Kulturë

Muzika, arma që luftoi racizmin në Amerikë

Published

on

Për shekuj me radhë afro-amerikanët kanë përdorur muzikën si një mjet të fuqishëm. Njerëzit e skllavëruar këndonin këngë shpirtërore, për të planifikuar fshehurazi ikjen e tyre drejt lirisë. Poezitë u vunë në muzikë dhe u interpretuan për të festuar çrrënjosjen e skllavërisë, baladat dhe hip-hopi janë përdorur për të protestuar kundër dhunës dhe diskriminimit racor.

CBC radhit disa këngë që kanë shkruar histori, dhe që kanë qenë zëri i përparimit, protestës e krenarisë së afro-amerikanëve.

Swing Low, Sweet Chariot

Kënga u përdor si një formë e komunikimit të koduar për të planifikuar arratisjen nga skllavëria. Ndërsa, Harriet Tubman udhëzoi afro-amerikanët në liri përgjatë hekurudhës “Underground”, ajo këndoi disa këngë për të sinjalizuar se ishte koha për arratisje. Ndër të preferuarit e Tubman thuhet se ishte Swing Low, Sweet Chariot.

Lift Ev’ry Voice and Sing’ – John & James Johnson, 1900

“Lift Ev’ry Voice and Sing”, u shkrua fillimisht si një poezi nga pedagogu James Weldon Johnson, me muzikë shoqëruese të krijuar nga vëllai i tij, John Rosamond Johnson. Tekstet u recituan nga 500 nxënës shkolle më 12 shkurt 1900, në Jacksonville, Florida për të festuar ditëlindjen e Presidentit Abraham Lincoln. Ndërsa kompozonte, James Johnson u përpoq të shkruante tekste që flisnin për jetën traumatike por triumfuese të paraardhësve të tij.

“Këndoni një këngë plot besim që na ka mësuar e kaluara e errët, këndoni një këngë plot shpresë që e tanishmja na ka sjellë”- thuhej në këngë.

Poema u përdor përfundimisht në diplomime, kisha dhe festa. James Johnson më vonë u bë një udhëheqës brenda NAACP, një organizatë që miratoi poezinë si këngën e saj zyrtare.

Strange Fruit – Billie Holiday, 1939

Kënga bezdisëse e popullarizuar nga Billie Holiday u shkrua më 1937 nga Abel Meeropol, një mësues hebre i shkollës së mesme dhe aktivist i të drejtave civile nga Bronx. Ngjashëm me “Lift Ev’ry Voice and Sing”, “Strange Fruit” u shkrua fillimisht si një poezi. Tekstet e tmerrshme dhe të trishtueshme nuk thërrasin linçimin në mënyrë të qartë, por përdorin një metaforë të dhimbshme për të përshkruar terrorin e tmerrshëm që shkatërroi komunitetet e tyre në Jug.

A Change Is Gonna Come- Sam Cooke 1963

Dy momente kyçe frymëzuan Sam Cooke për të shkruar hitin e tij monumental “A Change Is Gonna Come”. Lirimi i një himni nga Bob Dylan dhe një refuzim racist në një hotel në Luiziana. Kur Cooke dëgjoi për herë të parë “Blowin”, të Dylanit në vitin 1963, ai u impresionua dhe u tërhoq që një artist i bardhë kishte shkruar një këngë që reflekton baticat në vend, ndërsa ai jo.

Disa muaj më vonë, ai shkroi dhe regjistroi, “A Change Is Gonna Come” në fillim të vitit 1964. Ai ishte në gjendje të interpretojë këngën vetëm një herë në “The Tonight Show” me Johnny Carson, pasi u vra në një motel në L.A më vonë atë vit. Megjithatë kënga e Cooke jetoi, dhe u bë një himn në luftën për të drejtat civile.

Say It Loud, I’m Black and I’m Proud – James Brown, 1968

“Say It Loud, I’m Black and I’m Proud” i James Brown u botua në një kohë kur afro-amerikanët ndiheshin veçanërisht të egër dhe të tërbuar, pas vrasjes së Martin Luther King, Jr më 4 prill 1968. Katër muaj pas vrasjes së tij, Brown publikoi këngën që festonte me guxim kulturën afro-amerikane.

Në fillim të mesit të viteve 60, “negro” ishte termi i preferuar për afro-amerikanët, ndërsa “Black” nganjëherë merrej si fyerje. Por, kënga e Brown ndihmoi në heqjen e stigmës rreth termit “E zezë” dhe u bë e preferuar deri në fund të viteve 1960.

The Revolution Will Not Be Televised- Gil Scott-Heron, 1971

Gil Scott-Heron ishte ndër fëmijët e parë të integruar në shkollën e Tennessee, para se të bëhej një shkrimtar revolucionar dhe aktivist i të drejtave civile. Më 1970, ai lëshoi ​​albumin e tij debutues, “Small Talk” në 125 dhe Lenox. Albumi paraqiti Scott-Heron duke rrëfyer poezinë e tij mbi daullet në sfond, një pararendës i hershëm i asaj që përfundimisht do të bëhej hip-hop.

