

Shëndeti
Multi-vitaminat, të dobishme apo të tepërta?
Suplementët nuk janë një ide e keqe nëse nuk përdorni produktet blegtorale.
Published
2 years agoon
By
UBT newsNëse hani një ushqim të pasur me fruta, vitamina dhe ushqime të pasura, atëherë me siguri po merrni sasinë e nevojshme të tyre.
Multivitaminat nga ana tjetër ofrojnë një formë më të lehtë për të siguruar këto vitamina.
Sa të nevojshme janë multivitaminat? Më poshtë do të gjeni një udhërrëfyes që AgroWeb ka përgatitur mbi këto suplemente farmaceutike.
Beta karoteni
Gjendet tek karrotat, patatet e ëmbla dhe specat jeshilë. Ky antioksidant transformohet në vitaminë A dhe është i rëndësishëm për shëndetin e syve, sistemin imunitar dhe lëkurën.
Një studim i vitit 2004 tregoi që suplementët e kësaj vitamine rrisin rrezikun e tumorit të mushkërive tek duhanpirësit.
Ndaj nëse pini duhan, mos merrni suplementë dhe përpiquni të merrni beta karotenin nga frutat dhe perimet.
Kalciumi
Organizmi ynë ka nevojë për kalcium, që kryesisht gjendet tek produktet si qumështi, kosi dhe djathi, për të ruajtur shëndetin e kockave dhe parandaluar osteoporozën.
Suplementët nuk janë një ide e keqe nëse nuk përdorni produktet blegtorale. Megjithatë nëse jeni të predispozuar ndaj gurëve në veshka ose nëse jeni mbi moshën 70 vjeç, atëherë mos merrni suplementë të kalciumit.
Një raport i vitit 2010 shpjegonte që suplementet shtonin rreziqet ndaj sëmundjeve kardiake tek femrat që sapo kishin kapërcyer menopauzën.
Edhe nëse vendosni të merrni suplementë mos merrni më shumë se 500 miligramë në një dozë dhe kombinojini me vitaminë D për të përmirësuar përthithjen e kalciumit në organizëm.
Acidi folik
Acidi folik që parandalon defektet e fetusit gjendet në drithrat e pasuruara, perimet me ngjyrë të gjelbër të errët, legume, agrumet, buka dhe makaronat.
Marrja e 400 mikrogramëve të kësaj vitamine B në ditë ose 600 për gratë shtatzëna ose lehona, nuk është një angazhim i jashtëzakonshëm. Kjo sasi vjen edhe nga ushqimi, suplementët ose të dyja së bashku.
Hekuri
Ndoshta ushqimet me hekur nuk ju pëlqejnë, por ky mineral është thelbësor për funksionin e duhur të qelizave të kuqe të gjakut dhe si rrjedhojë për parandalimin e anemisë.
Përpiquni të merrni hekur nga burime të tjera siç është mishi, peshku, arrorët, barishtet.
Nëse jeni anemikë ose shtatzëna, mund të keni nevojë për suplementë. Por vetëm në bashkëpunim me mjekun.
Multivitamina
Faktet mbi rolin e multivitaminave në parandalimin e kancerit të gjirit janë të limituara.
Madje, studime në vitin 2006 nuk nxorrën konkluzione të qarta nëse ia vlente barra qeranë për të marrë multivitamina.
Multivitaminat nuk janë një ide e keqe, por mos prisni vlera të jashtëzakonshme ose që ato t’ju shpëtojnë jetën.
Kaliumi
Kaliumi ul presionin e gjakut, madje edhe mund të rregullojë rrahjet e çrregullta të zemrës dhe kundërveprojë ndaj niveleve të larta të kripës.
Kaliumi gjendet tek bananet, rrushi i thatë, barishtet, portokalli dhe qumështi.
Duhet të merrni në konsideratë marrjen e suplementëve vetëm në rast se rrezikoheni nga tensioni i lartë dhe sëmundjet e zemrës.
Vitamina D
Vitamina D, që ndihmon organizmin në përthithjen e kalciumit është e nevojshme për shëndetin e kockave.
