Lajmet

“Nakba”: Pesë masakrat që u kryen në Palestinë 75 vjet më parë

Urdhrat e milicisë izrealite ishin të vrisnin sa më shumë meshkuj të rritur.

Published

on

Mijëra palestinezë u vranë dhe dhjetëra mijëra u dëbuan gjatë dhe pas krijimit të shtetit izraelit në 1948.

Çdo vit më 15 maj, palestinezët shënojnë një përvjetor të zymtë: Nakba (“katastrofa” në arabisht) që i ndodhi palestinezëve në fillim dhe gjatë vitit 1948, kur ata u dëbuan nga toka e tyre historike dhe stërgjyshore nga milicitë sioniste.

Gjatë Nakba-s, një dëbim masiv pasoi ku qindra fshatra u shpopulluan, shtëpitë u shkatërruan dhe mijëra u vranë.

Militantët hebrenj Irgun, Haganah dhe Stern Gang kryen një sërë mizorish masive, përfshirë dhjetëra masakra.

Këtu janë pesë nga masakrat që ndodhën:

Balad al-Sheikh
Më 31 dhjetor 1947, sulmi i parë i madh nga milicia sioniste Haganah u zhvillua kundër fshatit Balad al-Sheikh, në lindje të qytetit port të Haifës, në të cilin u vranë 60 deri në 70 palestinezë, sipas librit të Walid Khalidi, “All That Remains”.

Urdhrat e milicisë bastisëse ishin të vrisnin sa më shumë meshkuj të rritur. Një forcë prej 170 burrash nga Palmach (një forcë elitare e Haganah) qëlluan me armët e tyre dhe hodhën në erë shtëpitë, pastaj nxorrën jashtë meshkujt e rritur dhe i qëlluan. Sipas Shtabit të Përgjithshëm të Haganah, dy gra dhe pesë fëmijë u vranë gjithashtu, me 40 të tjerë të plagosur. Disa dhjetëra shtëpi u shkatërruan gjithashtu gjatë sulmit.

Pas masakrës, më 7 janar 1948, shumë familje u larguan nga fshati. Nga fundi i prillit të atij viti, forcat sioniste e kishin pushtuar atë.

Përpara masakrës, në vitin 1945, fshati ishte i dyti më i madh në Palestinën historike për sa i përket popullsisë.

Saasaa
Dy masakra u kryen nga Haganah në vitin 1948: një në mes të shkurtit dhe një tjetër në fund të tetorit. Sipas librit të Khalidit, më 15 shkurt, një forcë e Palmach bastisi fshatin Saasaa dhe hodhi eksplozivë brenda disa shtëpive, duke shkatërruar 10 shtëpi dhe duke vrarë “dhjetëra”, sipas vlerësimeve të Haganah. New York Times raportoi në atë kohë se 11 persona u vranë, pesë prej tyre fëmijë, me 14 shtëpi të shkatërruara gjithashtu.

Masakra e dytë u krye më 30 tetor, kur ndodhi “vrasja masive”, sipas Israel Galili, ish-kreu i Shtabit Kombëtar të Haganah. Shifrat e sakta të të vrarëve janë të paqarta, as nuk janë të dhëna të detajuara të vrasjeve, sipas “All That Remains”. Fshati përfundimisht u shpopullua.

Përpara vitit 1948, fshati njihej se ishte në një kryqëzim që lidhte shumë qendra urbane, përfshirë Safadin. Ajo ishte e mbushur me burime uji, mollë dhe ullinj, si dhe hardhi rrushi. Në vitin 1949, një vendbanim izraelit me të njëjtin emër u krijua në vendin e fshatit.

Deir Yassin
Më 9 prill 1948, më shumë se 110 burra, gra dhe fëmijë palestinezë u masakruan në një nga krimet më të tmerrshme të kryera nga forcat sioniste. Masakra ndodhi në fshatin dikur të begatë të Deir Yassin. New York Times raportoi në atë kohë se gjysma e viktimave ishin gra dhe fëmijë.

