.

Ndotja e ajrit në ambientet e brendshme shkaktohet nga:

  • kimikatet që përdoren në shtëpi
  • gaze të dëmshme, si monoksidi i karbonit ose radoni
  • materialet e ndërtimit, si plumbi ose azbesti
  • myku
  • tymi i duhanit etj

Sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH), ndotësit që përbëjnë rrezikun më të lartë për shëndetin e një personi janë:

  • grimcat nga lëndët e ngurta dhe pika të lëngshme
  • dioksidi i azotit
  • dioksidi i squfurit
  • ozonit

Ekspozimi afatshkurtër

Ekspozimi afatshkurtër ndaj ndotjes së ajrit, mund të ndikojë në sistemin e frymëmarrjes sepse shumica e ndotësve hyjnë në trup përmes rrugëve të frymëmarrjes.

Mund të çojë në infeksione të frymëmarrjes dhe ulje të funksionit të mushkërive. Gjithashtu mund të përkeqësojë astmën tek njerëzit me këtë gjendje.

Ekspozimi ndaj dioksidit të squfurit mund të shkaktojë dëmtim të syve dhe traktit respirator, si dhe irritim të lëkurës.

Ekspozimi afatgjatë

Shumë studime e kanë lidhur ekspozimin e vazhdueshëm në ajër të ndotur me probleme serioze shëndetësore, e madje deri në vdekje të parakohshme.

Disa nga sëmundjet e rënda janë sëmundjet pulmonare kronike, kanceri në mushkëri, sëmundje kardiovaskulare që mund të shkaktojë goditje në tru dhe sulme në zemër, lindje të parakohshme etj.

Si mund ta reduktoni ekspozimin ndaj ndotësve të ajrit?

Kjo mund të bëhet duke kufizuar kohën kaloni në zonat e jashtme me cilësi të dobët të ajrit. Gjithashtu shmangi rrugët e ngarkuara nga automjetet.

Për të zvogëluar rrezikun nga ndotësit e ajrit në shtëpi, sigurohuni që ambienti të jetë i pastër dhe i ajrosur.

Pluhuri, myku dhe poleni mund të rrisin rrezikun e problemeve të frymëmarrjes.

Gjithashtu  mund të kontrolloni nivelet e radonit në shtëpi duke përdorur një komplet testimi. Përndryshe, punësoni një profesionist për të bërë këtë matje.

Ju mund të përdorni një detektor të monoksidit të karbonit për të monitoruar nivelet e monoksidit të karbonit në shtëpinë ose vendin e punës.

Është e rëndësishme të jeni të vetëdijshëm për ndotësit e mundshëm të ajrit si jashtë ashtu edhe brenda.

Qeveritë, bizneset dhe individët, të gjithë mund të ndihmojnë në minimizimin e ndotjes së ajrit.

Reduktimi i emetimeve nga automjetet dhe nivelet e ndotësve në atmosferë mund të përmirësojë cilësinë e ajrit dhe të jetës. /AgroWeb.org

Shëndeti

Sporti ndihmon edhe në përmirësimin e shikimit

Published

on

Sporti është një ndër aktivitetet më të vlefshme, si për t’u mbajtur në formë, por dhe për të parandaluar plakjen. Nga aktiviteti përfiton i gjithë organizim, duke përfshirë organe si zemra, aparati kardiovaskular dhe respirator, muskujt dhe artikulacionet.

Por, sipas një studimi të udhëhequr nga dy kërkues italianë të universitetit të Pizës, ka marrë nën shqyrtim ndikimin e sportit në sistemin viziv, duke analizuar fenomenin e rivalitetit biokular, ose thënë ndryshe, performancën e sinjaleve të ndryshme që vijnë përmes të dy syve.

“Kemi testuar efektet e fashimit të njërit nga sytë, për dy orë tek 20 persona të rritur në kushte të ndryshme. Një pjesë e njerëzve që morën pjesë në eksperiment qëndronin ulur për të dyja orët e fashimit, ndërsa të tjerët ishin vendosur në një pistë-biçikletë”, tregojnë studiuesit.