Ajo merret kryesisht nga ekspozimi në diell. Nëse fëmijët tuaj marrin pak vitaminë D, atëherë ata janë të rrezikuar nga osteoporoza dhe rakitizmi.
Të dhënat tregojnë që vitamina ul rrezikun e diabetit 1 dhe 2, sklerozës së shumëfishtë etj.
Mjaftojnë pak rreze dielli dhe ushqime të mira për të marrë dozën e nevojshme por sërish mangësitë ndaj kësaj vitamine nuk janë të pazakonta.
Suplementët mund të jenë një ide e mirë, veçanërisht nëse nuk keni ekspozim të mirë në diell, nëse jeni mbi 50 vjeç ose keni një lëkurë me ngjyrë të errët.
Vitamina E
Harrojini suplementët dhe merreni vitaminën E nga ushqimet siç janë: veza, kikirikët, drithërat e pasuruar, dhe barishtet.
Kini parasysh që gatimi dhe ruajta e ushqimeve të pasura me vitaminë E e ul sasinë përfundimtare të saj që përfundon në organizëm./AgroWeb.org
* Ky informacion ka për qëllim të plotësojë, të mos zëvendësojë këshilla nga mjeku juaj ose ofruesi i kujdesit shëndetësor dhe nuk ka për qëllim të mbulojë të gjitha përdorimet e mundshme, masat paraprake, ndërveprimet ose efektet negative. Ky informacion mund të mos i përshtatet rrethanave tuaja specifike shëndetësore.
Shëndeti
Ulçera që nuk largohet? Ekspertët paralajmërojnë çfarë të bëni
Published
9 hours agoon
August 4, 2025By
UBT News
Ulçerat në gojë janë të zakonshme, ekspertët paralajmërojnë se duhet t’i raportoni në disa raste të veçanta. Nëse nuk shërohen ose nëse i merrni shpesh, ia vlen të kontrolloni nëse kjo është normale.
Edhe pse mund të mendoni se nuk ka ndonjë problem serioz me to, është më mirë të jeni të kujdesshëm dhe të bëni kërkime ose të vizitoheni nëse keni ulçera që përsëriten shpesh ose nuk largohen.
Cancer Research thotë: “Është e zakonshme të krijohen ulçera të vogla në gojë kur jeni të lodhur apo të dobësuar – zakonisht largohen për dy javë. Duhet të raportoni te mjeku ose dentisti një ulçerë apo një njollë të kuqe ose të bardhë që nuk shërohet pas 3 javësh”.
NHS jep këshilla të ngjashme, por thekson se ka disa mënyra që mund t’i provoni për t’i trajtuar ulçerat në gojë. Këto ulçera rrallë janë shenjë e ndonjë problemi serioz, por mund të jenë të bezdisshme.
Ato kanë nevojë për kohë për t’u shëruar, dhe nuk ka ndonjë trajtim që i largon menjëherë. Megjithatë, shmangia e gjërave që i irritojnë mund të ndihmojë në përshpejtimin e shërimit, lehtësimin e dhimbjes dhe uljen e mundësisë që të rikthehen.
Shërbimi britanik Kombëtar Shëndetësor (NHS) rekomandon:
Përdorni një furçë dhëmbësh me qime të buta.
Pini pije të ftohta me pipëz.
Hani ushqime të buta.
Bëni kontrolle dentare.
Ndiqni një dietë të shëndetshme.
Mos konsumoni ushqime pikante, të kripura ose acidike.
Shmangni ushqimet e forta dhe të ashpra si tostin apo patatinat.
Mos pini pije të nxehta ose me acid, si p.sh. lëngje frutash.
Shmangni përdorimin e pastave që përmbajnë sodium lauryl sulfate.
Duke ndjekur këto këshilla, mund të ndihmoni në parandalimin e përsëritjes së ulçerave në gojë dhe të mbani gojën tuaj të shëndetshme dhe pa dhimbje.
Shëndeti
Kur është koha më e mirë për drekë? Ekspertët kanë përgjigje të qartë
Published
9 hours agoon
August 4, 2025By
UBT News
Shumë njerëz pyesin veten nëse ekziston koha ideale për të ngrënë drekë, dhe ekspertët bien dakord – përgjigja është po. Rezulton se koha e vakteve tona është po aq e rëndësishme sa ushqimet që zgjedhim.
