Kulturë

Mafia, tortura dhe krimet e vërteta: Muzetë evropianë që zbulojnë botën e errët të krimit!

Published

on

The Mob Museum, i njohur gjithashtu si Muzeu Kombëtar i Krimit të Organizuar dhe Zbatimit të Ligjit, ka rifituar një shikim të ri, duke shtuar një seksion të ridizajnuar të titulluar “Krimi i Organizuar në Kulturën Popullore”. Ky seksion përqendrohet në ndikimin që ka pasur mafia në kulturën popullore amerikane, duke ofruar vizitorëve një mundësi të shkëlqyer për të hetuar se si krimi i organizuar është portretizuar dhe përjetësuar në media dhe filmat më të njohur.

Seksioni përmban një koleksion të pasur artefaktesh, kostumesh dhe imazhesh nga prodhime të famshme si Pulp Fiction, ku mund të shihni dy kostume të veshura nga aktorët, dhe një revole të përdorur nga Robert De Niro në “The Godfather Part II”. Gjithashtu, është përfshirë një kopje e skenarit të episodit të parë të serisë Narcos të Netflix, që bazohet në luftën kundër kartelit të drogës të Kolumbisë.

Muzeu është gjithashtu shtëpia e The Underground, një ekspozitë që trajton periudhën e Prohibition (NDALIMIT TË ALKOHOLIT) në SHBA, me një speakeasy dhe një distileri që të kthen pas në një epokë të ndaluar të Amerikës. Për ata që nuk mund të udhëtojnë deri në Las Vegas për të eksploruar këtë histori të thellë krimi, ka shumë mundësi për të mësuar për mafian dhe krimet e tjera në disa qytete të Evropës, të cilat ofrojnë muze me tema të ngjashme.

Muzeu No Mafia, Palermo

Në qytetin historik të Palermos në Sicili, Muzeu No Mafia ofron një udhëtim nëpër ngjarjet më të rëndësishme që kanë shënuar luftën e Italisë kundër mafias. Muzeu është vendosur në Palazzo Gulì, një ndërtesë historike që ka lidhje me figura të njohura të luftës kundër krimit të organizuar, si Giovanni Falcone dhe Paolo Borsellino, dy gjyqtarët që u vranë nga mafia. Ekspozitat përfshijnë një arkiv fotografik në katin përdhes dhe një ekspozitë multimediale që trajton tema si mafia rurale dhe urbane, mafia ndërmarrëse dhe lidhjet e saj me globalizimin.

Muzeu i Krimeve Mesjetare, Rothenburg ob der Tauber

Për ata që duan të udhëtojnë në kohë dhe të përjetojnë një histori më të errët, Muzeu i Krimeve Mesjetare në qytetin Rothenburg ob der Tauber në Gjermani është vendi ideal. Ky muze është i vendosur në manastirin e dikurshëm të Shën Gjonit dhe është muzeu më i madh ligjor në Evropë. Ekspozitat përmbajnë pajisje torturuese origjinale, si banka shtrirëse, lidhësa gishti dhe karrige me gishta të mprehtë. Vizitorët mund të shohin gjithashtu protokolle hetuese mesjetare, duke përfshirë gjyqet për shtrigat dhe dokumente ligjore që përshkruajnë mënyrat e dënimit për krime të vogla, si dhe maskat e turpit të përdorura për të ndëshkuar të dënuarit.

Muzeu i Kriminologjisë, Athinë

Në Athinë, Greqi, Muzeu i Kriminologjisë që ndodhet në Fakultetin e Mjekësisë të Universitetit të Athinës, i njohur për koleksionin e tij të pasur, tregon histori të krimeve të njohura që ndodhën gjatë shekullit të 19-të dhe fillimit të shekullit të 20-të. Një ekspozitë e veçantë është ajo e mbetjeve njerëzore, që përfshin mbetje mumifikuar dhe kocka njerëzore, si dhe pjesë të konservuara që i përkasin të dënuarve të famshëm grekë. Ekspozitat përfshijnë gjithashtu modele të fashës së plagëve dhe një koleksion toksikologjik që përshkruan përdorimin e drogës dhe substancave helmuese.

