Kulturë

Mit’hat Frashëri, 145 vjet nga lindja e patriotit dhe intelektualit të pashoq

Published

on

Më 25 mars 1880, në qytetin e Janinës, lindi një nga figurat më të shquara të Rilindjes Kombëtare, Mit’hat Frashëri, i biri i rilindasit të njohur Abdyl Frashëri. 145 vjet pas lindjes së tij, emri i Mit’hat Frashërit vazhdon të mbetet një simbol i pasionit për atdhenë, arsimin dhe kulturën, një personalitet që shënoi thellë historinë e Shqipërisë.

Qysh në fëmijëri, Mit’hati e kaloi një pjesë të madhe të jetës së tij në Stamboll, pas vdekjes së të atit në vitin 1892. Familja e tij, e angazhuar në lëvizjen Rilindëse, e mbështeti atë në zhvillimin e një karriere intelektuale dhe patriotike. Naim dhe Sami Frashëri, dy nga figurat më të shquara të Rilindjes, morën përsipër t’i ofronin atij një arsim të shëndoshë dhe të gjithanshëm, duke i mësuar vlerat e lirisë dhe të dashurisë për kulturën kombëtare.

Në vitin 1908, Mit’hat Frashëri e nisi rrugëtimin e tij si botues dhe publicist, duke themeluar gazetën “Liria” në Selanik, që shërbeu si një zë i fuqishëm i mendimit të lirë dhe të ndriçuar. Më pas, në vitin 1909, ai nisi botimin e revistës “Diturija”, një publikim që kishte për qëllim edukimin dhe ngritjen e ndërgjegjes kombëtare, duke e bërë atë një nga figurat më të rëndësishme të këtij lëvizjeje.

Një vit pas kësaj, në nëntor 1908, Mit’hat Frashëri mori pjesë në Kongresin e Manastirit, ku u zgjodh kryetar i komisionit për alfabetin. Ky ishte një hap i madh drejt standardizimit të gjuhës shqipe, një projekt që ai e mbështeti me pasion deri në fund të jetës. Në vitin 1912, ai mori pjesë aktive në Kuvendin Kombëtar të Vlorës dhe nënshkroi Aktin e Shpalljes së Pavarësisë së Shqipërisë, një ngjarje që do të kujtohet për gjithmonë në historinë e vendit.

Mit’hat Frashëri ishte një politikan i zellshëm, i angazhuar për të siguruar pavarësinë dhe zhvillimin e Shqipërisë. Në vitin 1912, ai u bë ministër i Punëve Botore në qeverinë e Ismail Qemalit, një rol që e shërbeu për të kontribuar në forcimin e shtetit të ri shqiptar. Po ashtu, në vitin 1920, ai u emërua kryetar i delegacionit shqiptar në Konferencën e Paqes në Paris, ku ndërmori një angazhim të shquar për të siguruar njohjen ndërkombëtare të shtetit shqiptar.

Si ambasador i Shqipërisë në Greqi nga janari 1923 deri në vitin 1926, Mit’hat Frashëri bëri të mundur forcimin e marrëdhënieve diplomatike ndërmjet dy shteteve dhe punoi për ruajtjen e interesave të Shqipërisë në një periudhë të tensionuar.

Përveç angazhimeve politike, Mit’hat Frashëri u shqua si një intelektual i thellë dhe një publicist me ndikim të madh. Ai botonte vepra të rëndësishme, të cilat nuk u kufizuan vetëm në Shqipëri, por edhe në gjuhën frënge. Disa nga veprat më të njohura të tij janë “L’affaire de l’Epire” (1915), “La population de l’Epire” (1915), “Les Albanais chez eux et à l’Etranger” (1919) dhe “Albanis et Slaves” (1919), vepra që e bënë atë një autor të njohur në rrafshin ndërkombëtar.

Një nga pasionet e tij të mëdha ishte bibliofilia. Mit’hat Frashëri kishte një bibliotekë të jashtëzakonshme, ku numri i librave arrinte deri në 18,000 kopje, një pasuri kulturore e padiskutueshme. Si një intelektual i thellë, ai u angazhua gjithashtu në shkrimin e veprave të mëdha, mes të cilave spikat biografia “Naim be Frashëri” (1901), një nderim për Naim Frashërin, dhe novelat “Hi dhe shpuzë” (1915) dhe “Plagët tona” (1924), ku ai trajtonte temat e kombit dhe luftës për liri.