Ata që u kapën u mblodhën dhe parakaluan nëpër Qytetin e Vjetër të Jerusalemit nga forcat sioniste. Disa u dërguan më pas në një gurore aty pranë dhe u ekzekutuan. Të tjerët u kthyen në fshat dhe u vranë.

Masakra në fshat – shtëpia e rreth 750 banorëve që jetonin në 144 shtëpi, sipas Institutit për Studimet e Palestinës – u bë një nga ngjarjet më të tmerrshme që ka ndikuar në eksodin e palestinezëve.

Sipas Zochrot, një OJQ izraelite që punon për të mbështetur të drejtën e plotë të kthimit të palestinezëve që u dëbuan gjatë krijimit të Izraelit, 55 fëmijë të vegjël mbetën jetimë si rezultat i masakrës.

Aktivisti palestinez Hind al-Husseini, i cili në atë kohë ishte 31 vjeç, gjeti jetimët pranë Kishës së Varrit të Shenjtë në qytetin e vjetër të Jerusalemit. Më 25 prill, dy javë pas masakrës, Hind themeloi Dar Al-Tifel Al-Arabi në rezidencën e familjes së saj. Organizata kujdesej për jetimët e Deir Yassin, dhe më vonë për jetimët nga e gjithë Palestina.

Sot, një spital psikiatrik qëndron mbi mbetjet e disa shtëpive të fshatit. Ajo që dikur ishte qendra e qytetit tani është një stacion autobusi. Në vitin 1949, vendbanimi Givat Shaul Bet u krijua në rrënojat e Deir Yassin si një zgjatim i vendbanimit të mëparshëm të ndërtuar në vitin 1906. Në fillim të viteve 1980, uzurpimi i tokave të fshatit vazhdoi, kur u krijua vendbanimi Haf Nof. Sipas ligjit ndërkombëtar, të gjitha vendbanimet e ndërtuara në tokat palestineze janë të paligjshme.

Saliha
Më 30 tetor 1948 u krye një masakër nga brigada Sheva e ushtrisë izraelite. Sipas rrëfimeve të ndryshme, përfshirë nga Izrael Galili i Shtabit Kombëtar të Haganah, historianit izraelit Benny Morris, trupat hynë në fshat dhe hodhën në erë një strukturë, që besohej se ishte një shtëpi ose një xhami, duke vrarë 60 nga 94 personat që ishin brenda.

Fshati u shpopullua plotësisht, përveç asaj që ndoshta ishte shkolla fillore. Walid Khalidi shkruan: “E vetmja pikë referimi e mbetur është një ndërtesë e gjatë (e cila mund të ketë qenë një shkollë) me shumë dritare të larta”.

Vendi është një zonë e sheshtë, e kultivuar, me pjesën më të madhe të tokës përreth të mbjellë me mollë nga fermerët izraelitë. Vendbanimet izraelite të Yir’on dhe Avivim tani ndodhen në tokat e mëparshme të Salihas.

Lydda (Lydd/Lod)
Më 9 korrik 1948, forcat sioniste nisën një operacion ushtarak në shkallë të gjerë të njohur si Operacioni Dani, i cili kishte për qëllim pushtimin e qyteteve Lydda dhe Ramla. Midis 9 dhe 13 korrikut, milicitë vranë dhjetëra palestinezë, ndoshta deri në 200, sipas Atlasit të Palestinës të Salman Abu Sitta. Një masakër në të gjithë qytetin çoi në një “marsh vdekjeje” ose dëbim masiv të palestinezëve.

“Masakra u zhvillua në dy faza: e para gjatë kohës së pushtimit të qytetit dhe e dyta gjatë operacionit të dëbimit masiv të banorëve të tij, i cili konsiderohet si një nga aktet më të mëdha të spastrimit etnik (‘operacionet e transferimit’) të kryera nga izraelitët”, thuhet në Encyclopedia Interactive of the Palestine Question.

