Lajmet

NATO: Lipset rikonceptim në mbrojtje dhe parandalim

Invazioni i Rusisë në Ukrainë e vendos NATO-n nën presion jo vetëm tani nga aktualiteti.

Published

on

Edhe në perspektivë afatgjatë lufta do të bëjë që aleanca të rrisë masivisht kapacitetet e armatimit: në tokë, në det dhe në ajër.

Jens Stoltenberg godet tri herë tryezën me çekiç që pjesëmarrësit të përqendrohen. Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, një norvegjez, nuk e ka të lehtë këto ditë. Në rendin e ditës sërish është lufta në Ukrainë.

Të mërkurën (16.03) u mblodhën në Bruksel ministrat e mbrojtjes të 30 vendeve anëtare të aleancës. Të ftuar ishin gjithashtu edhe homologët e tyre nga Ukraina, Gjerogjia, Finlanda, Suedia si dhe përfaqësues të BE-së, që pjesërisht morën pjesë përmes lidhjes online.

Takimi konsiderohet si përgatitje për samitin e NATO-s në prani të presidentit të SHBA-së Joe Biden javën e ardhëshme.

Më së voni me fillimin e „luftës absurde” të Rusisë në Ukrainë, kështu e përshkruan atë Stoltenberg, Pakti i Atlantikut Verior duhet të përballet me disa pyetje. Në radhë të parë me kërkesën që e parashtron pareshtur presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelenskyj. P.sh. përse NATO nuk krijon një zonë të ndalim-fluturimeve mbi Ukrainë.

Edhe pse fare pak partnerë të NATO-s si Etsonia, vend fqinj me Rusinë, bëjnë thirrje për bllokimin e hapësirës ajrore mbi Ukrainë, aleanca deri tani e ka refuzuar me këmbëngulje këtë. Për të realizuar një zonë të tillë, avionët luftarakë të NATO-s do të duhej të fluturonin në hapësirën ukrainase dhe të qëllonin ndaj avionëve rusë.

Deri tani NATO gjithmonë ka theksuar, se nuk do të ndërhyjë direkt ushtarakisht në territorin ukrainas, thotë Linas Kojala, drejtor i Thinktank „Eastern Europe Studies Centre” në Vilna të Lituanisë. Një no-fly-zone partnerët e aleancës nuk do ta shtrojnë as në të ardhmen si opcion. 

Ministrja gjermane e Mbrojtjes, Christine Lambrecht

Jo trupa të NATO-s në Ukrainë

Ministrja gjermane e Mbrojtjes Christine Lambrecht theksoi në Bruksel, se natyrisht jemi të vendosur në anën e Ukrainës, por është e rëndësishme të ruhet arsyeja.”Ne duhet të bëjmë të qartë se kjo nuk është luftë, në të cilën merr pjesë NATO”, thotë Lambrecht. Qëllimi i aleancës duhet të jetë, të shmangë përhapjen e saj. 

Edhe nëse NATO dhe anëtarët e saj vazhdimisht bëjnë të qartë, që nuk do të përzihen vet në Ukrainë, sepse ky shtet është fqinj, por nuk është partner i aleancës, një gjë është e qartë: NATO nuk mund të vazhdojë si më parë pas 24 shkurtit, dita kur tanket ruse marshuan përtej kufirit në Ukrainë.

Sekretari i Përgjithshëm Stoltenberg tha të mërkurën, se „invazioni brutal” ndaj Ukrainës do të ndryshojë sigurinë në Europë, se lufta e Rusisë do të ketë pasoja afatgjatë për të gjithë aleancën.

Më shumë trupa në krahun lindor

Ndër këto pasoja afatgjata është fjala për çështje praktike: Sa trupa duhet të dislokohen dhe ku? Çfarë pasjisjesh ushtarake nevojiten? Sa duhet investuar? 

