

Shëndeti
Multivitaminat, të dobishme apo të tepërta?
Published
4 months agoon
By
UBT NewsE vërteta është që nëse hani një ushqim të pasur me fruta, vitamina dhe ushqime të pasuruara atëherë me siguri po merrni dozën e nevojshme të tyre.
Multivitaminat ofrojnë një formë më të lehtë për të siguruar këto vitamina, por sa të nevojshme janë ato?
Beta karoteni
Gjendet tek karrotat, patatet e ëmbla dhe specat jeshilë. Ky antioksidant transformohet në vitaminë A dhe është i rëndësishëm për shëndetin e syve, sistemin imunitar e lëkurën. Një studim tregoi që suplementët rrisin rrezikun e tumorit të mushkërive tek duhanpirësit. Nëse pini duhan, mos merrni suplementë, merrni beta karotenin nga frutat dhe perimet.
Kalciumi
Organizmi ka nevojë për kalcium, që gjendet tek produktet si qumështi, kosi dhe djathi, për të ruajtur shëndetin e kockave. Suplementët nuk janë ide e keqe nëse nuk përdorni produktet blegtorale. Nëse jeni të predispozuar ndaj gurëve në veshka ose nëse jeni mbi moshën 70 vjeç, atëherë mos merrni suplementë të kalciumit.
Suplementet shtonin rreziqet ndaj sëmundjeve kardiake tek femrat që sapo kishin kapërcyer menopauzën.
Edhe nëse vendosni të merrni suplementë mos merrni më shumë se 500 miligramë në një dozë, kombinoni me vitaminë D për të përmirësuar përthithjen e kalciumit në organizëm.
Acidi folik
Acidi folik që parandalon defektet e fetusit gjendet në drithrat e pasuruara, perimet me ngjyrë të gjelbër të errët, legume, agrumet, buka dhe makaronat. Marrja e 400 mikrogramëve në ditë ose 600 për gratë shtatzëna ose lehona, nuk është një angazhim i jashtëzakonshëm. Kjo sasi vjen edhe nga ushqimi, suplementët ose të dyja së bashku.
Hekuri
Ndoshta ushqimet me hekur nuk ju pëlqejnë, por ky mineral është thelbësor për funksionin e duhur të qelizave të kuqe të gjakut. Përpiquni të merrni hekur nga burime tjera si: Mishi, peshku, arrorët, barishtet. Nëse jeni anemikë ose shtatzëna, mund të keni nevojë për suplementë. Por vetëm në bashkëpunim me mjekun.
Multivitamina
Faktet mbi rolin e multivitaminave në parandalimin e kancerit të gjirit janë të limituara. Madje, studimet nuk nxorrën konkluzione të qarta nëse ia vlente barra qeranë për të marrë multivitamina. Multivitaminat nuk janë një ide e keqe, por mos prisni vlera të jashtëzakonshme ose që ato t’ju shpëtojnë jetën.
Kaliumi
Ul presionin e gjakut dhe rregullon rrahjet e çrregullta të zemrës dhe kundërveprojë ndaj niveleve të larta të sodiumit. Gjendet tek bananet, rrushi i thatë, barishtet, portokalli dhe qumështi.
Vitamina D
Ndihmon organizmin në përthithjen e kalciumit është e nevojshme për shëndetin e kockave. Ajo merret nga ekspozimi në diell. Nëse fëmijët marrin pak vitaminë D, janë të rrezikuar nga osteoporoza dhe rakitizmi. Të dhënat tregojnë që vitamina ul rrezikun e diabetit 1 dhe 2, sklerozës së shumëfishtë etj, por studimet nuk kanë arritur në përfundime të qarta.
Mjaftojnë pak rreze dielli dhe ushqime të mira për të marrë dozën e nevojshme por sërish mangësitë ndaj kësaj vitamine nuk janë të pazakonta. Suplementët mund të jenë një ide e mirë, veçanërisht nëse nuk keni ekspozim të mirë në diell, nëse jeni mbi 50 vjeç ose keni një lëkurë me ngjyrë të errët.
Vitamina E
Njëherë e një kohë, shkencëtarët mendonin që ky antioksidant mbron zemrën. 600 njësi të kësaj vitamine të marra çdo ditë as nuk parandalonin problemet, as nuk ulnin shanset për atak në zemër tek femrat në moshë. Harroni suplementët dhe merreni vitaminën E nga ushqimet siç janë : veza, kikirikët, drithërat e pasuruar, dhe barishtet. Kini parasysh që gatimi dhe ruajta e ushqimeve të pasura me vitaminë E e ul sasinë përfundimtare të saj që përfundon në organizëm.
Aktualitet
UBT hap thirrjen për abstrakte në Konferencën Ndërkombëtare të Stomatologjisë
Published
8 hours agoon
September 17, 2025By
Driton Iseni
