Lajmet

Materiali më i fortë në botë mund të përdoret për prodhimin e ujit të pijshëm

Materiali dydimensional i karbonit, i bërë nga shtresa të vetme grafiti, një material i nxjerrë nga toka, është jashtëzakonisht i lehtë, përçues dhe fleksibël.

Published

on

I referuar shpesh si një “material mrekulli “, grafeni është një milion herë më i hollë se një fije floku njerëzore dhe më i fortë se çeliku.

Materiali dydimensional i karbonit, i bërë nga shtresa të vetme grafiti, një material i nxjerrë nga toka, është jashtëzakonisht i lehtë, përçues dhe fleksibël dhe ka potencialin për të ofruar teknologji transformuese në të gjithë industritë, nga elektronika te transporti.

Tani, studiuesit në Universitetin Khalifa në Emiratet e Bashkuara Arabe (EBA) po eksplorojnë një përdorim tjetër të grafenit: prodhimin e ujit të pijshëm.

“Këtu në Emiratet e Bashkuara Arabe, i gjithë uji ynë i pijshëm është në fakt ujë i shkripëzuar, kështu që është një sektor shumë kritik i ekonomisë si dhe i shoqërisë”, thotë Hassan Arafat, drejtor i lartë i Qendrës së Kërkimit dhe Inovacionit të universitetit.

Dekripëzimi është procesi i heqjes së kripës nga uji i detit dhe pastrimit të ujit për ta bërë atë të pijshëm. Nuk është jetike vetëm në Emiratet e Bashkuara Arabe. Më shumë se 300 milionë njerëz në mbarë botën mbështeten te uji i shkripëzuar. Dhe ndërsa ndryshimet klimatike dhe ndotja kërcënojnë furnizimet tona të kufizuara me ujë të freskët, ky numër do të rritet.

Por shkripëzimi është një proces i kushtueshëm dhe me energji intensive.

Këtu hyn grafeni: Arafat është duke punuar në një membranë të zgjeruar me grafen që mund ta bëjë procesin më efikas dhe më të lirë.

“Këtë vit, ne kemi parë një numër të madh fatkeqësish për shkak të ndryshimeve klimatike. Mungesa e ujit është një problem global dhe po përkeqësohet çdo ditë e më shumë. Të dish që ne po kontribuojmë në zgjidhjen e këtyre problemeve është shumë përmbushëse”, u shpreh ai.

Arafat thotë se grafeni mund të zgjasë jetën e një membrane duke parandaluar “ndotjen”, e cila ndodh kur bakteret grumbullohen në filtër dhe degradojnë cilësinë. Përdorimi i grafenit për të “rritur performancën” e filtrave mund të ndihmojë në uljen e përdorimit të energjisë dhe uljen e kostove për shkripëzimin, thotë Arafat.

“Edhe në sasi të vogla, këto materiale grafeni përmirësojnë ndjeshëm performancën e membranave për sa i përket prodhimit të tyre të ujit”, shton ai./syri.net/

Continue Reading

lajme

Ramadan Nishori ndan rrëfimin e tij para studentëve të UBT-së në një takim të mbështetur nga Ambasada e Mbretërisë së Bashkuar

Published

on

Në Parkun Shkencor, Inovativ dhe Teknologjik të UBT-së, Qendra Kosovare për Rehabilitimin e Mbijetuarve të Torturës (QKRMT) në bashkëpunim me UBT, organizoi një takim të veçantë me studentë, i cili u fokusua në prezantimin e librit me rëndësi të madhe dokumentuese “Zëra të Padegjura – rrëfimet e burrave mbi tejkalimin e dhunës seksuale në luftë”.

Gjatë këtij aktiviteti, studentët u njohën nga afër me rrëfimin e Ramadan Nishorit, i cili njihet si i mbijetuari i parë burrë që ka folur publikisht për përvojën e tij dhe që ka ndarë historinë personale në librin “Përtej Dhimbjes, Drejt Guximit”. Ai tregoi rrugëtimin e tij nga plagët e së kaluarës drejt forcës, shërimit dhe shpresës, duke sjellë një perspektivë të rëndësishme mbi stigmat që shpesh e shoqërojnë këtë temë.

Diskutimi u përqendrua në rëndësinë e dokumentimit të përvojave të të mbijetuarve, si një mënyrë e domosdoshme për të ruajtur kujtesën historike, për të ndriçuar të vërtetën dhe për t’i dhënë zë atyre që për dekada janë mbajtur në heshtje. Studentët patën mundësinë të kuptojnë më thellë dimensionet emocionale, sociale dhe njerëzore të këtyre rrëfimeve.

Aktiviteti u mbështet nga Ambasada e Mbretërisë së Bashkuar, duke dëshmuar rëndësinë ndërkombëtare të përpjekjeve për adresimin e traumave të luftës dhe mbështetjen e të mbijetuarve.