Veprimtaria e tij intelektuale dhe patriotike vazhdoi edhe gjatë Luftës së Dytë Botërore, kur ai drejtoi “Organizatën e Ballit Kombëtar”, një forcë që luftonte për ruajtjen e pavarësisë dhe integritetit territorial të Shqipërisë.

Mit’hat Frashëri vdiq në tetor të vitit 1949, gjatë një udhëtimi për në Nju-Jork, duke lënë pas një trashëgimi të pasur, të pavdekshme në historinë dhe kulturën shqiptare. Pas 145 vjetësh nga lindja e tij, emri i Mit’hat Frashërit është ende një frymëzim për patriotizmin, diturinë dhe angazhimin për liri dhe barazi, duke mbetur një nga intelektualët dhe patriotët më të shquar të historisë shqiptare./UBTNews/

 

Magazinë

Zyrtare: Eurovision 2026 mbahet në Vjenë

Published

on

Kryeqyteti austriak, Vjena, është shpallur zyrtarisht si qyteti mikpritës i Eurovision Song Contest 2026.

Kjo do të jetë hera e tretë që Vjena pret Festivalin Evropian të Këngës, pas organizimeve të vitit 1967 dhe 2015.

Finalja e madhe e edicionit të 70-të do të mbahet më 16 maj 2026 në Wiener Stadthalle, arena më e madhe e mbyllur në Austri, ndërsa gjysmëfinalet do të zhvillohen më 12 dhe 14 maj.

Pas fitores së JJ në Basel më 17 maj 2025 me këngën “Wasted Love”, televizioni publik austriak ORF mori detyrën për të organizuar konkursin e ardhshëm, duke sjellë në vendin e tyre trofeun e tretë në historinë e Eurovisionit.

Vjena barazohet me Kopenhagën, Malmon dhe Stokholmin si një nga qytetet që e kanë pritur garën, ndërsa vetëm Dublini, Londra dhe Luksemburgu mbeten në krye të listës me më shumë organizime. Përveç finales, qyteti do të ofrojë një javë të tërë aktivitetesh për fansat.

EuroClub do të vendoset në ndërtesën madhështore të Bashkisë së Vjenës, ku do mbahet edhe Ceremonia e Hapjes më 10 maj. Ndërkohë, sheshi i Bashkisë shndërrohet në Eurovision Village, me koncerte, aktivitete dhe transmetime live të eventit, ashtu si në vitin 2015.

Organizatorët kanë theksuar se Vjena, si një nga vendet e vendosur në zemër të Evropës, është ideal për të festuar 70-vjetorin e Eurovisionit.

Ata kanë premtuar një spektakël madhështor që do të bashkojë mijëra artistë, delegacione, fansa dhe gazetarë nga e gjithë bota në një përvojë unike kulture dhe muzike.

Continue Reading

Lifestyle

Shampo pa sulfate: Pse dhe kur duhet t’i zgjidhni ato?

Published

on

Procesi i zgjedhjes së një shampoje dhe zbutësi/balsami të ri është blerje e lehtë që e bëjmë një herë në muaj. Megjithatë, kur flokët yndyrosen shpejt ose janë më të thatë se zakonisht, mendojmë me kujdes për zgjedhjet e produkteve tona.

Me kaq shumë premtime për gjithçka, nga nxitja e rritjes së flokëve tek ruajtja e ngjyrës, gjetja e shampos së duhur duket sfidë më vete, pasi nuk është e lehtë të kuptosh cilët përbërës të duhen dhe cilët duhet t’i shmangësh.

Një përbërës që duhet shmangur pavarësisht nga lloji i flokëve janë sulfatet. Ato janë përbërës pastrues që mund të shkaktojnë probleme. Sulfatet e zakonshme, si lauril, sulfati i natriumit, janë pastrues që heqin hidratimin nga flokët, duke i lënë të thatë dhe “pajetë”.

Edhe pse sulfatet ofrojnë pastrim të thellë, mund të bëjnë më shumë dëm sesa mirë. P.sh përdorimi i tyre shkakton njollë në flokët e lyer e lë skalpin e kokës të dehidratuar. Sulfatet pengojnë rritjen e shëndetshme, pasi thatësia e tepërt mund të ndikojë negativisht në lëkurën tonë.