UBT ka shpallur hapjen zyrtare të thirrjes për dorëzimin e abstrakteve për Konferencën Ndërkombëtare për Stomatologji (IC-DS 2025), e cila do të zhvillohet në kuadër të aktiviteteve të edicionit të 14-të të Konferencës Ndërkombëtare të UBT-të.
Kjo konferencë synon të bashkojë studiues, profesionistë dhe praktikues të fushës së stomatologjisë nga vende të ndryshme të botës, për të ndarë njohuri, përvoja dhe rezultatet më të fundit kërkimore në këtë fushë gjithnjë në zhvillim.
Fokusimi tematik
IC-DS 2025 mbulon një spektër të gjerë temash nga fusha e shkencave dentare dhe disiplinave të ndërlidhura, përfshirë:
- Stomatologji e Përgjithshme
- Mjekësi Orale
- Kërkime në Stomatologji
- Inovacione dhe Avancime në Stomatologji
- Stomatologji me Laser
- Nano-Stomatologji
- Stomatologji Kozmetike
- Kirurgji Orale dhe Maksilofaciale
- Stomatologji Pediatrike
- Shëndeti Publik Dentar
- Stomatologji Restauruese
- Anesteziologji Dentare
- Higjiena Dentare
- Pedodontikë dhe Stomatologji Preventive
- Ortodontikë dhe Ortopedi Dentofaciale
Datat e rëndësishme për aplikuesit:
Dorëzimi i abstrakteve: deri më 10 tetor 2025
Njoftimi për pranim: më 17 tetor 2025
Rishikimi shkencor (peer-reviewed): më 17 tetor 2025
Regjistrimi i hershëm: deri më 17 tetor 2025
Regjistrimi i vonuar: deri më 20 tetor 2025
Dorëzimi i punimeve të plota: deri më 14 nëntor 2025
Dorëzimi i punimeve
Punimet që do të prezantohen në konferencë duhet të jenë origjinale, të papublikuara më parë dhe të mos jenë në shqyrtim në ndonjë konferencë apo revistë tjetër. Gjatësia maksimale e punimit është 6 faqe.
Të gjitha punimet që nuk përputhen me formatin e kërkuar do të refuzohen automatikisht. Për udhëzime më të detajuara rreth formatimit dhe dorëzimit, pjesëmarrësit inkurajohen të vizitojnë faqen zyrtare të konferencës në faqen e UBT-së.
UBT ka kënaqësinë t’i ftojë të gjithë të interesuarit – akademikë, profesionistë të shëndetit, studiues dhe studentë – të marrin pjesë në IC-DS 2025 dhe të kontribuojnë me punimet e tyre në këtë ngjarje me karakter ndërkombëtar dhe me rëndësi të veçantë për zhvillimin e shkencave dentare në rajon dhe më gjerë.
Për më shumë informacione, vizitoni faqen zyrtare të konferencës në UBT: KONFERENCA E UBT-së
Shëndeti
Si ndikojnë ekranet në zhvillimin e trurit të foshnjave, çfarë duhet të dini?
Published
11 hours agoon
September 17, 2025By
UBT News
Studime të reja shkencore tregojnë se ekspozimi i fëmijëve ndaj ekranit para moshës 2 vjeç mund të ketë pasoja serioze për zhvillimin e trurit, që mund të zgjasin gjithë jetën.
Ekspertët paralajmërojnë se këto ditë të hershme janë kritike për aftësitë sociale, gjuhësore dhe përqendrim, që mësohen përmes ndërveprimeve njerëzore dhe lojës.
Çfarë tregon studimi:
Pjesët e trurit që ndihmojnë fëmijën të flasë, të përqendrohet dhe të ndërveprojë me të tjerët nuk zhvillohen si duhet kur fëmijët shpenzojnë shumë kohë para ekranit.
Fëmijët që ekspozohen herët ndaj telefonave, tabletëve apo televizorëve janë 8 herë më të rrezikuar për probleme me vëmendjen më vonë në jetë.
Koha e hershme para ekranit mund të sillet si dëmtim zhvillimor i trurit, duke ndikuar në aftësitë e tyre për të mësuar dhe për të krijuar lidhje sociale.
Ekspertët këshillojnë që truri i foshnjës të ushqehet me lojë, eksplorim dhe interaksion njerëzor, duke përfshirë kohën ballë për ballë, leximin dhe prekjen.
Përveç përfitimeve zhvillimore, këto zakone ndihmojnë fëmijën të krijojë baza të forta për të ardhmen.
Prindërit duhet të jenë të vetëdijshëm se zakonet që vendosin formojnë të ardhmen e të jetës së fëmijës.
Vonimi i ekspozimit ndaj ekranit dhe përqafimi i aktiviteteve reale mund të bëjë diferencë në zhvillimin e tyre mendor dhe social. /A.Z/UBT News/
Shëndeti
Cili është lloji më i mirë i bukës?
Published
13 hours agoon
September 17, 2025By
UBT News
