

Published
4 years agoon
By
Betim GashiJanë qindra filma dhe libra rreth jetës së piratëve. Sot, një pirat i rregullt konsiderohet një kapiten me një papagall në shpatull duke gërmuar për thesar në ishujt e braktisur. Ndonëse ka diçka të vërtetë në atë që thuhet në filma, por shumica e atyre që i keni dëgjuar për piratët janë komplet fiksion.
Miti numër 1: Vetëm burrat ishin piratë

Mbase keni dëgjuar se femrat në anije sjellin fat të keq. Por kjo s’është e vërtetë sipas rrëfimeve të piratëve. Psh. Jeanne de Clisson shiti gjithë pasurinë e saj dhe shkoi në det me flamuj të zi për t’iu hakmarrë bashkëshortit të saj.
Edhe Sayyida al Hurra është një tjetër pirate e famshme. Ajo punoi bashkë me një tjetër pirate, Barbarossa, dhe e kontrolluan detin Mesdhe në fillim të shekullit të XVI. Ajo ishte një nga piratet më të famshme.
Miti numër 2 – Piratët vepruan vetëm në det

Natyrisht, piratët lidhen me detin. Por ata madje pushtuan qytetet dhe kështjellat aty afër. Hayreddin Barbarossa u bë i famshëm në këtë mënyrë. Kështu, ai u bë perandor i Algjerisë dhe madje pushtoi disa qytete në Spanjë dhe Itali.
Henry Morgan ishte ekspert i ekspeditave nëntokësore. Ai gjithashtu pushtoi Panamanë. Disa vjet më vonë, ai u bë zëvendësguvernator i Xhamajkës.
Miti numër 3 – Kapitenët kishin fuqi absolute

Është vështirë e besueshme, por piratët kishin një nivel demokratik të zhvilluar dhe të gjitha pozicionet kryesore iu dhanë kandidatëve të zgjedhur, ndryshe nga anijet ushtarake. Por rezultoi që marinarët e zakonshëm të paguheshin pak, të mos ushqeheshin mirë dhe t’i mbingarkonin me punë.
Piratët morën vendime përmes votimit, sikurse ku të shkojnë, kë ta robërojnë dhe çfarë të bëjnë me ata që i zunë rob. Zëri i kapitenit nuk kishte më shumë rëndësi sesa ai i një marinari të zakonshëm.
Miti numër 4 – Piratët ishin kriminelë

Të gjithë keni dëgjuar se piratët ishin njerëz të egër të pamëshirshëm. Por në realitet, nuk ishte e vërtetë. Për shkak të të ardhurave të ulëta dhe kushteve të këqija të punës, shumë marinarë u bënë piratë.
Në përgjithësi, piratët ishin mjaft paqësor. Qëllimi i tyre ishte t’i merrnin mallrat dhe vrasjet e rralla u kryen vetëm për të frikësuar të tjerët dhe për të ruajtur imazhin e tyre.
Miti numër 5 – Piratët i detyruan të burgosurit të ecnin në një dërrasë

Personi i parë që shpiku ecjen në dërrasë ishte shkrimtari Daniel Defoe, në librin e tij, “A General History of the Pyrates”. Ideja u përdor nga shkrimtarët e tjerë dhe u bë e njohur. Në fakt, nuk ka dëshmi që piratët e vërtetë i detyruan të burgosurit të bënin gjëra të tilla.
Miti numër 6 – Gërmimi për thesar është diçka që e bënë të gjithë piratët

Sipas këtij miti popullor, piratët varrosën thesarin në ishujt e braktisur dhe vende të tjera sekrete. Pra, bota duhet të jetë e mbushur me ar. Por kjo nuk është e vërtetë.
Ka vetëm disa shembuj të famshëm të grabitjeve të tilla. Njëra prej tyre është thesari i William Kidd që qeveria e gjeti mjaft shpejt dhe ai u arrestua. Një shembull tjetër është thesari i Francis Drake që ai e fshehu dhe më pas u kthye për të.
Sigurisht, ata do të vidhnin ar ose bizhuteri sa herë iu jepej mundësia. Por ata kryesisht vidhnin ushqim, armë, rrjeta peshkimi, ilaçe dhe sende të tjera të ndryshme të dobishme për mbijetesën e tyre.
Miti numër 7 – Papagalli është miku i tyre besnik

Gjatë epokës së artë të piraterisë, kafshët ekzotike ishin në trend në Evropë. Papagajt ishin të lehtë për t’u transportuar dhe kishin vlerë më shumë. Ka sens që piratët i transportuan papagajt. Por nuk ka dëshmi se ka pasur një pirat që kishte shok besnik papagallin.
Miti numër 8 – Piratët me këmbë të drurit dhe me një sy

Një nga gjërat që iu shkon në mendje kur flitet për piratët është këmba e drurit dhe piratët pa një sy. Këto kanë ekzistuar edhe në realitet, meqë piratët kishin edhe lëndime të shumta. Sidoqoftë, shumë pak nga to funksionojnë tani.
Dhe vendosja e një copëze material në sy nuk ishte për shkak të lëndimeve. Kjo u përdor për të ndihmuar sytë të përshtaten me mungesën e dritës./UBTNews
Kuriozitete
Fotoja e vitit: Portreti i një djali palestinez të plagosur shpallet fitues i “World Press Photo”
Published
18 hours agoon
April 22, 2025
Një portret i mahnitshëm i një djali të ri palestinez, Mahmoud Ajjour, i cili humbi të dy duar në një sulm ajror izraelit në qytetin e Gazës, ka fituar titullin e fotos më të mirë të “World Press Photo”.
Fotografja Samar Abu Elouf, gjithashtu nga Gaza, takoi nëntëvjeçarin Mahmoud pas tre muajsh, kur ai dhe familja e tij u evakuan në Doha, Katar, për trajtim mjekësor. Ajjour kishte pësuar dëmtime të rënda nga shpërthimi që ia këputi njërin krah dhe ia gjymtoi tjetrin.
Në shënime Abu Elouf tregon për momentin kur nëna e Mahmudit i shpjegoi se fjalët e para pas operacionit ishin: “Si do të jem në gjendje të të përqafoj?”
Foto e publikuar në “The New York Times”, është pasqyrë e dhimbshme e pasojave të luftës në Gaza, e cila ka shkaktuar dhjetëra mijëra të vdekur.
Kjo foto përfaqëson më shumë se një histori personale; ajo tregon një luftë të gjerë që ka pasoja të thella për brezat. Gjyqtarët e “World Press Photo” ishin tërhequr nga kontrastet mes dritës dhe errësirës, bukurisë dhe dhimbjes në imazhin fitues.
Nga më shumë se 60,000 aplikime nga 3,778 fotografë në mbi 140 shtete, ky imazh u zgjodh si më i miri.
Dy vepra të tjera janë nderuar si nënkampione, duke përfshirë një imazh të emigrantëve kinezë që ngrohen nga një zjarr pas kalimit të kufirit SHBA-Meksikë dhe një fotografi tronditëse e një të riu që kalon një shtrat lumi të shkretëtiruar në Amazonë.
Imazhet fituese janë ekspozuar në Amsterdam dhe do të shfaqen gjithashtu në Londër, Sidnej, Xhakartë dhe Mexico City.

