Lajmet

Masa për mbrojtjen e konsumatorëve

Të hiqet TVSH-ja dhe akciza ose të vendoset tavani i çmimeve.

Published

on

Ulja e akcizës për karburantet, heqja e TVSH-së për ushqimet bazë, kufizimi i çmimit të derivateve të naftës për një periudhë të caktuar, janë disa nga masat e ndërmarra nga shtetet e rajonit të Ballkanit Perëndimor si përgjigje ndaj ngritjes së çmimeve si pasojë e krizës së shkaktuar nga lufta në Ukrainë.Në Kosovë, në anën tjetër, reagimi i shtetit është “më i butë“.

Përfaqësues të komunitetit të biznesit dhe ekonomistë thonë se Qeveria e Kosovës duhet të vendosë masa për t’i mbrojtur qytetarët nga rritja e çmimeve të produkteve ushqimore dhe karburanteve në tregun vendor. Njëherësh, sipas tyre, Qeveria duhet të rrisë angazhimin për monitorimin e tregut.

Sikurse në vende tjera, edhe në Kosovë çmimet po pësojnë ndryshime të vazhdueshme, si pasojë e krizës botërore për shkak të konfliktit në Ukrainë dhe ndalimit të eksporteve të produkteve bazike nga disa shtete të rajonit.

Për rritjen e çmimeve dhe situatën e krijuar në treg, sidomos javën e kaluar, Kuvendi i Kosovës, më 15 mars do të mbajë seancë të jashtëzakonshme. Seanca është thirrur nga partitë opozitare.

Javën e kaluar në Kosovë ka pasur rritje të çmimit të derivateve të naftës, vajit, miellit, produkteve të qumështit dhe shërbimeve, biletave të autobusit dhe taksive.

Të hiqet TVSH-ja dhe akciza ose të vendoset tavani i çmimeve

Lumnije Ajdini nga Aleanca Kosovare e Biznesit thotë se rritja e çmimeve të mallrave dhe shërbimeve është pashmangshme në tregun e Kosovës, për shkak të varësisë nga importi.

Zbritja e Tatimit mbi Vlerën e Shtuar (TVSH) dhe akcizës në produktet elementare, sipas saj, janë disa nga mundësitë që mund të përdoren në këtë rast.

TVSH-ja është një tatim që i ngarkohet konsumatorit në mallra dhe shërbime.

Ligji për TVSH-në përcakton dy norma të tatimit: normën standarde 18 për qind, si dhe normën e reduktuar 8 për qind.

“Në mënyrë që qytetari të përballojë situatën e pakontrolluar të çmimeve, Qeveria duhet për një periudhë të shkurtë kohore, të heqë TVSH-në për produktet e drithërave, vajin e produktet e qumështit. Ose edhe të subvencionet industria prodhuese për produktet bazike”, thotë ajo për Radion Evropa e Lirë.

Por, kundër heqjes së akcizës dhe TVSH-së në produktet elementare, shprehet Albulenë Kastrati, profesoreshë e Ekonomisë në Kolegjin privat AAB. Ajo thotë se këto masa mund të kenë efekte eventuale në buxhetin e shtetit.

Për të mbajtur nën kontroll çmimet e mallrave dhe shërbimeve, ajo konsideron se duhet të vendoset tavani i çmimeve, por në raste të caktuara të subvencionohen produktet. Këto politika përdoren për një kohë të shkurtër.

Tavani i çmimeve nënkupton që çmimi i ngarkuar në treg të mos e tejkalojë një vlerë të caktuar.

“Duhet të merret parasysh, që në momentin që i thuhet një shitësi privat, për shembull, çmimi i naftës nuk mund të jetë mbi 1.49 centë, ndërkohë ai furnizohet me 1.50 euro, kjo mund të sjellë efekte tjera negative në treg. Kjo mund të sjellë edhe mungesë të produkteve, rënie të cilësisë ose mund të krijojnë edhe tregje ilegale. Zakonisht, nëse Qeveria vendos çmime tavan, është mirë që të subvencionohet pjesa tjetër e produkteve bazike”, thotë ajo.

Për të ruajtur mundësinë nga çrregullimet në treg, Qeveria e Kosovës ka vendosur marzhë tregtare (çmim maksimal) vetëm për derivatet e naftës. Sipas këtij vendimi, marzha më e lartë tregtare duhet të jetë deri në 4 për qind të çmimit të shitjes, ndërkaq te shitësit me pakicë marzha më e lartë deri në 6 për qind.