Shkenctarët vunë re se përgjigja e sistemi viziv tek njerëzit që ishin duke bërë aktivitet fizik, ishte më e mirë se tek ata që qëndronin ulur.

Rezualtatet e këtij studimi të botuara në revistën “Current Biology”, ka rëndësi të madhe për kërkimet klinike në lidhje me patologji të përhapura dhe të pashërueshme të syve, një ndër to i njohur si “syri dembel”.

Continue Reading

Shëndeti

Vetitë e shkëlqyera të karafilit në mjekësinë natyrale

Published

on

Këtë erëz e quajmë karafil , por është ndryshe nga karafili që kultivojmë në saksi. Emri shkencor është Eugenia Caryphyllata dhe e ka origjinën nga Indonezia. Sot kultivohen në gjithë zonën tropikale.

Kokrrat e karafilit përmbajnë flavonoide, e përbërje të dobishme mes të cilave eugenol, substancë me fuqi analgjezike e kësaj erëze.

Në Mesjetë quhej një ilaç për gjithë të këqijat.

Benefitet e karafilit

Edhe nëse nuk besoni në mrekulli, benefitet shëndetësore të kokrrave të karafilit janë konfirmuar edhe nga shkenca moderne.

Anti-inflamator – Kokrrat e karafilit lehtësojnë inflamacionin në gojë, mishrat e dhëmbëve, afte, herpes, stomatit dhe dhimbjet e fytit. Në këto raste duhen mbajtur në gojë si karamele, duhen përdorur si çaj ose si gargarë me disa pika vaj.

Tretës – Të marra në formën e çajit, kokrrat e karafilit njihen për vetitë tretëse. Ndihmojnë në punën e stomakut dhe largojnë gazrat e tepërta inestinale.

Kundra erës së keqe së gojës – Nëse keni një takim të rëndësishëm përtypni një karafil. Është shumë efikas edhe në rastet kur keni ngrënë hudhër.

Antioksidant – Një tjetër benefit është se kokrrat e karafilit janë 80 herë më antioksidante se një mollë. Kështu që konsumi i këtyre kokrrave ndihmon në luftën kundra plakjes së qelizave.

Dhimbje dhëmbësh –  Vaji esencial i karafilit është një ilaç i shkëlqyer natyral për të trajtuar dhimbjen e dhëmbëve. Mjafton të vendosni një kokërr karafil pranë vendit ku keni dhimbje dhe të prisni disa minuta, shkruan living.al.

Dhimbje koke – Përtypja e disa kokrrave karafila ose çaji është mënyrë e shkëlqyer për të lehtësuar dhimbjen e kokës e për të parandaluar lodhjen mendore.

Afrodiziak – Kokrrat e karafilit janë konfirmuar për fuqitë e tyre afrodiziake. Gjithashtu i japin fuqi afrodiziake çdo pjate me të cilën shërbehen.

Antimikrobik – Çaji i kësaj erëze përdoret për të luftuar mykun e lëkurës, shpesh së bashku me trumzën dhe korianderin.

Për të konservuar ushqimin – Kokrrat e karafilit pengojnë procesin e oksidimit të lipideve duke bërë që ushqimet të ruhen më gjatë.

Të vjella – Kokrrat e karafilit përdoren edhe kundër të vjellave, problemeve në tretje dhe shqetësimeve intestinale.

Si përgatitet çaji i karafilit?

Përbërësit:

3-4 kokrra karafil

1 gotë ujë

Përgatitja:

Mbushni një çajnik me ujë. Shtoni kokrrat e karafilit e vendoseni të ziejë. Mbuloni me kapak e fikni zjarrin. E lëmë për 10 minuta derisa çaji të jetë i vakët.

