Lajmet

A është Moldavia objektivi i ardhshëm i Rusisë?

Moldavia është një vend ish-sovjetik që anon drejt Perëndimit.

Published

on

Është lloji i konfliktit që nuk është parë për dekada në kontinent, me tanke dhe trupa që pushtojnë një komb sovran…

Nuk ka shkuar aq mirë sa do të kishte shpresuar Vladimir Putin. Më shumë se 18 muaj më vonë luftimet ende vazhdojnë, me një fitore që pala ruse nuk e ka aspak të garantuar.

Por pushtimi ka bërë që disa njerëz të pyesin se në cilin vend mund të shikojë Rusia më pas. Dhe për shumë njerëz, përgjigjja është Moldavia.

Ashtu si Ukraina përpara se të pushtohej në shkurt 2022, Moldavia është një vend ish-sovjetik që anon drejt Perëndimit. Ajo ka një shtet satelit rus që përmban trupa në kufirin e saj. Dhe njësoj si në Ukrainë, Rusia tashmë është duke minuar qeverinë, duke përhapur dezinformata dhe duke shkaktuar pasiguri.

Pra, Moldavia duket si një objektiv kryesor për lëvizjen e ardhshme të Putinit. Por, a mund të ketë vërtet një luftë atje?

Është gjithmonë e vështirë të parashikohet se çfarë do të bëjë Kremlini më pas, por me gjendjen e luftës në Ukrainë duket se ata do të duhet të kënaqen me një luftë hibride në Moldavi.

“Një rezultat i pranueshëm nga perspektiva e Moskës ndoshta do të ishte që Moldavia të mbetet në këtë status të mesëm”, thotë profesor Stefan Wolff.

“Pra, që të mos hyjë në BE, të mos hyjë në NATO shpejt”, thotë ai.

“Skenari më i mirë për Rusinë do të ishte, qoftë nëpërmjet mjeteve të liga, qoftë nëpërmjet marrëdhënieve më të ngushta me një qeveri të ardhshme moldave, të jetë në gjendje të vazhdojë të kontrollojë atë që po ndodh në Moldavi.

[Ata mund të] përdorin këtë drejtim për të lënë të gjithë të tjerët të hamendësojnë. Lëreni Ukrainën të hamendësojë nëse do të ketë një pushtim nga territori moldav, mbajeni Bashkimin Evropian, mbajeni NATO-n të hamendësojë sa i përket asaj se sa afër Moldavisë do t’i afrohet Moskës në të ardhmen…

Ashtu si në Krime dhe Ukrainë më parë, nuk ka dyshim se Rusia ka filluar të shtojë veprimet e saj në Moldavi. Përshkallëzimi në një konflikt në shkallë të plotë duket i pamundur – por lufta në Ukrainë ka paralajmëruar një kohë të re, të pasigurt në Evropë./UBTNews/

Bota

Banka e Japonisë rrit normat e interesit në nivelin më të lartë në 17 vjet

Published

on

Banka e Japonisë (BOJ) ka vendosur të rrisë normën bazë të interesit në 0.5%, duke e çuar atë në nivelin më të lartë në 17 vjet, nga 0.25% që ishte deri më tani. Kjo lëvizje është një përpjekje për të menaxhuar inflacionin dhe për të siguruar një rimëkëmbje të qëndrueshme të ekonomisë japoneze.

Guvernatori i Bankës së Japonisë, Kazuo Ueda, gjatë një konference për media pas takimit të bordit, theksoi se ekonomia është duke u rimëkëmbur gradualisht, megjithatë, pasiguritë mbeten, sidomos për shkak të inflacionit jashtë vendit dhe luhatjeve të këmbimit valutor. Ai pranoi se do të mund të ishin të nevojshme rritje shtesë të normave të interesit, nëse kushtet ekonomike vazhdojnë të kërkojnë këtë.

Të dhënat e fundit të çmimeve tregojnë se inflacioni në Japoni po mbetet afër objektivit të Bankës së Japonisë prej 2%, me një rritje të çmimeve të konsumit për vitin 2024 që pritet të arrijë midis 2.5% dhe 3%, dhe një stabilizim të pritshëm në 2% deri në vitin 2026. Megjithatë, një shqetësim afatgjatë mbetet rritja e pagave, e cila po ndihmon në mbështetjen e këtij vendimi dhe është një faktor i rëndësishëm për të siguruar një “cikël pozitiv” të çmimeve dhe pagave.