Ndërsa, më 9 mars, Qeveria ka marrë vendim që fermerëve dhe bujqve t’iu subvencionohet nafta në vlerë prej rreth 5 milionë euro. Subvencionimi do të bëhet në vlerën prej rreth 0.36 centë për litër naftë, të përllogaritur me hektarë të poseduar të tokës së punuar.

Faktorë tjetër i rëndësishëm në këtë situatë, sipas Albulenë Kastratit dhe Lumnije Ajdinit, është kontrollimi i tregut nga Inspektorati i Tregut dhe Autoriteti Kosovar i Konkurrencës.

Çdo biznes apo tregtar që keqpërdor situatën për përfitime personale, thonë ato, duhet të ndëshkohet.

Që nga 9 qershori i vitit të kaluar, Autoriteti Kosovar i Konkurrencës është jofunksional për shkak se kryetarit, nënkryetarit dhe tre anëtarëve të këtij komisioni u ka skaduar mandati pesëvjeçar.

Qeveria, më 9 mars, i ka propozuar Kuvendit të Kosovës përbërjen e re të këtij komisioni.

Albulena Kastrati thotë se funksionimi i Autoritetit Kosovar të Konkurrencës është nevojë urgjence. Ndërsa, aksionet me inspektorë duhen të jenë standard i jetës së përgjithshme dhe “jo aktivizim vetëm në kohë krizash”.

Ministra e Ndërmarrësisë, Industrisë dhe Tregtisë nuk ka dhënë ndonjë përgjigje për Radion Evropa e Lirë, se a janë duke u shqyrtuar mundësitë për vendosjen e masave të çmimet, ashtu siç kanë bërë vendet e rajonit. Ministrja Rozeta Hajdari, nuk e mohoi se në të ardhmen mund të shqyrtohet kjo çështje.

Sa i përket mundësisë së reduktimit të akcizës – që është një taksë që zbatohet mbi produktet e akcizës, si ato energjetike, duhani apo alkooli – dhe TVSH-së, ministrja e Industrisë, Ndërmarrësisë dhe Tregtisë e Kosovës, Rozeta Hajdari, javën e kaluar nuk e mohoi se në të ardhmen mund të shqyrtohet kjo çështje.

Masat në shtetet e rajonit

Disa nga shtetet e rajonit tashmë kanë vendosur masa të ndryshme për çmime si pasojë e krizës globale.

Më 12 mars, Qeveria e Shqipërisë, me akt normativ ka marrë vendim që të monitorojë çmimin e shitjes së nënprodukteve të naftës për konsumatorët. Në bazë të këtij akti, nga 12 deri në 15 mars çmimi i naftës dhe benzinës do të kushtojë 217 (1.79 euro) lekë, ndërsa çmimi i gazit 93 lekë (0.76 euro).

Kurse të dielën, më 13 mars, Qeveria ka prezantuar “Paketën Sociale”. Në bazë të kësaj, Qeveria ka ndarë nga tre mijë lekë (24 euro) në muaj, për pensionet për tre muaj. Ka hequr taksën mbi pagën deri në 400 mijë lekë (325 euro). Kjo taksë ishte 13 për qind, si dhe fermerët do të blejnë naftë të pashoqëruar nga taksat.

Masa për përballje me krizën ekonomike ka miratuar edhe Kuvendi i Maqedonisë së Veriut.

Më 12 mars, është miratuar Ligji për uljen e akcizës për karburantet që merr shteti nga shitja e tyre, si dhe Ligjin për uljen e Tatimit mbi Vlerën e Shtuar (TVSH) për karburantet, nga 18 në 10 për qind. TVSH-ja është hequr për ushqimet bazë.

Maqedonia e Veriut për dhjetë ditë ka ndaluar eksportin e mallrave të caktuara ushqimore. Vendimi përfshin eksportin e grurit, elbit, misrit, miellit, farave të lulediellit, si dhe vajrave.

Vendim të ngjashëm ka marrë edhe Qeveria e Serbisë. Ky shtet ka pezulluar eksportin e grurit, miellit, misrit dhe vajit, nga 10 marsi.

Ndërkaq, për ruajtjen e standardit të jetësor të popullatës, Qeveria serbe ka kufizuar çmimin e derivateve të naftës,deri më 11 prill. Deri në këtë kohë, një litër naftë do të kushtojë 1.50 euro.