Muzeu i Krimit të Vërtetë, Hastings, Mbretëria e Bashkuar

Në qytetin e Hastings në East Sussex, Muzeu i Krimit të Vërtetë është një vend ideal për të eksploruar botën e kriminelëve serialë, gangsterëve, helmuesve dhe ndjekësve. Ekspozitat përfshijnë krevatin e vdekjes nga injeksioni letal, enët e acidit të përdorura nga John George Haigh për të shpërbërë viktimat e tij, dhe letërkëmbimin e burgosurve të famshëm, si Richard Ramirez  një serial killer i njohur si “Night Stalker”. Muzeu ka gjithashtu një ‘kohëpjesë me zë’ ku mund të dëgjoni për confessimet tronditëse të kriminelëve të dënuar.

Kështu, për ata që duan të zhyten thellë në botën e krimit dhe të kuptojnë se si ai është trajtuar dhe përjetësuar në histori, këto muze evropiane ofrojnë një përvojë unike dhe edukative, që pasqyron të kaluarën e errët të kontinentit, nga mafia e Sicilisë deri tek torturat mesjetare dhe krimet e njohura botërore./Euronews/D.E./

Continue Reading

Kulturë

Teatri Kombëtar i Kosovës prezanton repertorin për muajin dhjetor

Published

on

Teatri Kombëtar i Kosovës ka publikuar sot listën e shfaqjeve që do të jenë pjesë e repertorit gjatë muajit dhjetor, duke ofruar një përzgjedhje të pasur me drama, komedi, balet dhe shfaqje për fëmijë.

Për publikun e gjerë, në skenën e Teatrit Kombëtar do të jepen shfaqjet:

Hope – një dramë që fton për reflektim mbi sfidat e shpresës dhe jetës njerëzore.

A Jingle of Memories – një produksion i ngrohtë dhe nostalgjik që sjell kujtime të dashura të fëmijërisë dhe festave.

Fluturim mbi Teatrin e Kosovës – një vepër që eksploron historinë dhe rolin e teatrit në kulturën e vendit tonë.

Një vit i mirë – një shfaqje e dedikuar fëmijëve, e cila përmes tregimeve dhe lojës sjell mësime mbi miqësinë dhe vlerat e jetës.

Bouncers – një dramë energjike dhe dinamike që trajton marrëdhëniet dhe tensionet në shoqëri.

Balet për fëmijë – performancë artistike për më të vegjëlit, e cila kombinon muzikën dhe lëvizjen në një histori tërheqëse.

Litari – një vepër që fton për të reflektuar mbi temat sociale dhe individuale të kohës tonë.

Art – një produksion i njohur ndërkombëtarisht që eksploron raportin midis artit dhe jetës së përditshme.

Repertori i dhjetorit synon të ofrojë përvojë të pasur kulturore për të gjitha moshat, duke kombinuar dramat moderne me vepra klasike dhe programe edukative për fëmijë.

TKK i fton të gjithë vizitorët të shijojnë këto shfaqje e të bëhen pjesë e jetës kulturore aktive të vendit. /A.Z/UBT News/

 

Continue Reading

Kulturë

Napoli shpallet kryeqyteti botëror i ushqimit 2025, Shqipëria në mesin e renditjes

Published

on

TasteAtlas ka publikuar listën e saj për vitin 2025, duke zbuluar kuzhinat, gatimet dhe qytetet më të mira në botë për gastronominë.

Në krye të renditjes është ngjitur Italia, e cila këtë vit ka kaluar Greqinë—fituesen e përhershme të viteve të fundit.

Pas tyre vijojnë Peruja, Portugalia dhe Spanja, duke plotësuar top-5 vendet me kuzhinat më të vlerësuara globalisht.

Qytetet me ushqimin më të mirë

Në kategorinë e qyteteve, Napoli ka marrë fronin për 2025. Pas tij renditen Milano, Bolonja, Firence, Mumbai dhe Xhenova.

Dy qytete të Kretës, Hania (vend i 64) dhe Heraklioni (i 91-ti), kanë konfirmuar reputacionin e fortë të kuzhinës në arenën ndërkombëtare.

Napoli, i njohur si vendlindja e picës, ofron specialitete klasike si pica napolitane, pica fritta dhe ëmbëlsira tradicionale si sfogliatella.

Edhe pjatat ikonike, si spageti alla puttanesca dhe spageti alla vongole, pasqyrojnë autenticitetin bregdetar dhe traditat kulinare të qytetit.