Milicitë izraelite dëbuan midis 60,000 dhe 70,000 banorë të dy qyteteve dhe refugjatë nga fshatrat e afërta nën urdhrat e drejtpërdrejtë të Yitzhak Rabin – i cili në atë kohë ishte drejtor i operacioneve për Operacionin Dani. Ata që kërkuan strehim në xhaminë Lydda u masakruan. Rreth 176 persona brenda xhamisë së Dahmashit u masakruan me mitralozë, granata dhe raketa. Njëzet e pesë u vranë diku tjetër.

Pjesa tjetër u dëbua me armë nga Rabin në atë që u bë e njohur si “marshimi i vdekjes” për në Ramallah. Pleq, gra dhe fëmijë ranë buzë rrugës, duke vdekur nga lodhja, dehidratimi dhe sëmundjet.

Paratë dhe bizhuteritë e grave u grabitën në kohën e lirë nga ushtarët izraelitë. Disa vriteshin nëse rezistonin. U plaçkitën aq shumë sa thuhej se 1800 kamionë ishin ngarkuar me pasuri të vjedhur./UBTNews/

Lajmet

Aktori Christian Bale duket thuajse i panjohur rrugëve të Atlantas, teksa po xhiron filmin e ri

Published

on

Një nga yjet më të mëdhenj të Hollywood-it është shfaqur i paidentifikueshëm në xhirimet e filmit të ri biografik me temë sportive por a mund ta dalloni kush është?

Aktori 51-vjeçar është parë i veshur me një xhaketë të zezë prej lëkure, me flokë të lëmuar pas dhe duke mbajtur tre unaza të Super Bowl-it në xhirimet e filmit të tij më të ri, shkruan The Sun.

Ky fitues i çmimit Oscar kishte një pamje ndryshe nga ajo me të cilën jemi mësuar ta shohim si zemërthyes klasik, teksa po xhironte të mërkurën në Atlanta.

Ylli i njohur është fotografuar duke shëtitur në setin e filmit me një shprehje goje të hapur në fytyrë.

Por, a e zbuluat se për cilin aktor bëhet fjalë? As më pak e as më shumë, është ylli i filmit Batman, Christian Bale.

Aktori i famshëm është duke xhiruar skena për filmin e tij të ri të titulluar Madden, ku luan përkrah yllit tjetër amerikan, Nicolas Cage, në një projekt shumë të përfolur të regjisorit David O. Russell. Në rolin e tij, Christian Bale i ngjan shumë personazhit real që portretizon – të ndjerit Al Davis, pronari dhe menaxheri legjendar i ekipit Oakland Raiders. Bale shihej me një pamje të zbehtë dhe me fytyrë të skuqur, karakteristike për Davis.

Ndërkohë, Nicolas Cage është parë në set i veshur me një kostum special që e bënte të dukej më i shëndoshë, me flokë të gjatë, duke interpretuar trajnerin e famshëm të Raiders dhe më pas transmetuesin legjendar të NFL-it, John Madden.

Në film marrin pjesë edhe komediani John Mulaney në rolin e Trip Hawkins, themeluesit të Electronic Arts, si dhe aktorja britanike Sienna Miller, e cila luan Carol Davis, bashkëshorten e Al Davis.

Sipas një deklarate nga Amazon, “Filmi ndjek rrugëtimin e jashtëzakonshëm të Madden – nga partneriteti i suksesshëm në Super Bowl me Al Davis dhe ekipin Raiders, te krijimi i lojës së famshme Madden NFL, e deri tek shndërrimi në një nga zërat më ikonë në historinë e futbollit amerikan”.

Fansat e NFL-it kanë reaguar me habi ndaj transformimit të Christian Bale dhe Nicolas Cage për rolet e tyre.

“Prisni pak, a është kjo e vërtetë?”, shkroi një përdorues. “Ata s’duken aspak si vetja e tyre e vërtetë”, komentoi një tjetër. “Jo, nuk ka mundësi që ky të jetë John Madden!”, shtoi dikush tjetër i habitur.