Serbia do të mbajë zgjedhjet presidenciale dhe parlamentare më 3 prill.RFE

Continue Reading

Aktualitet

Rektori i UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi pranohet anëtar në Akademinë Evropiane të Shkencave (EurASc)

Published

on

Themeluesi dhe Presidenti i UBT-së, Rektori, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, është pranuar si anëtar në Akademinë Evropiane të Shkencave (European Academy of Sciences – EurASc).

European Academy of Sciences (EurASc) është një nga akademitë më prestigjioze në Evropë, që bashkon shkencëtarë dhe studiues të shquar nga e gjithë bota, me qëllim promovimin e ekselencës shkencore dhe teknologjike për të adresuar sfidat më të mëdha globale. Anëtarët e saj janë emra të njohur që kanë dhënë kontribute të mëdha në fushat përkatëse, përfshirë shumë fitues të çmimeve ndërkombëtare dhe nobelistë.

Ky është një vlerësim i rëndësishëm ndërkombëtar që njeh kontributin e jashtëzakonshëm të Prof. Hajrizit në fushën e arsimit të lartë, kërkimit shkencor, inovacionit dhe politikëbërjes në nivel rajonal dhe evropian.

“Pjesëmarrja ime si anëtar në Akademinë Evropiane të Shkencave është një vlerësim personal, por mbi të gjitha është një njohje për punën dhe përkushtimin afatgjatë të UBT-së në ndërtimin e një ekosistemi akademik dhe shkencor në përputhje me standardet evropiane. Ky është një hap i rëndësishëm drejt fuqizimit të rolit të Kosovës në hartën ndërkombëtare të dijes dhe inovacionit”, tha Rektori Hajrizi.

Akademia Evropiane e Shkencave (EurASc), në publikimin e saj në rrjetet sociale, ka vlerësuar lart kontributin e Prof. Dr. Edmond Hajrizi për përvojën e tij mbi dydekadëshe në ndërthurjen e akademisë me ekosistemet e inovacionit dhe zhvillimit ekonomik.

Nën udhëheqjen e tij strategjike dhe vizionare, UBT është konsoliduar si një nga institucionet më të avancuara të arsimit të lartë në Evropën Juglindore, duke u shndërruar në një qendër të rëndësishme për zhvillimin e inovacionit, teknologjisë dhe sipërmarrjes.

Si pjesë e angazhimeve të tij profesionale, Prof. Hajrizi ka udhëhequr me sukses dhjetëra projekte të financuara nga Bashkimi Evropian, si dhe ka kontribuar si këshilltar për institucione prestigjioze ndërkombëtare, duke promovuar transformimin digjital, prodhimin inteligjent dhe arsimin e orientuar drejt së ardhmes.

Ky pranim përfaqëson jo vetëm një sukses personal për Rektorin Hajrizi, por një arritje të rëndësishme për UBT-në dhe Kosovën në tërësi. Ai dëshmon se përkushtimi ndaj inovacionit, cilësisë akademike dhe vizionit global mund të sjellë njohje ndërkombëtare dhe ta vendosë Kosovën në hartën e qendrave të rëndësishme të dijes dhe teknologjisë.

Continue Reading

Lajmet

Liga e Kampionëve 2025-2026, 29 klube të kualifikuara

Published

on

Ka ende kohë deri në fillimin e sezonit të ri të Ligës së Kampionëve, megjithatë vështirë se ka ndonjë garë që gjeneron aq shumë pritje sa ky kompeticion. Edhe para se faza e ligës të fillojë më 16 shtator, ka disa data të rëndësishme në axhendë.

UEFA ka planifikuar tashmë shortin për fazën e ligës. Ai do të zhvillohet më 28 gusht në Nyon. Siç ndodhi vitin e kaluar, një program kompjuterik do ta kryejë procesin, pasi një short manual në formatin revolucionar do të ishte përtej mundësive.

Klubet do të ndahen në katër vazo me nga tetë ekipe secila sipas koeficientit të klubit të tyre, me Paris Saint-Germain, si fitues të Ligës së Kampionëve, që tashmë janë të vendosur në vazon e parë. Bayern (i 2-ti), Leverkusen (i 7-ti) dhe Dortmund (i 8-ti) nga Bundesliga janë midis tetë ekipeve të para. Një ekip nga vazoja e parë duhet të luajë kundër një ekipi tjetër nga vazoja e parë dhe klubeve të dyta secila nga vazot e dyta, të treta dhe të katërta në fazën e ligës.

Liga e Kampionëve 2025/26: Cilat klube janë gati për shortin?