Buka ka kohë që ka një reputacion të keq si armiku kryesor i çdo diete, por ekspertët pohojnë se është e shëndetshme.
Nutricionistet pohojnë se ky ushqim plotëson më shumë se 10 përqind të nevojave për proteina, folate dhe hekur dhe ka një anë pozitive.
Buka përmban fibra, por kjo vlen vetëm për bukën integrale, tërshërën, thekrën dhe misrin, se janë të pasura me minerale dhe vitamina B.
Çfarë thotë ngjyra?
Nuk është një tregues i besueshëm i cilësisë së bukës. Ngjyra e errët lyhet me ngjyra artificiale, kështu që njerëzit gabohen duke menduar se është më e shëndetshme se e bardha dhe nuk shëndosh. Dhe e vërteta është si më poshtë,buka më e fortë është më e shëndetshmja.
Buka nuk të shëndosh nëse hahet në sasi të arsyeshme, domethënë 200-300 gramë në ditë, ne shtojmë në peshë kryesisht nga ajo që i shtojmë: gjalpë, paste, sallam, majonezë ose reçel.
Thekra është më e shëndetshmja
Shpesh nuk ka deklarata në bukë e nuk mund ta dimë çka përmban saktësisht. Duhet t’i kushtoni vëmendje llojit të miellit. Rekomandohet mielli i thekrës sepse përmban vitamina e minerale, është i pasur me fibra, tretet më lehtë dhe për shkak të indeksit të tij glicemik, krijon një ndjesi ngopjeje që zgjat. Buka e bërë nga mielli i tërshërës është gjithashtu e shkëlqyer, si dhe buka e pasuruar me fara dhe arra.
E bardha shmanget më së miri
Kjo bukë ka vlerën më të ulët ushqyese e përmban sasi të fshehura sheqeri e kripe, dhe ka një indeks të lartë glicemik. Pasi hamë një fetë bukë të bardhë, sheqeri në gjak rritet e më pas bie, prandaj ndjesia e ngopjes zgjat për një kohë të shkurtër. /A.Z/UBT News/
Shëndeti
Çka tregon tensioni i lartë te personat nën 40-vjeç?
Published
15 hours agoon
September 17, 2025By
UBT News
Dy studime të reja tregojnë se tensioni i lartë i gjakut para moshës 40 vjeç rrit ndjeshëm rrezikun për sëmundje të zemrës dhe ishemi.
Studimi në SHBA: mbi 4,800 persona – tensioni i lartë para të 40-ave trefishon rrezikun në 20 vitet e ardhshme.
Studimi në Korenë e Jugut: mbi 2.5 milionë persona – gratë me tension të lartë kishin 76% më shumë rrezik, burrat 85%.
Shkencëtarët theksojnë se tensioni i lartë dëmton zemrën dhe, së bashku me faktorë si mbipesha, kolesteroli, sheqeri i lartë dhe duhanpirja, rrit mundësinë për atak kardiak.
Në këtë hapësirë, zemra mbushet me gjak dhe ushqehet me oksigjen.
Nëse matësi i tensionit tregon vlerat 90/60 mmHg (pra 9 me 6 si thuhet zakonisht) ose më pak, atëherë tensioni i gjakut konsiderohet i ulët.
Nëse matësi tregon vlerat midis 90/60 dhe 120/80 atëherë tensioni i gjakut është i shëndetshëm dhe në nivel ideal.
Nëse matësi tregon vlerat midis 120/80 dhe 140/90 atëherë tensioni i gjakut është pak më i lartë se mesatarja.
Nëse matësi tregon vlerat mbi 140/90 atëherë tensioni i gjakut është i lartë dhe klasifikohet si hipertension.
Nëse vlerat e të dy njësive arrijnë mbi 180 dhe 110 atëherë duhet duhet të shkoni menjëherë te mjeku. /A.Z/UBT News/

Bayern-Chelsea, rikthehet klasikja e Ligës së Kampionëve

UBT hap thirrjen për abstrakte në Konferencën Ndërkombëtare të Stomatologjisë

Goditje e rëndë për Real Madridin, ylli i ekipit mungon dy muaj

Galliani mohon rikthimin te Milani

Cardi B në pritje të fëmijës së katërt

Aksident trafiku në autostradën “Ibrahim Rugova”, përfshihen disa automjete

20 vjet pas krijimit, YouTube shihet si lider i ri që e zëvendëson televizionin

UEFA kryen vizitë inspektuese në Shqipëri për Euro U21

DiCaprio i jep lamtumirën Redford-it: “Humbëm një legjendë të madhe”
Të kërkuara
-
Aktualitet3 weeks ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Kërkime2 months ago
Profesori i UBT-së, Musa Sabedini, publikon punim shkencor në revistën ndërkombëtare JGPSCD në SHBA
-
Aktualitet2 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT shpall konkurs për pranimin e studentëve të rinj për vitin akademik 2025/26