Kulturë
Mbi 100 botues pjesë e panairit të librit në Prishtinë
Pritshmëritë janë që panairin ta vizitojnë rreth 40 mijë persona.
Published
2 years agoon
By
Betim GashiMe moton “Libri mbron mendjen” ka nisur edicioni i 22-të i panairit të librit në Kosovë. I rikthyer pas dy vitesh mungesë për shkak të pandemisë, panairi që po mbahet në Pallatin e Rinisë në kryeqytet do të qëndrojë i hapur deri më 12 qershor. Në panair po marrin pjesë rreth 100 botues nga Kosova, Shqipëria, Maqedonia e Veriut dhe diaspora, me rreth 2 mijë tituj të rinj.
Edon Zeneli, kryetar i Shoqatës së Botuesve të Kosovës, në fjalën e tij, tha se gjatë periudhës së vështirë me COVID dhe izolimit të plotë libri shërbeu si dritare për të shijuar lirinë.
“Në mënyrë të çuditshme dhe figurative na përcjellë numri dy, dy vite mungesë, edicioni i munguar dhe i rikthyer i dy dyshave, këtij 2022-ti. Viti 2020 si vit i tronditjes së madhe dhe viti 2022 si vit i rikthimit. Kjo si për të treguar se një nuk është i mjaftueshëm… Libri gjatë pandemisë shoqëroi njerëzit, shpeshherë të ngujuar fizikisht, libri shërbente si një portë, si një dritare për të shijuar lirinë. Përderisa maska mbronte trupin, libri mbronte mendjen, kjo është edhe motoja e panairit tonë”, u shpreh Zeneli.
Zeneli njoftoi se mbi 100 votues do të prezantojnë mbi 2 mijë tituj të ri të cilët janë publikuar nga viti 2019, kur është mbajtur edicioni i fundit i panairit e deri në këtë që është hapur sot.
“Mbi 100 botues prezantojnë mijëra tituj të ri, të botuar në çarkun kohor mes panairit që tashmë duket i largët i vitit 2019 dhe panairit të këtij viti. Libra për çdo moshë, për çdo lexues, temë e çdo interes. Prej librit të parë të njohur e të botuar Epit te Gilgameshit e deri të librat e shumtë që botohen ekskluzivisht në panairin e librit, lexuesit gjejnë një det mundësish për të zgjeruar njohjet e kënaqësinë, shijet estetike. Libri është mjet përmes së cilës ne futemi në mendjen e gjenive”, tha ai.
Hajrulla Çeku, ministër i Kulturës, u shpreh i gëzuar që panairi u rikthye por shtoi se gjatë mbylljes njerëzit i janë rikthyer librit. Ai u shpreh se po punojnë për një politikë të re të kulturës ku bënë pjesë edhe libri.
“Komuniteti i botuesve është mjaft mirë i organizuar dhe kjo ngjarje tashmë e ka marrë edhe një lloj epiteti të caktuar të ngjarjes së rëndësishme kulturore, ku ne të gjithë së bashku tubohemi për ta kremtuar librin dhe për ta takuar njëri-tjetrin në një moment të rëndësishëm të rikthimit. Ka qenë një periudhë e mbylljes, e distancës me njëri-tjetrin, megjithatë ka qenë kohë ndoshta ku i jemi kthyer edhe më shumë librit gjatë periudhës së mbylljes… Ne tashmë jemi të pajtimit që mbështetja për librin duhet të kalojë në nivel tjetër dhe në këtë kuadër ne po punojmë për një politikë të re të kulturës, për një reformë të thellë ligjore dhe institucionale ku bënë pjesë edhe veprimtaria botuese, ku bënë pjesë edhe libri”, tha ai.
Shkrimtari francez, Claude Arnaud është shprehur i lumtur që ndodhet në panairin e librit në Prishtinë. Ai tha se në Francë shteti e ndihmon botimin, mirëpo ka më shume botues se lexues.
“Jam shumë i lumtur dhe i nderuar që ndodhem sot këtu mes botuesve, autoreve, përkthyesve dhe gazetareve në hapjen e panairit të 22-të të librit në Prishtinë…. Aktualisht në Francë shteti e ndihmon shumë botimin, tek ne ka më shumë shkrimtarë sesa lexues. Zhvillohen kushte të perfeksionimit të shkrimit, por unë besoj se do të ishte mirë të ofrohen kurse leximi, sepse leximi është gjithashtu një art i llojit të vet”, tha ai.
Drejtoresha e qendrës kombëtare të librit dhe leximit të Shqipërisë, Alda Bardhyli ka thënë se kjo është një ngjarje që na lidh me prekjen më të bukur të universit njerëzor
“Është një ngjarje e rëndësishme që na lidh me prekjen më të bukur të universit njerëzor. Identitetin e një kombi dhe një pushtet të vlerave të përbotshme që shtrihet përtej doktrinave politike dhe fetare që na lidh me humanizmin dhe vazhdimësinë që është pikërisht libri… E shkuara jonë si në Shqipëri dhe në Kosovë është një pengesë e vazhdueshme me historinë. Sot tre dekada nga rënia e komunizmit dhe gati 22 vite nga përfundimi i luftës së Kosovës mund të shohim dritën që shoqëroi dy vendet tona drejt një çlirimi shpirtëror. Poetët dhe shkrimtarët ishin ata që na orientuan drejt këtij çlirimi”, tha ajo.
Pritshmëritë janë që panairin ta vizitojnë rreth 40 mijë persona, ndërsa aty do të jenë të pranishëm shkrimtarë ndërkombëtarë e kombëtarë, profesionistë të librit, botues, përkthyes e librarë. Panairi i librit i Prishtinës, krahas atij të Tiranës është panairi më i madh i librit shqip.
Kulturë
Tre vjet pas vrasjes në xhirime, mbahet premiera botërore e filmit të Alec Baldwin
Published
1 hour agoon
November 21, 2024By
UBTnewsPremiera botërore e filmit “Rust” u mbajt në Poloni të mërkurën, tre vjet pasi kineastja Galina Hutchins u vra gjatë xhirimeve në New Mexico.
Organizatorët e festivalit ndërkombëtar të filmit Camerimage në Toruń, Poloni, thanë se shfaqja ishte projektuar si një nderim për kameramanen 42-vjeçare të lindur në Ukrainë, e cila, siç thonë ata, e adhuroi këtë festival dhe erdhi në të.
Filmi dhe ylli i tij kryesor Alec Baldwin u bënë tituj në tetor 2021 pas një tragjedie në xhirime, kur aktori qëlloi me armë në një rekuizitës, duke vrarë kineasten Galina Hutchins dhe duke plagosur regjisorin Joel Souza.
Në vend të atyre fals, në armë ka pasur plumba të vërtetë, por nuk është përcaktuar se si kanë përfunduar në rekuizitën e filmit.
Baldwin, i cili luan personazhin kryesor në film, nuk ishte i ftuar dhe nuk mori pjesë në premierë. Burri dhe djali i Galina Hutchins nuk morën pjesë në premierën.
Prindërit e Galina Hutchins, Olga Solovey dhe Anatoly Androsovich dhe motra e saj Svetlana Zemko gjithashtu refuzuan të merrnin pjesë në premierë, raportoi New York Times, duke cituar avokaten Gloria Allred, e cila përfaqëson familjen.
Skenaristi dhe regjisori Joel Souza, i cili mbeti i plagosur në të shtënat, i tha BBC-së në premierën se në një moment “ai as që mund ta imagjinonte se do t’i kthehej ndonjëherë xhirimeve, sepse gjithçka ishte shumë e dhimbshme”.
Ai shtoi se ndryshoi mendje dhe vendosi ta përfundonte filmin pasi kishte folur me Matt, të venë e Galina Hutchins.
Por disa kineast të shquar të Hollivudit kritikuan vendimin e organizatorëve të festivalit në Torun, një qytet në veri të Polonisë, duke thënë se ai njollos kujtesën e Galina Hutchins.
As Olga Solovey, nëna e Galina Hutchins, e cila padit produksionin dhe Alec Baldwin me një padi civile, nuk mori pjesë as në premierën e filmit.
“Duke refuzuar të më kërkojë falje dhe duke refuzuar të marrë përgjegjësinë për vdekjen e saj, Alec Baldwin vazhdon të më shkaktojë dhimbje”, tha nëna e saj.
Bota
Karlo Akutis, “patron shenjti i internetit”, do të bëhet shenjtor në prill të 2025
Published
1 hour agoon
November 21, 2024By
UBT NEWSKarlo Akutis, i njohur si “patron shenjti i internetit” dhe “influenceri i Perëndisë”, do të shpallet shenjtor nga Kisha Katolike në prill të vitit 2025, duke u bërë kështu i pari milenial që do të arrijë këtë nder të lartë.
Acutis, një djalë i lindur në Londër dhe i njohur për aftësitë e tij online, ndërroi jetë në vitin 2006 në moshën 15-vjeçare nga leukimia, pas një periudhe të gjatë sëmundjeje. Gjatë jetës së tij, ai kishte krijuar një ndikim të jashtëzakonshëm në internet, duke regjistruar mrekulli dhe duke menaxhuar faqe web për organizata katolike. Përmes aktivitetit të tij në rrjetet sociale dhe internet, Akutis bëri të mundur që besimi katolik të lidhej më shumë me brezin e ri në këtë epokë digjitale.
Pas vdekjes së tij, trupi i Akutis u transferua në Assisi, Itali, ku tani ndodhet i ekspozuar në një shenjë, së bashku me relikte të tjera që lidhen me jetën e tij. Historia e jetës së tij, mes dhimbjes dhe besimit të palëkundur, ka shërbyer si një burim frymëzimi për shumë të rinj.
Për shpalljen e tij si shenjtor, Kisha Katolike kërkon verifikimin e dy mrekullive të lidhura me ndërmjetësimin e kandidatit. Mrekullia e parë për Akutis u njoh në vitin 2020, kur një fëmijë brazilian, i cili vuante nga një sëmundje kongjenitale, u shërua në mënyrë të jashtëzakonshme pas lutjeve të bëra për nder të tij. E dyta, një mrekulli e verifikuar këtë vit, përfshin shërimin e një studenti universitar në Firence, i cili u rikuperua nga një gjakderdhje e rëndë në tru.
Acutis është parë si një shenjë shprese për Kishën Katolike, e cila po përpiqet të lidhet më afër brezave të rinj në një kohë ku teknologjia dhe digitalizimi kanë bërë një ndryshim të madh në mënyrën se si besohet dhe praktikohet feja. Papa Françesku, një admirues i flaktë i Akutis, do ta shpallë atë shenjtor në një ceremoni solemne që do të mbahet në Vatikan më 26 prill 2025.
Historia e Karlo Akutis, përmes mirësisë dhe besimit të tij të pandashëm, përfaqëson një udhërrëfyes të fuqishëm për një epokë moderne, ku besimi dhe teknologjia mund të bashkohen në një mënyrë të mrekullueshme dhe transformative./Euronews/
Kulturë
Percival Everett fiton ‘Çmimin Kombëtar të Librit’ për fiksion
Published
1 hour agoon
November 21, 2024By
UBT NEWSShkrimtari kanadez, Percival Everett ka fituar Çmimin Kombëtar të Librit për fiksion, një nga çmimet më të njohura letrare në Shtetet e Bashkuara, me romanin e tij “James”. Ky libër, një riinterpretim i veprës klasike të Mark Twain “The Adventures of Huckleberry Finn”, ka tërhequr vëmendjen për përqendrimin në një prej personazheve më të rëndësishëm të romanit, Jim, skllavi i Huckleberry Finn.
Romani i Everett, i cili është gjithashtu finalist për çmimin Booker këtë vit, është vlerësuar nga kritikët për thellësinë e tij emocionale dhe realizmin e ashpër që trajton temat e skllavërisë dhe të drejtave të njeriut. Sipas kritikës së The Guardian, Anthony Cummins, “James” është një libër “mbërthyes, i dhimbshem, humoristik dhe tronditës.”
Fituesi i çmimit prej 10,000 dollarësh ka kaluar një konkurrencë të fortë, duke përfshirë Miranda July me romanin e saj All Fours, Kaveh Akbar me debutin Martyr!, dhe Pemi Aguda me koleksionin e tregimeve Ghostroots. Për Everett, ky është një moment i rëndësishëm në karrierën e tij, duke e vendosur atë në qendër të një diskutimi të gjallë për rolin e historisë dhe letërsisë në shoqërinë moderne.
Gjatë ceremonisë, Everett shprehu një ndjenjë të përzier gëzimi dhe pasigurie, duke thënë: “Dy javë më parë, ndihesha mjaft i demoralizuar,” duke aluduar për rezultatin e zgjedhjeve presidenciale amerikane. “Dhe, për të qenë të sinqertë, ende ndihem disi i mposhtur. Por duke parë gjithë këtë emocion për librat, ndiej një shpresë, edhe pse është e rëndësishme të kujtojmë se shpresa nuk është një zëvendësim për strategjinë.”
Në kategorinë e jo-fiksionit, çmimi i parë shkoi për autorin Jason De León, me librin Soldiers and Kings: Survival and Hope in the World of Human Smuggling. De León u përball me konkurrencën nga Salman Rushdie, i cili u nominua për herë të parë për çmimin e kombëtar të librit me memoirin e tij Knife: Meditations After an Attempted Murder.
Ngjarjet e vitit 2024 ishin të ngarkuara edhe nga mesazhe politike të fuqishme, sidomos pas tërheqjes së sponsorizuesve të çmimeve vitin e kaluar, kur finalistët bënë thirrje për ndërprerjen e dhunës në Gaza. Fituesja e kategorisë së poezisë, Lena Khalaf Tuffaha, foli për tragjedinë që po ndodhte në Palestinë, duke thënë: “Ne tani po jetojmë në nëntorin e dytë të gjenocidit të financuar nga Amerika në Palestinë.”
Në një vit ku ndikimi i luftës dhe çështjet e drejtësisë shoqërore ishin në qendër të vëmendjes, autorët që fituan këtë vit, si Tuffaha dhe Shifa Saltagi Safadi, e bënë të qartë se letërsia mund të jetë një forcë fuqishme për ndryshim dhe reflektim shoqëror.
Për më tepër, Everett shfrytëzoi këtë mundësi për të lavdëruar gjeneratën e re të shkrimtarëve që po vazhdojnë të ndjekin pasionin e tij për të rishikuar dhe ripërkufizuar temat e artit dhe të shoqërisë. Ai u shpreh se ndihej krenar për faktin që autorët e rinj, si Julia Ducournau dhe Coralie Fargeat, po ndikohen nga puna e tij, duke e bërë këtë një legjendë të gjallë të letërsisë bashkëkohore./Guardian/
Kulturë
Art dhe absurditet: Maurizio Cattelan dhe shitja e bananes për 6.2 milionë
Published
2 hours agoon
November 21, 2024By
UBT NEWSNjë nga veprat më provokuese dhe diskutabile të artit bashkëkohor ka arritur një çmim marramendës prej 6.2 milionë dollarësh (rreth 4.9 milionë paund) në një ankand të Sotheby’s në Nju Jork, duke kaluar katërfish vlerën e parashikuar para shitjes. Ky çmim rekord i përket instalacionit të njohur të artistit italian Maurizio Cattelan, i titulluar Comedian, i cili paraqet një banane të ngjitur me duct-tape në një mur.
Vepra u ble nga Justin Sun, një sipërmarrës kinez i kriptomonedhave dhe themelues i rrjetit blockchain Tron, i cili mundi gjashtë konkurrues të tjerë për të siguruar këtë krijim të diskutueshëm. Sun, i cili është i njohur për përfshirjen e tij në botën e kriptomonedhave, u shpreh se planifikon të konsumojë vetë bananen si pjesë të përvojës artistike të tij, sipas deklaratave të publikuara në media.
Në një kthesë të pabesueshme, bananeja që është shitur për një shumë kaq astronomike, kishte një çmim fillestar shumë modest vetëm 0.35 dollarë. Ky është një tjetër element që thekson absurdin dhe çuditshmërinë që ka shoqëruar këtë veprim artistik që u bë viral që kur u prezantua për herë të parë në vitin 2019.
Kjo vepër ka shkaktuar debate të shumta lidhur me natyrën e artit dhe vlerën e tij. Comedian është një instalacion i thjeshtë, por me thellësi të lartë filozofike, që sfidon përceptimet tradicionale të artit dhe shtron pyetje të rëndësishme mbi përkufizimin e asaj që mund të konsiderohet art. Vepra është udhëtuar rreth botës dhe ka qenë objekt i shumë incidenteve që e kanë bërë më të njohur. Pjesë e veprës është edhe një udhëzim për të zëvendësuar bananen çdo herë që ajo ka filluar të prishet, duke i dhënë kështu veprës një karakter të përhershëm.
Në vitin 2023, një student arti nga Koreja e Jugut e mori atë nga muri në muzeun Leeum të Artit, kur vepra ishte ekspozuar, dhe e hëngri atë për të bërë një deklaratë personale. Pas ngjarjes, muzeu vendosi një banane të re në vendin e saj. Gjithashtu, në vitin 2019, një artist performues e tërhoqi bananen nga muri gjatë një ekspozite në Art Basel në Miami, ku vepra ishte shitur për 120,000 dollarë. Pas kësaj, një banane e re u vendos dhe nuk u mor më asnjë veprim tjetër.
Këto ngjarje dhe zhvillime kanë shtuar më shumë intrigë dhe spekulim rreth vlerës dhe natyrës së artit në epokën e sotme. Cattelan, i cili është një nga artistët më të njohur dhe më të kontestuar të periudhës bashkëkohore, ka krijuar një veprim që, ndonëse mund të duket absurd, ka shpërthyer një seri reflektimesh mbi rolin e artit në shoqërinë moderne dhe rreth debatit se si mund të kuptohet dhe të vlerësohet arti në një botë ku çdo gjë mund të jetë e mundur.
Në kontekstin e këtij ankandi, vepra e Cattelan reflekton gjithashtu rritjen e çmimit të artit bashkëkohor dhe lidhjen e tij me botën e teknologjisë dhe kriptomonedhave. Justin Sun, i njohur për aktivitetet e tij në sektorin e kriptomonedhave, është gjithashtu një figurë që ka qenë i përfolur për akuzat e mashtrimit nga Komisioni i Letrave me Vlerë të SHBA-së, akuza të cilat ai i ka mohuar. Megjithatë, blerja e tij e veprës ka sjellë një vëmendje të madhe mediatike, duke e bërë këtë banane të ngjitur një nga frutat më të shtrenjta që janë shitur ndonjëherë./BBC/
Fermerët francezë vazhdojnë protestat kundër marrëveshjes së tregtisë së lirë
Itali, mjekët në grevë, shkak buxheti i ulët i parashikuar për vitin 2025
Sekuestrohen artefaktet e vjedhura nga një varrezë etruske në Itali
Tre vjet pas vrasjes në xhirime, mbahet premiera botërore e filmit të Alec Baldwin
Karlo Akutis, “patron shenjti i internetit”, do të bëhet shenjtor në prill të 2025
Afrika e Jugut shpall helmimin nga ushqimi fatkeqësi kombëtare, 22 fëmijë vdiqën
Percival Everett fiton ‘Çmimin Kombëtar të Librit’ për fiksion
“Shkelje ligjore”, punëtoret teknike të Kuvendit zëvendësohen nga kompania pa paralajmërim
Art dhe absurditet: Maurizio Cattelan dhe shitja e bananes për 6.2 milionë
Të kërkuara
-
Bota3 weeks ago
Trump premton paqe në Liban nëse rikthehet në Shtëpinë e Bardhë
-
Bota3 weeks ago
Koreja e Veriut rrit frikën në botë, lëshon raketën e re balistike ndërkontinentale
-
Lajmet2 months ago
Kurti: Përdhunimi është mjeti që përdori Serbia në Kosovë në mënyrë që të lë pasoja të përhershme në familje
-
Kulturë2 months ago
Marigona Ferati, profesoresha e UBT-së, zëri i artit në jurinë ndërkombëtare në festivalin e teatrove në Oman