Filmi Madden është i drejtuar nga David O. Russell, i cili ka qenë i nominuar për çmimin Oscar me filmat si The Fighter dhe Silver Linings Playbook.

Ai gjithashtu ka shkruar skenarin e këtij filmi, i cili është i bazuar në jetën e vërtetë të John Madden – nga koha si trajner i NFL-it, tek karriera si komentator dhe më pas fytyra ikonë e lojërave video Madden NFL të EA Sports.

Madden ndërroi jetë në dhjetor të vitit 2021, në moshën 85-vjeçare. Në film përfshihet edhe jeta e Al Davis – pronarit karizmatik të Raiders, i njohur për moton e tij të famshme: “Fitoni, thjesht fitoni, baby.” Davis ndërroi jetë në tetor të vitit 2011, në moshën 82-vjeçare për shkak të dështimit të zemrës.

Në prill të kaluar, u bë e ditur se roli i Madden do t’i besohej Nicolas Cage, ndërsa më vonë u konfirmua se Christian Bale do të portretizonte Al Davis. /

Continue Reading

Lajmet

Tërnava u uron besimtarëve Kurban Bajramin

Published

on

By

Myftiu i Kosovës, Naim Tërnava, ka uruar besimtarët për Festën e Kurban Bajramit, duke u bërë thirrje për më shumë mirësi mes tyre.

Në urimin e tij tradicional në prag të Festës së Bajramit të Vogël, Tërnava tha se kjo festë është përkujtim i sakrificës të profetit Ibrahim, “i cili ishte i gatshëm të flijonte më të dashurin e tij për hir të Zotit të madhërishëm, e i cili na mësoi se besimi i vërtetë nuk njeh kufi e as frikë nga sprovat, por gjen kuptimin e lartë pikërisht në dorëzimin ndaj vullnetit hyjnor të Zotit”.

Në këtë ditë, zemrat e besimtarëve mbushen me mirënjohje dhe përkushtim, ndërsa duart e tyre shtrihen në ndihmë dhe bujari, ngase kjo festë është një akt që mishëron në frymën e afërsisë me Zotin dhe përgjegjësisë ndaj shoqërisë”, tha ai.

Myftiu Tërnava tha se Kurban Bajrami është festë fetare, por bart edhe mesazhe të thella shoqërore dhe atdhetare.

Festa e Bajramit nuk kufizohet vetëm me adhurim, por ajo kontribuon në forcimin e vlerave që ndërtojnë shoqërinë dhe forcojnë atdheun”, u shpreh ai.

Festa e Kurban Bajramit karakterizohet me therjen e kubanit dhe kryerjen e haxhillëkut.

Sot, kur miliona besimtarë janë në tokën e shenjtë të Mekës dhe ku do ta kalojnë këtë ditë në rrafshnaltën e Arafatit dhe në mesin e tyre gjenden edhe haxhilerët nga Kosova, të cilët janë duke e përjetuar haxhillëkun – udhëtimin e jetës – me lutjet e tyre drejtuar krijuesit për falje gabimesh, shëndet dhe mirëqenie për familjet e tyre, për popullin tonë dhe siguri për vatanin tonë”, tha Tërnava.

Haxhillëku ka nisur më 4 qershor dhe besimtarët myslimanë do të kryejnë rite fetare në Mekë deri më 8 qershor. Këtë vit, më shumë se 1.5 milion pelegrinë po marrin pjesë në ritualin më të rëndësishëm të Islamit./REL/

Continue Reading

Lajmet

​Bajrami: Nuk kemi nevojë që ta përsërisim një proces zgjedhor

Published

on

By

Deputetja e Lidhjes Demokratike të Kosovës, Hykmete Bajrami deklaroi se nuk ka nevojë që të përsëritet sërish një proces zgjedhor. Sipas tij, qëndrimi i LDK-së është që ketë konstituim të institucioneve pas zgjedhjeve të 9 shkurtit, teksa shtoi se bashkimi i dy palë zgjedhjeve do të shkaktonte probleme të mëdha.

