Shëndeti

Menopauza – 10 vitaminat më të mira për menaxhimin e simptomave

Rreziku i sëmundjeve të zemrës rritet pas menopauzës.

Published

2 years ago

June 14, 2023

UBT news

Një regjim i shëndetshëm ushqimor është një nga mënyrat më të mira për të menaxhuar hormonet dhe për të minimizuar simptomat e menopauzës.

Për më tepër, nevojat tuaja për lëndë ushqyese mund të ndryshojnë me kalimin e moshës.

AgroWeb.org ju njeh më poshtë me 10 lëndët ushqyese kryesore që ekspertët e shëndetit sugjerojnë të merrni gjatë menopauzës.

Dhe mos harroni, për çdo ndryshim në regjimin tuaj ushqimor konsultohuni më parë me mjekun tuaj. Kjo sepse ndodhë që edhe produktet “natyrale” mund të jenë të rrezikshme nëse përzihen me ilaçet e gabuara.

Magnezi

Magnezi është i rëndësishëm për përmirësimin e shëndetit të zemrës, uljen e presionit të gjakut, uljen e rrezikut të diabetit, luftimin e osteoporozës dhe lehtësimin e konstipacionit, të gjitha shqetësime që shtohen me menopauzën.

Në veçanti, glicinati i magnezit mund të ndihmojë gjithashtu në qetësimin e ankthit, lehtësimin e dhimbjeve të kyçeve, përmirësimin e gjumit dhe afsheve të nxehta.

Burimet ushqimore: spinaqi, farat e kungullit, fasulet e zeza, peshku ton, qumështi i sojës, oriz kaf, bajamet, shqemët, avokado, kosi pa yndyrë dhe bananet.

Vitamina A

Në një kohë kur ndryshimet hormonale i japin trupit edhe më tepër stres, kjo vitaminë do të ndihmojnë me forcimin e imunitetit dhe me përmirësimin e funksioneve të tirodides.

Burimet ushqimore: Mëlçia e viçit dhe qengjit, gjalpi, djathi dhe peshku. Trupi gjithashtu mund të prodhojë vitaminë A nga beta karotina nga konsumi i perimeve dhe frutave si patatja e ëmbël, kungulli i dimrit, lakra jeshile, karotat, specat e kuq të ëmbël, mango apo pjepri.

Vitaminat B6 dhe B12

Vitaminat B mund të ndihmojë në parandalimin e depresionit të menopauzës dhe të rrisin energjinë duke rritur serotoninën. Gjithashtu mund të ndihmojnë me pagjumësinë dhe ndoshta edhe të reduktojnë afshet e nxehta.

Burimet ushqimore: Për B6, salmon, qiqra, ton, pulë, mish derri, patate të ëmbla, banane, patate, avokado, fistekë. Për B12, peshku ton, drithëra të fortifikuara, mish viçi, qumësht me pak yndyrë, djathë, vezë.

Vitamina K

Është e rëndësishme për densitetin e kockave, i cili zvogëlohet me rritjen e moshës, duke rritur rrezikun për fraktura.

Ngrënia e një racioni me zarzavate me gjethe gjeshile (një burim i mirë i vitaminës K) në ditë mund të zvogëlojë rrezikun e një frakture.

Burimet ushqimore: lakër jeshile, marule, spinaq, brokoli, lakrat e Brukselit, shpargu, bamjet, fasulet e gjelbra etj.

Vitamina C

Vitamina C gjatë menopauzës është e rëndësishme për ruajtjen e densitetit të kockave. Gjë e cila ju mbron nga frakturat që mund të pësoni në jetë.

Eefektet e saj antioksiduese mund të ndihmojë në parandalimin e sëmundjeve të zemrës, të cilat janë më të zakonshme pas menopauzës.

Burimet ushqimore: kivi, specat e kuq, agrumet, luleshtrydhet, domatet, brokoli, lakra jeshile, papaja.

Kalciumi

Me kalimin e moshës, kockat tuaja bëhen poroze (një gjendje e njohur si osteoporoza) dhe mund të dobësohen.

Burimet ushqimore: Qumësht, kos, djathë, tofu, lëng portokalli të fortifikuar me kalcium, spinaq, bizele, sardele, salmon, troftë.

Vitamina D

Ndihmon trupin të absorbojë kalciumin, një bllok ndërtimi për kocka të forta, e rëndësishme për funksionimin e duhur të muskujve, mbështet shëndetin e zemrës, funksionin neurologjik, rregullimin e sheqerit në gjak dhe imunitetin.

Mund të ndihmojë gjithashtu për të mbështetur funksionin e trurit dhe për të luftuar depresionin e menopauzës.

Burimet ushqimore: peshq si salmoni, toni dhe trofta, kërpudhat, qumështi, tofu, kosi, lëngu i portokallit dhe drithërat, mishi i derrit, vezët.

Omega 3

Rreziku i sëmundjeve të zemrës rritet pas menopauzës. Omega 3 mund të ndihmojë në mbajtjen nën kontroll të niveleve të triglicerideve. Ajo gjithashtu mund të ndihmojnë me çështjet psikologjike, depresionin dhe afshet e nxehta.

Burimet ushqimore: salmoni, farat e lirit, farat chia, arrorët, tofu, fasulet dhe avokado.

Probiotikët

Probiotikët janë mikrobe të dobishme, që ri-kolonizojnë florën në trupin tuaj. Ato mund të ndihmojnë me problemet e tretjes me të cilat përballen shumë gra në këtë periudhë dhe gjithashtu mbështesin shëndetin e organeve ripordhuese.

Burimet ushqimore: kos, kefir, lakër turshi, turshitë, miso, tempeh dhe disa djathëra.

Shafrani i Indisë

Së bashku me mbrojtjen nga sëmundjet që janë më të mundshme pas menopauzës, efekti anti-inflamator i shafranit të Indisë mund të ndihmojë gjithashtu në dhimbjet e kyçeve. /AgroWeb.org

Shëndeti

Studimi: Ananasi ndihmon kundër plakjes

Published

42 minutes ago

September 8, 2025

UBT News

Për të përfituar vlerat e tij ushqyese duhet ta konsumojmë të freskët. Ananasi i takon familjes Bromeliaceae, me origjinë nga vendet e Amerikës së Jugut, Tajlandës dhe Filipineve. Sot gjendet lehtësisht në të gjitha dyqanet dhe supermarketet dhe në çdo sezon.

Ananasi ka shumë vlera ushqyese: është i njohur për efektet e dobishme në tretje, kundër mbajtjes së ujit dhe riaktivizimit të mikrocirkulacionit lokal, me efekte të rëndësishme për të luftuar celulitin.

Megjithëse ka shije të ëmbël, fruti përmban pak kalori vetëm 42 për 100 gram tul, dhe për këtë arsye është i përshtatshëm për dietat me kalori të ulët. I pasur me ujë dhe ka furnizim të caktuar të karbohidrateve në formën e sheqernave – Glukozës, saharozës dhe fruktozës.

Ndërkohë, është i varfër me fibra, ndërsa është burim i mirë i vitaminës C dhe kaliumit dhe magnezit.

Ananasi është i dobishëm për shkak të bromelain, grup enzimash që luajnë një funksion të rëndësishëm të stimulimit të tretjes dhe metabolizmit. Kjo substancë gjendet te fruti, por sidomos në kërcell.

Ananasi ka veti të mira anti-plakje e përdoret në kozmetikë, duke shfrytëzuar vetitë hidratuese dhe zbutëse, në preparatet për të zbutur lëkurën dhe për disa produkte pastrimi.

Vlera e tij më e njohur është e lidhur me vetitë anti-inflamatore të bromelainit në luftimin e mbajtjes së ujit dhe në neutralizimin e celulitit.

Shëndeti

Si ndikon aktiviteti fizik te rrudhat?

Published

2 hours ago

September 8, 2025

UBT News

Aktiviteti fizik ka një ndikim të jashtëzakonshëm në shëndetin e lëkurës e mund të ndihmojë në parandalimin e rrudhave duke përmirësuar qarkullimin e gjakut e rritur furnizimin me oksigjen dhe lëndë ushqyese për qelizat e lëkurës.

Ushtrimi i rregullt stimulon prodhimin e kolagjenit, një proteinë që mban lëkurën të fortë dhe elastike, duke reduktuar shfaqjen e linjave të holla dhe rrudhave.

Po ashtu, aktiviteti fizik ndihmon në uljen e stresit, duke parandaluar rritjen e niveleve të kortizolit, një hormon që mund të dëmtojë kolagjenin dhe elastinën e lëkurës, duke kontribuar në plakjen e parakohshme.

Ushtrimet aerobike, si vrapimi e noti, rrisin qarkullimin e gjakut, duke ndihmuar në shpërndarjen e oksigjenit dhe lëndëve ushqyese në të gjithë trupin, përfshirë lëkurën, dhe mund të rrisin ndjeshëm pamjen e lëkurës.

Aktiviteti fizik ndihmon në rregullimin e nivelit të sheqerit në gjak, duke parandaluar glikacionin, proces që dëmton fibrat e kolagjenit dhe përshpejton plakjen. Ndërsa ushtrimet janë të dobishme për shëndetin e lëkurës, është e rëndësishme të kujdeseni për të pas aktivitetit, duke aplikuar produkte hidratues dhe mbrojtës nga dielli për të parandaluar dëmet nga ekspozimi i tepërt ndaj kushteve të jashtme.

Aktiviteti fizik ndihmon në kontrollin e peshës trupore e reduktimin e inflamacionit, faktorë që ndikon në shëndetin e lëkurës dhe formimin e rrudhave.

Shëndeti

Nervoza dhe zemërimi: Jo vetëm shoqërues të depresionit, por edhe shenja të dëmtimeve tjera

Published

3 hours ago

September 8, 2025

UBT News

Ndryshimet e humorit nuk janë pasojë e frikës apo tekave tona. Nervoza, edhe zemërimi pa arsye, janë pjesë përbërëse e disa sëmundjeve. Mjekët thonë se këto ndryshime të humorit nuk janë gjithmonë rezultat i frikës apo tekave të pacientit, por edhe i mekanizmave të caktuar që ndonjëherë formojnë gjendjen tonë shpirtërore.

Këto simptoma nuk janë domosdoshmërisht pjesë e sëmundjeve psikiatrike. Irritimi dhe shpërthimet e zemërimit, kur personi i sëmurë është i ashpër edhe ndaj vetes, mund të jenë shenja të dëmtimeve serioze organike.

Goditja në tru

Deficit neurologjik për shkak të dëmtimit të enëve të gjakut në tru, që pengon furnizimin me oksigjen dhe ushqyes në pjesë të trurit. Ajo shfaqet papritur; personi nuk është i vetëdijshëm për atë që ndodh dhe është normale që pacienti të ndihet i shqetësuar kur kalon faza akute e fillon rehabilitimi. Përveç frikës nga një goditje e dytë, nuk është e pazakontë që pacienti të përjetojë ndryshime të papritura të humorit, sidomos nëse goditja ka dëmtuar pjesë të trurit që kontrollojnë emocionet. Pacienti mund të ndihet i shqetësuar, i frustruar, i dekurajuar, por edhe të reagojë me zemërim të madh, ndonjëherë pa një “arsye të dukshme.”

Sëmundja e Alzheimerit

Forma më e shpeshtë e demencës është e Alzheimerit, e cila shoqërohet me ndryshime të personalitetit. Një person që ka qenë i qetë dhe me shumë takt, papritmas bëhet i irrituar, i shqetësuar dhe nervoz pa një shkak të qartë. Nervoza nuk është shenja e parë e kësaj sëmundjeje, e cila dobëson aftësitë intelektuale dhe shkathtësitë sociale. Shenjat e hershme janë të fshehura në mënyrën e të folurit të pacientit.

Autizmi

Autizmi është një çrregullim kompleks i zhvillimit që zakonisht vihet re gjatë tre viteve të para të jetës. Personat me këtë çrregullim reagojnë shumë keq ndaj situatave të paparashikuara. Ata preferojnë rutinën e përditshme, dhe çdo ndryshim i befasishëm mund të shkaktojë pakënaqësi të madhe, zemërim, madje edhe vetëdëmtim.

Depresioni

Një gjendje komplekse psikike që në disa raste dobëson sistemin imunitar. Stresi i përditshëm, në punë, financiar dhe familjar, ndikon fuqishëm në organizëm. Nervoza pa arsye apo zemërimi nuk janë vetëm pasojë e stresit, por maskë për depresionin. Gjendja e shqetësimit, pagjumësia, irritimi i ndërruar me lot që pengojnë funksionimin normal mund të jenë arsye për të kërkuar ndihmën e një specialisti.

Diabeti

Një sëmundje kronike që kërkon disiplinë të lartë dhe angazhim të pacientit, që mund të jetë burim stresi dhe ankthi. Rënia e papritur e sheqerit në gjak ndikon në sjellje e manifestohet me nervozizëm dhe zemërim Një problem i veçantë është se simptomat e rënies së sheqerit si: nauzea, rrahje të shpejta të zemrës, ndjenja e uri, djersitje, dridhje, marramendje e dobësi, shfaqen papritur dhe pa paralajmërim.

Dështimi i mëlçisë

Kur mëlçia nuk është në gjendje të largojë toksinat në mënyrë efikase, grumbullohen në trup e ndikojnë në tru. Kjo shkakton ndryshime të humorit dhe nervozizëm. Simptomat më të zakonshme të dështimit akut të mëlçisë janë lodhje e madhe, humbje oreksi, nauzea, dhimbje në pjesën e sipërme të djathtë të barkut dhe urinë me ngjyrë të errët.

Menopauza

Periudhë ndryshimesh në trupin e gruas, që përjetohen në mënyra të ndryshme nga çdo femër. Shfaqen valë të nxehtësisë, pagjumësi e shtim peshe. Disa gra mund të mos kenë asnjë nga këto simptoma, ose mund të jenë të lehta dhe të padukshme. Ndryshimet hormonale në menopauzë shkaktojnë reagime emocionale të forta, nervozizëm dhe shpërthime të papritura të zemërimit.

Përgatiti: A.Z. /UBT News/

Shëndeti

Njihuni me ushqimet që lehtësojnë tretjen në stomak

Published

4 hours ago

September 8, 2025

UBT News

Është e rëndësishme të ruani një sistem të shëndetshëm tretës dhe për fat të mirë ka ushqime që ndihmojnë për këtë.

Bollgur

I shijshëm, i shëndetshëm dhe është i pasur me fibra beta-glukane, e cila lidhet me bakteret e shëndetshme në sistemin tretës. Gjithashtu ngadalëson tretjen e ushqimit, prandaj jemi të ngopur më gjatë dhe në këtë mënyrë parandalohet ngrënia e tepërt.

Farat e lirit

Janë me fibra e dihet se probiotikët dhe prebiotikët shpërbëhen nga trupi dhe marrin baktere të mira të dobishme për sistemin tretës.

Arra

Arrat, përveçse janë të shijshme, nxisin formimin e baktereve të mira, si dhe zvogëlojnë rrezikun e sëmundjeve të zemrës.

Kumbullat e thata

Përmbajnë fibra të patretshme dhe të tretshme. Të patretshmet stimulojnë jashtëqitjen e rregullt, ndërsa të tretshmet rregullojnë tretjen dhe thithin lëndët ushqyese nga ushqimi dhe kështu parandalojnë acarimin e zorrëve.

Rrushi i thatë

Ato janë me fibra të tretshme dhe prebiotikë, që ndikojnë në ekuilibrin e mirë të florës së zorrëve, dhe nxisin krijimin e baktereve të mira.