Por shtrohen edhe çështje parimore: Çfarë mund të bëjë NATO lidhur me mbrojtjen dhe parandalimin? Eshtë synimi i saj vetëm të dislokojë disa trupa apo në rast të një sulmi ndaj një vendi anëtar të mund ta mbrojë vërtetë atë?

Tony Lawrence nga Thinktank „International Centre for Defence and Security” në Talin në Estoni, thotë, se NATO deri tani është mjaftuar me trupa të vogla, të përbëra nga ushtri të veçanta të aleancës.

Sipas Jens Stoltenberg aktualisht janë rreth 40.000 burra e gra nën komandën e NATO-s në krahun lindor, kryesisht në Baltik dhe në Poloni. Që nga fillimi i luftës në Ukrainë janë gjithashtu edhe qindra mijëra ushtarakë në Europë të gatshëm për ndërhyrje, nëse është e nevojshme, shtoi ai të mërkurën në Bruksel.

Belgien l Treffen der NATO-Verteidigungsminister, Familienbild

“Meqënëse gjendja e sigurisë është përkeqësuar shumë më tëpër se përpara disa muajsh, NATO duhet ta trajtojë me shumë seriozitet, nëse mënyra e deritanishme e parandalimit ende është e përshtatshme për kohën sot”, deklaron Tony Lawrence në bisedë për DW. 

Sekretari i NATO-s Jens Stoltenberg nga takimi i së mërkurës në Bruksel dërgoi një sinjal, se gjërat do të ndryshojnë. NATO ndodhet përballë një realiteti të ri, thotë Stoltenberg. “Ne duhet ta riorientojmë afatgjatë mbrojtjen tonë kolektive dhe parandalimin.”

A është pengesë Akti Themelor NATO-Rusi?

Në tokë kjo nënkupton shumë më tepër trupa në krahun lindor të aleancës. Me një armatim më të mirë dhe gatishmëri për mobilizim më të shpejtë, nga njëra anë, nga ana tjetër në det më shumë anije luftarake, në ajër një mbrojtje kundërajrore dhe raketore më e fortë.

Mbrojtja kundërajrore është tani ajo që mungon në lindje të NATO-s, thotë Tony Lawrence nga “International Centre for Defence and Security”. “Lufta në Ukrainë po na tregon tani, se sa e rëndësishme është mbrojtja nga ajri.”

Sipas Linas Kojala nga Thinktank „Eastern Europe Studies Centre” në Vilna në këtë kontekst një rol luan edhe, që kufiri lindor i NATO-s është bërë më i brishtë.  “Bjellorusia është ndërkohë një krah i zgjatur i ushtrisë ruse, nuk është një vend i pavarur”, thotë Kojala. Kjo në radhë të parë, sepse ky vend i lejon Rusisë të lëshojë raketat nga territori i vet.

Se sa trupa do të dislokohen në të ardhmen nën komandën e NATO-s në Europë dhe kur, për këtë nuk u shpreh Stoltenberg, por ai bëri të qartë, që nuk e konsideron si pengesë Aktin Themelor NATO-Rusi. Deklarata e nënshkruar më 1997 nga NATO dhe Rusia, përcakton që NATO nuk lejohet të dislokojë afatgjatë trupa në kapacitete të konsiderueshme në kufijtë me Rusinë. DW

Continue Reading

Lajmet

​Në tetor Shqipëria nis zyrtarisht pagesat në euro përmes zonës SEPA

Published

on

By

Me datë 7 tetor 2025, Shqipëria hedh një hap historik duke nisur zyrtarisht pagesat në euro përmes zonës SEPA (Single Euro Payments Area). Ky zhvillim i rëndësishëm, i njoftuar nga Guvernatori i Bankës së Shqipërisë, Gent Sejko, gjatë Konferencës së Ambasadorëve, sinjalizon një integrim më të thellë të vendit në sistemin financiar evropian dhe një përparim të konsiderueshëm drejt anëtarësimit të plotë në Bashkimin Evropian.