Continue Reading

Rajoni

Art, media dhe kujtesa historike: Vizita e studentëve të UBT-së në Reporting House

Published

on

Studentët e programit Art dhe Media Digjitale të UBT-së u mirëpritën në Reporting House, të shoqëruar nga profesori dhe njëkohësisht kuratori i kësaj ekspozite, Gazmend Ejupi. Ky aktivitet pati për qëllim t’u ofrojë studentëve një përvojë të thellë praktike dhe njohuri të drejtpërdrejta mbi mënyrën se si artit bashkëkohor mund t’i shërbejë gazetarisë dhe dokumentimit historik.

Gjatë vizitës, studentët patën mundësinë të eksploronin ekspozitat dhe të njiheshin me rrëfimin e historisë së Kosovës gjatë viteve 1989–1999, i paraqitur nëpërmjet instalacioneve artistike, videove dokumentare dhe formateve vizuale kreative.

Pika kryesore e diskutimit ishte roli i artit si mjet për reflektim shoqëror dhe dokumentim historik, duke u fokusuar në mënyrën se si ekspozitat dhe instalacionet bashkëkohore mund të bëjnë historinë më të prekshme dhe të kuptueshme për publikun e sotëm.

Studentët shprehën interes dhe kuriozitet të veçantë për procesin krijues pas secilit projekt dhe diskutuan për sfidat që paraqet përcjellja e historive të ndërlikuara përmes artit dhe mediave digjitale.

Vizita theksoi gjithashtu rëndësinë e bashkëpunimit ndërmjet artistëve dhe gazetarëve, dhe mënyrën se si kjo bashkëpunim mund të sjellë perspektiva të reja për edukimin dhe ndërgjegjësimin publik.

Continue Reading

Sport

​FBK emëron Bujar Locin përzgjedhës të Kosovës ndaj Shqipërisë

Published

on

Federata e Basketbollit e Kosovës njofton se Bujar Loci do të drejtojë Përfaqësuesen e Kosovës në konkurrencën e meshkujve në ndeshjen ndaj Shqipërisë në FIBA EuroBasket 2029 Pre-Qualifiers.

Bujar Loci ka qenë basketbollist i KB Pejës, ku fitoi tri herë titullin, tri herë Kupën dhe një herë Superkupën si basketbollist.

Karrierën e vazhdoi si trajner po ashtu te KB Peja, duke qenë kryetrajner e më pas edhe ndihmëstrajner. Loci me sukses ka drejtuar edhe Sigal Prishtinën e Rahovecin, kurse ka qenë trajner edhe te KBF Penza.

Për shumë vjet është ndihmëstrajner te Përfaqësuesja e Kosovës, kurse nga edicioni i kaluar është trajner në Grapeland (Rahoveci 029), duke e udhëhequr nga Liga e Parë në ProCredit Superliga, ku është trajneri i vetëm vendor në elitë.

Ndër të tjerash, Bujar Loci, ka qenë përzgjedhës i Kosovës në vitin 2005, duke udhëhequr Dardanët në turneun në Aleksandri, në lojën ndaj Egjiptit dhe Rumanisë.

Debutimi i tij do të jetë më 30 nëntor 2025, në ndeshjen e parë parakualifikuese Shqipëria vs Kosova, ora 18:00./S.K/KP/

Continue Reading

Lajmet

​Real Madrid paralajmëron gjigantët evropian për Vinicius Jr

Published

on

E ardhmja e Vinicius Junior te Real Madridi po bëhet gjithnjë e më e paqartë, sepse kontrata e brazilianit skadon në vitin 2027 dhe rinovimi i tij nuk është zgjidhur ende, duke hapur derën për interesim të madh nga klubet e tjera.

Sipas DefensaCentral, Real Madridi ka bërë të ditur se nuk do të pranojë asnjë ofertë nën 100 milionë euro për sulmuesin dhe kjo shifër tashmë u është komunikuar agjentëve që pyesin çdo ditë për situatën e lojtarit.

Vetë lojtari ka treguar publikisht se dëshiron të vazhdojë te Real Madridi, por me ardhjen e trajnerit Xabi Alonso roli i tij ka ndryshuar.

Ai nuk është më titullar i padiskutueshëm, për shkak të sistemit më të ngurtë dhe rotacioneve që po përdor trajneri. Ky ndryshim ka krijuar pasiguri te lojtari dhe ka vënë në pikëpyetje të ardhmen e tij në klub.

Presidenti i Real Madridit, Florentino Pérez, është i vendosur të mos humbasë kontrollin mbi situatën: ose rinovim, ose shitje por asnjë largim me ulje çmimi.

Muajt e ardhshëm do të jenë vendimtarë dhe nëse Vinicius ndihet i rëndësishëm në projektin e Xabi Alonsos, rinovimi mund të bëhet realitet.

Për momentin, një gjë është e sigurt se Real Madridi nuk pranon oferta nën 100 milionë euro për yllin brazilian./S.K/KP/Al Jazeera/

Continue Reading

Të kërkuara