Lajmet

Mjedra, vetitë e një super fruti

Mjedrat nuk janë thjesht një frut i zakonshëm, por kanë dhe shumë atribute të tjera të shëndetshme.

Published

on

Ju mund të mendoni se kënaqësia që iu jep shijimi i mjedrave të kuqe, të ëmbla, gjithë lëng, me shije unike e që ju bëjnë vazhdimisht të zgjasni dorën e të hapni gojën, është arsye mëse e mjaftueshme për t’i pëlqyer. Do iu duhet ta rimendoni. Sepse mjedrat nuk janë thjesht një frut i zakonshëm, por kanë dhe shumë atribute të tjera të shëndetshme.

Me pak kalori dhe yndyrna, pa kolesterol me shumë fibra dhe vitaminë C, mjedrat janë të shëndetshme, po aq sa janë dhe të bukura, jo më kot janë pagëzuar dhe si “karamelja e natyrës”.

Deri pak kohë më parë mjedrën (ndryshe e njohur dhe si mana toke) mund ta shijonim vetëm në stinën e verës, por tani falë teknologjive të prodhimit në sera mund të vilet dy ose më shumë herë në vit.

Në Shqipëri, fermerët e kanë përqafuar kultivimin e mjedrave, duke parë potencialin e madh të këtij fruti dhe kërkesave në rritje për të, duke qenë një mrekulli për shëndetin. Siç është rasti i fermës Superberry Albania në Divjakë, e mbështetur nga një projekt i qeverisë hollandeze, e cila prodhon në serrat e saj mjedra të cilat përveç kënaqësisë na falin edhe shëndet.

Vlerat ushqyese të mjedrave

Një kupë me mjedra (rreth 123 gramë) përmban 64 kalori, 1.5 gram proteinë, 0.8 gram yndyrna dhe 15 gram karbohidrate (duke përfshirë 8 gram fibra dhe 5 gram sheqer). Mjedrat variojnë në ngjyra, ku secila prej tyre ka një përbërje unike të vitaminave, mineraleve dhe antioksidantëve. Nga një kupë me mjedra ju siguroni 54% të nevojave tuaja për vitaminë C, 12% për vitamin K, 6% folat, 5% të vitaminës E, hekur dhe potassium dhe 41% të nevojave ditore për manganez, gjitashtu dhe vitamin B-6, calcium, magnez, zink dhe koper. Mjedrat përmbajnë dhe antipoksiduesit alfa dhe beta-karoten dhe kolinë.

Në Shqipëri, fermerët e kanë përqafuar kultivimin e mjedrave, duke parë potencialin e madh të këtij fruti dhe kërkesave në rritje për të.

Përfitimet shëndetësore

Konsumimi i ushqimeve bimore, si mjedrat mendohet se ul rrezikun e obezitetit, diabetit, sëmundjeve të zemrës dhe vdekshmërisë në përgjithësi, duke iu rritur energjinë dhe duke iu ulur peshën. Gjithashtu një sërë studimesh kanë treguar për një lidhje pozitive mes konsumimit të mjedrave dhe përmirësimit të memories.

Shëndet zemrës

Ushqimet e pasura me flavonoid, siç është dhe rasti i mjedrave ulin rrezikun ndaj sëmundjeve kardiovaskolare. Potasiumi tek mjedrat ndihmon shumë edhe në shëndetin e zemrës. Në një studim, njerëzit që konsumuan 4,069 mg potasium në ditë kishin 49% më pak rrezik ndaj sëmundjeve ishemike, krahasuar me ato që konsumonin më pak potasium (rreth 1,000 mg në ditë).

Parandalon kancerin

Mjedrat kanë antioksidantë shumë të fuqishëm që veprojnë kundër radikaleve të lira duke penguar rritjen e tumorit dhe uljen e inflamacionit në trup. Të njëjtat polifenole që mbrojnë zemrën nga sëmundjet e zemrës, gjithashtu ndihmojnë për të ngadalësuar zhvillimin e kancerit, të disa llojeve, duke përfshirë atë të ezofagut, mushkërive, gojës, mitrës, pankreasit, prostatës dhe kolonës.

Menaxhon diabetin

Çdo ushqim bimor që ka lëkurë është shumë e pasur me fibra dhe mjedrat kanë shumë lëkurë. Ushqimet me fibra të larta e mbajnë sheqerin në gjak të stabilizuar. Studimet kanë treguar se diabetikët e tipit 1, që konsumojnë dieta me fibra të larta kanë nivel të ulët të glukozës në gjak, ndërkohë që ato të tipit 2, kanë një përmirësim të sheqerit në gjak në nivelet e lipideve dhe të insulinës.