Guvernatori Sejko theksoi se ky moment shënon një fazë të re për Shqipërinë, duke e konsideruar vendin “të integruar në BE në aspektin e pagesave në fushën financiare”.

Ai sqaroi se Banka e Shqipërisë, në bashkëpunim të ngushtë me institucionet e tjera përgjegjëse, ka përmbushur të gjitha kërkesat ligjore dhe rregullatore të nevojshme për përfshirjen e plotë në këtë sistem të unifikuar pagesash. Komisioni Evropian i Pagesave ka miratuar tashmë të gjitha bankat shqiptare, të cilat do të operojnë brenda standardeve SEPA duke filluar nga data e caktuar.

SEPA: Një hap drejt një Evrope financiare të bashkuar

SEPA, që aktualisht përfshin 41 vende, duke përfshirë shtetet anëtare të BE-së, disa vende nordike dhe Mbretërinë e Bashkuar, lejon transferta bankare në euro me shpejtësi më të madhe, standarde të unifikuara dhe kosto dukshëm më të ulëta krahasuar me sistemet ndërkombëtare tradicionale. Shqipëria, së bashku me Malin e Zi, u pranuan formalisht si anëtaret më të reja të zonës SEPA në nëntor 2024, një arritje strategjike që konsiderohet gjerësisht si një sukses në fushën financiare dhe transparencës.

Përfitime konkrete për ekonominë dhe qytetarët

Guvernatori Sejko nënvizoi se miratimi i ligjit për shërbimet e pagesave, së bashku me aktet nënligjore dhe reformat në luftën kundër pastrimit të parave, kanë krijuar një bazë të fortë ligjore që ka favorizuar pranimin në SEPA. Ai theksoi se përfitimet e drejtpërdrejta për ekonominë dhe biznesin shqiptar do të jenë të shumta:

Pagesa në euro drejt dhe nga vendet e BE-së do të jenë më të shpejta.

Qytetarët dhe bizneset do të përfitojnë nga tarifat bankare më të ulëta për pagesat ndërkombëtare.

Sistemi bankar do të bëhet më transparent dhe efikas, transmeton RTSH.

Investitorët e huaj do të kenë më shumë besim në sistemin financiar shqiptar.

“Ky hap ul ndjeshëm kostot për ekonominë dhe rrit imazhin e Shqipërisë në tregjet e huaja, duke e bërë vendin më tërheqës për investime të huaja,” përfundoi Guvernatori Sejko, duke theksuar rëndësinë strategjike të këtij momenti për të ardhmen e zhvillimit ekonomik të vendit./D.B/KP

Continue Reading

Bota

Rusia thotë se nuk kishte planifikuar të sulmonte asnjë objektiv në Poloni

Published

on

By

Ministria ruse e Mbrojtjes tha se nuk kishte planifikuar të sulmonte asnjë objektiv në Poloni, pasi Varshava tha se 19 dronë rusë hynë në hapësirën e saj ajrore gjatë sulmeve të natës në Ukrainën perëndimore.

Në një përditësim të përditshëm mbi sulmet kundër Ukrainës, ajo tha se “Asnjë objekt në territorin polak nuk ishte planifikuar të ishte në shënjestër”, raporton BBC.

Megjithatë, ne jemi të gatshëm të zhvillojmë konsultime me ministrinë polake të Mbrojtjes mbi këtë temë”, tha Ministria e Mbrojtjes e Rusisë.

Gjatë natës, një “numër i madh” dronësh rusë u rrëzuan mbi hapësirën ajrore polake, tha kryeministri i Polonisë. Duke folur përpara një takimi urgjent, Donald Tusk tha se ishte hera e parë që dronë rusë u rrëzuan mbi këtë vend.