Dreka duhet të jetë kohë për t’u rimbushur dhe për t’u freskuar. Në disa kultura kjo do të thotë kthim në shtëpi për një vakt familjar ose dhe një sy gjumë pasdite, jeta jonë duket ndryshe. Ritmi i shpejtë i jetës dhe detyrimet e punës na detyrojnë ta reduktojmë drekën në sanduiç të shpejtë të ngrënë në tavolinë.
Duke pasur parasysh një ditë pune të ngarkuar, takimet me kolegë nga zona të ndryshme kohore, gjetja e momentit të duhur për drekë bëhet më shumë sesa një çështje urie. Me ndihmën e këshillave .nga ekspertët e të ushqyerit, ne ju sjellim përgjigjen e pyetjes së kohës më të mirë për të ngrënë drekë.
Gjithçka fillon me mëngjesin
Përcaktimi i kohës më të mirë për të ngrënë drekë fillon me kuptimin e rëndësisë së mëngjesit, thotë Audra Wilson, një dietologe e regjistruar në Northwestern Medicine. Wilson thekson se pavarësisht nëse po përpiqeni të humbni peshë ose doni energji, mëngjesi është çelësi për të larguar urinë dhe për të stabilizuar humorin. Ngrënia e mëngjesit pas zgjimit ndihmon në furnizimin me energji të trupit e inkurajon zakone më të shëndetshme të të ngrënit. Për të kapërcyer në mënyrë efektive hendekun midis drekës dhe darkës, është e rëndësishme të shmangni ngrënien e ushqimeve të lehta pas mëngjesit.
Nëse nuk keni uri pasi të zgjoheni, futja e një mëngjesi, të pasur me proteina, siç janë vezët, kosi me fruta a gjalpi i kikirikut në bukë të thekur, mund të rigjallërojë sinjalet natyrore të urisë së trupit tuaj. Kjo krijon terrenin për një dietë të ekuilibruar për pjesën tjetër të ditës.
Koha më e mirë për të ngrënë drekë
Koha ideale për të ngrënë drekë është katër deri në pesë orë pas mëngjesit për të ndihmuar në mbajtjen e sheqerit në gjak të qëndrueshëm. “Nëse keni ngrënë mëngjes në orën 7 të mëngjesit, synoni për drekë midis orës 11 të paradites dhe mesditës,” shpjegon Wilson.
Nëse orari dikton një drekë më vonë, një ushqim i vogël mund t’ju ndihmojë ta kaloni. Ushqimet ideale kombinojnë proteinat, karbohidratet dhe yndyrnat e shëndetshme, si një mollë me arra a perime me humus. Proteinat, yndyrat dhe fibrat do ta mbajnë sistemin e ekuilibruar e parandalojnë të ndiheni të uritur.
A ka rëndësi kur hani?
Hulumtimet mbështesin rëndësinë e kohës së vakteve. Një studim i 2023 nga Universiteti Northwestern zbuloi se të ngrënit me kohë të kufizuar mund të jetë po aq efektiv sa numërimi i kalorive. Kjo qasje përfshin të hani ushqimin brenda një afati kohor të caktuar, midis orës tetë dhe 12 të pasdites.
Dr. Shaina Alexandria, bashkautore e studimit, vëren se numërimi i kalorive shpesh çon në lodhje, ndërsa të ngrënit me kohë të kufizuar është më i lehtë.
Duke u përqendruar në kohën kur hani, në vend që të numëroni çdo kalori, përmbajtja e një rutine të shëndetshme bëhet më e lehtë. Në fakt, të mbash një sy te ora mund të jetë pikërisht strategjia që ju nevojitet për një ditë më të shëndetshme dhe më të këndshme.
Shëndeti
Gjumi i çrregullt mund të jetë shkaktar i bllokimit të arterieve
Published
3 days agoon
August 2, 2025By
UBT News
Këshilla për të fjetur tetë orë të plota është e njohur, por në vitet e fundit, kërkimet shkencore kanë sugjeruar gjithnjë e më shumë se mbajtja e një ore të qëndrueshme për të fjetur dhe për t’u zgjuar është edhe më e rëndësishme sesa numri i orëve që flini.