Ndihmon tretjen

Fibrat dhe sasia e ujit tek mjedrat ndihmojnë konstipacionin duke e mbajtur të shëndetshëm traktin tretës, duke nxjerrë në këtë mënyrë jashtë toksinat.

Kthjellon shikimin

Ushqimet e pasura me vitamin C, si mjedrat kanë treguar se i mbajnë sytë e shëndetshëm, pasi i mbrojnë ato ndaj dëmtimit të rrezeve UV. Mjedrat gjithashtu përmbajnë antioksidantin zeaxanthin, që filtron rrezet e rrezikshme blu si dhe mendohet se kanë një rol mbrojtës në shëndetin e syrit./Agroweb

Lajmet

Portieri i Kosovës Muriq huazohet te klubi italian

Published

on

Portieri i përfaqësueses së Kosovës, Arijanet Muriq do të nisë një aventurë të re në Itali në Seria A.

Ai është huazuar nga Ipsuiç te Sasuolo në Serinë A, ku vetë klubi italian i ka uruar mirëseardhjen gardianit 26-vjeçar.

Për portierin kosovar kjo është hera e parë që do të mbrojë në Itali, pasi ai më parë këtë e ka bërë në Angli, Turqi, Spanjë dhe Holandë.

Ai pritet të debutoj më 23 gusht në Serie A kundër kampionit në fuqi, Napolit.

Continue Reading

Lajmet

Kushtetuesja kërkon nga qeveria ndryshimin e statutit të SHSKUK-së

Published

on

By

Gjykata Kushtetuese ka marrë sot vendim rreth kërkesës së Institucionit të Avokatit të Popullit për statutin e Shërbimit Spitalor dhe Klinik Universitar të Kosovës (SHSKUK).

Avokati i Popullit kishte dërguar vitin e kaluar kërkesë në Kushtetuese pasi dyshonte se përmes këtij statuti, pikërisht paragrafit 1 të nenit 11, ishte paraparë mbyllja e shërbimeve shëndetësore në sektorit publik për ta favorizuar sektorin privat.

Kushtetuesja konsideron se paragrafi 1 i nenit 11, i miratuar përmes vendimit të Qeverisë më 27 dhjetor 2023, nuk është në pajtueshmëri me paragrafin 1 të nenit 51, në lidhje me paragrafin 1 të nenit 7 dhe paragrafin 4.

Gjykata njëzëri ka vendosur që kërkesa e Avokatit të Popullit është e pranueshme.

Avokati i Popullit kontestoi kushtetutshmërinë e paragrafit 1 të nenit 11 (Organizimi i shërbimeve shëndetësore në spitalet e përgjithshme) të Statutit (QRK) nr. 01/2023 të Shërbimit Spitalor dhe Klinik Universitar të Kosovës, i cili përcakton që spitalet e përgjithshme ofrojnë shërbimet shëndetësore: kirurgji e përgjithshme; interno; pediatri; gjinekologji dhe obstetrikë; dhe emergjenca mjekësore.

Avokati i Popullit pretendoi se kjo dispozitë e Aktit të kontestuar, pasi që nuk përcakton “kujdesin mendor” si shërbim dytësor shëndetësor që ofrohet nga spitalet e përgjithshme, “redukton” shërbimet shëndetësore për kujdes mendor për qytetarët; dhe stafin shëndetësor dhe administrativ në këto spitale, në kundërshtim me frymën e Ligjit për Shëndetësi, i ndryshuar dhe plotësuar me Ligjet Nr. 08/L-043 dhe Nr. 08/L-176 dhe Ligjin Nr. 05/L-025 për Shëndet Mendor; dhe se rrjedhimisht si akt i miratuar nga Qeveria kufizon të drejtat kushtetuese të përcaktuara në nenet 7, 24, 51 dhe 55 të Kushtetutës.

Pretendimet e Avokatit të Popullit u mbështetën nga deputeti i Kuvendit, Armend Zemaj, kryetarja e Federatës së Sindikatave të Shëndetësisë së Kosovës dhe kryetari i Odës së Mjekëve të Kosovës, ndërsa u kundërargumentuan nga kryeministri Albin Kurti.

Aktgjykimi i Gjykatës fillimisht sqaron që bazuar në nënparagrafin 1 të paragrafit 2 të nenit 113të Kushtetutës, Avokati i Popullit është i autorizuar të kontestojë kushtetutshmërinë e ligjeve, të dekreteve të Presidentit e të Kryeministrit dhe të rregulloreve të Qeverisë.

Gjykata në vlerësimin e pretendimeve të Avokatit të Popullit, iu referua parimeve të përgjithshme kushtetuese dhe atyre të Komisionit të Venecias për parimin e sundimit të ligjit dhe kufizimit të të drejtave dhe përcaktimit të detyrimeve me “ligj”.