Polonia mbylli përkohësisht hapësirën e saj ajrore dhe filloi një operacion ushtarak, të cilit iu bashkuan avionë të NATO-s dhe holandezëve. Qytetarëve në tre rajone polake përgjatë kufirit ukrainas iu tha të qëndronin në shtëpi.

Dronët që hynë në Poloni ishin pjesë e sulmit të fundit të madh ajror ndaj Ukrainës, ku Rusia lëshoi 415 dronë gjatë natës.

Presidenti i Ukrainës Zelensky tha se “të paktën tetë dronë sulmues” ishin të drejtuar drejt Polonisë, duke e quajtur përshkallëzimin një “precedent jashtëzakonisht të rrezikshëm për Evropën”./D.B/KP

Continue Reading

Lajmet

​Dogana gjen në një veturë botoks dhe fillerë në kontrabandë

Published

on

By

Njësitet për Anti-Kontrabandë të Doganës së Kosovës, sot bazuar në informatat paraprake dhe autorizimet ligjore të parashikuara në Kodin Doganor dhe të Akcizave, kanë ndaluar një automjet në territorin e Prishtinës, ku kanë hasur “botoks” dhe “fillerë” të kontrabanduara.

Sipas Doganës, gjatë kontrollit të automjetit, është konstatuar se brenda tij transportoheshin produkte të padoganuara të llojit “botoks” dhe “fillerë” (produkte për përdorim estetik).

Pas veprimeve të mëtejshme operative dhe në koordinim me prokurorin kompetent, është kryer kontroll edhe në një lokacion tjetër në Prishtinë, ku është gjetur dhe ndaluar një sasi shtesë e këtyre produkteve”, thuhet në njoftim.

Sipas doganës, vlera e përgjithshme e mallrave të ndaluara llogaritet të jetë rreth 5,000 €.

Duke marrë parasysh se këto produkte kanë kontakt të drejtpërdrejtë me trupin e njeriut, mungesa e kontrollit adekuat dhe transporti i parregullt i bën ato veçanërisht të rrezikshme për shëndetin e popullatës“, thuhet në njoftim.

Po ashtu në njoftim thuhet se rasti, sipas procedurave ligjore, është duke u trajtuar si kundërvajtje doganore./D.B/KP

Continue Reading

Bota

Gjermania akuzon Rusinë se drejtoi qëllimisht dronët në Poloni

Published

on

By

Gjermania akuzoi sot Rusinë për drejtimin e qëllimshëm të dronëve të armatosur drejt Polonisë si pjesë e provokimeve dhe strategjisë së saj të luftës hibride.

Ministri i Mbrojtjes Boris Pistorius gjatë një debati parlamentar në Bundestag tha se dronët u drejtuan qëllimisht përgjatë kësaj trajektoreje.

Nuk ka absolutisht asnjë arsye për të besuar se këto ishin gabime navigimi, korrigjime të kursit ose diçka të ngjashme,” tha ai.

Ministri i quajti inkursionet e dyshuara ruse me dronë si provokime, pjesë e strategjisë së luftës hibride të Rusisë për të testuar aftësitë mbrojtëse evropiane dhe për të destabilizuar rajonin.

Për të arritur në Ukrainë, këta dronë nuk kishin nevojë të ndiqnin këtë rrugë. Sipas raporteve nga Polonia, ato me sa duket ishin të pajisura edhe me municione. Pra, diçka mund të kishte ndodhur në çdo kohë”, tha Pistorius.

Ai gjithashtu konfirmoi mbështetjen e Berlinit për vendimin e Polonisë për të thirrur Nenin 4 të traktatit të NATO-s pas ndërhyrjeve ruse me dronë.

Ne po bashkëpunojmë me polakët dhe po zhvillojmë konsultime“, tha ministri, transmeton Anadolu.

Ushtria polake njoftoi se rrëzoi dronët rusë që shkelën hapësirën e saj ajrore gjatë një sulmi ndaj Ukrainës./D.B/KP

Continue Reading

Të kërkuara