Një studim i ri i botuar në Journal of the American Heart Association na jep një arsye tjetër bindëse për t’u përqendruar në krijimin e këtij zakoni të rëndësishëm, duke lidhur modelet e çrregullta të gjumit me një rrezik në rritje të sëmundjeve kardiovaskulare.
Modelet e çrregullta të gjumit dhe shëndeti i zemrës
Studimi përfshinte më shumë se 2,000 të rritur amerikanë të moshës 45 deri në 84 vjeç. Pjesëmarrësit mbanin një pajisje që gjurmonte modelet e tyre të gjumit për shtatë ditë, ndërsa i nënshtroheshin një serie vlerësimesh kardiovaskulare.
Studiuesit analizuan disa faktorë kyç, duke përfshirë kalciumin në arteriet koronare, i cili tregon grumbullimin e pllakave, dhe shënjues të tjerë që diagnostikojnë shkallën e bllokimit të enëve të gjakut.
Analiza e të dhënave zbuloi se modelet e çrregullta të gjumit, veçanërisht kohëzgjatja e gjumit, shoqërohen me disa faktorë rreziku për arteriosklerozën, një sëmundje e karakterizuar nga ngushtimi dhe forcimi i arterieve.
Në mënyrë specifike, rezultatet treguan se ndryshimet në kohëzgjatjen e gjumit prej më shumë se dy orësh brenda të njëjtës javë rritën ndjeshëm gjasat e niveleve më të larta të kalciumit në arteriet koronare dhe treguesve të tjerë anormalë të shëndetit të zemrës.
A është qëndrueshmëria më e rëndësishme se kohëzgjatja?
Ky studim sugjeron që kur bëhet fjalë për gjumin, mbajtja e një orari të qëndrueshëm është po aq e rëndësishme sa numri total i orëve të gjumit. Kjo nuk është hera e parë që zakonet e parregullta të gjumit janë lidhur me rezultate të dobëta shëndetësore.
Një studim i vitit 2018 zbuloi se modelet e parregullta të gjumit shoqërohen me një rrezik në rritje të obezitetit, presionit të lartë të gjakut, problemeve me sheqerin në gjak dhe sulmeve në zemër. I njëjti studim zbuloi se njerëzit me modele të parregullta gjumi kishin më shumë gjasa të raportonin nivele kronike të larta të stresit dhe depresionit.
Edhe pse ky hulumtim është paraprak, është i pari që lidh drejtpërdrejt zakonet e parregullta të gjumit me arteriosklerozën. Duke pasur parasysh se sëmundja është shkaku themelor i më shumë se 50% të vdekjeve në botën perëndimore, ky zbulim është me rëndësi të madhe, transmeton Klankosova.tv.
Si të krijoni një rutinë të qëndrueshme mbrëmjeje?
Studimi sugjeron që, për shëndet optimal, nuk duhet të devijojmë nga koha e gjumit me më shumë se dy orë brenda një jave. Kjo do të thotë që nëse shkojmë në shtrat në orën 22:00 gjatë ditëve të javës, nuk duhet të rrimë zgjuar pas mesnatës gjatë fundjavave.
Ruajtja e qëndrueshmërisë kërkon planifikim, por krijimi i një rutine të fortë mbrëmjeje është një mënyrë e shkëlqyer për të krijuar zakonin e të shkuarit në shtrat në të njëjtën kohë dhe për t’u çlodhur në fund të ditës. Ja disa ide për të filluar, shkruan Index.hr, transmeton Klankosova.tv.
Vendosja e një rutine për kujdesin e lëkurës mund të jetë një mënyrë e shkëlqyer për t’u larguar nga ekranet dhe për t’u çlodhur para gjumit. Heqja e grimit, pastrimi dhe hidratimi i lëkurës krijojnë një ritual qetësues.
Ora juaj e brendshme rregullohet nga ekspozimi ndaj dritës. “Kam mësuar t’i kushtoj vëmendje të madhe rolit që luan drita në rregullimin e ritmit tim cirkadian”, shkruan psikiatrja holistike Ellen Vora, MD.
“Përpiqem të marr rrezet e diellit të vërteta sa më herët në mëngjes”, shton ajo. Kjo gjithashtu do të thotë të shmangni dritën e ndritshme natën vonë.