What’s Going On?- Marvin Gaye, 1971

Marvin Gaye ishte fëmija i artë i Motown kur lëshoi ​​këngën “What’s Going On?” në vitin 1971. Ai kishte bërë një emër për veten e tij me këngët e tij sensuale dhe apolitike si “How Sweet It Is (To Be Loved By You)” dhe “I Heard It Through the Grapevine” më 1960.

Gordy pa dëshirë lëshoi ​​këngën, e cila u bë sukses, dhe i dha zë protestave kundër padrejtësive.

Happy Birthday- Stevie Wonder, 1980

Jeta dhe vdekja e Martin Luther King, Jr  frymëzuan protesta dhe demonstrata të panumërta në të gjithë vendin. Megjithatë qeveria federale hezitoi të caktojë një festë për të njohur rolin që King kishte luajtur në përparimin e kombit. Vetëm disa ditë pas vdekjes së Kingut më 1968, kongresmeni John Conyers propozoi që ditëlindjen e mikut të tij të vrarë ta bënte një festë kombëtare, por ai mori pak mbështetje nga kolegët e tij. Si përgjigje, Stevie Wonder e bëri misionin e tij të avokonte për një festë federale të Martin Luther King, Jr me këngën e tij “Gëzuar Ditëlindjen”, lëshuar më 1980.

/music/ CBC / KultPlus.com

Kulturë

“Travel off Path”: Shqipëria mes destinacioneve më të mira evropiane për t’u vizituar këtë verë

Published

on

By

Nëse planifikoni të shkoni në Evropë këtë verë, por ende nuk keni vendosur plotësisht për një itinerar, ka të ngjarë që të habiteni me kostot shumë të larta – kur vendosni në minutën e fundit, shkruan Vinicius Costa në një artikull të botuar në revistën amerikane të udhëtimeve “Travel off Path”.

Nga Costa Brava e Spanjës, duke kaluar Rivierën Franceze, deri në Bregun Amalfi të Italisë dhe deri në Bregun Dalmatian idilik të Kroacisë, nevojitet një buxhet ditor deri në 194 dollarë ose më shumë, për të mos përmendur turmat masive.

Megjithatë, jo çdo destinacion veror evropian është aq i shtrenjtë sa Positano, në Bregun e Amalfit, në Itali.

Në fakt, ekzistojnë katër vende tërheqëse të “Botës së Vjetër” të cilat ofrojnë akomodim dhe ushqim me kosto më të lirë:

1-Vlora, Shqipëri; 2-Liqeni i Ohrit, Shqipëri/ Maqedoni e Veriut; 3-Nessebar, Bullgari; 4- Batumi, Gjeorgji.

Vlorë, Shqipëri

E vendosur midis maleve dhe detit, Vlora është destinacioni kryesor turistik në bregdetin e Shqipërisë, “perla e fshehur” e një vendi që është bërë pika e nxehtë e verës së ardhshme të Evropës.

Vlora është një qytet i qetë me një qendër historike të rinovuar së fundmi, me një trashëgimi të pasur kulturore, dhe një vijë bregdetare mahnitëse – të mbushur me apartamente të larta, bare plazhi të gjalla dhe taverna mikpritëse që shërbejnë ushqime të freskëta deti gjatë gjithë ditës.

Vlorë, Shqipëri

Ky qytet i bukur bregdetar do të mundësojë fluturime direkte brenda Evropës.

Aeroporti Ndërkombëtar i Vlorës është planifikuar të hapet në vitin 2026.

Çmimet mesatare në Vlorë, Shqipëri

Vakt i Lirë – (Restorant) 8 dollarë

Vakt me 3 pjata për 2 persona – (Restorant i nivelit të mesëm) 28 dollarë

Akomodim i lirë – (Hostel) 14 dollarë

Akomodim i nivelit të mesëm (Hotel/B&B/shtëpi pritjeje me 3 yje) 59–69 dollarë

Hotel me 5 yje (Luksoz gjithëpërfshirës) 184–295 dollarë

Tarifa e taksisë (Për 0, 5 milje) 1,90 dollarë

Liqeni i Ohrit

Liqeni i Ohrit shtrihet në kufirin malor midis pjesës jugperëndimore të Maqedonisë së Veriut dhe Shqipërisë lindore. Është një nga liqenet më të thella dhe më të vjetra të Evropës, me një ekosistem unik ujor me rëndësi botërore, me më shumë se 200 specie endemike.

Një anije lundron mbi liqenin e Ohrit, një nga vendbanimet më të vjetra evropiane, 18 Mars 2023

Imagjinoni një varg qytetesh buzë liqenit të kryqëzuara me rrugë me kalldrëm, me anije shumëngjyrëshe të ankoruara pranë porteve të tyre piktoreske, kisha mahnitëse të lashta dhe madje plazhe me guralecë – të shtrira pranë klubeve të lundrimit.