Gjetja e shampos që nuk do t’i zhvesh flokët nga vajrat natyralë është e rëndësishme. Finn pranon se gjetja e ekuilibrit për këtë çështje është e vështirë për konsumatorin. Gjëja më e rëndësishme, është kujdesi për skalpin e kokës, i cili është baza për rritjen e shëndetshme të tyre.

Është thelbësore që skalpi të mbahet i pastër dhe i hidratuar që flokët të mbeten të shëndetshëm. Kur skalpi është në gjendje të mirë, ndihmon në parandalimin e rënies së flokëve. Në blerjen e radhës bëni kërkimin e duhur mbi problematikën që keni dhe merrni kohën tuaj për të lexuar përbërësit e produktit, ku mos harroni të evitoni produktet me sulfat.

Continue Reading

Magazinë

Nicolas Cage në bisedime për të luajtur në sezonin e pestë të “True Detective”

Published

on

Nicolas Cage, fitues i çmimit “Oscar”, është në bisedime për të marrë rolin kryesor në sezonin e pestë të dramës kriminale “True Detective”.

Sipas The Hollywood Reporter, ani pse roli nuk është zbuluar ende, pritet që Cage të portretizojë një oficer policie në qendër të një tjetër misteri. Ky sezon do të pasojë suksesin e madh të sezonit të katërt, “True Detective: Night Country”, ku protagoniste ishte fituesja e “Oscarit”, Jodie Foster.

Ky kapitull u prit me lavdërime dhe, siç theksojnë kritikët, “ringjalli serialin” pas dy sezoneve të mëparshme më pak të pëlqyera.

Issa López, i cili udhëhoqi me sukses sezonin e katërt, pritet të rikthehet edhe për sezonin e ri. HBO ka njoftuar se ngjarjet e sezonit të pestë do të zhvillohen në Jamaica Bay, New York, ndërsa premiera është planifikuar për vitin 2027.

Bisedimet me Cage kanë nisur që në fillim të verës, kur HBO u pyet për herë të parë rreth përfshirjes së aktorit i cili ka përjetuar ringjallje vitet e fundit, duke marrë vlerësime të mëdha me “Pig”, “The Unbearable Weight of Massive Talent” dhe “Dream Scenario”.

Continue Reading

Magazinë

Lil Nas X arrestohet dhe dërgohet në spital

Published

on

Reperi amerikan, fitues i çmimeve “Grammy”, Lil Nas X, është arrestuar në Los Angeles pas një përplasjeje me policinë, kanë konfirmuar autoritetet, raporton BBC.

Policia u thirr rreth orës 05:30 të mëngjesit me kohë lokale  në Ventura Boulevard, pas raportimeve se një burrë po ecte në rrugë vetëm me të brendshme.

“Kur autoritetet arritën në vendngjarje, këngëtari i ‘Old Town Road’ u hodh mbi ta dhe u arrestua nën dyshimet për sulm”, ka thënë një zëdhënës i Departamentit te Policisë në Los Angeles (LAPD).

U dërgua në spital për trajtim, pasi dyshohet për mbidozë. Zëdhënësi i policisë, Charles Miller, ka theksuar se “hetimet po vazhdojnë”.

Një video e publikuar paraqet reperin duke vallëzuar në rrugë vetëm me të brendshme dhe çizme, ndërsa ftonte kalimtarët: “Ejani në festë!”.

Lil Nas X pritet të publikojë albumin e dytë të përfolur, “Dreamboy”, gjatë këtij viti, pasi ka paralajmëruar adhuruesit përmes fragmenteve të publikuara në Instagram. I lindur si Montero Lamar Hill, hyri në histori më 2019 duke u bërë burri i parë që kishte treguar haptazi se është homoseksual, e që fitoi një çmim të Shoqatës së Muzikës Country, falë suksesit të këngës “Old Town Road”.

Ky hit theu rekordin e qëndrimit më të gjatë në krye të toplistës Billboard Hot 100, me plot 17 javë. Karriera e tij është shoqëruar me polemika. Konservatorët amerikanë e quajtën videoklipin e këngës “Montero” (Call Me By Your Name) “të shthurur” dhe “djallëzor”.

Reperi ka reaguar me një video ironike në YouTube ku shfaqej në skenën famëkeqe të vallëzimit në prehrin e djallit dhe pati shkruar në Twitter se donte që lotët e kundërshtarëve të tij “ta mbushin kupën time të Grammyt”.

Continue Reading

Të kërkuara