Magnezi njihet si një mineral relaksues dhe është një shtesë e shkëlqyer jo-hormonale për nxitjen e gjumit. Shumë njerëz kanë mungesë të këtij minerali të rëndësishëm, prandaj merrni në konsideratë marrjen e një shtesë, veçanërisht një të formuluar për të përmirësuar gjumin.
Ndërsa një stërvitje e vështirë natën vonë mund t’ju zgjojë, një klasë e lehtë joge në mbrëmje mund të bëjë të kundërtën. Provoni një sekuencë shtrirjeje për të përgatitur trupin tuaj për një kohë gjumi në kohë.
Shëndeti
Tri shenja të dukshme që mund të keni kolesterol të lartë
Published
3 days agoon
August 1, 2025By
UBT News
Kolesteroli i lartë shpesh nuk shfaq simptoma, kështu që shumë njerëz nuk e dinë se kanë një rrezik në rritje për atake në zemër dhe sulme në tru.
Ekzistojnë tre shenja në trup që mund të tregojnë këtë problem të heshtur, por të rrezikshëm, paralajmërojnë ekspertët nga Fondacioni Britanik i Zemrës.
Ënjtje e tendinit të Akilit
Mund të jetë ënjtja e pjesës së pasme të kyçit të këmbës, tendinit të Akilit. Ky është grumbullim i kolesterolit në tendina, i njohur si ksantomë tendini. Këto shfaqen në formën e nyjeve ose gungave të verdha, dhe mund të shfaqen edhe në nyjet e gishtave dhe gjunjëve, raporton Index.hr.
Njolla të verdha në qepalla
Shfaqja e grumbullimeve të verdha në qepalla, veçanërisht pranë këndit të brendshëm, njihet si ksantelazmë. Një unazë e bardhë rreth irisit të syrit, e njohur si arcus corneae, mund të jetë shenjë paralajmëruese. Tek të moshuarit, ky fenomen është i zakonshëm, por tek të rinjtë mund të jetë sinjal se kolesteroli është rritur ndjeshëm.
Shenja të verdha në lëkurë
Grumbulla të vogla, të verdha ose portokalli që shfaqen në lëkurë, më shpesh në bërryla, gjunjë, duar ose vithe, mund të tregojnë kolesterol të lartë. Këto janë ksantoma klasike të lëkurës që formohen për shkak të depozitave yndyrore në trup.
Nëse vini re ndonjë nga këto simptoma, është e rëndësishme të vizitoni një mjek. Kolesteroli i lartë mund të përcaktohet në mënyrë të besueshme vetëm me një analizë gjaku. Zbulimi i hershëm është çelësi për parandalimin e komplikimeve serioze, veçanërisht tek njerëzit me histori familjare të sëmundjes.

Klubi i fëmijërisë së Diogo Jota merr vendim fantastik në nderim të tij

Dardanët lëshojnë një njoftim të rëndësishëm

Ballkani mëson kundërshtarin e mundshëm në play-off të Conference League

Zbulohet skuadra e re e Son Heung-min

Greva e punëtorëve të sigurimit në QKUK drejt fundit: Nënshkrimi i kontratës për tender pritet nesër

“Dardanët” lëshojnë një njoftim të rëndësishëm

Mbyllen hetimet për Ilir Metën, avokati: Mali i akuzave ra poshtë

Raporti informues për zgjedhje lokale 2025, KQZ: U refuzuan 569 aplikime për regjistrim për votim me postë

Në zgjedhjet parlamentare 2025 numri më i ulët i votave të pavlefshme 2.83 për qind
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT organizon debat rreth zgjerimit të BE-së dhe ruajtjes së vlerave evropiane
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT rilicencohet nga MAShTI për ofrimin e arsimit profesional në katër drejtime të rëndësishme shëndetësore
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT organizoi Akademi Përkujtimore në nder të Prof. Dr. Naser Kamberit