Anglia : Liverpool , Arsenal , Manchester City, Chelsea, Tottenham, Newcastle

Spanjë : Barcelona , Real Madrid , Atlético Madrid, Athletic Club, Villarreal

Italia : Napoli, Inter, Atalanta, Juventus

Gjermani : Bayern Munich, Bayer Leverkusen, Eintracht Frankfurt , Dortmund

Francë : Paris Saint-Germain, Marseille, Monaco

Holanda : PSV, Ajax

Portugalia : Sporting CP

Belgjikë : Union Saint-Gilloise

Turqi : Galatasaray

Republika Çeke : Slavia Pragë

Greqi : Olimpiakosi

29 klube janë kualifikuar tashmë për shortin e fazës së ligës. Anglia dhe Spanja kanë siguruar secila nga një vend shtesë përmes renditjes vjetore të UEFA-s, kështu që Newcastle dhe Villarreal do të përfaqësohen. Tottenham është kualifikuar si fitues i Europa League, që do të thotë se Premier League do të ketë gjashtë klube.

Liga e Kampionëve 2025/26: Si do të luhen vendet e mbetura?

Vendet e mbetura do të përcaktohen përmes fazës kualifikuese dhe eliminatoreve.

Raundi i 1-rë kualifikues: 8/9 dhe 15/16 korrik 2025

Raundi i dytë kualifikues: 22/23 dhe 29/30 korrik 2025

Raundi i 3-të kualifikues: 5/6 dhe 12 gusht 2025

Playoff-et: 19/20 dhe 26/27. Gusht 2025

Raundi i parë kualifikues është tashmë në kulmin e tij. Megjithatë, vetëm klubet nga ligat më të ulëta do të garojnë atje. Megjithatë, në raundin e dytë kualifikues do të marrin pjesë klube të njohura si FC Copenhagen dhe RB Salzburg.

Vendimi se cilat klube do të avancojnë në fazën e ligës do të merret më 26 dhe 27 gusht me ndeshjet e kthimit të fazës eliminatore.

Continue Reading

Lajmet

​Laporta për Yamalin: Ka personalitet të fortë si Messi, është i rrallë

Published

on

Presidenti i Barcelonës, Joan Laporta, ka bërë një deklaratë të fuqishme në lidhje me talentin e jashtëzakonshëm të Lamine Yamal, duke e krahasuar atë me Lionel Messin jo vetëm për cilësitë teknike, por edhe për karakterin e tij të veçantë.

Në një prononcim për mediat, Laporta u shpreh: “Lamine Yamal ka një personalitet shumë të fortë, njësoj siç kishte edhe Messi në kohën e tij. Ai nuk është thjesht një lojtar i talentuar, por është i rrallë, një prej atyre futbollistëve që lindin rrallëherë.”

Presidenti katalanas vazhdoi me vlerësimet duke theksuar nivelin elitar në të cilin tashmë ndodhet adoleshenti spanjoll:

“Yamal është një gjeni i vërtetë i futbollit. Ka arritur një nivel shumë të lartë për moshën që ka dhe kjo e bën edhe më të jashtëzakonshëm. Ne te Barcelona jemi shumë krenarë që kemi një lojtar si ai në radhët tona.”

Lamine Yamal, vetëm 18 vjeç, ka shpërthyer me paraqitjet e tij për Barçën dhe përfaqësuesen e Spanjës, duke u bërë një ndër emrat më premtues në futbollin botëror. Krahasimi me Messin nga vetë presidenti Laporta vetëm sa e forcon imazhin e tij si trashëgimtar potencial i legjendës argjentinase në “Camp Nou”.

Continue Reading

Lajmet

​Drita prezanton përforcimin e ri

Published

on

Drita ka bërë një goditje të rëndësishme në merkato duke siguruar shërbimet e sulmuesit të njohur Kristal Abazaj. Lojtari me përvojë të madhe dhe cilësi të spikatura do të jetë tashmë pjesë e repartit ofensiv, duke i shtuar më shumë forcë dhe alternativë skuadrës nga Gjilani.

Pas një pune të përkushtuar dhe negociatash të suksesshme, drejtori sportiv Valon Zymberi arriti të finalizojë marrëveshjen me Abazajn, i cili ka firmosur një kontratë dyvjeçare me klubin.

Abazaj pritet të jetë një armë e fuqishme në dispozicion të trajnerit Ramadani, duke sjellë me vete jo vetëm eksperiencë, por edhe potencial për të bërë diferencën në fushë.

 

Continue Reading

Të kërkuara