Mos humbisni Qytetin e Ohrit, një nga vendbanimet më të vjetra në Evropë.

I ndërtuar kryesisht midis shekujve VII dhe XIX, ai ka manastirin më të vjetër sllav (Shën Pantelejmonin) dhe më shumë se 800 ikona të stilit bizantin që datojnë nga shekulli XI deri në fund të shekullit të XIV.

Continue Reading

Magazinë

Beyonce mblodhi grupin legjendar “Destiny’s Child” për një performancë lamtumire si pjesë e turneut

Published

on

Beyonce e përfundoi turneun e saj “Cowboy Carter” me një koncert spektakolar në Las Vegas dhe e shfrytëzoi performancën lamtumirëse për të mbledhur një numër të madh të ftuarish surprizë.

Ajo ribashkoi grupin legjendar “Destiny’s Child” për kënaqësinë e një publiku të madh në koncert.

Gjatë koncertit në Allegiant, Michelle Williams dhe Kelly Rowland iu bashkuan Beyonce për të performuar një përzierje të hiteve siç konfirmohet nga videot nga rrjetet sociale. Në një nga videot, mund të shihni se si treshja, u ngjit në skenë dhe e filloi performancën me “Lose my Breath” para një publiku entuziast.

Rowland dhe Williams e ndihmuan Beyonce-n të interpretonte këngën e saj “Energy” nga albumi i saj ‘Renaissance’, gjatë së cilës ata performuan “mute challenge”-in e njohur.

Ata e përfunduan ribashkimin me hitin e tyre të vitit 2001 “Bootylicious”.

Ky ishte ribashkimi i parë i “Destiny’s Child” në skenë që nga performanca e Beyonce në ‘Coachella’ në vitin 2018.

Continue Reading

Lifestyle

Top destinacionet ku njerëzit zhvendosen për të jetuar më mirë

Published

on

Sipas një renditjeje të fundit nga InterNations, e publikuar nga Forbes, Valencia në Spanjë është shpallur qyteti më i mirë në botë për të jetuar, për të huajt që zgjedhin të jetojnë jashtë vendit të tyre.

Sondazhi përfshiu mbi 12,500 ekspatë në 53 qytete të 35 vendeve, dhe u bazua në cilësinë e jetës, lehtësinë e përshtatjes dhe aspektet financiare personale.

Valencia mori vlerësime të larta për transportin publik të aksesueshëm, mundësitë për aktivitete dhe sigurinë.

Një ekspat holandez e përshkroi jetën si “e qetë dhe e shijshme”, duke përmendur mikpritjen, kuzhinën e shkëlqyer, kulturën gjallëruese dhe klimën e butë.

Spanja dominon edhe më tej listën me Málaga dhe Alicante në vendin e dytë dhe të tretë. Málaga u vlerësua për atmosferën mikpritëse dhe cilësinë e lartë të jetës, ndonëse disa shprehën vështirësi në tregun lokal të punës. Alicante mori pikë të larta për strehimin e përballueshëm dhe infrastrukturën digjitale të zhvilluar, gati 70% e të anketuarve e konfirmuan këtë.

Edhe Madrid dhe Barcelona janë pjesë e 25 qyteteve më të mira në botë për të jetuar si ekspat, një tjetër dëshmi e fuqisë sërishme të Spanjës si destinacion i preferuar ndërkombëtar.

Continue Reading

Magazinë

Skandal për Sydney Sweeney: Përballet me akuza për përfshirje në propagandë naziste

Published

on

Fushata e re reklamuese e Sydney Sweeney ka shkaktuar reagime të ashpra, me shumë njerëz në mediat sociale që akuzojnë aktoren dhe kompaninë për promovimin e “propagandës naziste” dhe “aluzioneve raciste”.

Fushata titullohet “Sydney Sweeney ka xhinse të shkëlqyera”. Loja me fjalët gjene dhe xhinse është fokusi kryesor i fushatës, por kjo qasje ka shkaktuar një valë zemërimi. Në njërën nga reklamat, 27-vjeçarja shihet e veshur tërësisht me xhinse ndërsa ecën drejt një billboardi gjigant me foton e saj.

Atje, ajo fshin fjalën Gjene me bojë të bardhë dhe e zëvendëson atë me Xhinse. Në një video tjetër, shihet duke i mbyllur xhinset, ndërsa një zë shpjegon se si gjenet ndikojnë në tipare të tilla si ngjyra e flokëve, personaliteti dhe ngjyra e syve.

Sydney, e cila ka sy blu, më në fund shikon në kamera dhe thotë: “Xhinset/gjenet e mia janë blu”. Nuk është e qartë se cilën nga dy fjalët po përdor, pasi shqiptohen njësoj.

Kjo shprehje u pa si problematike nga shumë në TikTok, të cilët argumentuan se fushata nënkuptonte që tiparet gjenetike si flokët bjonde dhe sytë blu konsideroheshin superiore ndaj të tjerëve, një motiv që historikisht është shoqëruar me ideologjinë e supremacisë racore.

Continue Reading

Të kërkuara