Continue Reading

Shëndeti

Studimi: Pijet me sheqer ndikojnë në shëndetin mendor

Published

on

Një raport nga Shkolla e Shëndetit Publik në Harvard ka ngritur shqetësime lidhur me konsumin e pijeve me përmbajtje të lartë sheqeri – si pijet e gazuara, lëngjet industriale të frutave dhe pijet energjike.

Personat që konsumojnë këto produkte shpesh, shfaqin më shumë simptoma të depresionit dhe ankthit, veçanërisht adoleshentët dhe të rinjtë deri 30 vjeç.

Sheqeri i tepërt ndikon në balancën e neurotransmetuesve në tru dhe në nivelet e energjisë, duke shkaktuar luhatje të humorit dhe probleme emocionale. Specialistët rekomandojnë zëvendësimin e këtyre pijeve me ujë, çajra bimorë apo smoothie natyralë, si mënyrë për të ruajtur jo vetëm formën fizike, por edhe mirëqenien mendore.

Studiuesit po ashtu paralajmërojnë se konsumimi i sheqerit në nivele të larta mund të krijojë cikël varësie ku sa më shumë të konsumoni, aq më shumë trupi dhe truri kërkojnë.

Kjo çon në luhatje të shpeshta të nivelit të sheqerit në gjak, çka ndikon negativisht në stabilitetin emocional.

Shumë vende diskutojnë vendosjen e taksave shtesë për pijet me sheqer, për të frenuar konsumin dhe rritur ndërgjegjësimin për pasojat që ato sjellin.

Siç duket, shëndeti mendor nuk varet vetëm nga mendimet, por edhe nga ajo që vendosim në gotë.

Continue Reading

Shëndeti

Shëndeti i dhëmbëve mund të ndikohet nga problemet e zemrës

Published

on

Studimet kanë zbuluar një lidhje të befasishme mes shëndetit të dhëmbëve dhe shëndetit të zemrës.

Studiuesit sugjerojnë se personat që vuajnë nga probleme të shëndetit oral, si gingiviti (inflamacion i mishrave të dhëmbëve) ose humbja e dhëmbëve, mund të kenë rrezik më të lartë për të zhvilluar sëmundje të zemrës.

Ky zbulim ka nxitur një rishikim të rëndësishëm të lidhjes ndërmjet shëndetit oral dhe atij kardiovaskular.

Infeksioni në mishrat e dhëmbëve mund të çojë në përgjigje inflamatorie të trupit, që ndikon negativisht në enët e gjakut dhe të rrisë rrezikun për zhvillimin e sëmundjeve të zemrës.

Një nga teoritë që shpjegon këtë është se bakteret që shkaktojnë infeksione në gojë mund të kalojnë në qarkullimin e gjakut, duke shkaktuar inflamacion në trup, përfshirë edhe në arterie.

Ky inflamacion mund të kontribuojë në ngushtimin e enëve të gjakut, duke e bërë zemrën më të mundshme për të zhvilluar sëmundje të tilla si ateroskleroza, gjendje që ndikon në furnizimin me gjak të trupit. Kjo e bën të rëndësishme kujdesin e rregullt për shëndetin oral si masë parandalimi për problemet kardiovaskulare.

Sudimi ka nxitur kërkesa për mbikëqyrje më të ngushtë të shëndetit oral dhe kardiovaskular në pacientët që kanë histori të problemeve të dhëmbëve. Specialistët sugjerojnë se  kontrolli i rregullt i dhëmbëve dhe higjiena e mirë orale mund të ndihmojnë në parandalimin e këtyre komplikacioneve dhe në përmirësimin e shëndetit të përgjithshëm.

Rregulli i thjeshtë i pastrimit të dhëmbëve dy herë në ditë, përdorimi i perit dentar e vizitat e rregullta te dentisti kanë ndikim të madh në uljen e rrezikut për zhvillimin e sëmundjeve të zemrës dhe në ruajtjen e shëndetit të përgjithshëm.

Continue Reading

Të kërkuara