Në kontekst të kompetencave të Qeverisë, si organ që ushtron pushtetin ekzekutiv, Aktgjykimi sqaron se kompetenca e saj për “nxjerrjen e akteve juridike ose rregulloreve” kufizohet në përcaktimet kushtetuese: “pajtueshmërinë me Kushtetutën dhe ligjet”, të përcaktuar në paragrafin 4 të nenit 92 të Kushtetutës; dhe “të nevojshme për zbatimin e ligjeve”, të përcaktuar në paragrafin 4 të nenit 93 të Kushtetutës.

Rrjedhimisht, Gjykata konstatoi se paragrafi 1 i nenit 11 Organizimi i shërbimeve shëndetësore në spitalet e përgjithshme të Aktit të kontestuar është në kundërshtim me paragrafin 1 të nenit 51 Mbrojtja Shëndetësore dhe Sociale, në lidhje me paragrafin 1 të nenit 7 Vlerat dhe paragrafin 4 të nenit 92 Parimet e Përgjithshme të Kushtetutës.

Continue Reading

Lajmet

Miliona të shpenzuara për mbijetesë në Premierligë, Sunderlandi i Xhakës i dyti në listë

Published

on

Sunderland që fitoi promovimin në maj të vitit të kaluar pas fitoreje në play-off ndaj Sheffield United, ka shpenzuar shumë gjatë merkatos verore, duke sjellë në skuadër emra të mëdhenj si mesfushori i Arsenalit, Granit Xhaka, dhe talentin e ri Habib Diarra.

Sipas analizës së Transfermarkt, skuadra që ka shpenzuar më shumë në merkato pas promovimit është Nottingham Forest, e cila në verën pas ngjitjes në sezonin 2021/22 shpenzoi plot 155.2 milionë euro për 13 lojtarë, duke arritur të mbijetojë me mund në Premierligë, duke përfunduar në vendin e 17-të.

Në vend të dytë është Sunderland me 153 milionë euro, dhe me një transferim të ri mund t’i kalojë Forest.

Në vend të tretë renditet Aston Villa, promovuar në sezonin 2019/20, që shpenzoi 148.6 milionë euro dhe gjithashtu arriti të mbijetojë. Burnley, që u promovua këtë sezon, ndodhet në vend të katërt me shpenzime prej 125.7 milionë eurosh.

Në vend të pestë dhe të gjashtë janë Ipswich dhe Southampton, të cilët shpenzuan shumë para sezonin e kaluar por u rrëzuan.

Fulham dhe Burnley kanë shpenzuar gjithashtu shifra të mëdha në sezonet kur u promovuan, por nuk arritën të mbijetonin.

Wolves dhe Leeds, me buxhete më të ulëta, kanë arritur të qëndrojnë në Premierligë.

Megjithëse shpenzimet e mëdha nuk garantojnë gjithmonë mbijetesën, Sunderland po tregon ambicie të madhe në rikthimin e saj në elitën e futbollit anglez.

Continue Reading

Lajmet

Komuna e Prishtinës: Punimet rreth Katedrales nuk ndërhyjnë në zonën e mbrojtur

Published

on

By

Punimet, që sot filluan rreth Katedrales “Nëna Terezë” në Prishtinë, nuk kanë të bëjnë me zonën e mbrojtur në Sheshin “Xhorxh Bush”, e cila një kohë të gjatë ishte shkas përplasjesh midis pushtetit komunal të Prishtinës dhe Ministrisë së Kulturës.

Drejtori i Transformimit në Komunën e Prishtinës, Gëzim Kastrati, tha se punimet që po zhvillohen janë pjesë e fazës së dytë dhe nuk ndërhyjnë në zonën që Ministria e Kulturës pretendon se është e mbrojtur.

Këtë pjesë ku jemi duke punuar tash është një zonë, e cila nuk ka kurrfarë interferimi me zonën mbrojtëse, në të cilën thirret Ministria e Kulturës ose Inspektorati. Për këtë arsye kjo pjesa rreth Katedrales, një pjesë e Sheshit ‘Xhorxh Bush’ dhe rruga ‘Mark Sopi’, aty mundemi të punojmë në çdo kohë. Tash është faza e dytë, ku është duke u bërë ndërrimi i infrastrukturës nëntokësore. Do të thotë përreth Katedrales edhe rruga ‘Mark Sopi’ me një pjesë të sheshit ‘Xhorxh Bush” ato nuk interferohen në këtë zonën, në të cilën po pretendohet se është e mbrojtur. Ne po punojmë brenda mundësive tona aq sa po kemi mundësi t’i kryejmë punët tona”, tha Kastrati.

Continue Reading

Të kërkuara