Shkencëtarët kanë gjetur prova të reja, por paraprake, se një botë e largët që rrotullohet rreth një ylli tjetër mund të jetë shtëpia e jetës.
Një ekip i Kembrixhit që studion atmosferën e planetit të quajtur K2-18b ka zbuluar shenja të molekulave që në Tokë prodhohen nga organizma të thjeshtë.
Rezultatet janë pikasur nga teleskopi hapësinor James Webb i NASA-s, por ekipi dhe astronomët e pavarur theksojnë se nevojiten më shumë të dhëna për të konfirmuar këtë gjë.
Studiuesi, Prof Nikku Madhusudhan, tha në laboratorin e tij në Institutin e Astronomisë të Universitetit të Kembrixhit se shpreson të marrë provat kryesore.
“Kjo është prova më e fortë. Ende që ka gjasa të ketë jetë atje. Mund të them realisht se ne mund ta konfirmojmë këtë sinjal brenda dy vitesh”.
K2-18b është dy herë e gjysmë më i madh se Toka dhe është shtatëqind trilionë milje larg nesh.
Kuriozitete
Studimi: Fëmijët e dytë kanë më shumë gjasa të shfaqin probleme sjelljeje
Published
6 days agoon
April 17, 2025
Një studim nga MIT zbuloi se fëmijët e dytë të familjes – veçanërisht djemtë kanë më shumë gjasa të shfaqin sjellje problematike krahasuar me vëllezërit apo motrat më të mëdha.
Duke analizuar të dhëna nga familje në SHBA dhe Danimarkë, studiuesit zbuluan se djemtë e lindur të dytë kanë 20% deri në 40% më shumë gjasa të kenë probleme në shkollë apo me ligjin.
Një nga arsyet mund të jetë fakti që fëmijët e parë përfitojnë vëmendje të plotë nga prindërit dhe kanë si shembull modele më të pjekura, ndërsa fëmijët e dytë shpesh marrin si shembull vëllezërit e motrat e tyre që janë ende duke u zhvilluar.
Megjithatë, kjo nuk është një rregull që vlen për të gjithë, pasi sjellja ndikohet edhe nga mënyra e rritjes, dinamika familjare dhe personaliteti i fëmijës.
Kuriozitete
Diamanti blu ne ankand/ Guri i çmuar, pjesë e trashëgimisë mbretërore të Indisë
Published
1 week agoon
April 15, 2025
Një diamant blu i rrallë nga Golconda mbi 23 karat do të dalë në ankand në Christie’s.
Guri i çmuar dikur zotërohej nga Maharajt e Indorit ëdhe është diamanti blu më i rëndësishëm që është nxjerrë ndonjëherë në ankand.
Diamanti u zbulua në minierat legjendare Golconda në Indinë jug-qendrore, e njohur për prodhimin e disa prej diamanteve më të famshëm në botë, duke përfshirë Diamantin Hope.
Ajo që është unike është se guri nuk ka ndryshuar në më shumë se 100 vjet, 23.24 karat dhe nuk ka ndryshuar formë, peshë apo madhësi.
Grui i çmuar ishte një pjesë e trashëgimisë mbretërore të Indisë dhe dikur zotërohej nga Maharajt e Indorit. Diamantet Golconda janë gurët më të mirë transparentë dhe të rrallë në botë.
Shitja pritet të shënojë një rekord. Vlerësimet shkojnë nga 35 deri në 50 milionë dollarë.
Me 45,52 karat, Diamanti Hope është diamanti më i madh blu që është zbuluar ndonjëherë.

Ja parashikimi i motit për sot

Në UBT shënohet Dita e Tokës: Prof. Dr. Balaj flet për rëndësinë e kësaj dite

Pse nuk është e sigurt të vozisni me goma dimri gjatë verës

Rubio: Administrata Trump po riorganizon DASH-in

Zëvendëspresidenti i SHBA-ve: Trump synon ribalancimin e tregtisë globale

Kosova U16 fiton ndaj Andorrës

Hailey Bieber flet hapur për problemin e saj shëndetësor

Si të ngrini produktet e qumështit pa humbur shijen?

OKB: Gaza në prag të kolapsit pas 50 ditësh bllokadë të Izraelit
Të kërkuara
-
Bota3 months ago
Marrëveshja për pranimin e pakufizuar të emigrantëve, Shtëpia e Bardhë tërhiqet nga tarifat ndaj Kolumbisë
-
Bota3 months ago
Fluturimet e dëbimit kanë filluar, thotë Shtëpia e Bardhë
-
Bota3 months ago
Shtëpia e Bardhë: Armëpushimi në Liban do të zgjatet deri më 18 shkurt
-
Lajmet nga UBT2 months ago
Përgatituni për të udhëhequr politikën e të ardhmes me Fakultetin e Shkencave Politike në UBT