Gatimet më të mira të vitit

Sipas TasteAtlas, vendin e parë e zuri supa tradicionale borí-borí nga Paraguai. Më pas renditen pica napolitane, makaronat me tartuf, kamping satay nga Indonezia dhe shish kebabi turk.

Greqia ka shkëlqyer në kategorinë e sallatave, ku dakosi kretan ka zënë vendin e parë, ndërsa djathi Naxos gruyere është shpallur djathi më i mirë në botë, duke lënë pas edhe rivalët italianë.

Pozicionimi i Shqipërisë

U rendit në vendin e 77-të, një pozicion që tregon se gastronomia shqiptare po fiton shumë vëmendje dhe vlerësim ndërkombëtar, ndonëse ende jo pranë majave të listës.

Renditjet e këtij viti janë bazuar në mijëra vlerësime nga përdoruesit dhe analiza të detajuara nga ekspertë të gastronomisë, duke ofruar një panoramë të plotë të shijeve dhe traditave kulinare në mbarë botën. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

UNESCO njeh zyrtarisht lahutën, simboli i shpirtit shqiptar në listën e trashëgimisë botërore

Published

on

Arti i të luajturit, kënduarit dhe bërjes së lahutës, një nga thesaret më të çmuara të identitetit kulturor shqiptar, është shpallur zyrtarisht pjesë e trashëgimisë kulturore jomateriale të UNESCO-s, në listën e elementeve që kërkojnë mbrojtje të menjëhershme.

I kultivuar ndër shekuj në zonat rurale, ky art lidhet ngushtë me Eposin e Kreshnikëve dhe baladat veriore, duke përcjellë vlera themelore si trimëria, besa dhe mikpritja.

Tradita është ruajtur brez pas brezi në krahina si Malësia e Madhe, Dukagjini, Rugova, Drenica, Plava e Gucia, ku lahutari ka qenë njëherësh këngëtar dhe kronikan i historisë gojore.

Përfshirja në UNESCO është rezultat i një procesi të gjatë dokumentimi të udhëhequr nga studiues të njohur dhe i mbështetur nga Ministria e Kulturës dhe AADF.

Dosja u përgatit në bashkëpunim me komunitetet lokale dhe u dorëzua në mars 2024.

Ky vlerësim ndërkombëtar nënvizon rëndësinë e ruajtjes dhe transmetimit të lahutës te brezat e rinj, ndërsa Shqipëria riafirmon angazhimin për ta mbrojtur këtë pasuri dhe për të bashkëpunuar me Kosovën e aktorë të tjerë rajonalë për ruajtjen e trashëgimisë së përbashkët. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Tri ekspozita që nuk duhet t’i humbisni në Pop-up Art Week 2025

Published

on

Gjatë Pop-up Art Week 2025, Galeria 17 në Prishtinë do të kthehet në një hapësirë unike ku arti, imagjinata dhe komuniteti bashkohen përmes tre ekspozitave të veçanta.

Ky event ofron mundësinë për vizitorët të përjetojnë punime që sfidojnë perceptimet dhe nxisin dialogun mbi kreativitetin bashkëkohor.

Hapja e parë është ekspozita “Denied”, e krijuar nga Gentiana Pallaska, Aurela Kadriu, Aulonë Kadriu dhe Luca Tesei Li Bassi.

Ajo do të jetë e hapur sonte nga ora 18:00, duke sjellë një eksperiencë vizuale që ndërthur vizionet individuale të artistëve.

Më 11 dhjetor, vizitorët do të kenë mundësinë të eksplorojnë ekspozitën “Where will the Swallows go?” nga Redina Qose, një punim që fton audiencën të reflektojë mbi lëvizjen, memorien dhe marrëdhëniet njerëzore me hapësirën që na rrethon.

Eventi përmbyllet më 13 dhjetor me ekspozitën “Cigarette Break” nga Diellza Salicana, ku publiku mund të zhytet në një narrativë vizuale që kombinon realitetin e përditshëm me interpretime artistike surprizuese.

Pop-up Art Week 2025 në Galeria 17 është një mundësi e shkëlqyer për të takuar artistë, për të ndarë ide dhe për të përjetuar artin në një formë dinamike dhe inspiruese. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara