Sot mbushen 24 vjet që nga nënshkrimi Marrëveshjes Kornizë të Ohrit në mes shqiptarëve dhe maqedonasve për raporte të reja shoqëroro-politike dhe ndërtimin e mëtutjeshëm të shtetit.

Kjo marrëveshje u bë me asistimin e Bashkësisë Ndërkombëtare pas një konflikti të armatosur, i cili ndodhi në vitin 2001.

Kjo marrëveshje kornizë ndër të tjerash u nënshkrua me qëllim të promovimit të zhvillimit të qetë dhe harmonik të shoqërisë qytetare, duke respektuar njëkohësisht identitetin etnik dhe interesat e të gjithë qytetarëve të Maqedonisë.

Kjo kontratë në mes dy popujve u nënshkrua nga kryetari i atëhershëm i Maqedonisë, Boris Trajkovski, kryeministri i atëhershëm, Lubço Georgievski, liderët e LSDM-së Branko Cërvenkovski, të PPD-së, Imer Imeri dhe ai i PDSH-së, Arbën Xhaferi.

Banka Qendrore e Republikës së Kosovës (BQK) ka publikuar raportin e stabilitetit financiar (RSF), duke ofruar një pasqyrë të thelluar mbi gjendjen e sistemit financiar të vendit, sfidat aktuale dhe pritjet për të ardhmen.

Raporti konfirmon stabilitetin dhe qëndrueshmërinë e sektorit financiar, të mbështetur nga mbikëqyrja prudente, menaxhimi efektiv i rrezikut dhe korniza e rregulloreve ligjore. Megjithatë, BQK paralajmëron se ndikimet nga pasiguritë ekonomike globale kërkojnë monitorim dhe reagim të vazhdueshëm.

Sipas raportit, ekonomia e Kosovës u rrit me 4.4% gjatë vitit 2024, e nxitur nga konsumi privat, investimet dhe eksportet. Inflacioni ra në 1.6%, kryesisht për shkak të uljes së çmimeve të ushqimeve dhe mallrave të importuara. Për vitin 2025, parashikohet një rritje prej 4.1% dhe inflacion mesatar prej 3.3%.

Sistemi bankar shënoi zgjerim të konsiderueshëm, me një rritje të kreditimit prej 18.3%, si pasojë e kërkesës së lartë nga familjet dhe bizneset, si dhe përmirësimit të kushteve kreditore.

Raporti thekson se treguesit e qëndrueshmërisë financiare janë brenda standardeve rregullative dhe se rezultatet e stres-testeve tregojnë një sektor të aftë për t’u përballur me goditje makroekonomike.

Likuiditeti mbetet i lartë dhe i mbështetur nga rritja e depozitave të sektorit privat. Po ashtu, niveli i kapitalizimit i sektorit bankar vlerësohet si adekuat për të përballuar rreziqet potenciale.

Megjithëse performanca fiskale ishte pozitive dhe raporti i borxhit publik ndaj BPV-së ka rënë, deficiti i llogarisë rrjedhëse dhe rritja e varësisë nga remitancat dhe investimet e huaja mbeten sfida për stabilitetin afatgjatë.

BQK thekson se politika makroprudenciale do të vazhdojë të jetë në funksion të parandalimit të rreziqeve sistemike dhe ruajtjes së stabilitetit financiar.

Ministrat e Jashtëm të 25 vendeve, përfshirë Mbretërinë e Bashkuar, Australi, Francë, Spanjë dhe Japoni, si dhe dy nënshkrues nga BE-ja, kanë lëshuar një deklaratë të përbashkët duke thënë se vuajtjet humanitare në Gaza kanë arritur nivele të paimagjinueshme dhe duke kërkuar nga qeveria e Izraelit që të lejojë hyrjen e ndihmave dhe të lejojë aktorët thelbësorë humanitarë.

Deklarata në tërësi:

“Vuajtjet humanitare në Gaza kanë arritur nivele të paimagjinueshme. Uria po zhvillohet para syve tanë. Nevojiten masa urgjente tani për të ndaluar dhe për të kthyer pas urinë. Hapësira humanitare duhet të mbrohet, dhe ndihmat nuk duhet të politizohen kurrë. Megjithatë, për shkak të kërkesave të reja kufizuese për regjistrim, organizatat ndërkombëtare humanitare thelbësore mund të detyrohen të largohen së shpejti nga Territoret Palestineze të Okupuara, gjë që do të përkeqësonte edhe më shumë situatën humanitare. Ne i bëjmë thirrje qeverisë së Izraelit që të japë autorizimin për të gjitha dërgesat e ndihmave nga organizatat ndërkombëtare humanitare dhe të heqë pengesat për aktorët thelbësorë humanitarë për të operuar. Duhet të merren hapa të menjëhershëm, të përhershëm dhe konkrete për të lehtësuar qasjen e sigurtë, në shkallë të gjerë për OKB-në, OJQ-të ndërkombëtare dhe partnerët humanitarë.

Nënshkruesit:

Australia, Belgjika, Kanadaja, Qipro, Danimarka, Estonia, Finlanda, Franca, Greqia, Islanda, Irlanda, Japonia, Lituania, Luksemburgu, Malta, Holanda, Norvegjia, Portugalia, Sllovakia, Sllovenia, Spanja, Suedia, Zvicra dhe Mbretëria e Bashkuar. Përfaqësuesi i Lartë i BE-së për Punët e Jashtme dhe Politikën e Sigurisë dhe Zv/Presidenti i Komisionit Evropian, Komisioneri i BE-së për Mesdheun dhe Komisioneri i BE-së për Barazinë, Përgatitjen dhe Menaxhimin e Krizave.