Shëndet

Multivitaminat, të dobishme apo të tepërta?

Published

on

E vërteta është që nëse hani një ushqim të pasur me fruta, vitamina dhe ushqime të pasuruara atëherë me siguri po merrni dozën e nevojshme të tyre.

Multivitaminat ofrojnë një formë më të lehtë për të siguruar këto vitamina, por sa të nevojshme janë ato?

Beta karoteni

Gjendet tek karrotat, patatet e ëmbla dhe specat jeshilë. Ky antioksidant transformohet në vitaminë A dhe është i rëndësishëm për shëndetin e syve, sistemin imunitar e lëkurën. Një studim tregoi që suplementët rrisin rrezikun e tumorit të mushkërive tek duhanpirësit. Nëse pini duhan, mos merrni suplementë, merrni beta karotenin nga frutat dhe perimet.

Kalciumi

Organizmi ka nevojë për kalcium, që gjendet tek produktet si qumështi, kosi dhe djathi, për të ruajtur shëndetin e kockave.  Suplementët nuk janë ide e keqe nëse nuk përdorni produktet blegtorale. Nëse jeni të predispozuar ndaj gurëve në veshka ose nëse jeni mbi moshën 70 vjeç, atëherë mos merrni suplementë të kalciumit.

Suplementet shtonin rreziqet ndaj sëmundjeve kardiake tek femrat që sapo kishin kapërcyer menopauzën.

Edhe nëse vendosni të merrni suplementë mos merrni më shumë se 500 miligramë në një dozë, kombinoni me vitaminë D për të përmirësuar përthithjen e kalciumit në organizëm.

Acidi folik

Acidi folik që parandalon defektet e fetusit gjendet në drithrat e pasuruara, perimet me ngjyrë të gjelbër të errët, legume, agrumet, buka dhe makaronat. Marrja e 400 mikrogramëve në ditë ose 600 për gratë shtatzëna ose lehona, nuk është një angazhim i jashtëzakonshëm. Kjo sasi vjen edhe nga ushqimi, suplementët ose të dyja së bashku.

Hekuri

Ndoshta ushqimet me hekur nuk ju pëlqejnë, por ky mineral është thelbësor për funksionin e duhur të qelizave të kuqe të gjakut. Përpiquni të merrni hekur nga burime tjera si: Mishi, peshku, arrorët, barishtet. Nëse jeni anemikë ose shtatzëna, mund të keni nevojë për suplementë. Por vetëm në bashkëpunim me mjekun.

Multivitamina

Faktet mbi rolin e multivitaminave në parandalimin e kancerit të gjirit janë të limituara. Madje, studimet nuk nxorrën konkluzione të qarta nëse ia vlente barra qeranë për të marrë multivitamina. Multivitaminat nuk janë një ide e keqe, por mos prisni vlera të jashtëzakonshme ose që ato t’ju shpëtojnë jetën.

Kaliumi

Ul presionin e gjakut dhe rregullon rrahjet e çrregullta të zemrës dhe kundërveprojë ndaj niveleve të larta të sodiumit. Gjendet tek bananet, rrushi i thatë, barishtet, portokalli dhe qumështi.

Vitamina D

Ndihmon organizmin në përthithjen e kalciumit është e nevojshme për shëndetin e kockave. Ajo merret nga ekspozimi në diell. Nëse fëmijët marrin pak vitaminë D, janë të rrezikuar nga osteoporoza dhe rakitizmi. Të dhënat tregojnë që vitamina ul rrezikun e diabetit 1 dhe 2, sklerozës së shumëfishtë etj, por studimet nuk kanë arritur në përfundime të qarta.

Mjaftojnë pak rreze dielli dhe ushqime të mira për të marrë dozën e nevojshme por sërish mangësitë ndaj kësaj vitamine nuk janë të pazakonta. Suplementët mund të jenë një ide e mirë, veçanërisht nëse nuk keni ekspozim të mirë në diell, nëse jeni mbi 50 vjeç ose keni një lëkurë me ngjyrë të errët.

Vitamina E

Njëherë e një kohë, shkencëtarët mendonin që ky antioksidant mbron zemrën. 600 njësi të kësaj vitamine të marra çdo ditë as nuk parandalonin problemet, as nuk ulnin shanset për atak në zemër tek femrat në moshë. Harroni suplementët dhe merreni vitaminën E nga ushqimet siç janë : veza, kikirikët, drithërat e pasuruar, dhe barishtet. Kini parasysh që gatimi dhe ruajta e ushqimeve të pasura me vitaminë E e ul sasinë përfundimtare të saj që përfundon në organizëm.

Shëndet

Sekreti i çokollatës së zezë për një trup më të ri

Published

on

Një studim i ri ka gjetur një lidhje mes teobrominës, një përbërësi natyral i çokollatës së zezë, dhe ngadalësimit të plakjes biologjike.

Studiuesit analizuan mbi 1,600 persona në Britani dhe Gjermani dhe vunë re se ata me nivele më të larta teobromine kishin një moshë biologjike më të ulët se mosha reale.

Mosha biologjike mat gjendjen reale të trupit duke u bazuar në qelizat, indet dhe organet, dhe lidhet me faktorë si stili i jetesës, mjedisi dhe gjenetika.

Studiuesit përdorën ndryshimet në ADN dhe gjatësinë e telomereve për këtë matje.

Ekspertët theksojnë se nevojiten më shumë studime për të kuptuar ndikimin e teobrominës dhe paralajmërojnë që sheqeri dhe yndyra në çokollatë mund të ulin përfitimet.

Shija e çokollatës mund të shijohet në sasi të vogla dhe rrallë. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Varianti K: Mutacioni më infektues që po përhapet shpejt në botë

Published

on

Virusi i gripit AH3N2 ka pësuar mutacion dhe transmetueshmëria e tij është më e lartë.

Varianti K i këtij virusi ka rritur numrin e të shtruarve në spitale në vende të tjera të botës.

Në Shqipëri nuk ka vend për panik, thonë ekspertët, pasi ky virus ka qarkulluar në vendin tonë edhe më parë, dhe edhe pse ka një ndryshim, mbetet brenda të njëjtës familje.

Viruset e gripit pësojnë ndryshime për variantin e ri K nuk duhet të ketë panik, dhe pse nuk është në përbërjen e vaksinës për 2025–2026.

Vaksina na mbron gjithsesi duke rritur imunitetin. Në vende të ndryshme, varianti K i AH3N2 ka rritur numrin e të shtruarve në spitale dhe të atyre që rendin për t’u vaksinuar. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Kombinimet e rrezikshme të suplementeve! Çfarë nuk duhet marrë kurrë bashkë?

Published

on

Përdorimi i pakontrolluar i suplementeve mund të sjellë më shumë dëm sesa përfitim, paralajmërojnë mjekët.

Ata theksojnë se suplementet duhet të merren vetëm kur vërtetohet mungesa e një vitamine apo minerali dhe nën këshillim profesional.

Kombinimet e gabuara mund të zvogëlojnë efektin e njëri-tjetrit ose të shkaktojnë mungesa të rëndësishme ushqyese.

P.sh., konsumimi i kafesë me suplemente hekuri ul ndjeshëm përthithjen. Dr. Karan Rajan shpjegon se edhe marrja e sasive të mëdha të kalciumit ndikon negativisht në përthithjen e hekurit. Po ashtu, disa kombinime të suplementeve mund të shkaktojnë komplikime.

Kombinimet që duhet shmangur:

Kalcium dhe hekur – Nuk rekomandohet të merren njëkohësisht; duhet një interval prej së paku dy orësh. Hekuri përthithet më mirë me vitaminë C, ndërsa kalciumi nuk duhet marrë me ushqime të pasura me hekur.

Zink dhe kalcium – Konkurojnë për përthithje në zorrë, ndaj duhet të merren të ndara me të paktën dy orë diferencë.

Zink dhe hekur – Dozat e larta të hekurit (mbi 25 mg) ulin përthithjen e zinkut. Zinku duhet marrë pas disa orësh.

Çaji jeshil dhe hekuri – Ulin përthithjen e hekurit. Konsumimi i tepruar i çajit jeshil mund të çojë në mungesë hekuri.

Vitamina C dhe vitamina B12 – Vitamina C në doza të larta zvogëlon përthithjen e B12. Duhet të merren të ndara me disa orë.

Zink dhe magnez – Zinku në doza të larta pengon përthithjen e magnezit, prandaj rekomandohet marrja në kohë të ndryshme të ditës.

Mjekët këshillojnë që suplementet të përdoren me kujdes dhe vetëm kur janë të nevojshme, për të shmangur probleme shëndetësore të panevojshme. /A.Z/UBT News/

 

Continue Reading

Shëndet

Uleni temperaturën pa ilaçe, këshilla të thjeshta dhe efektive

Published

on

Virozat e ndryshme shkaktojnë temperaturë të lartë trupore, e cila mund të shkaktojë lodhje dhe ndjesi jo komode.

Ekzistojnë disa mënyra për të ulur temperaturën pa përdorur ilaçe, por është e rëndësishme të mbani mend se nëse zgjat për disa ditë, duhet të konsultoheni me mjekun.

Kjo sepse trupi mund të jetë duke luftuar ndonjë infeksion më serioz.

Ja dy metoda të thjeshta dhe efektive që mund t’ju ndihmojnë:

1. Patate:

Merrni një patate dhe pritini në rrathë të hollë. Vendosini rrathët brenda çorapeve dhe vishni, duke i mbajtur derisa të ndjeni se temperatura ka rënë. Patatja ndihmon në ftohjen e trupit në mënyrë natyrale. Kujdes: mos e mbani shumë gjatë, pasi mund të ulë temperaturën në nivele të tepërta.

2. Dush me ujë të vakët:

Kur keni temperaturë, dush me ujë të vakët ndihmon në uljen e saj. Mos përdorni ujë të ftohtë, sepse kjo shkakton të dridhura dhe të përkeqësojë gjendjen tuaj. Një dush i vakët ndihmon trupin të freskohet pa stres dhe rrit komoditetin gjatë shërimit.

Përveç këtyre, është e rëndësishme të qëndroni të hidratuar, të pushoni, të hani ushqime të lehta.

Kujdesi natyral dhe pushimi janë çelësi për rikuperim më të shpejtë. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara