Kulturë

Mbi 100 botues pjesë e panairit të librit në Prishtinë

Pritshmëritë janë që panairin ta vizitojnë rreth 40 mijë persona.

Published

on

Me moton “Libri mbron mendjen” ka nisur edicioni i 22-të i panairit të librit në Kosovë. I rikthyer pas dy vitesh mungesë për shkak të pandemisë, panairi që po mbahet në Pallatin e Rinisë në kryeqytet do të qëndrojë i hapur deri më 12 qershor. Në panair po marrin pjesë rreth 100 botues nga Kosova, Shqipëria, Maqedonia e Veriut dhe diaspora, me rreth 2 mijë tituj të rinj.

Edon Zeneli, kryetar i Shoqatës së Botuesve të Kosovës, në fjalën e tij, tha se gjatë periudhës së vështirë me COVID dhe izolimit të plotë libri shërbeu si dritare për të shijuar lirinë.

“Në mënyrë të çuditshme dhe figurative na përcjellë numri dy, dy vite mungesë, edicioni i munguar dhe i rikthyer i dy dyshave, këtij 2022-ti. Viti 2020 si vit i tronditjes së madhe dhe viti 2022 si vit i rikthimit. Kjo si për të treguar se një nuk është i mjaftueshëm… Libri gjatë pandemisë shoqëroi njerëzit, shpeshherë të ngujuar fizikisht, libri shërbente si një portë, si një dritare për të shijuar lirinë. Përderisa maska mbronte trupin, libri mbronte mendjen, kjo është edhe motoja e panairit tonë”, u shpreh Zeneli.

Zeneli njoftoi se mbi 100 votues do të prezantojnë mbi 2 mijë tituj të ri të cilët janë publikuar nga viti 2019, kur është mbajtur edicioni i fundit i panairit e deri në këtë që është hapur sot.

“Mbi 100 botues prezantojnë mijëra tituj të ri, të botuar në çarkun kohor mes panairit që tashmë duket i largët i vitit 2019 dhe panairit të këtij viti. Libra për çdo moshë, për çdo lexues, temë e çdo interes. Prej librit të parë të njohur e të botuar Epit te Gilgameshit e deri të librat e shumtë që botohen ekskluzivisht në panairin e librit, lexuesit gjejnë një det mundësish për të zgjeruar njohjet e kënaqësinë, shijet estetike. Libri është mjet përmes së cilës ne futemi në mendjen e gjenive”, tha ai.

Hajrulla Çeku, ministër i Kulturës, u shpreh i gëzuar që panairi u rikthye por shtoi se gjatë mbylljes njerëzit i janë rikthyer librit. Ai u shpreh se po punojnë për një politikë të re të kulturës ku bënë pjesë edhe libri.

“Komuniteti i botuesve është mjaft mirë i organizuar dhe kjo ngjarje tashmë e ka marrë edhe një lloj epiteti të caktuar të ngjarjes së rëndësishme kulturore, ku ne të gjithë së bashku tubohemi për ta kremtuar librin dhe për ta takuar njëri-tjetrin në një moment të rëndësishëm të rikthimit. Ka qenë një periudhë e mbylljes, e distancës me njëri-tjetrin, megjithatë ka qenë kohë ndoshta ku i jemi kthyer edhe më shumë librit gjatë periudhës së mbylljes… Ne tashmë jemi të pajtimit që mbështetja për librin duhet të kalojë në nivel tjetër dhe në këtë kuadër ne po punojmë për një politikë të re të kulturës, për një reformë të thellë ligjore dhe institucionale ku bënë pjesë edhe veprimtaria botuese, ku bënë pjesë edhe libri”, tha ai.

Shkrimtari francez, Claude Arnaud është shprehur i lumtur që ndodhet në panairin e librit në Prishtinë. Ai tha se në Francë shteti e ndihmon botimin, mirëpo ka më shume botues se lexues.

“Jam shumë i lumtur dhe i nderuar që ndodhem sot këtu mes botuesve, autoreve, përkthyesve dhe gazetareve në hapjen e panairit të 22-të të librit në Prishtinë…. Aktualisht në Francë shteti e ndihmon shumë botimin, tek ne ka më shumë shkrimtarë sesa lexues. Zhvillohen kushte të perfeksionimit të shkrimit, por unë besoj se do të ishte mirë të ofrohen kurse leximi, sepse leximi është gjithashtu një art i llojit të vet”, tha ai.

Drejtoresha e qendrës kombëtare të librit dhe leximit të Shqipërisë, Alda Bardhyli ka thënë se kjo është një ngjarje që na lidh me prekjen më të bukur të universit njerëzor

“Është një ngjarje e rëndësishme që na lidh me prekjen më të bukur të universit njerëzor. Identitetin e një kombi dhe një pushtet të vlerave të përbotshme që shtrihet përtej doktrinave politike dhe fetare që na lidh me humanizmin dhe vazhdimësinë që është pikërisht libri… E shkuara jonë si në Shqipëri dhe në Kosovë është një pengesë e vazhdueshme me historinë. Sot tre dekada nga rënia e komunizmit dhe gati 22 vite nga përfundimi i luftës së Kosovës mund të shohim dritën që shoqëroi dy vendet tona drejt një çlirimi shpirtëror. Poetët dhe shkrimtarët ishin ata që na orientuan drejt këtij çlirimi”, tha ajo.

Pritshmëritë janë që panairin ta vizitojnë rreth 40 mijë persona, ndërsa aty do të jenë të pranishëm shkrimtarë ndërkombëtarë e kombëtarë, profesionistë të librit, botues, përkthyes e librarë. Panairi i librit i Prishtinës, krahas atij të Tiranës është panairi më i madh i librit shqip.

Kulturë

Vdes John Sykes, kitaristi që formoi tingujt e Whitesnake dhe rock-ut të vitëve ’80

Published

on

Kitaristi britanik i rock-ut, John Sykes, ka ndërruar jetë në moshën 65-vjeçare, pas një beteje të vështirë me kancerin, raporton BBC. Lajmi i trishtë u njoftua përmes një deklarate në faqen e tij të internetit, ku thuhej se ai “u nda nga jeta pas një periudhe të vështirë shëndetësore”.

Në njoftim theksohej se Sykes ishte një “burrë i kujdesshëm, i sjellshëm dhe karizmatik”, dhe gjatë ditëve të tij të fundit ai shprehu një dashuri dhe mirënjohje të sinqertë për fansat e tij, të cilët e mbështetën gjatë gjithë karrierës së tij.

John Sykes është një nga emrat më të njohur të muzikës rock, dhe ishte pjesë e dy albumeve të njohura të grupit Whitesnake, ku ai bashkë-shkroi disa nga këngët më të famshme të grupit, përfshirë hitet “Still Of The Night” dhe “Is This Love”. Kontributi i tij në muzikën rock është i paharrueshëm, dhe ndikimi i tij është ndjerë nga shumë artistë dhe fansa gjithandej botës.

Sykes e filloi karrierën e tij muzikore në vitin 1980 me grupin heavy metal Tygers Of Pan Tang, ku ai regjistroi dy albume përpara se të bashkohej me Thin Lizzy në vitin 1982. Megjithatë, kulmi i karrierës së tij erdhi në vitin 1984, kur ai u bashkua me Whitesnake me ftesë të themeluesit dhe frontmanit David Coverdale. Kontributi i tij në albumet e grupit ishte i jashtëzakonshëm, veçanërisht në albumin Slide It In dhe albumin e titulluar thjesht 1987, i cili u bë një sukses kritik dhe komercial, duke siguruar një vend të qëndrueshëm në historinë e rock-ut.

Lajmi i vdekjes së John Sykes ka trishtuar shumë fansa të muzikës rock dhe kolegë të tij. Kitaristi i Guns N’ Roses, Slash, ndau një foto të Sykes duke performuar dhe thjesht shkroi: “RIP”.

Karriera e John Sykes do të mbahet mend për ndikimin e tij të fuqishëm në skenën muzikore dhe për krijimin e disa nga këngët më të dashura të muzikës rock./UBTNews/

Continue Reading

Kulturë

100-vjetori i shpalljes së Republikës parlamentare të Shqipërisë

Published

on

Shqipëria u shpall për herë të parë Republikë parlamentare më 21 janar të vitit 1925, një ngjarje e rëndësishme në historinë e shtetit shqiptar, që shënonte kalimin nga një sistem monarkik në një sistem qeverisjeje demokratike, edhe pse i kufizuar nga koha dhe mundësitë e momentit.

Forma e re e qeverisjes u bë e mundur pas miratimit të Statutit të Republikës Shqiptare nga Asambleja Kushtetuese, e cila u mblodh në mars të vitit 1925, pesë vjet pas Kongresit të Lushnjës (21 janar 1920), një ngjarje e rëndësishme që kishte vendosur themelet e pavarësisë së Shqipërisë. Shpallja e Republikës Parlamentare ishte një hap i madh përpara në konsolidimin e shtetit shqiptar dhe përpjekjet për krijimin e një rendi të brendshëm të qëndrueshëm.

Këtë vit, kujtohet figura e Ahmet Zogut, i cili u zgjodh për të ushtruar detyrën e kreut të shtetit, një pozicion që i dha mundësinë të drejtonte politikën dhe administratën e shtetit. Një ndër vendimet më të rëndësishme të këtij periudhe ishte shfuqizimi i Këshillit të Lartë, një organ që kishte pasur ndikim në administratën shtetërore, dhe në vend të tij, formimi i institucioneve të tjera, sipas frymës së Kushtetutës.

Në këtë periudhë, Statuti i Republikës Shqiptare sanksionoi konsolidimin e pavarësisë së vendit dhe ndihmoi në jetësimin e parimeve demokratike kushtetuese, të cilat ishin thelbësore për një shtet të ri dhe të paqëndrueshëm si Shqipëria. Në këtë dokument ligjor, u miratuan dhe u ligjëruan parimet themelore të sistemit demokratik, duke përfshirë ndarjen e pushteteve, liritë dhe të drejtat e njeriut, që ishin hap pas hapi për krijimin e një shoqërie të drejtë dhe të barabartë.

Një ndër arritjet më të mëdha të kohës ishte miratimi i Kodit Penal, një instrument i rëndësishëm për rregullimin e jetës shoqërore dhe për parandalimin e veprave kriminale. Ky kod i dha shtetit shqiptar mjetet ligjore për të ndëshkuar veprimet që e kërcënonin rendin e brendshëm dhe stabilitetin e tij.

Mandati i presidentit të Republikës ishte i përcaktuar për 7 vjet, një periudhë që synonte krijimin e stabilitetit dhe zhvillimin e institucioneve shtetërore. Sidoqoftë, ky sistem republikan i qeverisjes do të kishte jetëshkurtër, pasi në shtator të vitit 1928, Ahmet Zogu shpalli veten si mbret të shqiptarëve, duke i dhënë fund kësaj forme qeverisjeje dhe duke e zëvendësuar me një monarki.

Në këtë 100-vjetor të shpalljes së Republikës parlamentare të Shqipërisë, është e rëndësishme të vlerësojmë përpjekjet e atij periudhe për ndërtimin e institucioneve shtetërore dhe konsolidimin e pavarësisë, të cilat i dhanë shtetit shqiptar mundësinë të përballej me sfidat e kohës./UBTNews/

 

Continue Reading

Kulturë

Pashk Gjeçi, shqipëruesi i madh i kryeveprave të letërsisë botërore

Published

on

Më 20 janar 2010, Shqipëria humbi njërin nga figurat më të ndritura të kulturës dhe letërsisë: Pashk Gjeçin, përkthyesin e “Komedisë Hyjnore” të Dantes. Ai lindi në Shkodër më 7 shtator 1918, në një familje që i dha formim klasik dhe frymëzim intelektual. Arsimin e tij e nisi në gjimnazin jezuit të qytetit, ku zotëroi gjuhët italisht, greqisht të vjetër dhe latinisht. Talenti i tij doli në pah që herët, kur ende si nxënës përktheu poezitë e Xhakomo Leopardit.

Në vitin 1938, me mbështetjen e pjesshme të qeverisë shqiptare, ai nisi studimet në Fakultetin e Letërsisë dhe Filozofisë në Romë, ku shpejt u dallua për zellin dhe përkushtimin ndaj letërsisë klasike. Në vitin 1942, Gjeçi u nderua me titullin “doktor” në letërsi, duke hyrë në elitën e studiuesve dhe përkthyesve shqiptarë. Por kthimi i tij në atdhe nuk ishte i lehtë. Për shkak të akuzave politike, ai kaloi pesë vite në burg, një periudhë që, megjithatë, nuk e thyu shpirtin e tij krijues.

Pas lirimit, Gjeçi iu kushtua plotësisht përkthimeve, duke sjellë në shqip kryeveprat më madhore të letërsisë botërore. Përveç “Komedisë Hyjnore”, ai përktheu “Odisenë” e Homerit, “Faustin” e Gëtes dhe “Hamletin” e Shekspirit, duke ngritur lart traditën shqiptare të përkthimeve. Përkthimi i tij i “Komedisë Hyjnore” u vlerësua ndërkombëtarisht nga Shoqata Italiane “Dante Alighieri” si një nga më të mirët në botë. Për këtë arritje të jashtëzakonshme, në vitin 2004, presidenti italian Carlo Azeglio Çampi e dekoroi me titullin prestigjioz “Ordine della Stella, della solidarietà italiana”.

Trashëgimia e Pashk Gjeçit mbetet një monument i gjallë i pasurisë kulturore të Shqipërisë, një pasuri që lidh popullin shqiptar me thesaret e letërsisë universale./UBTNews/

Continue Reading

Kulturë

Histori të pathëna nga fotografët e rinj të UBT-së në Festivalin e Fotografisë Digjitale

Published

on

Në Parkun Shkencor, Inovativ dhe Teknologjik të UBT-së, u zhvillua për herë të parë Festivali i Fotografisë Digjitale, i titulluar “Beyond the Lens: Stories Untold”, një ngjarje që ofroi një shikim të thellë në fuqinë e fotografisë si mjet për tregimin e historive të pathëna dhe për eksplorimin e temave bashkëkohore që prekin shoqërinë. Ky festival, i organizuar nga Fakulteti i Arteve dhe Mediave Digjitale në UBT, i dha mundësinë studentëve të shprehin përmes artit të tyre vizual mendimet dhe pasionet për çështje që formësojnë botën tonë.

Pjesëmarrësit, 50 studentë të talentuar nga të gjitha drejtimet e studimit, prezantuan punimet e tyre kreative dhe të menduara, duke eksperimentuar me forma të ndryshme narrative që trajtonin tematika të rëndësishme, si identiteti, kujtesa kolektive, sfidat mjedisore dhe zërat e margjinalizuar. Çdo punim ishte një pasqyrë e ndryshme, një rrëfim që shfaqte thellësinë e mendimit dhe angazhimit të brezit të ri përmes një teknologjie moderne dhe të avancuar që ata mundën të shfrytëzonin në laboratorët e UBT-së.

Ky festival u bë një shenjë e fuqisë transformuese të artit dhe teknologjisë, duke sjellë në pah rolin e kamerës jo vetëm si një instrument për kapjen e imazheve, por si një dëshmitare e kohës, një medium që mbart mesazhe të fuqishme dhe që ndihmon në zhvillimin e industrive kreative. Me çdo foto të ekspozuar, studentët shpalosën një botë më të gjerë, një botë që thotë histori që ndoshta do të ishin harruar, duke kontribuar kështu në një pasqyrë të qartë dhe të sinqertë të realiteteve të ndryshme që ndodhin rreth nesh./UBTNews/

 

Continue Reading

Të kërkuara