Rritja e normës ka pasur ndikim në tregjet financiare, me një rënie të çmimeve të aksioneve që ndodhi menjëherë pas njoftimit, megjithatë indeksi Nikkei 225 u rikuperua më pas. Po ashtu, dollari amerikan ra në vlerën e 155.41 jen, një zhvillim që reflekton reagimin e tregut ndaj politikës së re monetare.

Për më tepër, Banka e Japonisë është duke monitoruar efektet e politikave tregtare të presidentit amerikan Donald Trump dhe sfidat e brendshme të ekonomisë japoneze, përfshirë mangësinë e fuqisë punëtore dhe pritshmëritë për rritjen e pagave. E gjithë kjo ndikon në mjedisin makroekonomik dhe kursin e këmbimit të jenit./UBTNews/

Continue Reading

Bota

352 shkolla mbyllen në Bangkok për shkak të ndotjes së ajrit

Published

on

Në Bangkok, më shumë se 352 shkolla janë mbyllur për shkak të niveleve alarmante të ndotjes së ajrit. Kjo masë ka qenë e nevojshme pas rritjes dramatike të ndotjes në kryeqytetin e Tajlandës, që ka detyruar autoritetet lokale të marrin masa të menjëhershme për të mbrojtur shëndetin e fëmijëve dhe stafit shkollor.

Sipas të dhënave të IQAir, Bangkoku është renditur ndër qytetet më të ndotura në botë, duke zënë vendin e tetë për ndotjen e ajrit, që është një shqetësim serioz për qytetarët e tij. Ndotja e ajrit ka arritur nivele të tilla që është bërë e pamundur të vazhdohet me aktivitetet normale në shkolla, dhe për këtë arsye, autoritetet kanë vendosur të mbyllin shkollat për të parandaluar rrezikun ndaj shëndetit të nxënësve, stafit dhe qytetarëve në përgjithësi.

Ky vendim ka ndodhur pas një periudhe të rënduar ndotjeje që ka nisur të premten, ku më shumë se 250 shkolla u mbyllën, ndërsa të tjera u kërkuan të punonin nga shtëpia. Qytetarëve u është rekomanduar të shmangin përdorimin e automjeteve dhe të kufizojnë aktivitetet jashtë shtëpisë për të minimizuar ekspozimin ndaj ajrit të ndotur.

Ndotja e ajrit në Bangkok është e përkeqësuar nga faktorë natyrorë dhe njerëzorë. Gjatë muajve të dimrit, ajri i ftohtë dhe i ngadaltë krijon kushte të pafavorshme për shpërndarjen e gazrave të dëmshëm dhe tymit nga djegia e kontrolluar, që vijnë nga fermat dhe industrinë e ndotur. Kjo shkakton bllokimin e ajrit të ndotur dhe e bën të vështirë pastrimin natyror të tij, duke krijuar një mjedis të dëmshëm për shëndetin.

Problemi i ndotjes së ajrit nuk është një fenomen i izoluar për Bangkokun, pasi edhe shumë qytete të tjera të Azisë Juglindore, përfshirë edhe Tajlandën, përballen me të njëjtën sfidë. Ndotja e ajrit ka ndikime të drejtpërdrejta në shëndetin e popullatës, duke shkaktuar probleme të frymëmarrjes, sëmundje të zemrës dhe ndikime negative tek fëmijët, siç janë astma dhe alergjitë.

Në përpjekje për të përballuar këtë krizë, autoritetet lokale kanë intensifikuar masat për të monitoruar ndotjen dhe për të kufizuar përdorimin e automjeteve, që janë një burim kryesor i ndotjes. Megjithatë, kjo krizë mjedisore kërkon masa të mëtejshme dhe një angazhim afatgjatë për të përmirësuar cilësinë e ajrit në Bangkok dhe për të mbrojtur shëndetin e qytetarëve të tij./UBTNews/

 

Continue Reading

Lajmet

Serbët e veriut të Mitrovicës në mbështetje të protestës në Beograd

Published

on

Rreth 100 qytetarë serbë në veri të Mitrovicës mbajtën një minutë heshtje për 15 minutat në nderim të 15 viktimave të tragjedisë së Novi Sadit, ndodhur gati tre muaj më parë, dhe në kundërshtim me represionin dhe torturat politike të regjimit aktual në Serbi. Ky aksion u realizua si një shenjë solidariteti me protestën e gjerë që po zhvillohet sot në Beograd dhe qytete të tjera të Serbisë, ku qindra mijëra qytetarë po mbështesin studentët që kërkojnë një shoqëri më të drejtë dhe më të mirë.

Protesta në Mitrovicë u organizua nga Sërgjan Gjorgjeviq, një qytetar nga veriu i Mitrovicës, i cili inkurajoi bashkëqytetarët të merrnin pjesë në këtë aksion përmes rrjeteve sociale. Ai shkroi: “Jeta është shumë e shkurtër për ta shënuar frika”. Pjesëmarrësit mbanin pankarta me mbishkrime si “Më së vështiri është ta zgjosh njeriun, i cili bën sikur fle” dhe “dora e përgjakur”, ndërsa u dëgjuan brohoritje kundër presidentit të Serbisë, Aleksandar Vuçiq, duke thënë “Vuçiq në burg”.

Ndërkohë, parlamenti studentor i Universitetit të Prishtinës në veri të Mitrovicës, i cili ka seli në këtë qytet, shpalli qëndrim kundër protestës. Ata shpallën se “Ai që ju mbështet, po na vret” dhe i bëri thirrje studentëve të distancoheshin nga politikanët që kërkojnë “copëtimin e Serbisë”, duke përfshirë kryeministrin e Kosovës, Albin Kurti.

Tragjedia e Novi Sadit ndodhi më 1 nëntor të vitit të kaluar, kur shembja e çatisë në stacionin e trenit të qytetit shkaktoi vdekjen e 15 personave. Pas kësaj ngjarjeje, protesta janë zhvilluar çdo ditë në Serbi, duke kërkuar përgjegjësi për ngjarjen dhe hetime për sulmet ndaj studentëve, si dhe përfundimin e represionit dhe torturave politike./UBTNews/

 

Continue Reading

Lajmet

Stuhi e fuqishme godet Britaninë dhe Irlandën, mbyllen shkollat dhe anulohen dhjetëra fluturime

Published

on

Britania e Madhe dhe Irlanda po përballen me një ndërprerje masive të udhëtimeve pas stuhisë së fuqishme “Eowyn”, e cila ka shkaktuar anulime të dhjetëra fluturimeve dhe mbyllje shkollash. Agjencia e motit në Mbretërinë e Bashkuar ka lëshuar një paralajmërim me kod të kuq për erërat që po paraqesin “rrezik për jetën” në Irlandën e Veriut dhe pjesë të Skocisë.

Erërat e fuqishme, që arrijnë deri në 161 kilometra në orë në disa zona bregdetare, kanë shkaktuar pengesa të mëdha, duke detyruar mbylljen e dhjetëra shkollave, përfshirë të gjitha shkollat në Glasgow dhe Edinburg. Mbi 30 fluturime janë anuluar në Aeroportin Heathrow të Londrës dhe 28 fluturime në Edinburg, ndërsa Aeroporti i Glasgowit dhe ai i Belfastit kanë pasur gjithashtu shumë fluturime të pezulluara.

Shërbimi Kombëtar i Hekurudhave ka paralajmëruar për ndërprerje të shërbimeve në Skoci dhe në pjesë të Anglisë veriore, duke u kërkuar udhëtarëve të shmangin udhëtimet. Po ashtu, Irlanda po përballet me një stuhi të një shkalle të jashtëzakonshme, me erëra rekord deri në 183 kilometra në orë në qarkun Galway, shpejtësia më e lartë e regjistruar ndonjëherë në vend.

Stuhia ka shkaktuar gjithashtu ndërprerje të furnizimit me energji elektrike për rreth 560,000 objekte në Irlandë dhe ka detyruar anulimin e më shumë se 30 fluturimeve në Aeroportin e Dublinit. Autoritetet po i këshillojnë qytetarët të qëndrojnë në shtëpi dhe të shmangin udhëtimet gjatë kalimit të stuhisë./UBTNews/

Continue Reading

Të kërkuara