Kështu u shpreh deputetetja Bajrami, pas dështimit për herë të 27-të për konstituim të legjislaturës së nëntë të Kuvendit të Kosovës.

Unë mendoj që ne veç sa e kemi kaluar një proces të zgjedhjeve nacionale, në fakt edhe si parti e kemi të njëjtin qëndrim dhe duhet të bëhet konstituimi i institucioneve të dala nga zgjedhjet e 9 shkurtit. Nuk kemi nevojë që ta përsërisim një proces zgjedhor, sepse nuk mund të priten as edhe ndryshime të mëdha. Në ndërkohë ne e dimë të gjithë procesin tejet të ndërlikuar dhe kohën që e ka marrë për numërim të votave nga ana e KQZ-së. Bashkimi i dy palë zgjedhjeve në një periudhë të caktuara do të shkaktonte probleme të mëdha dhe ka shumë mundësi që zgjedhje të tilla mandej edhe të mos pranohen nga ndonjë subjekt”, u shpreh Bajrami.

Deputetja e Lidhjes Demokratike të Kosovës tha se degët e LDK-së në komuna janë në procesin konsulatativ për paraqitjen e kandidaturave për kryetar komunash.

Nuk janë përcaktuar emrat, janë mbajtur takime të përbashkëta me kryesinë dhe kryetarët e degëve, gjithashtu me kryetarin dhe kryetarët e degëve, e kemi ndarë procesin në tri faza. Dhe tani janë komunat, degët e LDK-së në gjitha komunat në Kosovë të cilat janë në fazën e procesit konsultativ, disa prej tyre veç i kanë paraqitur kandidaturat, disa të tjera janë në proces”, shtoi Bajrami.

Continue Reading

Lajmet

Kryeziu-Hyseni: Qëllimi i partive opozitare nuk është zgjidhja por vazhdimi i bllokadës

Published

on

By

Deputetja e Lëvizjes Vetëvendosje, Arbëreshë Kryeziu-Hyseni ka thënë se qëllimi i partive që deri tani ishin në opozitë nuk është formimi i institucioneve të reja pas zgjedhjeve të 9 shkurtit, mirëpo vazhdimi i bllokadës dhe krizës politike.

Pas dështimit të sotëm të seancës konstituive të Kuvendit për herë të 27-të, ajo tha se këto parti parlamentare qëllimshëm nuk po marrin pjesë në votim për formimin e komisionit verifikues për zgjedhjen në mënyrë të fshehur të kryeparlamentarit.

Qëllimi i partive opozitare nuk është zgjidhja por vazhdimi i bllokadës që ata vet e kanë krijuar qysh në fillim të sagës së këtyre seancave të vazhdueshme. Fillmimisht kanë refuzuar komisionin për verifikimin e mandateve dhe më pastaj duke refuzuar të marrin pjesë në votim për komisionin verifikues për votim të fshehtë të kryeparlamentarit”, tha ajo.

Madje, Kryeziu-Hyseni para gazetarëve tha se në procesin e zgjedhjes së nënkryetarëve ata nuk do të votojnë për asnjë deputetë të LDK-së, kurse për ata të PDK-së tha se votojnë vetëm Nait Hasanin dhe Sala Jasharin.

Është qëndrim i joni që nuk do të votojmë asnjë emër tjetër nga radhët e PDK-së përveç Nait Hasanit dhe Sala Jasharit. Ndërkohë që edhe ne kemi vendosur reciprocitet ndaj LDK-së dhe nuk pranojmë asnjë propozim nga ana e tyre. Nëse duam që të hyjmë në ciklin e dëshirave dhe të shndërrojmë Kuvendin në vend të dëshirave, e jo në vend të numrave atëherë le të vendosim këso lloj kriteresh”, tha ajo./KosovaPress/

Continue Reading

Të kërkuara