Kuriozitete

Misteri afrikan: Pse Covid-19 ka shkaktuar më pak vdekje se kudo tjetër?

Shifrat e Afrikës, janë qartësisht më pozitive se të dhënat e mbledhura nga SHBA apo BE.

Publikuar

Nga Federico Giuliani – “Il Giornale

Është një kontinent i madh, rreth 7 herë më i madh sesa Bashkimi Evropian, dhe i banuar nga pothuajse 1.5 miliardë njerëz, pa llogaritur këtu shumë të tjerë që nuk figurojnë në regjistrat zyrtarë. Me përjashtime të rralla, është gjithashtu një rajon i përbërë nga shtete të varfra, apo në çdo rast pa sisteme ekonomike, politike dhe shëndetësore, që të përballojnë si duhet sfidat e shekullit XXI-të.

Por pavarësisht gjithë kësaj, deri më tani Afrika e ka kaluar shumë mirë testin Covid-19. Pandemia e Sars-Cov-2, që ka shkaktuar shumë të vdekur dhe tmerr në çdo cep të botës, këtu duket se ka ngecur që në hyrje.

Për të qenë korrekt, dhe popullatat afrikane kanë pasur humbjet e tyre, edhe atje është ndërprerë puna në fazat më kritike të pandemisë, për të zbatuar bllokime apo masa të ashpra kufizuese.

Megjithatë, shifrat epidemiologjike të Afrikës, janë qartësisht më pozitive se të dhënat e mbledhura nga Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian; si për sa i përket infeksioneve, ashtu edhe numri të viktimave. Si të mos mjaftonte kjo, dy nga variantet e fundit që po vazhdojnë të mbajë botën në ankth, janë regjistruar zyrtarisht në vendet afrikane.

I fundit prej tyre, Omicron, është identifikuar së pari në Afrikën e Jugut, dhe ka detyruar disa vende evropiane që të rivendosin masa e ashpra kufizuese. Përkundrazi, institucionet e Afrikës së Jugut, të cilat sigurisht që nuk shkëlqejnë për shkallën e vaksinimit të popullatës –  deri më sot kanë arritur të vaksinojnë plotësisht vetëm 27 për qind të popullsisë – e pranuan se Omicron ishte më ngjitës por jo më vdekjeprurëse, ndaj e panë të arsyeshme të lehtësonin masat.

Në veçanti, pati një rënie të ndjeshme të shtrimeve në spitalin “Steve Biko Academic Hospital” në Tshuane, ku u identifikua për herë të parë mutacioni i ri. Vdekshmëria ishte pothuajse sa 1/5 e varianteve të mëparshme, duke konfirmuar atë që disa ekspertë e dyshuan që në fillim.

Në kulmin e valës Omicron, që me sa duket në Afrikën e Jugut po mbaron, numri i shtretërve të zënë nga pacientët e infektuar, ishte sa gjysma e asaj të periudhës së mëparshme. 63 për qind e pacientëve me Omicron u shtruan në spital për arsye të tjera, dhe virusi u zbulua vetëm nga testet e detyrueshme.

“Epidemia e Omicron, është përhapur dhe ka rënë me shpejtësi të paparë, duke arritur kulmin brenda 4 javësh”– thanë studiuesit, që nënvizuan se rezultatet mund të ndryshojnë në vende me tipare të popullsisë dhe me nivele imuniteti të ndryshme, përveç numrit të infeksioneve dhe të vaksinimeve.

Por e sigurt është se Afrika e Jugut, dhe Afrika në përgjithësi, po i mësojnë botës se si të përballet me një pandemi, duke përdorur mjetet më të mira në dispozicion dhe pa rënë pre e histerisë kolektive.

Po cili është sekreti i Afrikës? Tek e fundit po flasim për një kontinent të varfër, me probleme të të gjitha llojeve, dhe të cilit i mungojnë shumë komoditete mbi të cilat mund të mbështetet Perëndimi, para së gjithash vaksinat kundër Covid-19.

Në fakt rajoni afrikan, ka pasur qasje në shumë pak doza vaksine dhe shumica e popullsisë është e ekspozuar ndaj efekteve të virusit. E megjithatë, ‘masakra’ e Sars-CoV-2 në Afrikën Sub-Sahariane e shpallur praktikisht që nga fillimi i pandemisë, nuk ndodhi kurrë. Përkundrazi, duke lexuar buletinet, më shumë vdekje raportohen në Itali ose Francë sesa në disa nga vendet më të varfra (dhe më pak të vaksinuara) në botë. Kështu Italia ka aktualisht 229 të vdekur për 100 mijë banorë, ndërsa Uganda 7 për 100 mijë, dhe Nigeria vetëm 2 në 100 mijë banorë.

Është e vështirë që ky paradoks të shpjegohet me formula dhe siguri matematikore. Në këto kushte mundet vetëm të spekulojmë. Dhe komuniteti shkencor spekulon se pavarësisht nga vaksinat e pakta, faktori moshë, mund të ketë ndihmuar në shmangien e qindra viktimave.

Pra, mosha mesatare shumë e re e popullsisë afrikane, duhet të ketë frenuar efektet më negative të Covid-19. Pastaj ka një shpjegim tjetër të mundshëm.

Disa shkencëtarë pretendojnë se vendet më të ekspozuara ndaj sëmundjes së malaries, mund të kenë zhvilluar disa forma imuniteti kundër Sars-CoV-2 tek qytetarët e tyre. Në çdo rast, dhe madje duke marrë parasysh dhe dallimet themelore, të paktën një herë Perëndimi duhet të fillojë të marrë shembull nga Afrika. / Il Giornale – Bota.al

Bota

Më shumë se 45 mijë specie në rrezik zhdukjeje

Publikuar

nga

Më shumë se 45 mijë specie janë aktualisht në rrezik zhdukjeje, 1 mijë më shumë se vitin e kaluar, sipas një organizate ndërkombëtare të ruajtjes (IUCN) e cila fajëson presionet nga ndryshimet klimatike, speciet “pushtuese” dhe aktivitetet njerëzore si tregtia e paligjshme, shkruan AP.

Bashkimi Ndërkombëtar për Ruajtjen e Natyrës (IUCN) publikoi listën e specieve të kërcënuara. Tani në edicionin e saj të 60-të, lista ngre alarmin për kafshët dhe bimët në rrezik zhdukjeje, por gjithashtu thekson historitë e suksesit të ruajtjes si ajo e rrëqebullit iberik.

Lista tani përfshin 163 mijë e 40 lloje, një rritje prej rreth 6 mijë krahasuar me vitin e kaluar.

Kaktusët Copiapoa në shkretëtirën bregdetare të Kilit, Atacama, elefanti i Borneos dhe hardhuca gjigante Gran Canaria janë ndër speciet e kërcënuara. Kaktusët Copiapoa janë lakmuar prej kohësh si bimë dekorative, duke nxitur një tregti të paligjshme që është përforcuar nga mediat sociale ku entuziastët dhe tregtarët shfaqin dhe shesin kaktusët.

”82% e specieve tani janë në rrezik të zhdukjes, një rritje e konsiderueshme nga 55% në vitin 2013”, thotë raporti.

IUCN tha se rënia ishte për shkak të rritjes së kërkesës për kaktusët kilianë në Evropë dhe Azi si specie zbukuruese. Kontrabandistët dhe gjuetarët që lehtësojnë tregtinë kanë fituar akses më të madh në habitatin e bimëve falë rrugëve dhe zgjerimit të banesave në zonën e Atacama.

“Është e lehtë të dallosh nëse kaktusët Copiapoa janë marrë pa leje apo janë rritur në një serë”, tha Pablo Guerrero, një anëtar i Panelit të Bimëve të IUCN.

Përditësimi i vitit 2024 gjithashtu thekson elefantin aziatik i Borneos si një specie të rrezikuar. Sipas analizës së IUCN, vetëm rreth 1 mijë elefantë të Borneos vlerësohet të mbeten në natyrë./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Kuriozitete

Qytetet më të mira për të jetuar janë në Evropë dhe Australi

Publikuar

nga

Konsiderohet si një prej qyteteve më të bukura në botë për ta vizituar, megjithatë Vjena është e pamposhtur edhe kur bëhet fjalë për të jetuar aty.

Në listën vjetore të Economist Intelligence Unit (EIU), qyteti austriak është kurorëzuar si qyteti më i mirë për të jetuar. Kjo organizatë bëri matjen në 173 qytete përreth globit bazuar në disa faktorë domethënës, sikurse kujdesi shëndetësor, kultura dhe mjedisi, stabiliteti, infrastruktura dhe arsimimi.

Ky është i treti vit radhazi që Vjena kryeson listën falë rezultateve të mira në katër prej pesë kategorive. Në aspektin e kulturës dhe mjedisit, Vjena u rendit në pozita më të ulëta për shkak të mungesës së dukshme të ngjarjeve të rëndësishme sportive.

Në pozitën e dytë renditet Kopenhaga e Danimarkës, ndërkaq Zyrihu i Zvicrës u pozicionua në vendin e tretë, krahasuar me vitet paraprake kur renditej në vendin e gjashtë.

Melburni i Australisë ra nga vendi i tretë në atë katër, ndërkaq qyteti kanadez Calgary është në vendin e pestë sikurse Gjeneva e Zvicrës.

Vankuveri i Kanadasë dhe Sidnei i Australisë u pozicionuan në vendin e shtatë dhe tetë respektivisht, ndërkaq Osaka e Japonisë dhe Aucklandi i Zelandës së Re u pozicionuan në vendin e nëntë dhe dhjetë respektivisht.

Edhe Evropa Perëndimore performoi mirë, me 30 qytete që shënuan një rezultat mesatar prej 92 nga 100. Sipas organizatës, rajoni kryesisht përballet me jostabilitet, që i atribuohet rritjes së protestave dhe krimit./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Kuriozitete

Shitet në ankand penda më e shtrenjtë në botë

Publikuar

nga

Një pendë e vetme e zogut Huia të Zelandës së Re, i zhdukur tashmë, ka shënuar rekord të ri botëror, pasi u shit për 46 mijë e 521 dollarë në një ankand.

Kjo pendë, e cila fillimisht parashihej të shitej deri në 3 mijë dollarë, theu rekordin e mëhershëm që ishte për një pendë të së njëjtës specie me 450%, njoftoi shtëpia e ankandeve Webb.

Ky lloj zogu është i shenjtë për popullin Maori. Puplat e këtyre zogjve shpesh mbaheshin si koka nga krerët dhe familjet e tyre dhe gjithashtu dhuroheshin ose tregtoheshin.

Huia ishte një zog i familjes së zogjve në Zelandën e Re dhe ishte i njohur për aftësitë e tij të kërcimit dhe pendën e bukur, e cila dallohet për majën e bardhë përgjatë skajit./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Kuriozitete

Rikonstruktohet fytyra e gruas 75 mijëvjeçare të Neandertalit

Publikuar

nga

Arkeologët kanë arritur të bashkojnë kafkën e një skeleti 75 mijëvjeçar të Neandertalit.

Studiues nga Universiteti i Kembrixhit dhe Liverpulit zbuluan kafkën në shpellën Shanidar, 500 milje në veri të Bagdadit në Irak.

Në kuadër të një dokumentari të ri të Netflixit, Sekretet e Neandertalëve, ata arritën të vendosin sërish kafkën dhe të rikrijojnë fytyrën e gruas të cilës dikur i përkiste.

Kafka u gjet për herë të parë në vitin 2018, ku ishte rrafshuar në rreth dy centimetra të trashë. Ai ishte grimcuar, ndoshta nga rënia e gurëve, menjëherë pas vdekjes dhe ishte ngjeshur më tej nga dhjetëra mijëra vjet sediment.

Arkeologët e quajtën skeletin Shanidar Z./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara